Η χρονιά που μπήκε ξεκίνησε μιαν ολόκληρη δεκαετία. Οπτικά τουλάχιστον δείχνει μια απαράμιλλη συμμετρία. Eνα ισοζύγισμα: 20 από δω και 20 από κει. Μία εντυπωσιακά επαναλαμβανόμενη κανονικότητα ψηφίων.

Υποδηλώνει την αυστηρή κανονικότητα της όρασης. Χρησιμοποιήθηκε, πολύ πριν έρθει χρονολογικά, ως τίτλος επιτυχημένης τηλεοπτικής εκπομπής στην άλλη όχθη του Ατλαντικού, δηλωτικός της εμφατικά καθαρής ματιάς στα γεγονότα.

Τώρα είναι εδώ, και η κανονικότητά του μετά από μία τεράστια καταπόνηση στη δεκαετία που έφυγε σε όλα τα επίπεδα για τη χώρα μας τουλάχιστον, επιβάλλει καθαρότητα στη ματιά, ισορροπία στη σκέψη, αμεσότητα στην πράξη. Είπαμε, ισοζύγισμα: 20 από δω και 20 από κει.

Η δεκαετία που έφυγε ήταν των άκρων. Ακραίες καταστάσεις, ακραίες αντιδράσεις. Χρεοκοπία, κρίση, μνημόνια, τα πάνω κάτω, πολλοί ξενιτεύτηκαν, αυτοί που έμειναν απογοητεύτηκαν. Και στο βάθος ένα βάρος ιστορίας που σε λιανίζει. Είναι και αυτά τα 200 χρόνια που ήδη φάνηκαν στη στροφή και ζητούν δικαίωση και αναθεώρηση. Κυρίως αναθεώρηση. Ζητούν να βρούμε το κανονικό μας μέγεθος, το παρόν μας εκτόπισμα στην ιστορία, την εθνική μας αλήθεια, την εθνική μας ισορροπία!

Η δεκαετία που μπαίνει μας βρίσκει σε σταυροδρόμι αυτογνωσίας που μοιραία προέκυψε από την πίεση της κρίσης της τελευταίας δεκαετίας. Από δω τα επουράνια, από κει τα καθημερινά, μοιρασμένα και αυτά, να ζητούν λύση εδώ και τώρα αφού για δεκαετίες παίρνουν συνεχώς αναβολή.

Τα επουράνια, το μέλλον μας δηλαδή, θα καθορίσουν και την πορεία μας ως έθνους. Οι αποφάσεις στα εθνικά, που δεν είναι δείκτες να αντιστρέφονται στο γύρισμα των οικονομικών κύκλων, το δημογραφικό, οι θεσμικές τομές, το brain drain, θα κρίνουν την ύπαρξη οράματος και το χάρισμα πρόβλεψης του ηγέτη. Το ιστορικό του αποτύπωμα οι πρόγονοί μας το ονόμαζαν κλέος.

Η γειτονιά μας, με γείτονες να πιέζουν για επανακαθορισμούς βασισμένοι στην αυθάδεια ηγεμονισμών και στο λάθος διάβασμα της ιστορίας χαμένων αυτοκρατοριών, υπήρξε ανέκαθεν ανήσυχη και ζωηρή, σταυροδρόμι και μαμή της ιστορίας. Η χρονική συγκυρία και αυτή αποφασιστικά καθοριστική με το δημογραφικό, και το brain drain, δαμόκλεια σπάθη πάνω από το έθνος.

Και από την άλλη τα πιεστικά καθημερινά. Αυτά που κάνουν την ζωή μας εύκολη ή δύσκολη, κάθε μέρα στη σειρά, αυτά που μας βολεύουν και μας ξεβολεύουν. Τα νοσοκομεία μας, τα σχολεία μας, οι δουλειές μας, η τσέπη μας, η καλοπέραση, το γέλιο, οι μέρες και οι νύχτες μας, τα καλοκαίρια, οι υποσχέσεις, η ελπίδα, το όνειρο!

Σας φαίνονται μικρά και ταπεινά σε σχέση με τα επουράνια; Και όμως. Αυτά καθορίζουν τα πάντα! Αυτά καθόρισαν και επέβαλαν τους «ηγέτες» χρόνια τώρα. Και τους λαϊκιστές επίσης.  Κυρίως αυτούς!

Είδαμε και μάθαμε πολλά τη δεκαετία που πέρασε. Το πιο σπουδαίο νομίζω ότι συνειδητοποιήσαμε το μέγεθός μας, τις αυταπάτες μας, και το οδυνηρό των διχασμών μας. Είμαστε λίγοι. Δεν αντέχεται.

2020. Σημαίνει καθαρή ματιά στη σκέψη, απότοκο της πρόσφατης οδυνηρής εμπειρίας, χωρίς ψευδαισθήσεις και φαντασιώσεις, σημαίνει ισορροπία στη ζωή μας όπως ακριβώς στους στίχους της Ευτυχίας, ρεφρέν κουπλέ επαναλαμβανομένο εξισορροπιστικά απέναντι στο πάθος που εξέθρεψε το παρελθόν.

Μην αγχώνεστε. Η επανάληψη, δυο φορές το είκοσι, δεν είναι πάντα ανιαρή. Κάπου πιο κάτω υπάρχει ένα απίθανα συμπιεσμένο ελατήριο έτοιμο να εκτιναχθεί.

Καλή χρονιά σε όλους!

* Η Έφη Μπάσδρα είναι καθηγήτρια στο ΕΚΠΑ

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News