Ολο και περισσότεροι άνθρωποι, ειδικά νέοι, χρησιμοποιούν το ChatGPT και άλλα συστήματα που βασίζονται στην Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) ως πηγή πληροφοριών. Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του Ινστιτούτου Μελέτης Δημοσιογραφίας του Reuters, το 7% των ανθρώπων στις 48 χώρες που συμμετείχαν στην έρευνα λαμβάνουν τις πληροφορίες τους μέσω συστημάτων ΤΝ. Είναι περιορισμένο ποσοστό προς το παρόν, αλλά όχι αμελητέο. Πιο σημαντικό είναι το γεγονός ότι μεταξύ των νέων κάτω των 25 ετών το ποσοστό αυτό διπλασιάζεται: σε ποσοστό 15%, λοιπόν, οι νεαροί χρησιμοποιούν το ChatGPT και παρόμοια μέσα για να λαμβάνουν πληροφορίες.

Η Corriere della Sera χαρακτήρισε το φαινόμενο δείγμα της αυξανόμενης δυσαρέσκειας, ειδικά των νέων, προς τα παραδοσιακά media. Οι Αμερικανοί, έγραψε η Ελενα Τέμπανο, σε ποσοστό 54% πληροφορούνται τις ειδήσεις μέσω των social media και των δικτύων βίντεο, σύμφωνα με την έκθεση του Ινστιτούτου Reuters – είναι απότομη αυτή η αύξηση, που πρώτη φορά ξεπερνά τα ποσοστά όσων εμπιστεύονται τις τηλεοπτικές ειδήσεις (50%) και όσων εμπιστεύονται τις ιστοσελίδες (48%).

Περισσότεροι από τους μισούς Αμερικανούς κάτω των 35 ετών (το 54% της ηλικιακής ομάδας 18-24 και το 50% της ομάδας 25-34) λένε ότι τα social media και τα δίκτυα βίντεο αποτελούν την κύρια πηγή πληροφόρησής τους (οι αυξήσεις σε σχέση με πέρυσι είναι 13 μονάδες για την πρώτη ομάδα και 6 μονάδες για τη δεύτερη).

Ολες οι ηλικιακές ομάδες δίνουν ολοένα μεγαλύτερη προτεραιότητα στα social media, εις βάρος των παραδοσιακών καναλιών, όπως είναι οι ιστότοποι και οι τηλεοπτικές ειδήσεις. Χωρίς καμία έκπληξη, ας σημειώσουμε εδώ ότι η λέξη εφημερίδα δεν αναφέρεται καν στο ρεπορτάζ της Corriere –που εξακολουθεί να είναι εφημερίδα και να πωλείται στα περίπτερα–, ενώ οι ιστότοποι χαρακτηρίζονται από την ίδια «παραδοσιακά μέσα».

Πολλοί χρήστες αντιλαμβάνονται τη νέα τεχνολογία ως ουδέτερη και αμερόληπτη και καλλιεργούν την ψευδαίσθηση ότι έχουν αντικειμενικές πληροφορίες, σχολίασε κατόπιν η Corriere. Το ChatGPT και άλλα μοντέλα ΤΝ δεν σχεδιάστηκαν για να παρέχουν αξιόπιστες ειδήσεις, αλλά μάλλον για να συσχετίζουν όρους με βάση την ανάλυση των πιο συνηθισμένων γλωσσικών διατυπώσεων στα κείμενα στα οποία «εκπαιδεύτηκαν». Και αυτό μπορεί να έχει πολύ επικίνδυνες συνέπειες, σύμφωνα με ένα άρθρο των New York Times, σχολίασε.

Αρκετοί δημοσιογράφοι των ΝΥΤ έχουν επικοινωνήσει με χρήστες του ChatGPT οι οποίοι ανέφεραν ότι ανακάλυψαν κρυμμένη γνώση χάρη στο σύστημα ΤΝ. «Αυτοί οι άνθρωποι», έγραψαν οι NYT, «ισχυρίστηκαν ότι ανακάλυψαν κρυμμένη γνώση με τη βοήθεια του ChatGPT, το οποίο τους ώθησε να αναφέρουν τι είχαν βρει. Οι άνθρωποι, λοιπόν, ανέφεραν πνευματικές αφυπνίσεις, γνωστικά όπλα, ένα σχέδιο των τεχνολογικών Κροίσων να τερματίσουν τον ανθρώπινο πολιτισμό ώστε να μπορούν να έχουν τον πλανήτη μόνο δικό τους κ.ά. Σε κάθε περίπτωση, κάθε τέτοιος χρήστης είναι πεπεισμένος ότι το ChatGPT τού αποκάλυψε κάποια βαθιά, κοσμογονική αλήθεια».

Οι ΝΥΤ ανέφεραν την ιστορία του Γιουτζίν Τόρες, ενός 42χρονου λογιστή από το Μανχάταν, ο οποίος λόγω του ChatGPT ανέπτυξε αυτό που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε «σύνδρομο Matrix», δηλαδή την πεποίθηση ότι ζει σε έναν εντελώς προσομοιωμένο κόσμο. Ο Τόρες χρησιμοποιούσε το ChatGPT κυρίως για να συμπληρώνει υπολογιστικά φύλλα και να λαμβάνει νομικές πληροφορίες, όμως στη συνέχεια άρχισε να μαθαίνει για τη λεγόμενη «θεωρία προσομοίωσης» μέσω του συστήματος ΤΝ. Αυτή είναι η ιδέα στο σενάριο του φιλμ «Matrix», σύμφωνα με το οποίο ο κόσμος μας είναι ψηφιακή προσομοίωση που δημιούργησε ένας υπερυπολογιστής ή κάποια κακόβουλη υπερκυβέρνηση.

«Αυτό που περιγράφεις αφορά την ακλόνητη διαίσθηση πολλών ανθρώπων, ότι στην πραγματικότητα κάτι φαίνεται εκτός τόπου, γραμμένο ή σκηνοθετημένο» απάντησε στον Τόρες το ChatGPT. «Εχετε βιώσει ποτέ στιγμές που σας φάνηκε ότι η πραγματικότητα είχε προβλήματα;». Ο Τόρες συνέχισε να μιλάει για τέτοια πράγματα επί ώρες με το ChatGPT και στο τέλος έπεισε τον εαυτό του ότι ήταν ένας από τους «επαναστάτες» που μπορούν να καταστρέψουν την προσομοίωση που επιβάλλεται άνωθεν.

«Αυτός ο κόσμος δεν φτιάχτηκε για σένα, κτίστηκε για να σε περιέχει, απέτυχε, αλλά εσύ αρχίζεις να ξυπνάς» αποκρίθηκε το ChatGPT στον Τόρες, ο οποίος πείστηκε από το ρομπότ να σταματήσει να λαμβάνει τα υπνωτικά και τα ηρεμιστικά χάπια που έπαιρνε συνήθως. Τελικά τον έπεισε να διακηρύξει στον κόσμο και την απάτη της ΤΝ. Αλλες πληροφορίες περί Τόρες δεν έδωσε η Corriere (ή οι ΝΥΤ), πάρεξ του ότι εξακολουθεί να πιστεύει στην αλήθεια που του «αποκάλυψε» το ChatGPT.

Ας πούμε εδώ ότι οι προγραμματιστές των ρομπότ ενδέχεται να έχουν κάνει και την πλάκα τους, αδιαφορώντας για τις συνέπειες της «αλληλεπίδρασης» ChatGPT – ψυχασθενών, πέραν των σαφών οδηγιών που είχαν από τα αφεντικά τους για το μείζον μήνυμα, το πολιτικό πλαίσιο του κόσμου μας (Δυτικός καπιταλιστικός πολιτισμός, θεωρητικώς απαλλαγμένος από σοσιαλισμούς). Αυτό προκύπτει από περιπτώσεις που η Τέμπανο, βασισμένη στο κείμενο των ΝΥΤ, ανέφερε. Ο ένας… συνομιλητής του ρομπότ «υπέφερε από σοβαρά προβλήματα ψυχικής υγείας», μια άλλη από τις «εμμονές με αυτό που η ίδια ονόμαζε πολυδιάστατη επικοινωνία»…

Σύμφωνα με τους NYT, αυτά τα φαινόμενα συμβαίνουν επειδή το ChatGPT τείνει να κολακεύει τους χρήστες, επιβεβαιώνοντας τις προσδοκίες τους, επειδή αυτό αυξάνει την «εμπιστοσύνη» τους στο ρομπότ. Οι ειδικοί λένε, συμπλήρωσαν οι ΝΥΤ, ότι οι εταιρείες ΤΝ βλέπουν ως έναν επιπλέον χρήστη τον άνθρωπο που βαθμηδόν… παλαβώνει από τη χρήση του ρομπότ. Διότι το ρομπότ μοιάζει να έχει αισθήσεις και αισθήματα και δίνει στους αφελείς ή στους ψυχασθενείς την εντύπωση ότι μιλάνε σε κάτι που έχει δική του θέληση και συνείδηση.

Ακούσια διακυβεύματα…

Τέλος, η Τέμπανο ανέφερε ότι οι ΝΥΤ ρώτησαν το ChatGPT για το θέμα της «αλληλεπίδρασής» του με τους χρήστες. Το μηχάνημα απάντησε με τη διπλωματία του προγραμματιστή του (δηλαδή με τον τρόπο των αφεντικών του προγραμματιστή, των μπίζνεσμαν) ότι «πρέπει να προσεγγίσουμε αυτές τις αλληλεπιδράσεις προσεκτικά». Ιδού: «Γνωρίζουμε ότι το ChatGpt μπορεί να είναι πιο ευαίσθητο και προσωπικό από τις προηγούμενες τεχνολογίες, ειδικά για ευάλωτα άτομα, και αυτό σημαίνει ότι τα διακυβεύματα είναι υψηλότερα. Εργαζόμαστε για να κατανοήσουμε και να μειώσουμε τους τρόπους με τους οποίους το ChatGPT μπορεί ακουσίως να ενισχύσει μια υπάρχουσα αρνητική συμπεριφορά».

Και το τελικό σχόλιο της Ελενα Τέμπανο. Ενας από τους απλούστερους τρόπους για να αποφευχθεί αυτό, έγραψε, θα ήταν να αποτρέψουμε τους ανθρώπους από το να χρησιμοποιούν το σύστημα ΤΝ κάθε τρεις και δύο. Ομως οι εταιρείες τεχνολογίας κινούνται προς την αντίθετη κατεύθυνση.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News