Υπάρχει ένα προϊόν που ποτέ δεν λείπει από τις αποσκευές των Νορβηγών σε κάθε ταξίδι τους στην εξοχή. Το Kvikk Lunsj (Γρήγορο Γεύμα) είναι μια σοκολατένια γκοφρέτα με τέσσερα δάχτυλα, συνώνυμη με την εξερεύνηση της υπαίθρου. Αποκαλείται «ταξιδιωτική σοκολάτα» και οι τηλεοπτικές διαφημίσεις της περιλαμβάνουν πάντα πεζοπόρους, σκιέρ και σκηνικά άγριας φύσης.

Σύμφωνα με το BBC, στη σκανδιναβική χώρα παράγονται περίπου 60 εκατομμύρια σοκολάτες Kvikk Lunsj κάθε χρόνο, που αναλογούν σε έντεκα για κάθε νορβηγό πολίτη. Η γκοφρέτα δεν είναι απλώς μια γλυκιά εκδρομική απόλαυση. Είναι μέρος της εθνικής κληρονομιάς της Νορβηγίας.

Το γλυκό δημιουργήθηκε το 1937, αλλά γεννήθηκε ως ιδέα 45 χρόνια νωρίτερα, στη διάρκεια πεζοπορίας του εφευρέτη του Γιόχαν Θορν Χολστ, ο οποίος, ως νεαρός επιχειρηματίας, επιδείκνυε τα εκπληκτικά τοπία της Νορβηγίας σε γερμανό συνεργάτη του, όταν χάθηκαν σε δάσος έξω από το Οσλο. Καθώς περιπλανιόνταν πεινασμένοι άσκοπα, ο Γερμανός παραπονέθηκε στον Χολστ ότι θα είχαν βρει τον δρόμο τους αν είχαν μαζί τους λίγη σοκολάτα.

Δύο χρόνια αργότερα ο νορβηγός επιχειρηματίας αγόρασε το μικρό εργοστάσιο σοκολατοποιίας Freia στο Οσλο. Για τις επόμενες τρεις δεκαετίες υπήρξε η μεγαλύτερη φίρμα παραγωγής σοκολάτας στη χώρα. Το 1911, ο Ρόαλντ Αμούνδσεν έγινε ο πρώτος εξερευνητής που έφτασε στον Νότιο Πόλο. Στις δηλώσεις του αποκάλυψε ότι είχε πακετάρει κομμάτια σοκολάτας για το ταξίδι του. Εκτοτε πολλοί Νορβηγοί άρχισαν να κάνουν το ίδιο στις εξοχικές εξορμήσεις τους.

Ο Χολστ διέκρινε μια εμπορική ευκαιρία. Ενθυμούμενος τα λόγια του γερμανού συνεργάτη του, ξεκίνησε να δημιουργεί το τέλειο τραγανό σοκολατένιο εκδρομικό γλύκισμα. Αλλά όταν το Kvikk Lunsj κυκλοφόρησε για πρώτη φορά γνώρισε αποτυχία, καθώς η σοκολάτα ήταν πικρή. Μόλις αντικαταστάθηκε από σοκολάτα γάλακτος άρχισε να γίνεται δημοφιλές.

Το γλύκισμα περιείχε τέσσερα καφέ δάχτυλα με ανάγλυφους μικροσκοπικούς πελαργούς, μέσα σε μια συσκευασία με κόκκινα, πράσινα και κίτρινα χρώματα. Οι εκδρομείς έσπαγαν κάθε δάχτυλο της σοκολατένιας γκοφρέτας και απολάμβαναν ένα ελαφρύ και αέρινο σνακ, το οποίο έχει πιο κρεμώδη και λιγότερο έντονα γλυκιά γεύση από άλλες αντίστοιχες διεθνείς μάρκες – σχεδόν σαν μίνι γεύμα.

Στα 88 χρόνια από την κυκλοφορία τους, αυτά τα γεμάτα ενέργεια «γρήγορα γεύματα» διατίθενται στην αγορά όπως οι ενεργειακές μπάρες σε άλλες χώρες. Οι πρώτες διαφημίσεις τα παρουσίαζαν ως χορταστικό σνακ, με τις θερμίδες ενός αυγού και δύο φετών ψωμιού με βούτυρο. Οι Νορβηγοί τα λατρεύουν και για λόγους νοσταλγίας, καθώς η διαχρονικότητά τους φέρνει στο μυαλό διαφορετικές, περιπετειώδεις εποχές της ζωής τους.

Η έκρηξη της δημοφιλίας του Kvikk Lunsj ξεκίνησε μετά το τέλος της πενταετούς γερμανικής κατοχής της χώρας, το 1945, όταν οι Νορβηγοί άρχισαν να αγκαλιάζουν την ελευθερία τους μέσω εκδρομών στη φύση. Μετά την απόσυρση του μεταπολεμικού δελτίου τροφίμων, η γκοφρέτα επανακυκλοφόρησε και σύντομα έγινε σήμα-κατατεθέν της Νορβηγίας.

Σχεδόν οι μισοί Νορβηγοί έχουν σήμερα πρόσβαση σε εξοχικές καμπίνες, και το γλύκισμα είναι συνυφασμένο με τη ζωή στην εξοχή – μαζί με το σκι και τα χοτ ντογκ που ψήνονται πάνω σε αυτοσχέδιες φωτιές. Αλλά παρά τις ισχυρές σκανδιναβικές ρίζες του, το Kvikk Lunsj βρίσκεται εδώ και καιρό υπό σκιά αμφισβήτησης, καθώς κατηγορείται ως απομίμηση της γκοφρέτας KitKat.

Τόσο το νορβηγικό όσο και το βρετανικό σνακ αποτελούνται από τέσσερα σοκολατένια δάχτυλα, με πανομοιότυπη εμφάνιση. Μάλιστα, πολλοί πιστεύουν ότι ο Χολστ σκέφτηκε την ιδέα δημιουργίας του γλυκίσματος του αφού ανακάλυψε τις μπάρες KitKat στην Αγγλία μετά το λανσάρισμά τους στην αγορά, το 1935.

Επιβαρύνοντας τη διένεξη γύρω από την καταγωγή της, η εμβληματική νορβηγική λιχουδιά ανήκει πλέον στη Mondelēz, μια αμερικανική πολυεθνική εταιρεία. Οι Νορβηγοί είχαν ήδη αρχίσει να δυσανασχετούν όταν η Freia πουλήθηκε αρχικά στον προκάτοχό της, Kraft Foods, το 1993. Αλλά η σύνδεση της γκοφρέτας με τη Mondelēz οδήγησε και σε ένα σύντομο μποϊκοτάζ των καταναλωτών το 2023, όταν η εταιρεία συνέχισε να προμηθεύει με μπάρες τη ρωσική αγορά.

Μετά την έκρηξη του πολέμου στην Ουκρανία, η Νορβηγία, που συνορεύει με τη Ρωσία, επιδεικνύει ιδιαίτερη ευαισθησία στις όποιες εντάσεις της με τη Μόσχα, καθώς έχει δεσμευθεί να παρέχει βοήθεια στο Κίεβο «για όσο καιρό χρειαστεί» – μια δέσμευση που έχει ευρεία υποστήριξη σε όλη τη χώρα. Οσον αφορά τις κατηγορίες περί απομίμησης, τα πράγματα άρχισαν να ξεκαθαρίζουν μετά την απόφαση της KitKat να εισέλθει στη νορβηγική αγορά.

Αποτυγχάνοντας μετά από δεκαετείς αποτυχημένες δικαστικές απόπειρες να κατοχυρώσει το εμπορικό σήμα για το χαρακτηριστικό σχήμα της γκοφρέτας της με τα τέσσερα δάχτυλα, η μητρική εταιρεία της KitKat, Nestle, αναγκάστηκε να εισέλθει στη νορβηγική αγορά με τη μπάρα διαφορετικού σχήματος, Chunky. Η Kvikk Lunsj διατηρεί τα αποκλειστικά δικαιώματα χρήσης της λιχουδιάς της στη Νορβηγία.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News