Με συμφωνία μεταξύ Λευκορωσίας, Γεβγκένι Πριγκόζιν και Κρεμλίνου φέρεται να έληξε το δραματικότερο έως τώρα 24ωρο της 23χρονης εξουσίας του Βλαντίμιρ Πούτιν στη Ρωσία.

Ο επικεφαλής της Ομάδας Βάγκνερ συμφώνησε να εγκαταλείψει τη Ρωσία και να εγκατασταθεί στη Λευκορωσία τερματίζοντας την ανταρσία των χιλιάδων βαριά οπλισμένων πολεμιστών του.

Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, δήλωσε αργά το βράδυ του Σαββάτου ότι η ποινική έρευνα σε βάρος του Πριγκόζιν για την ένοπλη ανταρσία του εναντίον της ρωσικής στρατιωτικής ηγεσίας θα τεθεί στο αρχείο και θα του επιτραπεί να εγκατασταθεί στη λευκορωσική επικράτεια.

Ηρεμία επικρατούσε σήμερα στο αρχηγείο της διοίκησης της Νότιας Στρατιωτικής Περιφέρειας της Ρωσίας στο Ροστόφ και η κυκλοφορία είχε επανέλθει στους δρόμους της, μετέδωσε σήμερα το ρωσικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων RIA, μετά την αποχώρηση του Πριγκόζιν και των μισθοφόρων του από την πόλη, την οποία είχαν καταλάβει νωρίς το Σάββατο.

Οι δυνάμεις της Βάγκνερ επέστρεφαν στα στρατόπεδά τους αργά το βράδυ του Σαββάτου.

Ο ρωσικός στρατός (1,5 εκατ. μέλη) τέθηκε σε συναγερμό εξαιτίας της ανταρσίας, που κράτησε περίπου ένα 24ωρο. Κατά τη διάρκειά της, μισθοφόροι του Πριγκόζιν κυρίευσαν το στρατιωτικό αρχηγείο στη Ροστόφ, κέντρο διοίκησης-κλειδί όσον αφορά τον πόλεμο στην Ουκρανία, ενώ χιλιάδες εξ αυτών κίνησαν για τη Μόσχα με οχηματοπομπή, εγείροντας το φάσμα εμφυλίου πολέμου και προσελκύοντας την προσοχή του υπόλοιπου πλανήτη.

Η ένοπλη στάση των μισθοφόρων τερματίστηκε ενώ οι εμπειροπόλεμοι μαχητές απείχαν μερικές εκατοντάδες χιλιόμετρα από τη ρωσική πρωτεύουσα, μετά τη μεσολάβηση του Αλεξάντερ Λουκασένκο, στενού συμμάχου του Πούτιν.

Ο λευκορώσος πρόεδρος έχει προσωπική σχέση με τον Πριγκόζιν εδώ και 20 χρόνια.

Σύμφωνα με τον Πεσκόφ, σε τηλεφωνική συνδιάλεξή του με τον λευκορώσο πρόεδρο, ο Πούτιν εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του για τη μεσολάβηση και τη συμφωνία με την οποία παραχωρείται άσυλο στη Λευκορωσία στον Πριγκόζιν, τονίζοντας πως επέτρεψε να αποφευχθεί αιματοχυσία.

Χθες το πρωί, σε έκτακτο διάγγελμά του, ο Πούτιν διεμήνυε πως οι «προδότες» οι οποίοι στασίασαν θα «τιμωρούνταν», κάνοντας λόγο για «πισώπλατη μαχαιριά».

Ομως, βάσει της συμφωνίας, οι μαχητές και οι διοικητές της Ομάδας Βάγκνερ δεν θα αντιμετωπίσουν διώξεις, εν μέρει λόγω των υπηρεσιών τους στον πόλεμο με την Ουκρανία, σύμφωνα με τον Πεσκόφ.

Ο εκπρόσωπος της ρωσικής προεδρίας δεν διευκρίνισε εάν η συμφωνία προβλέπει και άλλες παραχωρήσεις.

«Οι φάλαγγές μας κάνουν αναστροφή και επιστρέφουν στα στρατόπεδα εκστρατείας, στην αντίθετη κατεύθυνση», ανέφερε ο Πριγκόζιν σε ηχητικό μήνυμα στο Telegram.

Ως χθες βράδυ «ούτε σταγόνα αίμα των μαχητών μας» δεν είχε χυθεί, διαβεβαίωσε, όμως «ερχόταν η στιγμή που θα χυνόταν το δικό μας αίμα» κι αυτός ήταν ένας από τους λόγους που αποφάσισε να τερματίσει την ανταρσία.

Νωρίτερα, το πρωί, ορκιζόταν πως ο ίδιος και οι 25.000 μαχητές του ήταν «έτοιμοι να πεθάνουν».

Δεν είναι σαφές ποια είναι τα σχέδια του 61χρονου Πριγκόζιν, που εξασφάλισε δισεκατομμύρια χάρη σε συμβάσεις που υπέγραψε με το ρωσικό Δημόσιο.

Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου είπε εξάλλου πως δεν είναι ενήμερος για καμιά αλλαγή της στάσης του Πούτιν έναντι του υπουργού Αμυνας, Σεργκέι Σοϊγκού, τον οποίο είπε ότι εμπιστεύεται πλήρως.

Ο υπουργός ήταν ο βασικός στόχος της οργής του Πριγκόζιν το τελευταίο διάστημα.

Ο ιδρυτής της Βάγκνερ κατηγορούσε τον Σοϊγκού και τον Βαλέρι Γκερασίμοφ, αρχηγό ΓΕΕΘΑ του ρωσικού στρατού, για ανικανότητα και σειρά αποτυχιών και ηττών στην Ουκρανία.

Η δημόσια σύγκρουση του επιχειρηματία με τη ρωσική στρατιωτική ηγεσία πήρε δραματική τροπή την Παρασκευή, όταν ο Πριγκόζιν κατήγγειλε πως ο τακτικός στρατός εξαπέλυσε επιθέσεις εναντίον των δυνάμεών του, καταφέρνοντάς τους βαριές απώλειες.

Μετά την επίθεση εναντίον των μισθοφόρων του, που το ρωσικό υπουργείο Αμυνας διέψευσε κατηγορηματικά πως εξαπολύθηκε από τον ρωσικό στρατό, ο επικεφαλής της Βάγκνερ διεμήνυσε πως θα έκανε «πορεία για τη δικαιοσύνη» ως τη Μόσχα, πως θα «τιμωρούσε» τους υπεύθυνους.

Χιλιάδες μισθοφόροι του είχαν διανύσει περίπου τη μισή διαδρομή, είχαν φθάσει στη Λίπετσκ το απόγευμα του Σαββάτου, προτού διαταχθούν να γυρίσουν πίσω.

Στη Μόσχα και σε άλλες περιοχές της Ρωσίας λαμβάνονταν έκτακτα μέτρα, με χιλιάδες στρατιώτες να αναπτύσσονται και να ετοιμάζονται για μάχη.

Ωστόσο τις πρώτες πρωινές ώρες της Κυριακής ανακοινώθηκε πως όλα τα περιοριστικά μέτρα αίρονται, αφού έλαβε τέλος η «ένοπλη ανταρσία».

Μετά το διάγγελμα του Πούτιν χθες το πρωί, ο Πριγκόζιν απέρριψε τον χαρακτηρισμό του «προδότη»: «ο πρόεδρος κάνει πολύ σοβαρό λάθος», αντέτεινε, «είμαστε πατριώτες».

Αυτή ήταν η πρώτη φορά που ο ιδρυτής της Βάγκνερ, που φερόταν ως τώρα να είναι άνθρωπος της απόλυτης εμπιστοσύνης του ρώσου προέδρου, τον αψήφησε ανοικτά.

Η Μόσχα δεν έχει δημοσιοποιήσει ως αυτό το στάδιο κανέναν επίσημο απολογισμό των θυμάτων της «ένοπλης στάσης» της Βάγκνερ. Στο διαδίκτυο κυκλοφορούν πληροφορίες ιδίως για καταρρίψεις όχι λιγότερων από έξι ρωσικών στρατιωτικών ελικοπτέρων με MANPADS (σ.σ. φορητούς αντιαεροπορικούς πυραύλους) και αυτοκινούμενα συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας των μισθοφόρων της Βάγκνερ.

Αυστηρά μέτρα ασφαλείας και αργία τη Δευτέρα στη Μόσχα

Ο δήμαρχος της Μόσχας, Σεργκέι Σαμπιάνιν, επιβεβαίωσε τις πρώτες πρωινές ώρες της Κυριακής ότι η Δευτέρα θα είναι αργία, παρότι η ένοπλη ανταρσία της ρωσικής ιδιωτικής στρατιωτικής εταιρείας Βάγκνερ έλαβε τέλος.

Τις πρώτες πρωινές του Σαββάτου, όταν οι μισθοφόροι του Γεβγκένι Πριγκόζιν μπήκαν στη Ρωσία και κινούνταν προς την πρωτεύουσα, ο Σαμπιάνιν ανακοίνωσε πως η Δευτέρα θα ήταν αργία για τους περισσότερους Μοσχοβίτες και τους κάλεσε να μείνουν στα σπίτια τους για λόγους ασφαλείας.

Στο μεταξύ την Κυριακή, εξακολουθούν να ισχύουν περιοριστικά μέτρα στον μεγάλο αυτοκινητόδρομο ταχείας κυκλοφορίας M-4 στις περιφέρειες της Μόσχας και της Τούλα.

Η αντίδραση της Δύσης

Οι ΗΠΑ και ευρωπαίοι σύμμαχοί τους συμμετείχαν σε πυρετώδεις διαβουλεύσεις, ενώ δημόσια φρόντισαν να μείνουν στο περιθώριο της κρίσης στη Ρωσία.

Ο Τζο Μπάιντεν συζήτησε τηλεφωνικά για την κατάσταση στη Ρωσία με τον  Εμανουέλ Μακρόν, τον Όλαφ Σολτς και τον Ρίσι Σούνακ, σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο.

Οι τέσσερις ηγέτες επαναβεβαίωσαν την «αταλάντευτη υποστήριξή τους στην Ουκρανία», ανέφερε λακωνική ανακοίνωση Τύπου του Λευκού Οίκου, πάντως απέφυγαν να σχολιάσουν δημόσια τη ματαιωθείσα ένοπλη ανταρσία του Πριγκόζιν.

Πέραν του όποιου ενδεχόμενου αντίκτυπου της ανταρσίας στον πόλεμο στην Ουκρανία, η αστάθεια σε οποιαδήποτε πυρηνική δύναμη εγείρει περαιτέρω ανησυχίες.

Εκπρόσωπος της αμερικανικής προεδρίας ανέφερε πως ο Μπάιντεν ενημερώθηκε για τις «τελευταίες εξελίξεις» στη Ρωσία σε σύσκεψη το Σάββατο το πρωί με στελέχη της πολιτικής και στρατιωτικής ιεραρχίας.

Παρόμοιες συσκέψεις υψηλού επιπέδου οργανώθηκαν σε ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.

Προηγουμένως, ο Αντονι Μπλίνκεν αντάλλαξε απόψεις με τους ομολόγους του των κρατών μελών της G7 και συμφώνησαν να συνεχίσουν τον «στενό συντονισμό», σύμφωνα με ενημερωτικό δελτίο του Μάθιου Μίλερ, εκπροσώπου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Ο αμερικανός υπουργός Αμυνας, Λόιντ Όστιν, αντάλλαξε επίσης απόψεις με τους ομολόγους του στον Καναδά, στη Γαλλία, στη Γερμανία, στη Βρετανία και στην Πολωνία, σύμφωνα με ανακοίνωση των υπηρεσιών του.

Ο αρχηγός του γενικού επιτελείου εθνικής άμυνας, στρατηγός Μαρκ Μίλι, ακύρωσε προγραμματισμένο ταξίδι του στο Ισραήλ και στην Ιορδανία.

Η ανταρσία της Βάγκνερ προκάλεσε σύγχυση στην Ουάσιγκτον και στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.

Αμερικανική στρατιωτική πηγή επισήμανε πως οι ΗΠΑ φρόντισαν να προσέχουν τι λένε δημόσια, για να μην δοθεί η δυνατότητα στη Μόσχα να τις κατηγορήσουν πως αναμιγνύονται.

Χθες η ρωσική διπλωματία προειδοποίησε τα δυτικά κράτη εναντίον οποιασδήποτε απόπειρας να «επωφεληθούν» από την ανταρσία για να προωθήσουν τα «ρωσοφοβικά» σχέδιά τους. Διατράνωσε ταυτόχρονα πως η εξέγερση της Βάγκνερ δεν θα εμποδίσει τη Μόσχα να «επιτύχει τους στόχους της» στην Ουκρανία.

«Δώρο στην Ουκρανία»

Η σύγχυση που επικράτησε στη Ρωσία θα μπορούσε σύμφωνα με ορισμένους παρατηρητές να ωφελήσει τον ουκρανικό στρατό.

Ο επικεφαλής του ουκρανικού στρατού Βαλερί Ζαλούζνι διαβεβαίωσε τον αρχηγό του αμερικανικού γενικού επιτελείου εθνικής άμυνας πως η ουκρανική αντεπίθεση προχωρά «σύμφωνα με τα σχέδια».

Το ουκρανικό υπουργείο Άμυνας υποστήριξε πως προέλασε σε διάφορες κατευθύνσεις στο ανατολικό μέτωπο.

Η Λευκορωσία χαρακτήρισε χθες στη Δύση την ανταρσία της Βάγκνερ μισθοφόρων.

Στο Κίεβο, η υφυπουργός Αμυνας Χάνα Μαλιάρ έκανε λόγο για «παράθυρο ευκαιρίας» και ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι έκρινε πως η κρίση δείχνει «την αδυναμία της Ρωσίας». Με την ευκαιρία ζήτησε περισσότερα όπλα, ιδίως μαχητικά F-16 και πυραύλους ATACMS, με βεληνεκές 300 χιλιομέτρων και πλέον.

Ο ειδικός σε θέματα σχετικά με τη Ρωσία, Τζέιμς Νίξι του Chatham House, είπε ότι «η Ουκρανία θα προσπαθήσει (…) να κεφαλαιοποιήσει» την κρίση.

«Θα δώσει κίνητρο στα στρατεύματα στο μέτωπο» που προσπαθούν να διασπάσουν τις ρωσικές αμυντικές γραμμές, εκτίμησε, προσθέτοντας πως η Ουκρανία θα είναι «ευγνώμων» στον Γεβγκένι Πριγκόζιν αν έχει κέρδη, «αλά όχι για πολύ. Μπορεί να φανεί χρήσιμος προσωρινά αλλά δεν είναι κανένας ιππότης πάνω σε λευκό άλογο».

«Η χρονική στιγμή του ενδεχόμενου πολέμου των Πούτιν και Πριγκόζιν είναι τέλεια για την Ουκρανία», πρόσθεσε η Ορίσια Λούτσεβιτς, επίσης από το Chatham House, κυρίως επειδή θα έσπερνε «σύγχυση» και «διασπάσεις» στις ρωσικές δυνάμεις που επιχειρούν στην Ουκρανία.

Η ματαιωθείσα ανταρσία της Βάγκνερ δεν θα επηρεάσει «σε καμία περίπτωση» τον πόλεμο, δήλωσε ο εκπρόσωπος της ρωσικής προεδρίας Ντμίτρι Πεσκόφ.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News