Τέτοια σιγουριά; Τόση χαλαρότητα; Ολόκληρος Πρωθυπουργός να μιλάει για ανάπτυξη και να τον διαψεύδει σχεδόν την ίδια ώρα η ΕΛΣΤΑΤ δεν είναι κάτι το συνηθισμένο, ακόμη και για τα δεδομένα αυτής της συγκεκριμένης κυβέρνησης. Δεν ήξερε ο Αλέξης Τσίπρας ότι η Ελληνική Στατιστική Αρχή θα ανακοίνωνε ύφεση για το τέταρτο τρίμηνο του 2016; «Μα πώς θα μπορούσε να ξέρει; Η ΕΛΣΤΑΤ είναι ανεξάρτητη αρχή» είπε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος. Σωστό. Δεν το ήξερε όμως έστω ο Ευκλείδης Τσακαλώτος που είναι υπουργός Οικονομικών; «Να ρωτήσετε τον υπουργό Οικονομικών» ήταν η κοφτή απάντηση του κ. Τζανακόπουλου. Την ένταση την ένιωθες. Η «γκάφα» ήταν μεγάλη, η εκμετάλλευσή της από την αντιπολίτευση δεδομένη και ο εκνευρισμός της ομάδας Μαξίμου αναμενόμενος.

Ας μην γελιόμαστε. Η οικονομία είναι θέμα ψυχολογίας –δυο δέκατα της μονάδας, από το μείον στο συν, κάνουν διαφορά. Ειδικά για μια κυβέρνηση για την οποία τα περισσότερα είναι «επικοινωνία». Αλλωστε το τι τελικά συμβαίνει ακριβώς με την ελληνική οικονομία είναι ακόμα ασαφές. Απογειώνεται όπως πάνω κάτω περιέγραψε ο Αλέξης Τσίπρας στην περίφημη ομιλία του στο Υπουργικό; Φρέναρε επικίνδυνα το τέταρτο τρίμηνο του 2016 όπως τον διέψευσε την ίδια σχεδόν ώρα η ΕΛΣΤΑΤ; Ή απλώς παρέμεινε στάσιμη όλο το 2016 όπως η ίδια αρχή ανακοίνωσε σήμερα Τετάρτη;

Το πιο ενδιαφέρον είναι ότι όλα ήταν γνωστά και αναμενόμενα. Απλώς κανείς δεν μπήκε στον κόπο να τα διαβάσει – η χαλαρότητα και η σιγουριά που λέγαμε.

Η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) είχε δημοσιοποιήσει στην ιστοσελίδα της από τον περασμένο Δεκέμβριο το αναλυτικό πρόγραμμα ανακοινώσεων για το 2017.

Ολοι λοιπόν γνώριζαν, ή θα έπρεπε να γνωρίζουν, ότι στις 6 Μαρτίου, ημέρα που ο κ. Τσίπρας συγκάλεσε Υπουργικό με θέμα την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, θα ανακοινώνονταν οι τριμηνιαίοι εθνικοί λογαριασμοί (προσωρινά στοιχεία) για το δ’ τρίμηνο του 2016.

Αυτό και συνέβη ακριβώς στις 12 το μεσημέρι της Δευτέρας με μια λιτή ανακοίνωση που ανέφερε:

«Η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) ανακοινώνει το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν για το 4ο τρίμηνο του 2016 (προσωρινά στοιχεία).

» Με βάση τα διαθέσιμα εποχικά διορθωμένα στοιχεία, το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) σε όρους όγκου κατά το 4ο τρίμηνο 2016, παρουσίασε μείωση κατά 1,2%, σε σχέση με το 3ο
τρίμηνο 2016, έναντι της μείωσης 0,4% που είχε ανακοινωθεί στην πρώτη εκτίμηση του 4ου τριμήνου στις 14/02/17.  Σε σύγκριση με το 4ο τρίμηνο 2015 παρουσίασε μείωση κατά 1,1% έναντι της αύξησης 0,3% που είχε ανακοινωθεί στην πρώτη εκτίμηση του 4ου τριμήνου».

Αρα η οικονομία, αμέσως μετά το τέλος της τουριστικής σεζόν, έκανε «κοιλιά» που αποδίδεται στην αβεβαιότητα που δημιουργήθηκε από τη σύγκρουση με τους δανειστές και την καθυστέρηση της αξιολόγησης που έπρεπε να κλείσει στις 5 Δεκεμβρίου, αλλά ακόμα παραμένει σε εκκρεμότητα. Επιστρέψαμε λοιπόν στην ύφεση, όπως υπέδειξε η αντιπολίτευση; Τεχνικά όχι. Οπως εξηγούν οι ειδικοί, μόνο αν και στο πρώτο τρίμηνο του 2017 καταγραφεί η ίδια ή αντίστοιχη εικόνα και έχουμε δύο συνεχόμενα πτωτικά τρίμηνα, θα δικαιούμαστε να μιλάμε επισήμως για επιστροφή στην ύφεση. Οι ενδείξεις πάντως για το α’ τρίμηνο του 2017 δεν είναι ευοίωνες.

Πέραν τούτου, όμως, τα στοιχεία που ανακοινώθηκαν έδειξαν να τα αγνοούν τόσο η κυβέρνηση όσο και ο Πρωθυπουργός. Και ήταν αρκετά για να ανατρέψουν τις επίσημες προβλέψεις της κυβέρνησης, καθώς και αυτές του διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα, –ο οποίος δημοσιοποίησε μια εβδομάδα ενωρίτερα την ετήσια έκθεση του– αλλά και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ολοι εκτιμούσαν ότι το 2016 θα έκλεινε με αύξηση του ΑΕΠ κατά 0,3%.

Ο αριθμός που ανακοίνωσε τη Δευτέρα η ΕΛΣΤΑΤ, ακύρωσε τον αριθμό στον οποίο δομείτο την ίδια περίπου ώρα η ομιλία και το αφήγημα του Πρωθυπουργού στο Υπουργικό ότι η ελληνική οικονομία παρά τις αντιξοότητες και τις περί του αντιθέτου προβλέψεις ανακάμπτει και αναπτύσσεται με ρυθμό 0,3%. Αυτή η εντυπωσιακή ανατροπή και διάψευση του Πρωθυπουργού σε πραγματικό χρόνο πυροδότησε το αναμενόμενο κύμα αντιδράσεων και σκληρής κριτικής από την αντιπολίτευση, αλλά παράλληλα έφερε γκρίνια στο κυβερνητικό στρατόπεδο για το ποιος μπορεί να «παγίδευε» ή να «υπονόμευσε» τον κ. Τσίπρα που στην ομιλία του εμφανίστηκε εντυπωσιακά ανακόλουθος.

Παρά τα σενάρια η πιθανότερη εξήγηση είναι και η απλή, η χαλαρότητα και η σιγουριά που λέγαμε. Η σύγκληση του Υπουργικού Συμβουλίου είχε ανακοινωθεί την Παρασκευή 3 Μαρτίου. Από τότε ήταν όλα έτοιμα, ακόμη και η ομιλία του Πρωθυπουργού για το σχέδιο ανασυγκρότησης της οικονομίας.

Κανείς δεν σκέφθηκε ότι θα μπορούσαν στο μεταξύ να αλλάξουν τα δεδομένα.

Κάποιος όμως θα μπορούσε να το γνωρίζει. Τα βλέμματα στράφηκαν στον κ. Τσακαλώτο, εξ ου και η αυστηρή απάντηση του κ. Τζανακόπουλου. Πράγματι ο μοναδικός κρίκος που συνδέει την κυβέρνηση με την ανεξάρτητη ΕΛΣΑΤ βρίσκεται στο υπουργείο Οικονομικών στην πλατεία Συντάγματος και συγκεκριμένα στη Διεύθυνση Μακροοικονομικής Πολιτικής και στο Σώμα Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων (ΣΟΕ) στο οποίο επικεφαλής είναι ακόμα ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Γιώργος Χουλιαράκης.

Και οι δύο όφειλαν να γνωρίζουν τα επικαιροποιημένα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ καθώς παρά την «ανεξαρτησία» της Στατιστικής Αρχής υπάρχουν οι γραμμές επικοινωνίας με το υπουργείο. Ηξεραν και δεν το είπαν; Και σε ποιον να το πουν; Από το υπουργείο Οικονομικών εξηγούν ότι και οι δύο, και ο κ. Τσακαλώτος και ο κ. Χουλιαράκης, ήταν εντελώς απορροφημένοι με τη διαπραγμάτευση με τους Θεσμούς, η οποία το Σαββατοκύριακο βρισκόταν σε μια λεπτή, έως οριακή, φάση – θα εκρίνετο αν οι Θεσμοί θα έμεναν ή θα έφευγαν από την Αθήνα.

Και άλλωστε η πραγματικότητα είναι ότι τον λόγο του Πρωθυπουργού έγραψε άλλος. Πίσω από το κείμενο της ομιλίας δείχνουν τον υφυπουργό παρά τω Πρωθυπουργώ Δημήτρη Λιάκο. Ο τελευταίος στους κύκλους του ρεπορτάζ είναι ευρύτερα γνωστός και ως «υπουργός του μνημονίου». Αναβαθμίστηκε σε αυτό τον ιδιαίτερο ρόλο από τη θέση του οικονομικού συμβούλου του κ. Τσίπρα.

Αυτή η διάψευση του κ. Τσίπρα, υποβαθμίστηκε από πηγές του Μαξίμου στο επίπεδο της «γκάφας» αφού κανείς δεν φρόντισε να πληροφορηθεί τα στοιχεία για την πορεία του ΑΕΠ έγκαιρα. Μάλιστα λένε ότι «τα στοιχεία αναθεωρούνται συνεχώς» και ότι ούτως ή άλλως τα οριστικά θα ανακοινωθούν τον Απρίλιο. Είναι και αυτός ένας τρόπος να προσπεραστούν οι σκέψεις ότι πίσω από τη μη επικοινωνία του υπουργείου Οικονομικών με το Μαξίμου υπάρχει κάτι βαθύτερο.

Ομως ακόμα και ως απλή «γκάφα» αυτή έγινε. Ο Πρωθυπουργός εξετέθη. Παράλληλα δε και το οικονομικό επιτελείο βρέθηκε σε δυσμενέστερη θέση κατά τη διαπραγμάτευση με τους Θεσμούς: άλλο να μιλάς με 0,3% ανάπτυξη και άλλο με συρρίκνωση της οικονομίας.

Ας είναι. Για εκείνους που όπως λέγεται «κάηκαν στο γιαούρτι και φυσούν τώρα τον χυλό» –αφού δεν είχαν κάνει τον κόπο να μάθουν το πρόγραμμα των ανακοινώσεων της ΕΛΣΤΑΤ–, να πούμε ότι εδώ μπορούν να το διαβάσουν αναλυτικά.

Ετσι, σήμερα, Τετάρτη, 8 του μηνός όπως είχε προγραμματιστεί ανακοινώθηκαν οι ετήσιοι εθνικοί λογαριασμοί (πρώτη εκτίμηση) για το ΑΕΠ του 2016.

Σύμφωνα, λοιπόν, με την ανακοίνωση το ΑΕΠ σε τιμές αγοράς το 2016 ανήλθε σε 175,69 δισ. ευρώ από 175,88 δισ. ευρώ το 2015. Το ΑΕΠ το 2016 σε όρους όγκου (μεταβολή σε πραγματικούς όρους) ανήλθε σε 184,5 δισ. € έναντι 184,5 δισ. € το 2015 παρουσιάζοντας μηδενική μεταβολή (0,0%).

Αλλά κι εδώ πρέπει να γνωρίζουν ότι η εκτίμηση αυτή έχει υπολογιστεί από το άθροισμα των αντίστοιχων αποτελεσμάτων των τριμήνων του έτους 2016 εποχικά διορθωμένων όπως έχουν προκύψει μετά την ενσωμάτωση των τελευταίων μηνιαίων στοιχείων (όπως στοιχεία ισοζυγίου πληρωμών, των κλάδων των υπηρεσιών, στοιχεία της έρευνας εργατικού δυναμικού).

Ολα δείχνουν ότι το ΑΕΠ σε όρους όγκου παρουσίασε μηδενική ετήσια μεταβολή 0,0% σε σύγκριση με το 2015. Αλλά και πάλι θα πρέπει να περιμένουν καθώς, σύμφωνα με τις ακολουθούμενες διαδικασίες, η δεύτερη και οριστική εκτίμηση του ΑΕΠ για το 2016 είναι προγραμματισμένη να ανακοινωθεί στις 17 Οκτωβρίου 2017…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News