Κρυμμένα στο εργαστήριο ρομποτικής Shadow Robot, στο βορειοδυτικό Λονδίνο, μια σειρά μαύρων ρομπότ με ανθρώπινη εμφάνιση και αρθρώσεις χεριών προορίζονται για όλες τις δουλειές του σπιτιού, αλλά κυρίως για την αντιμετώπιση μιας από τις πιο πιεστικές προκλήσεις του Ηνωμένου Βασιλείου: της κλιμακούμενης κρίσης στην κοινωνική πρόνοια.

Σύμφωνα με έκθεση του φιλανθρωπικού οργανισμού Skills for Care, υπήρχαν 131.000 κενές θέσεις εργασίας για ενήλικες φροντιστές στην Αγγλία το 2024. Συνολικά περίπου δύο εκατομμύρια άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω ζουν με ανεκπλήρωτες ανάγκες φροντίδας. Μέχρι το 2050, το 25% των Βρετανών θα είναι ηλικίας άνω των 65 ετών, γεγονός που αναμένεται να επιβαρύνει ακόμη περισσότερο το εθνικό σύστημα περίθαλψης.

Κάπως έτσι, τα ρομπότ αναλαμβάνουν δράση, όπως αναφέρει ρεπορτάζ του BBC. Η προηγούμενη κυβέρνηση των Συντηρητικών ανακοίνωσε μια επένδυση ύψους 34 εκατ. λιρών (38,6 εκατ. ευρώ) για την ανάπτυξη ρομπότ που θα χρησιμοποιούνται για παροχή φροντίδας, θεωρώντας ότι μέχρι το 2030 «θα γίνουν ένα φυσιολογικό μέρος της καθημερινότητάς μας, μεταμορφώνοντας τον τρόπο που ζούμε, εργαζόμαστε και ταξιδεύουμε».

Ακούγεται σαν σενάριο ταινίας επιστημονικής φαντασίας, αλλά το άμεσο ερώτημα είναι αν το κοινό θα εμπιστευόταν τους ηλικιωμένους συγγενείς του –ή τους ίδιους τους εαυτούς τους σε προχωρημένη ηλικία– σε μια, επί της ουσίας, πολύ ισχυρή μηχανή. Η Ιαπωνία είναι μια χώρα που προσφέρει ήδη μια ματιά σε ένα μέλλον με ρομπότ που λειτουργούν ως οικιακοί βοηθοί.

Πριν από μια δεκαετία, το Τόκιο άρχισε να προσφέρει επιδοτήσεις σε κατασκευαστές ρομπότ για την ανάπτυξη και διάδοση της χρήσης ανθρωποειδών σε οίκους ευγηρίας – μια πρωτοβουλία που ελήφθη εν μέρει λόγω της γήρανσης του πληθυσμού της χώρας, παράλληλα με τις ελλείψεις προσωπικού σε αυτά τα ιδρύματα.

Βρετανοί ειδικοί στον χώρο της Τεχνητής Νοημοσύνης μελετούσαν επί επτά μήνες τρεις τύπους ιαπωνικών ρομπότ. Το πρώτο, που ονομάζεται HUG, σχεδιάστηκε από τη Fuji Corporation και μοιάζει με εξελιγμένο μοντέλο βάδισης. Διαθέτει υποδοχές στις οποίες οι άνθρωποι μπορούν να στηριχθούν και βοηθά τους φροντιστές να σηκώνουν ηλικιωμένους από το κρεββάτι για να τους τοποθετήσουν σε αναπηρικό καροτσάκι ή στην τουαλέτα.

Το δεύτερο είδος ρομπότ ονομάζεται Paro και μοιάζει ελαφρώς με μωρό φώκιας. Προορίζεται για την εγκεφαλική διέγερση ασθενών με μορφές άνοιας και έχει εκπαιδευτεί να ανταποκρίνεται σε κινήσεις και ήχους. Το τρίτο, ονόματι Pepper, κατασκευασμένο από την εταιρεία SoftBank, είναι ένα ανθρωποειδές ρομπότ που δίνει οδηγίες και επιδεικνύει σωματικές ασκήσεις κινώντας τα χέρια του. Χρησιμοποιείται για τη διεύθυνση προγραμμάτων ελαφριάς γυμναστικής σε γηροκομεία.

Οι ειδικοί από τη Βρετανία παρατήρησαν ότι στην πραγματικότητα η μεγαλύτερη σπατάλη χρόνου του προσωπικού των οίκων ευγηρίας είναι ο καθαρισμός και η επαναφόρτιση των ρομπότ. Παράλληλα, ανακάλυψαν ότι το HUG έπρεπε να μετακινείται διαρκώς ώστε να μην εμποδίζει τους ασθενείς, το Paro προκάλεσε δυσφορία σε ενοίκους που είχαν συνδεθεί υπερβολικά μαζί του, ενώ το Pepper ήταν πολύ κοντό ώστε οι ένοικοι του γηροκομείου να ακολουθούν τις ασκήσεις του.

Οι προγραμματιστές του HUG ισχυρίζονται ότι έκτοτε έχουν βελτιώσει τον σχεδιασμό για να κάνουν τα ρομπότ πιο συμπαγή και φιλικά προς τον χρήστη. Οι δημιουργοί του Paro ισχυρίζονται ότι το χρησιμοποιούν εδώ και 20 χρόνια και έχει επιδείξει «κλινικές ενδείξεις των θεραπευτικών αποτελεσμάτων του». Το Pepper ανήκει πλέον σε διαφορετική εταιρεία και το λογισμικό του έχει ενημερωθεί σημαντικά.

Στη Βρετανία, το Πανεπιστήμιο του Νότινγκαμ έχει δημιουργήσει το δίκτυο Emergence, που βοηθά στη σύνδεση των κατασκευαστών ρομπότ με επιχειρήσεις και άτομα που θα τα χρησιμοποιήσουν – ενώ μαθαίνει και από τους ηλικιωμένους τι ακριβώς θέλουν από ένα ρομπότ βοήθειας. Οι περισσότεροι ζητούν φωνητικές αλληλεπιδράσεις, καλύτερο σχεδιασμό και δυνατότητα φόρτισης και καθαρισμού των ρομπότ από τα ίδια.

Ορισμένες επιχειρήσεις στη Βρετανία δοκιμάζουν τα δικά τους ρομπότ. Η Caremark, πάροχος κατ’ οίκον φροντίδας, λανσάρει το Genie, ένα μικροσκοπικό ρομπότ που ενεργοποιείται φωνητικά – και διαθέτει χέρια με 100 αισθητήρες και τη δύναμη των αντίστοιχων ανθρώπινων. Το χρησιμοποιούν ασθενείς που πάσχουν από πρώιμη άνοια στην λουτρόπολη Τσέλτεναμ, βορειοδυτικά του Λονδίνου.

Η τελειοποίηση των ρομποτικών χεριών και άλλων μελών τους πραγματοποιείται από 35 εταιρείες ρομποτικής μηχανικής στο πλαίσιο του Προγράμματος Ρομποτικής Επιδεξιότητας, υπό τη διεύθυνση της βρετανικής κυβερνητικής Υπηρεσίας Προηγμένης Ερευνας και Εφευρέσεων (ARIA), που υποστηρίζει επιστημονικές έρευνες υψηλού κινδύνου και ανταμοιβής –οι οποίες μπορεί να μη λειτουργήσουν– με στόχο την τεχνολογική κοινωνική μεταμόρφωση της χώρας.

Στη Δανία, η εταιρεία Pliantics κατασκευάζει ρομπότ με μύες από ένα μαλακό υλικό που εκτείνεται και συστέλλεται, όπως οι πραγματικοί μύες όταν εφαρμόζεται ηλεκτρικό ρεύμα, ώστε τα χέρια τους να ανιχνεύουν μικρές αλλαγές πίεσης όταν πιάνουν ένα αντικείμενο και να σταματούν να το σφίγγουν. Στόχος της εταιρείας είναι η παροχή υπηρεσιών σε ασθενείς με διάφορες μορφές άνοιας που τους προκαλούν κινητικά προβλήματα.

Οι κατασκευαστές των ρομπότ δεν απορρίπτουν τις ανησυχίες επιστημόνων και κοινού για τους κινδύνους της Τεχνητής Νοημοσύνης, ειδικά όταν αυτή αναλαμβάνει ευθύνες φροντίδας αβοήθητων ανθρώπων. Αλλά αναφέρουν την επιτυχία του ανθρωποειδούς ρομπότ Optimus του Ελον Μασκ, το οποίο συχνά συγχρωτίζεται με το κοινό, σερβίροντας σε εκδηλώσεις της Tesla. Παράλληλα, θεωρούν ότι τα ρομπότ, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, θα μπουν σύντομα στην καθημερινότητά μας.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News