1783
| REUTERS/Mike Blake

Οι Αμερικανοί ψηφίζουν – Κι αν δεν βγει νικητής;

Protagon Team Protagon Team 3 Νοεμβρίου 2020, 06:51
| REUTERS/Mike Blake

Οι Αμερικανοί ψηφίζουν – Κι αν δεν βγει νικητής;

Protagon Team Protagon Team 3 Νοεμβρίου 2020, 06:51

Είναι αμερικανικές προεδρικές εκλογές χωρίς προηγούμενο. Οχι μόνο λόγω της οξύτητας της αντιπαράθεσης –με έναν τύπο σαν τον Ντόναλντ Τραμπ δεν θα μπορούσες να περιμένεις κάτι πιο πολιτισμένο–, ούτε μόνο επειδή έπεσαν περί τα 6,6 δισ. δολάρια σε διαφημιστική καμπάνια (και σε δυσφήμηση του αντιπάλου). Ούτε καν επειδή έγιναν σε συνθήκες πανδημίας, με τον έναν μάλιστα αντίπαλο να αρρωσταίνει και μετά να αναρρώνει με εντυπωσιακό τρόπο, λες και είχε ευχηθεί κάτι τέτοιο. Είναι αυτές οι εκλογές της 3ης Νοεμβρίου 2020 μοναδικές, διότι έχουν ήδη ψηφίσει τόσο πολλοί (περισσότεροι από 95 εκατ. Αμερικανοί) –και όμως, εκτός απροόπτου, δεν θα μάθουμε τον νικητή καθόλου γρήγορα. Αυτό δηλαδή που είχαμε συνηθίσει, το ξημέρωμα της Τετάρτης στην Ελλάδα να μαθαίνουμε τον νέο πλανητάρχη, είναι πολύ πιθανό να μη συμβεί.

Οι δημοσκοπήσεις βέβαια δίνουν ξεκάθαρο φαβορί. Ο Τζο Μπάιντεν, πρώην αντιπρόεδρος των ΗΠΑ (2009-2017) και υποψήφιος των Δημοκρατικών, έχει ένα δημοσκοπικό προβάδισμα της τάξεως του 10% έναντι του Ντόναλντ Τραμπ – τόσο του δίνουν η έρευνα του YouGov καθώς και η δημοσκόπηση των NBC News/The Wall Street Journal. Ο μέσος όρος των εθνικών δημοσκοπήσεων ήταν την 1η Νοεμβριου στο 8,4%. Ακόμα και το Fox News, που στην ουσία έβγαλε τον Τραμπ πρόεδρο το 2016 έδωσε στον Μπάιντεν ένα προβάδισμα 7%. Ομως, όπως είναι γνωστό, το εκλογικό σύστημα στις ΗΠΑ δεν μετρά το ποιος παίρνει τις περισσότερες ψήφους σε εθνικό επίπεδο –το ’16 η Χίλαρι Κλίντον πήρε περίπου 3 εκατ. ψήφους περισσότερες, αλλά ηττήθηκε κατά κράτος στο σύστημα των εκλεκτόρων, τους οποίους δίνει κάθε πολιτεία στον νικητή: ο Τραμπ πήρε 304 (και χρειάζεσαι 270 για να εκλεγείς πρόεδρος).

Το πρόβλημα όμως με τις εκλογές αυτές είναι ότι αν δεν υπάρξει μια ευρεία νίκη –το λεγόμενο landslide– πολλές από τις πολιτείες θα καθυστερήσουν να βγάλουν αποτελέσματα. Ο συνδυασμός επιστολικής ψήφου –την οποία φυσικά ο Τραμπ έχει καταγγείλει ως νοθεία– και πρώιμης ψηφοφορίας λόγω πρωτοκόλλων Covid-19, έχει μεν εκτινάξει τον ποσοστό της συμμετοχής των εκλογέων, αλλά αυτό σημαίνει καθυστερήσεις στην καταμέτρηση. Και μολονότι δεν χρειάζεται καταμέτρηση ψήφο ψήφο για να ανακηρύξει μια πολιτεία τον νικητή, η διαδικασία θα είναι αργή – με συνέπεια, αν οι διαφορές δεν είναι μεγάλες, τότε να περάσουν ακόμα και μέρες μέχρι να δούμε ποιος θα έχει κερδίσει στη Φλόριντα, στο Μίσιγκαν ή στην Πενσιλβάνια, που όπως όλα δείχνουν (εδώ) αποτελεί την πολιτεία που θα κρίνει πολλά.

Οπως εξήγησαν αναλυτές, επειδή κάθε πολιτεία έχει τους δικούς της κανόνες για την καταμέτρηση και την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, θα υπάρξουν αλλαγές στο πρόγραμμα. Και επιπλέον η μαζική «πρώιμη» ψηφοφορία ενδέχεται να δώσει παραπλανητικά αποτελέσματα: τα ποσοστά σε ορισμένες πολιτείες ενδέχεται να δείχνουν Μπάιντεν όσο καταμετρώνται οι επιστολικές ψήφοι, αλλά να γυρίσουν σε Τραμπ όταν αρχίσει η ενσωμάτωση των ψήφων της 3ης Νοεμβρίου, που εκτιμάται ότι θα έχει πολλούς Ρεπουμπλικανούς οι οποίοι θα έχουν κινητοποιηθεί από το ενθουσιώδες μπαράζ  προεκλογικών συγκεντρώσεων του 45ου προέδρου των ΗΠΑ.

Σύμφωνα με τον διάσημο εκλογολόγο Νέιτ Σίλβερ, η Φλόριντα –επίκεντρο του θρίλερ του 2000 μεταξύ Τζορτζ Μπους του νεότερου και του Αλ Γκορ– θα δώσει εντός κάποιων ωρών αποτελέσματα. Η Αριζόνα και η Βόρεια Καρολίνα θα ανακοινώσουν αποτελέσματα σχετικά σύντομα, εκτός και αν η μάχη είναι αυτό που οι Αμερικανοί λένε «too close to call». Η Τζόρτζια και το Τέξας θα συνεχίσουν την καταμέτρηση και την Τετάρτη ή και την Πέμπτη, ενώ για τον νικητή για το Ουισκόνσιν θα πρέπει να περιμένουμε ως το μεσημέρι της Τετάρτης (ώρα Ελλάδος) αν δεν επιεβαιωθούν οι δημοσκοπήσεις που θέλουν τον Μπάιντεν να κερδίζει με διψήφια διαφορά. Οσο για το Μίσιγκαν και την Πενσιλβάνια; Αν δεν υπάρξει μια εμφατική παρουσία στις κάλπες ενός από τους δύο αντιπάλους, ίσως χρειαστεί να περιμένουμε ως το τέλος της εβδομάδας!

Αυτό σημαίνει ότι το πρωί της 4ης Νοεμβρίου, αν ο Μπάιντεν δεν πετύχει ένα landslide –όχι απίθανο καθώς υπάρχει σενάριο που του δίνει ακόμα και 475 εκλέκτορες–, ίσως να μην ξέρουμε τον νικητή. Ο Μπάιντεν έχει δεσμευτεί να μιλήσει προς το αμερικανικό έθνος το βράδυ των εκλογών. Από το στρατόπεδο του Τραμπ, όμως, κανείς δεν ξέρει τι θα αποφασίσει να πράξει ο πρόεδρος –ο οποίος άλλωστε ασκεί πολιτική από το κινητό του, με tweets. Κάποιοι διακινούν ότι ο Τραμπ θα σπεύσει να αυτοανακηρυχθεί νικητής και τότε θα αρχίσει μια μακρά και εφιαλτική διαδικασία πολιτικού κενού, προσφυγής στη δικαιοσύνη –και ενδεχομένως ταραχών.

Τι λένε όμως οι τελευταίες προβλέψεις στις δέκα πολιτείες-κλειδιά;

Στην Πενσιλβάνια που δίνει 20 εκλέκτορες και θεωρείται σημείο καμπής στον οδικό χάρτη και για τους δύο υποψηφίους: Δημοσκόπηση των Siena College/The New York Times έδωσε προβάδισμα 6% στον Μπάιντεν, ενώ έρευνα των ABC News/The Washington Post «βλέπει» διαφορά 7% υπέρ του υποψηφίου των Δημοκρατικών. Η τελευταία δημοσκόπηση, αυτή του Monmouth University που καλύπτει και την 1η Νοεμβρίου, έδωσε στον Μπάιντεν προβάδισμα 6%. Την πολιτεία αυτή, στην καρδιά της «ζώνης της σκουριάς» –όπως ονομάζονται οι μεσοδυτικές πολιτείες όπου τα ορυχεία και οι βιομηχανίες είναι η κύρια οικονομική δραστηριότητα–, ο Τραμπ την είχε κερδίσει το 2016 με 44.000 ψήφους διαφορά από τη Χίλαρι Κλίντον. Τώρα φοβίζει τους ψηφοφόρους ότι αν εκλεγεί ο Μπάιντεν θα καταργήσει τις βιομηχανίες και την εξορυκτική δραστηριότητα. Από την πλευρά του, ο Μπάιντεν φρόντισε να δώσει την τελευταία του προεκλογική ομιλία στο Πίτσμπεργκ –την πόλη του χάλυβα– έχοντας μάλιστα στο πλευρό του τη Lady Gaga, διάσημη τραγουδίστρια που μεγάλωσε στο Λάνκαστερ της Πενσιλβάνια.

Ο Τραμπ στο Μπάτλερ στην Πενσιλβάνια, πολιτεία όπου έδωσε πολλές ομιλίες τις τελευταίες ημέρες (REUTERS/Shannon Stapleton)

Στην Φλόριντα που δίνει 29 εκλέκτορες και έκρινε τις εκλογές στο θρίλερ του 2000 (υπέρ του Τζορτζ Μπους του νεότερου), η τελευταία δημοσκόπηση των Siena College/The New York Times βρήκε τον Μπάιντεν να προηγείται με 3%. Η αμέσως προηγούμενη έρευνα, όμως, των ABC News/The Washington Post, εμφάνισε τον Τραμπ να έχει προβάδισμα 2%. Σε κάθε περίπτωση όλα τα γκάλοπ είναι στα όρια του στατιστικού λάθους. Σε μια πολιτεία με πολλούς συνταξιούχους, ο Μπάιντεν επένδυσε πολιτικά στη διαχείριση της πανδημίας της Covid-19 και είδε τον Μάικ Μπλούμπεργκ να δαπανά για αυτόν 100 εκατ. δολάρια σε διαφήμιση μόνο εκεί. Από την πλευρά του, ο Τραμπ δοκίμασε ό,τι μπορούσε κατά του αντιπάλου του –έφτασε στο σημείο να αποκαλέσει τον Μπάιντεν «μαριονέτα του Φιντέλ Κάστρο».

O Μπάιντεν σε ομιλία του στην Τάμπα της Φλόριντα, πολιτεία που συχνά «προβλέπει» τον νικητή (REUTERS/Brian Snyder)

Στην Αριζόνα, που δίνει 11 εκλέκτορες, η τελευταία δημοσκόπηση Emerson College εμφάνισε τον Μπάιντεν να προηγείται οριακά, με 2%. Η αμέσως προηγούμενη δημοσκόπηση των Siena College/The New York Times έδωσε στον υποψήφιο των Δημοκρατικών προβάδισμα 6%. Την πολιτεία αυτή είχε κερδίσει ο Τραμπ το 2016 με 90.000 ψήφους διαφορά από την Κλίντον. O Μπάιντεν έχει τη στήριξη της Σίντι ΜακΚέιν, χήρας του προεδρικού υποψηφίου των Ρεπουμπλικανών Τζον ΜακΚέιν που εκπροσωπούσε την Αριζόνα στη Γερουσία των ΗΠΑ επί 31 χρόνια, ως τον θάνατό του το 2018.

Στη Νεβάδα, που δίνει έξι εκλέκτορες, η τελευταία δημοσκόπηση, επίσης από το Emerson College, εμφάνισε και πάλι τον Μπάιντεν να έχει οριακό προβάδισμα της τάξεως του 2%. Ερευνα των Siena College/The New York Times έδωσε στον Μπάιντεν ένα 6%. Είναι σημαντικό ότι στη συγκεκριμένη πολιτεία καμία δημοσκόπηση μετά τον Ιούλιο δεν έχει δείξει τον Τραμπ να προηγείται. Το 2016, ο Τραμπ είχε χάσει την πολιτεία της Νεβάδα για μόλις 27.000 ψήφους από τη Χίλαρι Κλίντον.

Στη Βόρεια Καρολίνα, που δίνει 15 εκλέκτορες, η έρευνα των Siena College/The New York Times έδειξε τον Μπάιντεν μπροστά με 6%, όμως νεότερη δημοσκόπηση της εταιρείας Data for Progress περιέκοψε το προβάδισμα του υποψηφίου των Δημοκρατικών μόνο στο 2%. Ο Τραμπ υπολογίζει στον πληθυσμό των λευκών αγροτών όπως και στην κοινότητα ευαγγελικών, η υποστήριξη της οποίας έπαιξε αποφασιστικό ρόλο το 2016. Ο Μπάιντεν προσβλέπει στις ψήφους των Αφροαμερικανών και των νέων των αστικών περιοχών.

Ο Τραμπ, πάντα εκδηλωτικός, σε συγκέντρωση στη Φέιτβιλ της Βόρειας Καρολίνας τη Δευτέρα (REUTERS/Carlos Barria)

Στο Μίσιγκαν με τους 16 εκλέκτορες, το προβάδισμα του Μπάιντεν είναι ξεκάθαρο: Ερευνα των Siena College/The New York Times έδωσε στον πρώην αντιπρόεδρο 8% διαφορά, άλλη σφυγμομέτρηση, του Emerson College, τον εμφάνισε να προηγείται με 7%, ενώ γκάλοπ των CNN/SSRS του έδωσε ένα 12%! To 2016 o Τραμπ είχε κερδίσει την παραδοσιακά Δημοκρατική πολιτεία με περίπου 10.000 ψήφους διαφορά από τη Χίλαρι Κλίντον.

Στο Ουισκόνσιν, που δίνει 11 εκλέκτορες, είναι επίσης ξεκάθαρο το δημοσκοπικό προβάδισμα του Μπάιντεν: η τελευταία έρευνα των Siena College/The New York Times τον εμφάνισε να προηγείται με 11%, η αντίστοιχη του Emerson College έδωσε μια διαφορά 7%, ενώ η σφυγμομέτρηση της κοινής γνώμης από τα ABC News/The Washington Post εκτίναξε το προβάδισμά του στο 17%. Το 2016 ο Τραμπ είχε κερδίσει τις εκλογές στη Γη των Γαλακτοκομικών με σχεδόν 22.000 ψήφους διαφορά.

Στην Τζόρτζια, που δίνει 16 εκλέκτορες, οι δημοσκοπήσεις είναι στα όρια του στατιστικού λάθους. Ερευνα του Emerson College έδωσε προβάδισμα 1% στον Τραμπ, ενώ δημοσκόπηση του Monmouth University έδειξε τον Μπάιντεν μπροστά με 2%. Οι Δημοκρατικοί έχουν να κερδίσουν στην Τζόρτζια, μια συντηρητική πολιτεία του αμερικανικού Νότου, από το 1992, και αυτό είχε καταστεί δυνατό τότε χάρη στην παρουσία του ανεξάρτητου υποψηφίου Ρος Περό που είχε περικόψει τα ποσοστά του Τζορτζ Μπους του πρεσβύτερου. Τώρα ο Μπάιντεν έχει βάσιμες ελπίδες.  Το FiveThirtyEight του Νέιτ Σίλβερ του έδινε 58% πιθανότητες να κερδίσει την πολιτεία.

O Μπάιντεν σε ομιλία του στην Ατλάντα, στην Τζόρτζια, την περασμένη εβδομάδα (REUTERS/Brian Snyder)

Στο Τέξας, τη μεγάλη πολιτεία του αμερικανικού Νότου η οποία δίνει 38 εκλέκτορες και ψηφίζει παραδοσιακά Ρεπουμπλικάνους, ο Τραμπ προηγείται αλλά όχι τόσο ξεκάθαρα όσο θα ήθελε. Η τελευταία δημοσκόπηση του Emerson College έδωσε στον πρόεδρο των ΗΠΑ οριακό προβάδισμα 1%, ενώ έρευνα της εταιρείας Data for Progress που συμπεριέλαβε και την 1η Νοεμβρίου έδειξε τον Μπάιντεν μπροστά με 1%. Η στροφή του Τέξας προς το «μπλε» των Δημοκρατικών, ακόμα και αν δεν μετουσιωθεί σε νίκη –κάτι ούτως ή άλλως δύσκολο, αλλά όχι και απίθανο πλέον– σημαίνει πολλά, και εξηγείται από τη μεγάλη δημογραφική αλλαγή στην πολιτεία με μεγάλους πληθυσμούς ισπανόφωνων.

Στο Οχάιο, των 18 εκλεκτόρων, πολιτεία που κάποτε θεωρείτο βαρόμετρο για τις εκλογές, οι δημοσκόποι διχάζονται: οι ερευνητές του αξιόπιστου Emerson College έδωσαν στον Μπάιντεν προβάδισμα 1%, η δημοσκόπηση του Fox News έδειξε τον Τραμπ να προηγείται με 3%.

Αυτές οι εκλογές όντως δεν είναι σαν τις άλλες. Και ενδεχομένως –με τον Τραμπ να εμφανίζεται απρόθυμος να φύγει ακόμα και αν χάσει (άλλωστε δεν είχε δεσμευτεί σε ομαλή μετάβαση της εξουσίας, όταν είχε ρωτηθεί σχετικά [εδώ]) και να φέρεται έτοιμος να αυτοανακηρυχθεί νικητής και να οδηγήσει τα πράγματα στο ελεγχόμενο από αυτόν Ανώτατο Δικαστήριο– έχει μεγάλη σημασία τελικά και τι έλεγαν οι εθνικές δημοσκοπήσεις. Ισως και τι λένε οι μπουκμέικερ που εμφανίζουν φαβορί τον Μπάιντεν…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News

Διαβάστε ακόμη...

Διαβάστε ακόμη...