To είχε πει ο Καρλ Μαρξ, αν και προφανώς δεν είχε στο μυαλό του την Ελλάδα: η επανάληψη της Ιστορίας δεν έρχεται ως μια ακόμη τραγωδία, αλλά ως φάρσα. Αυτή τη γνωστή ρήση θυμήθηκε ο Βόλφγκανγκ Μύνχαου, ένας εκ των βασικών αρθρογράφων της εφημερίδας Financial Times.

Οι επαναλαμβανόμενες κρίσεις που πλήττουν την Ελλάδα, σημειώνει, δεν μπορούν να παρά να παραπέμπουν στη θεωρία του Μαρξ. Για να κάνει στη συνέχεια μια πρόβλεψη ενόψει καλοκαιριού: σε αντίθεση με πέρυσι που η χώρας μας κινδύνευσε να δει την πόρτα της εξόδου από την Ευρωζώνη, τώρα τέτοιος κίνδυνος είναι απίθανο να συμβεί.

Συμπληρώνει, όμως: «Θα πρέπει να προετοιμαζόμαστε για στιγμές έντασης της επόμενες εβδομάδες και τους επόμενους μήνες καθώς η Ελλάδα και οι πιστωτές της προσπαθούν να συμφωνήσουν στην πρώτη αξιολόγηση του περυσινού προγράμματος διάσωσης. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έχει καταλήξει στο συμπέρασμα πως το δημόσιο χρέος της Ελλάδας, στο 180% του ΑΕΠ, δεν είναι βιώσιμο, ούτε και ο συμφωνημένος στόχος για ετήσιο πρωτογενές πλεόνασμα, προ τόκων, ύψους 3,5% του ΑΕΠ. Το Ταμείο επιμένει στην ελάφρυνση του χρέους, όμως η Γερμανία αντιστέκεται».

«Οι Γερμανοί δεν είναι τυφλοί»

Ο Μύνχαου εξηγεί πως έχει η κατάσταση στο Βερολίνο και γιατί οι γερμανοί αξιωματούχοι χρησιμοποιούν… διπλή γλώσσα για το ελληνικό θέμα. «Πριν από έναν χρόνο, η γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ και ο υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, “πούλησαν” την ελληνική διάσωση στο κόμμα τους και στο γερμανικό κοινοβούλιο ως απλώς ένα δάνειο. Υποστήριξαν πως αν γίνει αποδεκτή η απομείωση του χρέους, τότε το δάνειο μετατρέπεται σε μεταφορά. Και άπαξ και γίνει αποδεκτή η αρχή της έκτακτης μεταφοράς στην Ελλάδα, τότε μπαίνεις στον ολισθηρό δρόμο αυτού που οι Γερμανοί αποκαλούν μια ένωση μεταφορών, μια ένωση όπου αυτοί πληρώνουν και οι άλλοι λαμβάνουν. Κατ’ ιδίαν, ανώτατοι γερμανοί αξιωματούχοι συμφωνούν πως η Αθήνα χρειάζεται ελάφρυνση χρέους. Δεν είναι τυφλοί. Ομως είναι παγιδευμένοι στο ψέμα πως η Ελλάδα είναι φερέγγυα, αυτό δηλαδή που είπαν και στα μέλη των κομμάτων τους. χωρίς αυτό το ψέμα, η Ελλάδα δεν θα ήταν πλέον μέλος της ευρωζώνης. Ομως, το ψέμα δεν μπορεί να συνεχιστεί».

Η επιμονή του ΔΝΤ

Κάπως έτσι μπαίνει στην εξίσωση το ΔΝΤ. Κατά τον Μύνχαου: «Η επιμονή του Ταμείου στην ελάφρυνση χρέους είναι αυτό που θα μπορούσε να εκθέσει αυτό το ψέμα. Η Κριστίν Λαγκάρντ, πέρυσι έθεσε ως όρο για τη συμμετοχή του ΔΝΤ στη διάσωση, τη συζήτηση για την ελάφρυνση του χρέους.

Ο κ. Σόιμπλε συμφώνησε απρόθυμα, όμως κατάφερε να εισάγει τις λέξεις “αν χρειαστεί”, που του δίνουν περιθώριο ελιγμού. Το Βερολίνο έθεσε έναν ακόμα όρο: στη διάσωση πρέπει να συμμετέχει το ΔΝΤ. Αυτό είναι που καθιστά ευάλωτη τη θέση της Γερμανίας. Γνωρίζουμε πως το τεχνικό κλιμάκιο του ΔΝΤ εμμένει σταθερά στην αντίθεσή του να εμπλακεί σε μια διάσωση χωρίς συμφωνία για την ελάφρυνση χρέους. Το πρόβλημα είναι πως οι πολιτικές δεν καθορίζονται από το τεχνικό κλιμάκιο αλλά από τους μετόχους του ΔΝΤ. Οι Ευρωπαίοι και οι ΗΠΑ είναι οι κυρίαρχοι μέτοχοι άρα το αποτέλεσμα αυτής της μάχης θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την άποψη της Ουάσινγκτον».

Η αντιπρόταση Σόιμπλε

Στο άρθρο, ο Μύνχαου προσπαθεί να δει πίσω από τα γεγονότα και τις… πράξεις και να εξηγήσει τις τελευταίες κινήσεις του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Γράφει: «Για να βγει από το αδιέξοδο, ο κ. Σόιμπλε πρόσφατα έκανε μια αντιπρόταση: η Γερμανία θα δεχθεί επί της αρχής τη συζήτηση για το χρέος, μόνο όμως από το 2018. Η ημερομηνία επιλέχθηκε προσεκτικά. Είναι μετά τις επόμενες ομοσπονδιακές εκλογές. Δεν είναι ξεκάθαρο αν θα εξακολουθήσει να είναι υπουργός Οικονομικών, ή ακόμα και στην κυβέρνηση. Υποπτεύομαι πως η Χριστιανοδημοκρατική Ένωση, το κόμμα του, θα ηγηθεί της επόμενης κυβέρνησης, καθώς η εκλογική αριθμητική καθιστά απίθανο κάποιον άλλον σχηματισμό. Ωστόσο, προτείνει να δεσμεύσει τον όποιον διάδοχό του σε αυτή την πορεία δράσης. Μια τέτοια δέσμευση δεν έχει καμία αξιοπιστία».

Η αντίδραση του Ταμείου

Ωστόσο, το ΔΝΤ έκλεισε την πόρτα σε αυτή την πρόταση και όπως αναφέρει το άρθρο «δικαίως το έκανε». Η εξήγηση είναι απλή: «Θέλει να ξεκαθαρίσει τώρα η κατάσταση, ή, όπως μου είπε πρόσφατα αξιωματούχος, θέλει να… ανακτήσει την χαμένη του παρθενία. Κάνοντάς το αυτό, θα αποκαταστήσει την φήμη του και θα «δει» την «μπλόφα» του Βερολίνου. Υπάρχει, βέβαια, κίνδυνος αυτή η αναμέτρηση να πυροδοτήσει μια ακόμα κρίση στην ευρωζώνη. Η κυρία Μέρκελ έχει καλό λόγο να μην αφήσει την κατάσταση να κλιμακωθεί. Η απομείωση του ελληνικού χρέους μπορεί να μην είναι δημοφιλής στην Μπούντεσταγκ όμως μια ακόμα κρίση στην ευρωζώνη θα ήταν μια πολιτική καταστροφή γι’ αυτήν. Θα εξέθετε την ατιμία της στρατηγικής της για διάσωση της ευρωζώνης. Δεν βλέπω πιθανότητα να ρισκάρει ένα Grexit σε μια φάση που η συμφωνία της με την Τουρκία για την επαναπροώθηση των προσφύγων που φτάνουν στην Ελλάδα βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάρρευσης».

Λύση ή «παράταση και προσποίηση»

Για να καταλήξει το άρθρο σκιαγραφώντας τη δύσκολη συνθήκη στην οποία βρίσκεται αυτή τη στιγμή η Ευρώπη: «Πολλές κρίσεις αιωρούνται στην Ευρώπη. Η ιδέα μιας ακόμα συνόδου για να συζητηθεί η Ελλάδα γεμίζει με τρόμο τους αξιωματούχους. Το συμπέρασμά μου είναι πως μια αξιόπιστη απειλή από το ΔΝΤ να «τραβήξει την πρίζα» στη συμμετοχή της στην ελληνική διάσωση θα μπορούσε να αναγκάσει τους Ευρωπαίους, και ιδιαίτερα τους Γερμανούς, να ξεκαθαρίσουν τη θέση τους. Αν οι Ευρωπαίοι θέλουν να συνεχίσουν το “παράταση και προσποίηση”, να δίνουν τα δάνεια και να προσποιούνται πως η Ελλάδα είναι φερέγγυα, ας είναι. Ομως θα πρέπει τουλάχιστον να το κάνουν αυτό με δικά τους χρήματα. Στην περίπτωση αυτή, θα πρέπει να εξαγοράσουν τα δάνεια διάσωσης του ΔΝΤ προς την Αθήνα, κάτι που σημαίνει πως θα πρέπει να αναλάβουν τις πιστώσεις του Ταμείου προς την Ελλάδα.Η Ελλάδα τότε θα μπορούσε στο διηνεκές να συνεχίσει να μην μπορεί να αποπληρώσει τα χρέη της, να βρίσκεται στο διηνεκές σε ύφεση, όμως να είναι επαρκώς χρηματοδοτημένη και εντός της ευρωζώνης. Η καλύτερη λύση, βεβαίως, θα ήταν το ΔΝΤ να παραμείνει και να ξεκινήσουν οι συζητήσεις για μείωση του χρέους».

Οι εναλλακτικές 

Το άρθρο θυμίζει ότι οι πιστωτές δεν χρειάζεται καν να συμφωνήσουν σε «κούρεμα», σε επίσημη μείωση του αρχικού χρέους. Θα μπορούσαν να αυξήσουν τις περιόδους χάριτος, να επιμηκύνουν τις λήξεις και να μειώσουν τα επιτόκια προς το μηδέν.

Θα μπορούσαν να συνδέσουν μέρος του ελληνικού χρέους με τις οικονομικές επιδόσεις της χώρας. Οσο χαμηλότερη η ανάπτυξη, τόσο μεγαλύτερη η διαγραφή. Ή θα μπορούσαν να συμφωνήσουν να τιτλοποιήσουν μέρος του χρέους. Υπάρχουν πολλές τεχνικές επιλογές για την αποκατάσταση της δημοσιονομικής φερεγγυότητας της χώρας. Ο συνδυασμός της ελάφρυνσης χρέους, μιας ρεαλιστικής δημοσιονομικής προοπτικής και οικονομικών μεταρρυθμίσεων, θα έβαζαν με τη μια τέλος στην ελληνική κρίση.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News