1872
Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου στο Μουσείο Μνήμης για το Ολοκαύτωμα, στην Ιερουσαλήμ | EPA/ABIR SULTAN

Ανάλυση: Το φάντασμα του Ολοκαυτώματος πάνω από τον πόλεμο του Ισραήλ στη Γάζα

Protagon Team Protagon Team 27 Φεβρουαρίου 2024, 11:40
Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου στο Μουσείο Μνήμης για το Ολοκαύτωμα, στην Ιερουσαλήμ
|EPA/ABIR SULTAN

Ανάλυση: Το φάντασμα του Ολοκαυτώματος πάνω από τον πόλεμο του Ισραήλ στη Γάζα

Protagon Team Protagon Team 27 Φεβρουαρίου 2024, 11:40

Η φρίκη που οδήγησε στη δημιουργία του εβραϊκού κράτους -το Ολοκαύτωμα- διαμορφώνει τώρα, σχεδόν σε κάθε βήμα, τον πόλεμο του Ισραήλ στη Γάζα, και έχει κυρίαρχη θέση στην πολιτική συζήτηση στο Ισραήλ, σημείωσε προ ημερών το Politico.

Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου –μαζί με άλλους επιφανείς Ισραηλινούς– έσπευσε να συγκρίνει την τρομοκρατική οργάνωση της Χαμάς με τους Ναζί μετά τη δολοφονική επίθεση της 7ης Οκτωβρίου, κατά την οποία σκοτώθηκαν 1.200 Εβραίοι στο χειρότερο πογκρόμ μετά το Ολοκαύτωμα.

Για πολλούς, η επίθεση είναι ένα σημάδι ότι ο εβραϊκός λαός βρίσκεται αντιμέτωπος με μια ακόμη ολοκληρωτική μάχη για την ίδια του την ύπαρξη.

Και για όσους έχουν αυτή την άποψη, το να σταματήσει ο πόλεμος για να διαπραγματευτούν την απελευθέρωση των ομήρων, θα ήταν αφελές, ανέφερε το δημοσίευμα.

Μπορεί αυτή η υπαρξιακή θεώρηση του πολέμου κατά της Χαμάς να έχει σημαντικό βάρος στην ισραηλινή πολιτική, αλλά δεν υποστηρίζεται από όλους. Οι επικριτές του Νετανιάχου τονίζουν ότι ο ισραηλινός πρωθυπουργός υπερβάλλει στην απειλή για την επιβίωση του άκρως στρατιωτικοποιημένου εβραϊκού έθνους για το δικό του πολιτικό όφελος.

Αλλοι –συμπεριλαμβανομένων επιζώντων του Ολοκαυτώματος– επιμένουν ότι υπάρχει ηθική επιταγή να επικεντρωθεί η κυβέρνηση στην τύχη των περισσότερων από 100 ομήρων που εξακολουθούν να κρατούνται ζωντανοί στη Γάζα, ακόμη και αν αυτό σημαίνει ότι πρέπει να περιοριστεί η πολεμική επιχείρηση για την καταστροφή της οργάνωσης.

Για τον Αμιχάι Χίκλι, υπουργό για θέματα Διασποράς και Καταπολέμησης του Αντισημιτισμού, δεν υπάρχει αμφιβολία για το διακύβευμα. «Υπάρχει ένας πόλεμος κατά του εβραϊκού λαού», δήλωσε στον Τζέιμι Ντέτμερ του Politico. «Δεν είναι άποψη, είναι γεγονός».

Ο υπουργός Οικονομίας, Νιρ Μπαρκάτ, έκανε μια ακόμη πιο σαφή σύνδεση με τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. «Θυμόμαστε τι συνέβη στα έξι εκατομμύρια Εβραίους που σκοτώθηκαν από τους Ναζί και δεν θα αφήσουμε να ξανασυμβεί αυτό», είπε.

Ο Χίκλι, ο Μπαρκάτ και οι πολλοί σύμμαχοί τους πιστεύουν ότι το Ισραήλ, περιτριγυρισμένο από εχθρούς, δεν έχει την πολυτέλεια να χαλαρώσει και θα πρέπει ακόμη και να διευρύνει τον πόλεμο. Ο Μπαρκάτ δεν δίστασε να δηλώσει ότι το Ιράν είναι πλέον «νόμιμος στόχος» για ισραηλινά πυραυλικά πλήγματα.

«Οντως υποσχεθήκαμε ως εβραϊκό κράτος ότι δεν θα είχαμε ποτέ ένα πογκρόμ που θα συνεχιζόταν για ώρες και ώρες, μια ανεμπόδιστη σφαγή», δήλωσε ο πρώην πρωθυπουργός του Ισραήλ, Ναφτάλι Μπένετ, στο Politico.

«Αυτό είναι κάτι που συνέβαινε στην Ευρώπη, στη Λιθουανία, στην Ουκρανία, στη Ρωσία, στην Πολωνία, για χιλιετίες, αλλά δεν έπρεπε να συμβεί στο εβραϊκό κράτος. Και συνέβη, και ο εχθρός που το έκανε αυτό λέει ρητά ότι θα προσπαθήσει να το κάνει ξανά και ξανά. Ετσι, δεν έχουμε πραγματικά άλλη επιλογή από το να εξαλείψουμε την Χαμάς. Είναι εφικτό. Είναι άκρως εφικτό και πρέπει να το κυνηγήσουμε», τόνισε.

Προτεραιότητα οι όμηροι

Ο Μπένετ δεν βλέπει επιλογή μεταξύ της διεξαγωγής πολέμου και της απελευθέρωσης των ισραηλινών ομήρων. Ομως, αρκετοί επιζώντες του Ολοκαυτώματος βλέπουν τα πράγματα διαφορετικά και έχουν πάρει το μέρος των οικογενειών των ομήρων για να επιμείνουν ότι προτεραιότητα για το Ισραήλ πρέπει να είναι η απελευθέρωσή τους.

Η ζωή των ομήρων είναι «το πιο σημαντικό πράγμα», δήλωσε στα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης η Ραχέλ Λεβί Μπεμ, επιζήσασα του Αουσβιτς, γεννημένη στην Τσεχοσλοβακία. Οι γονείς της, οι παππούδες της και τα τρία αδέλφια της σκοτώθηκαν στο Ολοκαύτωμα.

Ο πρώην πρωθυπουργός του Ισραήλ, Εχούντ Μπαράκ, δήλωσε στο Politico ότι ήταν «ηθικά αδιανόητο» για την κυβέρνηση να βάλει τη στρατιωτική εκστρατεία πάνω από τους ομήρους, αν έμπαινε θέμα επιλογής.

«Στο διάολο οι τρομοκράτες που θέλετε να σκοτώσετε. Μπορούμε να τους κυνηγήσουμε στην επόμενη γενιά, αλλά να φέρουμε τις οικογένειές μας στο σπίτι. Και αν η δημόσια πίεση συσσωρευτεί εναντίον της κυβέρνησης, δεν θα μπορέσει να αντέξει», πρόσθεσε.

Πορεία διαμαρτυρίας συγγενών των ομήρων και υποστηρικτών τους εναντίον της κυβέρνησης Νετανιάχου, στην Ιερουσαλήμ – EPA/ABIR SULTAN

Ο Μπαράκ αμφισβήτησε επίσης την ιδέα ότι το Ισραήλ αντιμετωπίζει υπαρξιακή κρίση. Την άποψη αυτή συμμερίζεται και ο πρώην επικεφαλής της υπηρεσίας ασφαλείας της Μοσάντ, Ταμίρ Πάρντο, ο οποίος κατηγορεί τον Νετανιάχου ότι υποδαυλίζει «μια κατάσταση πανικού και αυξημένου συναγερμού, συγκρίνοντας την επίθεση της Χαμάς, όσο κτηνώδης και αν είναι, με το Ολοκαύτωμα».

Ο Πάρντο είπε ότι ο υπουργός Αμυνας, Γιοάβ Γκαλάντ, έδωσε λανθασμένη εντύπωση όταν υποστήριξε ότι: «Πρόκειται για έναν πόλεμο για την ύπαρξη του Ισραήλ ως ευημερούντος κράτους, ως δημοκρατικού κράτους, ως πατρίδας του εβραϊκού λαού», λίγες ημέρες μετά την τρομοκρατική επίθεση της 7ης Οκτωβρίου.

Ο Πάρντο χαρακτήρισε υπερβολική την άποψη, σημειώνοντας ότι «το Ισραήλ διαθέτει τον καλύτερο στρατό στη Μέση Ανατολή».

Στρεβλές συγκρίσεις

Τον Δεκέμβριο, ορισμένοι από τους ομήρους που απελευθερώθηκαν κατά τη διάρκεια της εβδομαδιαίας εκεχειρίας, μαζί με τις οικογένειες αυτών που παραμένουν αιχμάλωτοι στη Γάζα, μίλησαν στο πολεμικό υπουργικό συμβούλιο του Ισραήλ, λέγοντας ότι η ζωή των ομήρων πρέπει να είναι υψίστης σημασίας, ακόμη και αν αυτό σημαίνει να σταματήσουν τον πόλεμο και να συμφωνήσουν με τους όρους της Χαμάς.

Κατά τη διάρκεια της έντονα φορτισμένης συνεδρίασης, είπαν ότι οι αιχμάλωτοι περνούν το δικό τους ολοκαύτωμα, που αποτελείται από κακοποίηση, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής βίας.

«Εκεί βιάζουν και άνδρες, όχι μόνο γυναίκες. Οι χώροι όπου κρατούνται οι όμηροι βομβαρδίζονται», ακούγεται να λέει ένα μέλος της οικογένειας στις ηχογραφήσεις της θυελλώδους συνεδρίασης.

Αρκετοί αποδέχθηκαν το επιχείρημα του Νετανιάχου και του Γκάλαντ ότι μόνο η στρατιωτική πίεση στη Χαμάς θα επιτύχει την απελευθέρωση των 134 ομήρων που εξακολουθούν να κρατούνται. Τουλάχιστον 31 είναι τώρα νεκροί, σύμφωνα με ισραηλινούς αξιωματούχους.

Ο Τζόναθαν Ντέκελ-Τσεν, ιστορικός της ευρωπαϊκής εβραϊκής κοινότητας και κάτοικος του Νιρ Οζ, ενός από τα κιμπούτς στα οποία επιτέθηκε η Χαμάς, ανταπάντησε ότι οι συγκρίσεις με το Ολοκαύτωμα είναι ιστορικά ανακριβείς και φοβάται ότι διαστρεβλώνουν τη σκέψη, ενώ αφήνουν την κυβέρνηση Νετανιάχου να αποφύγει την ευθύνη για την αποτυχία της να αποτρέψει την επίθεση.

«Από τις 7 Οκτωβρίου, πολιτικοί και άλλοι επικαλούνται συγκρίσεις με το Ολοκαύτωμα. Αλλά τέτοιες συγκρίσεις θολώνουν τα γεγονότα εκείνης της ημέρας. Από τη μία πλευρά, συσκοτίζουν την ενοχή της Χαμάς για τη βαρβαρότητά της. Από την άλλη, οι συγκρίσεις κρύβουν τη μοναδική ευθύνη που φέρει η κυβέρνηση του Ισραήλ για ό,τι συνέβη και τις διαρκείς επιπτώσεις του», έγραψε στην εφημερίδα Haaretz.

«Η επίθεση της Χαμάς δεν θα έπρεπε ποτέ να είχε συμβεί και δεν θα ήταν τόσο θανατηφόρα αν η κυβέρνηση και ο στρατός του Ισραήλ είχαν κάνει τη δουλειά τους. Με την επίκληση του Ολοκαυτώματος, απαλλάσσουμε την ισραηλινή κυβέρνηση από την ευθύνη για τη σφαγή της 7ης Οκτωβρίου και την ιερή ευθύνη των ηγετών μας να επιστρέψουν ζωντανούς όλους τους ομήρους», πρόσθεσε χαρακτηριστικά.

Ο Δαβίδ Μεϊντάν, πρώην αξιωματικός των μυστικών υπηρεσιών της Μοσάντ που συμβουλεύει τις οικογένειες των ομήρων, δήλωσε ότι υπάρχουν διαφωνίες μεταξύ των συγγενών σχετικά με το πώς μπορεί η κυβέρνηση να φέρει σε πέρας αυτή την αποστολή της.

«Υπάρχουν διαφορετικές οικογένειες και διαφορετικές φωνές», δήλωσε στο Politico. «Αλλά μπορώ να πω ότι η πλειοψηφία δεν συμφωνεί με την λανθασμένη αντίληψη του Νετανιάχου ότι οι μάχες θα βοηθήσουν στην επίτευξη της επιστροφής των ομήρων».

Ισραηλινοί στρατιώτες στο κιμπούτς Κφαρ Αζά, στις 10 Οκτωβρίου, με εμφανή τα σημάδια της επίθεσης της Χαμάς – EPA/ATEF SAFADI

Ο Μεϊντάν, ο οποίος υπηρέτησε για ένα διάστημα ως συντονιστής του Νετανιάχου σε θέματα απαχθέντων, δήλωσε ότι υπήρξε μια αξιοσημείωτη αλλαγή τις τελευταίες ημέρες μεταξύ των οικογενειών των ομήρων, με τους περισσότερους «να λένε, “τώρα ας σταματήσουμε τον πόλεμο και ας σώσουμε όσες ζωές μπορούμε”».

Οι συγγενείς και οι υποστηρικτές τους έχουν εντείνει τις διαμαρτυρίες τους στο Ισραήλ, με τις οικογένειες να αποκλείουν έναν σημαντικό αυτοκινητόδρομο του Τελ Αβίβ απαιτώντας μια «συμφωνία για τους ομήρους τώρα».

Αλλά ο Μεϊντάν και άλλοι ανησυχούν ότι αντλούνται λάθος διδάγματα από το Ολοκαύτωμα και διαστρεβλώνουν τον τρόπο με τον οποίο οι Ισραηλινοί βλέπουν την κατάσταση. «Είμαι απαισιόδοξος. Αλλά μπορώ να σας πω ένα πράγμα, αν ασκήσετε περισσότερη πίεση, θα θέσετε σε κίνδυνο τους ομήρους», είπε.

Βαθιά ριζωμένος ο φόβος του Ολοκαυτώματος

Ο Γκίντεον Λέβι, αρθρογράφος της Haaretz, είπε ότι «έχει την αίσθηση ότι η δυναμική της διαμαρτυρίας μειώνεται. Δεν βλέπω το Ισραήλ να σταματά. Θέλετε τους ομήρους; Μπορείτε να τους πάρετε αύριο αν αποχωρήσετε και σταματήσετε τον πόλεμο», πρόσθεσε.

Ο Λέβι, κορυφαίος επικριτής του Σιωνισμού, λέει ότι οι Ισραηλινοί έχουν υποστεί «πλύση εγκεφάλου για να βλέπουν πάντα ένα άλλο Ολοκαύτωμα να ελλοχεύει στη γωνία».

Είναι ένας φόβος που παραμένει βαθιά ριζωμένος στην ψυχή τους.

Πράγματι, οι περισσότεροι Ισραηλινοί δεν υποστηρίζουν μια συμφωνία για την απελευθέρωση των ομήρων με αντάλλαγμα την απελευθέρωση όλων των παλαιστινίων κρατουμένων και την παύση των μαχών στη Γάζα, σύμφωνα με δημοσκόπηση του Ινστιτούτου Δημοκρατίας του Ισραήλ.

Σε μια χώρα που έχει διαμορφωθεί από τη μακρά εβραϊκή ιστορία αντισημιτικών διώξεων, η βαρβαρότητα της σφαγής της Χαμάς έφερε στην επιφάνεια βαθιά ριζωμένους φόβους.

Η μνήμη του Ολοκαυτώματος παραμένει στο επίκεντρο καθώς οι Ισραηλινοί συζητούν για το αν η κυβέρνηση θα πρέπει να ενδώσει στο αίτημα της Χαμάς για μακρά κατάπαυση του πυρός σε αντάλλαγμα για τους υπόλοιπους ομήρους.

«Νομίζω ότι οι άνθρωποι πρέπει να καταλάβουν ότι αυτό που συνέβη στις 7 Οκτωβρίου είναι κάτι που δεν έχει συμβεί μετά το Ολοκαύτωμα», δήλωσε στο Politico ο Οχάντ Ταλ, βουλευτής του Θρησκευτικού Σιωνιστικού Κόμματος.

«Ολοι στη Μέση Ανατολή περιμένουν να δουν αν το Ισραήλ θα νικήσει τη Χαμάς ή όχι», δήλωσε ο Ταλ, μέλος της Επιτροπής Ασφαλείας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Κνεσέτ. «Φυσικά, αυτό περιλαμβάνει και τους Ιρανούς, οι οποίοι δηλώνουν ξεκάθαρα ότι θέλουν να μας καταστρέψουν, να εξαφανίσουν το Ισραήλ από προσώπου γης».

Μιλώντας σε επιτροπή του ισραηλινού Κοινοβουλίου, η επιζήσασα του Ολοκαυτώματος Μπέλα Χαΐμ, δήλωσε: «Το Ολοκαύτωμα επαναλαμβάνεται, με μεγάλη ένταση».

Ο εγγονός της, Γιοτάμ Χαΐμ, απήχθη από τους τρομοκράτες, μεταφέρθηκε στη Γάζα και στη συνέχεια σκοτώθηκε κατά λάθος από τον ισραηλινό στρατό. «Μετά από όλους τους εφιάλτες, πίστευα ότι το Ολοκαύτωμα δεν θα ξανασυμβεί», τόνισε.

Ο ίδιος ο Νετανιάχου έχει παρομοιάσει τη σφαγή στο μουσικό φεστιβάλ Nova με τη σφαγή στο Μπάμπι Γιαρ στην Ουκρανία το 1941 και συνέκρινε τα παιδιά των κιμπούτς που κρύβονταν σε δωμάτια ασφαλείας καθώς οι ένοπλοι της Χαμάς ήταν έξω από τα σπίτια τους, με την Αννα Φρανκ, που κρυβόταν από τους Ναζί σε μία σοφίτα του Αμστερνταμ.

Ο ισραηλινός απεσταλμένος στον ΟΗΕ, Γκιλάντ Ερντάν, φόρεσε το κίτρινο Αστέρι του Δαβίδ κατά τη διάρκεια ομιλίας του στο Συμβούλιο Ασφαλείας, λέγοντας ότι η έλλειψη επίσημης καταδίκης της τρομοκρατικής επίθεσης της Χαμάς από το Συμβούλιο θυμίζει την αποτυχία της διεθνούς κοινότητας, κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, να μιλήσει κατά του Ολοκαυτώματος.

Ο επικεφαλής του Μνημείου του Ολοκαυτώματος του Ισραήλ, Ντάνι Νταγιάν, επέκρινε τον Ερντάν, λέγοντας ότι το αστέρι, το οποίο οι Ναζί διέταξαν τους Εβραίους να φορέσουν, συμβολίζει την αδυναμία των Εβραίων και ότι οι Ισραηλινοί θα έπρεπε απλώς να επιδεικνύουν τη σημαία της χώρας τους ως ένδειξη αυτοπεποίθησης.

Παρ’ όλα αυτά, όταν οι Ισραηλινοί μιλούν για την 7η Οκτωβρίου, χρησιμοποιούν συχνά τη λέξη Ολοκαύτωμα και πολλοί βλέπουν εκείνη την ημέρα μέσα από το πρίσμα της γενοκτονίας περίπου έξι εκατομμυρίων Ευρωπαίων Εβραίων μεταξύ 1941 και 1945 από τη ναζιστική Γερμανία, επισημαίνει το Politico.

«Οταν εβραιόπουλα κρύβονται σε ένα δωμάτιο ασφαλείας και οι γονείς τους προσεύχονται να μην κλάψουν, ώστε να μην μπουν οι επιδρομείς και βάλουν φωτιά στο σπίτι, τότε πρόκειται για Σοά (άλλη λέξη για το Ολοκαύτωμα)», έγραψε ο πολιτικός σχολιαστής Μπεν Κάσπιτ στην εφημερίδα Maariv.

Η άποψη αυτή απηχείται ευρέως στην καθημερινή συζήτηση. «Κοιτάξτε, λυπάμαι για τους ομήρους και τις οικογένειές τους, αλλά τι γίνεται με όλους εμάς;», διερωτήθηκε ο Γιαρίβ Λέβσκι, βετεράνος της πολεμικής αεροπορίας. «Πρέπει να βάλουμε το Ισραήλ πάνω απ’ όλα, αλλιώς θα έχουμε άλλο ένα Ολοκαύτωμα», πρόσθεσε.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News

Διαβάστε ακόμη...

Διαβάστε ακόμη...