Στις 26 Οκτωβρίου του 2015 εγκαινιάστηκε στη Θεσσαλονίκη μια πολύ ενδιαφέρουσα έκθεση για το Έπος του 1940 με πρωτοσέλιδα και δημοσιεύματα από τον Τύπο της εποχής. Διοργανωτής ήταν το Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων (για συντομία θα αναφέρεται παρακάτω ΑΠΕ). Τα εγκαίνια τελέστηκαν από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλο ο οποίος απηύθυνε χαιρετισμό. Επρόκειτο για μια πεντάλεπτη κολακεία προς το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων. «Το 90% των ειδήσεων βγαίνει από το ΑΠΕ!» είπε με θαυμασμό ο Πρόεδρος, λες και υπάρχει κανένας άλλος λόγος για τον οποίο να εργάζονται 300 δημοσιογράφοι και να δίνεται κρατική επιχορήγηση ύψους 6.300.000 ευρώ το χρόνο. «Ξένα πρακτορεία συνεργάζονται με το ΑΠΕ και πολλοί αξιόλογοι άνθρωποι θέλουν να αρθρογραφούν στο ΑΠΕ!» είπε ο Πρόεδρος κι έσταζε μέλι.

Λίγους μήνες νωρίτερα, ο πρόεδρος και γενικός διευθυντής του ΑΠΕ Μιχάλης Ψύλος βρισκόταν πάλι στη Θεσσαλονίκη σε σύσκεψη με τους συντάκτες του πρακτορείου. Χτύπησε το κινητό του, «με συγχωρείτε, είναι ο Πρόεδρος», είπε και μίλησε για λίγο με τον κ. Παυλόπουλο. Επιστρέφοντας στη σύσκεψη, ανακοίνωσε στους συντάκτες την επιθυμία του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας να καλύψει το πρακτορείο την επίσκεψη που θα πραγματοποιούσε λίγες ημέρες αργότερα στη βόρεια Ελλάδα. «Για να δείτε ποιο είναι το κύρος του ΑΠΕ, ο Πρόεδρος ζητάει από εμάς να τον καλύψουμε. Δεν πήρε το Μέγκα!» είπε όλο υπερηφάνεια εις επήκοoν όλων ο κ. Ψύλος.

Επιχορήγηση 6.300.000 ευρώ, ραδιόφωνο στη Θεσσαλονίκη και free press στην Αθήνα

Όντως, στα 110 χρόνια λειτουργίας του, το κύρος του ΑΠΕ δεν ετίθετο συχνά σε αμφισβήτηση. Αν και κρατικό πρακτορείο ειδήσεων -με ό,τι αυτό συνεπάγεται- κάλυπτε πλήρως την επικαιρότητα, κρατούσε ισορροπίες, είχε πρωτογενές δημοσιογραφικό υλικό με το οποίο τροφοδοτούσε όλα τα μέσα με ειδήσεις από κάθε γωνιά της Ελλάδας και του κόσμου. Ήταν πηγή πληροφόρησης (φυσικά επί πληρωμή) για όλα τα μέσα της χώρας, τα οποία στο παρελθόν υπήρξαν συνδρομητές του. Με τις περικοπές λόγω κρίσης, όμως, τα περισσότερα μέσα σταμάτησαν τη συνδρομή στο ΑΠΕ, με αποτέλεσμα ένα μεγάλο μέρος των εσόδων του να εξαφανιστεί, ενώ η κρατική επιχορήγηση που κάποτε υπήρξε παχυλή (11.000.000) επίσης μειώθηκε και πλέον είναι στο ύψος των 6.300.000 ευρώ.  Ωστόσο, το ΑΠΕ έκανε επιθετικές κινήσεις: έφτιαξε ραδιοφωνικό σταθμό στη Θεσσαλονίκη και κυκλοφόρησε free press περιοδικό στην Αθήνα.

Το ότι ο σταθμός στη Θεσσαλονίκη έχει πολύ κακό σήμα και ακούγεται σε ελάχιστα σημεία της πόλης είναι μια λεπτομέρεια: το σημαντικό είναι ότι υπάρχει ένα βήμα φιλοξενίας καλεσμένων για συνεντεύξεις, ώστε να βγαίνουν ειδήσεις που ανεβαίνουν στην ιστοσελίδα του ΑΠΕ και τροφοδοτούν τα υπόλοιπα μέσα. Λέγεται ότι υπάρχει πολύ αυστηρή λίστα με τα πρόσωπα των πολιτικών που βγαίνουν στον αέρα του «Πρακτορείου», όπως λέγεται ο ραδιοφωνικός σταθμός. Όσο για το εβδομαδιαίο free press, το οποίο δεν περιλαμβάνει ειδησεογραφία ή αναλύσεις παρά μόνο φωτογραφίες τύπου lifestyle, χρηματοδοτείται από την Τράπεζα Πειραιώς με το ποσό των 10.000 ευρώ το μήνα και διανέμεται στο μετρό της Αθήνας.

Φαίνεται ότι το ΑΠΕ διεκδικεί γερά κομμάτι της πίτας της διαφήμισης. Έτσι, κατά καιρούς διαβάζουμε στη σελίδα του ειδήσεις και αφιερώματα που θα μπορούσαν κάλλιστα να περιλαμβάνονται στις εμπορικές σελίδες των εφημερίδων και των περιοδικών, όπως για παράδειγμα τα επιχειρηματικά σχέδια για την Ελλάδα της κινεζικής εταιρίας που έντυσε τους αθλητές των Ολυμπιακών Αγώνων. Άλλοτε, πάλι, διαβάζουμε ειδήσεις που δεν περιλαμβάνουν καμιά είδηση. Ας πούμε, πρόσφατα διαβάσαμε στο ΑΠΕ ότι αισθανόμαστε κουρασμένοι επειδή μας λείπει ύπνος, κι η ανυπολόγιστης αξίας αυτή αποκάλυψη αποδόθηκε σε κάποια γιατρό με έδρα το Λέικ Οσβέγκο, κάπου στο Όρεγκον, χωρίς όμως να έχει κάνει η ίδια ανακοίνωση.

Οι παγκόσμιες αποκλειστικότητες και η αμετανόητη χήρα του Ερικ Χόνεκερ

Δεν μπορούμε να πούμε κουβέντα, όμως, για τις παγκόσμιες αποκλειστικότητες του ΑΠΕ. Πριν από ένα χρόνο, δημοσίευσε συνέντευξη της Μαργκότ Χόνεκερ, χήρας του Eριχ Χόνεκερ, ηγέτη της Λαοκρατικής Δημοκρατίας της Γερμανίας. Έτσι, μέσω του ΑΠΕ, η Χόνεκερ από το Σαντιάγκο της Χιλής, σε αυτήν τη συνέντευξη χαρακτήρισε «σχεδόν παραδεισένιες» τις συνθήκες στην Ανατολική Γερμανία «εν συγκρίσει με τις περισσότερες σημερινές καπιταλιστικές χώρες». Η ΣΤΑΖΙ, όπως είπε, ήταν «μια αναγκαιότητα», όπως και η ανέγερση του Τείχους του Βερολίνου. Για τη (μακαρίτισσα πλέον) χήρα Χόνεκερ, οι Ανατολικογερμανοί που πήγαν στη Δύση πριν το 1989 ήταν «καλά εκπαιδευμένοι πολίτες που τους δελέασαν», κάποιοι ήταν «παρασυρμένοι από δυτικούς πράκτορες» και βεβαίως για όλα φταίει η Ευρώπη, που είναι «μια ιμπεριαλιστική κατασκευή για τη στερέωση της εξουσίας του μονοπωλιακού κεφαλαίου».

Κατόπιν της παγκόσμιας αυτής αποκλειστικότητας, δεν είναι καθόλου περίεργο το ότι, λίγο καιρό αργότερα, ο Μιχάλης Ψύλος παινευόταν σε εργαζομένους του ΑΠΕ στη Θεσσαλονίκη επειδή στη Μόσχα του είπαν ότι «το ΑΠΕ είναι για την Ελλάδα ό,τι υπήρξε η Πράβντα για τη Σοβιετική Ένωση». Επειδή κάποιοι τον κοίταξαν περίεργα, θέλησε να το σώσει, λέγοντας «ελπίζω να μην είναι έτσι». Είχε μόλις επιστρέψει από τη Μόσχα όπου υπογράψει συνεργασία με το ρωσικό πρακτορείο «Σπούτνικ».

Η αποστολή στο Πεκίνο, η εμπλοκή με την Αγκυρα

Ο πρόεδρος του ΑΠΕ αγαπά τα ταξίδια. Έτσι, αποφάσισε να συνοδεύσει ο ίδιος τον πρωθυπουργό και την κυβερνητική αποστολή στο ταξίδι τους στην Κίνα τον περασμένο Ιούνιο. Λησμόνησε, όμως, ότι το ΑΠΕ διαθέτει διαπιστευμένο συντάκτη για την κάλυψη των δραστηριοτήτων του πρωθυπουργού, ο οποίος διαμαρτυρήθηκε εντόνως στην ΕΣΗΕΑ για το γεγονός. Κατόπιν τούτου, αποφασίστηκε ότι καλό θα ήταν ο εν λόγω συντάκτης να ελαφρυνθεί από τον όγκο της δουλειάς του, οπότε του άλλαξαν πόστο και του ανέθεσαν να καλύπτει τις δραστηριότητες του υφυπουργού Εξωτερικών.

Η ΕΣΗΕΑ είναι το συνδικαλιστικό όργανο των δημοσιογράφων κι εκεί κατέφυγε και ο ανταποκριτής του ΑΠΕ στην Τουρκία, ο οποίος χρεώθηκε με το τηλεγράφημα των δηλώσεων Ερντογάν που δεν έγιναν την περασμένη Δευτέρα. Ο ίδιος ανέλαβε την ευθύνη των όσων έγραψε, ωστόσο λέει ξεκάθαρα ότι η ανταπόκρισή του βασίζεται σε τηλεγράφημα του γραφείου τύπου της πρεσβείας στην Άγκυρα. Δε θα μπούμε στην ουσία του θέματος, πάντως μένει να ερευνηθεί τι πραγματικά συνέβη και πώς ένας τόσο έμπειρος δημοσιογράφος βρέθηκε εκτεθειμένος με τέτοιον τρόπο, αφήνοντας αιχμές περί παραπλάνησής (ή μήπως καθοδήγησης;) του από το υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας.

Κι αν η υπόθεση με το τηλεγράφημα από την Άγκυρα είναι πολύ σοβαρή, ας θυμηθούμε πριν από ένα μήνα το περούκα-gate της Νέας Υόρκης. Σε εκείνη την υπόθεση, το ΑΠΕ βρέθηκε να δημοσιεύει την ψευδή είδηση περί σύλληψης δημοσιογράφων που παρακολουθούσαν τον Νίκο Παππά μεταμφιεσμένοι με περούκες. Το μεγάλο πρόβλημα με αυτό το δημοσίευμα είναι ότι δεν γνωρίζουμε το συντάκτη του, εφόσον ο απεσταλμένος του ΑΠΕ στις ΗΠΑ διέψευσε ότι εκείνος το συνέταξε. Ένα ακόμη μεγάλο πρόβλημα είναι το ότι όταν αυτό αποκαλύφτηκε, το ΑΠΕ απέδωσε το ψευδές δημοσίευμα σε αναφορά της Αστυνομίας της Νέας Υόρκης, την οποία και δημοσιοποίησε. Πλην όμως, σε αυτή φαινόταν ολοκάθαρα ότι δεν υπήρχε σύλληψη, αλλά το κρατικό μας πρακτορείο έκανε πως δεν το κατάλαβε.

Ανταποκρίσεις από το εξωτερικό: «We have a problem»

Γενικά, διαπιστώνεται ότι υπάρχει ένα ζήτημα με τις ανταποκρίσεις του ΑΠΕ από το εξωτερικό. Τον Απρίλιο του 2015 το πρακτορείο έθεσε σε αργία τον ανταποκριτή του στην Αυστραλία, κατόπιν της αποστολής ενός τηλεγραφήματος από εκείνον με αναφορές σε μια παλιά συνέντευξη του Γιάνη Βαρουφάκη την οποία είχε παρουσιάσει ως σύγχρονη. Μάλιστα, λέγεται ότι ο τότε υπουργός Οικονομικών ήταν εκείνος ο οποίος απαίτησε την απομάκρυνση του ανταποκριτή. Δυο μήνες αργότερα, κι ενώ ο Γιάνης Βαρουφάκης ήταν ακόμη υπουργός, το ΑΠΕ ήταν εκείνο που απέστειλε την περίφημη φωτογραφία του να παρακολουθεί καθισμένος στο πάτωμα της Βουλής την ομιλία του Αλέξη Τσίπρα στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, κάτι που ερμηνεύτηκε από κάποιους ως κίνηση για να τον εκθέσουν.

Είναι δυνατόν το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων να λειτουργεί με τρόπο που να δίνει λαβές για τέτοια σχόλια; Μακάρι να ήταν μόνον αυτό. Όλοι κάνουν λόγο για έλεγχο της ενημέρωσης, απροκάλυπτη προπαγάνδα, για στυγνές απομακρύνσεις εργαζομένων από τα πόστα τους και θέση «στο ψυγείο», για εξυπηρέτηση ημετέρων και συμφερόντων. Τα χαρτάκια με τις οδηγίες παν κι έρχονται, ικανοί συντάκτες παροπλίζονται και η πολιτική λειτουργεί μέσω «κύκλων της κυβέρνησης». Με αυτήν την κομψή ορολογία αποδίδονται από το πρακτορείο όλα τα non paper που στέλνει το Μέγαρο Μαξίμου για να περνά τη γραμμή του. Χαρακτηριστική της διαχείρισης της κυβερνητικής προπαγάνδας είναι η πρώτη σελίδα του πρακτορείου στις 18 και 19 Οκτωβρίου, σχετικά με τη διάσκεψη του Συμβουλίου της Επικρατείας για τις άδειες. Η διάσκεψη ήταν πρώτη είδηση όλο το απόγευμα, αλλά όταν το βράδυ μαθεύτηκε ότι οι προσφυγές των καναλιών έγιναν παραδεκτές και βοούσε ο τόπος για αυτό, η είδηση υποβαθμίστηκε και πέρασε πρώτος ο Αλέξης Τσίπρας να μιλά για τη ρύθμιση του χρέους. Το επόμενο πρωί η είδηση επανεμφανίστηκε ως εξής: «Κυβερνητική πηγή απόφαση ΣτΕ: Ας μην σπεύσουν κάποιοι να προδικάσουν το αποτέλεσμα».

Το παγκόσμιο ενδιαφέρον για το Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ

Πάντως, την ημέρα του τηλεγραφήματος σχετικά με τις δηλώσεις του Ερντογάν που δεν έγιναν, το ανέκδοτο στο ΑΠΕ δεν ήταν αυτό το τηλεγράφημα, αλλά ένα άλλο, με θέμα τις δηλώσεις των εκπροσώπων των κομμάτων και των κινημάτων απ’ όλο τον κόσμο στο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ. Σύμφωνα με το ΑΠΕ, το ενδιαφέρον ήταν παγκόσμιο και απεσταλμένοι από κόμματα και κινήματα όλου του κόσμου, από τη Λατινική Αμερική, την Ευρώπη, την Ασία έως και τη Σαχάρα «συμφωνούν πως μόνη εναλλακτική λύση αποτελεί η επιστροφή στην κοινωνία των πολιτών, στην κοινωνική δικαιοσύνη και την αλληλεγγύη, που μόνον οι δυνάμεις της Αριστεράς, που μάχονται κατά του πνεύματος του άκρατου ανταγωνισμού και της καταπίεσης των λαών που ο καπιταλισμός εκπορεύει». Στο κείμενο με την ιδιόρρυθμη σύνταξη, «η Ευρωζώνη είναι αφόρητη», «η αριστερά είναι η εναλλακτική» κι «ο ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί σύμβολο αντίστασης κι έμπνευσης για τους αγώνες»: δηλώσεις από εκπροσώπους των Podemos, της Ιταλικής Αριστεράς, του Κόμματος των Εργατών της Βραζιλίας, από μέλος της Πρωτοβουλίας Πρασίνων της Καταλονίας, από τον Αλόνσο Ακόστα υπεύθυνο Εξωτερικής Πολιτικής του Απελευθερωτικού Κινήματος Φαραμπούτο Μαρτί του Ελ Σαλβαδόρ κι από τον υπουργό (!) του Κινήματος Πολισάριο για την απελευθέρωση της Δυτικής Αφρικής Μοχάμαντ Σιντάτι. Σε κάποιους συντάκτες του ΑΠΕ, το δημοσίευμα αυτό θύμισε εκείνο το αλήστου μνήμης με τους ύμνους στον Αλέξη Τσίπρα όταν επισκέφτηκε το χωριό του στην Άρτα και χόρεψε καγκελάρι.

«Σε κάθε περίπτωση, την ευθύνη των τηλεγραφημάτων που δημοσιεύονται στο Πρακτορείο φέρει ο πρόεδρος και γενικός διευθυντής του ΑΠΕ ΜΠΕ». Κι αυτό δεν το λέμε εμείς, αλλά το έγραψε το κρατικό πρακτορείο στην ανακοίνωσή του σχετικά με το «περούκα gate» της Νέας Υόρκης. Μένει, λοιπόν, και να την αναλάβει.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News