Ο Ντόναλντ Τραμπ αυτοπαρουσιάζεται ως θριαμβευτής στους «εμπορικούς πολέμους» που άρχισε ο ίδιος. Στην επιφάνεια και σε αυτή την πρώτη φάση οι εξελίξεις τον επιβεβαιώνουν καθώς πολλές χώρες μοιάζει να υποχώρησαν και να δέχτηκαν τους όρους του. Ωστόσο πληθαίνουν οι φωνές και οι αναλύσεις των ειδικών που λένε ότι κάτω από την επιφάνεια η ζημιά που θα προκαλέσουν οι δασμοί στην οικονομία των ΗΠΑ και στους αμερικανούς πολίτες θα είναι διαρκής και σοβαρή.

Οι συμφωνίες του Τραμπ με την ΕΕ, την Ιαπωνία, τη Βρετανία και άλλους εταίρους προβλέπουν ότι οι ΗΠΑ μπορούν να διατηρήσουν υψηλούς δασμούς σε ξένα προϊόντα, ενώ οι άλλες χώρες μηδενίζουν κάποιους δασμούς για αμερικανικά προϊόντα και δεσμεύονται να αγοράσουν περισσότερη ενέργεια και να αυξήσουν τις επενδύσεις τους στις ΗΠΑ.

Ωστόσο, ένας ακόμη ειδικός για την αμερικανική οικονομία, ο καθηγητής εμπορικής πολιτικής του Πανεπιστημίου Κορνέλ (και ανώτερος ερευνητής του Ινστιτούτου Brookings), Εσουαρ Πρασάντ, υπογραμμίζει πως αυτή η φαινομενική νίκη ίσως αποδειχθεί Πύρρειος, με κόστος για τα αμερικανικά νοικοκυριά, τις επιχειρήσεις και τη διεθνή θέση των Ηνωμένων Πολιτειών.

Με άρθρο του στους New York Times, ο Πρασάντ επισημαίνει αρχικά ότι πολλές από αυτές τις συμφωνίες παραμένουν ασαφείς, καθώς η δέσμευση για «περισσότερες επενδύσεις στις ΗΠΑ» δεν έχει συγκεκριμένο περιεχόμενο και λίγες έχουν υπογραφεί. Επιπλέον, η μονομερής επιβολή δασμών από τον Τραμπ —παρακάμπτοντας το Κογκρέσο— αντιμετωπίζει νομικές προκλήσεις.

Ο καθηγητής του Κορνέλ σημειώνει ότι οι ελπίδες για δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και τη μείωση του εμπορικού ελλείμματος των ΗΠΑ είναι πολύ πιθανό να υπονομευτούν από άλλες διατάσεις της πολιτικής του Τραμπ.

Για παράδειγμα, οι αμερικανικές αυτοκινητοβιομηχανίες επιβαρύνονται με υψηλούς δασμούς σε εισαγόμενο χάλυβα, αλουμίνιο και εξαρτήματα, γεγονός που τις καθιστά λιγότερο ανταγωνιστικές έναντι ξένων παραγωγών. Παράλληλα, η αβεβαιότητα για το αν οι νέες συμφωνίες θα διατηρηθούν μακροπρόθεσμα αποθαρρύνει τις επενδύσεις, πλήττοντας την ανάπτυξη της απασχόλησης.

Σε ό,τι το εμπορικό έλλειμμα, ο Πρασάντ εξηγεί στους New York Times ότι οι εισαγωγές ενδέχεται να μειωθούν λόγω των δασμών. Επίσης, οι εξαγωγές υπηρεσιών από την πλευρά των ΗΠΑ —όπως ο τουρισμός, η εκπαίδευση και οι χρηματοοικονομικές υπηρεσίες— υφίστανται πλήγμα από τη σκληρή μεταναστευτική πολιτική και τις επιθέσεις στα αμερικανικά πανεπιστήμια που λειτουργούν αποτρεπτικά για φοιτητές και τουρίστες, μειώνοντας τα έσοδα.

Παράλληλα, τα αυξανόμενα δημοσιονομικά ελλείμματα σημαίνουν ότι οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να καταναλώνουν περισσότερα από όσα παράγουν, χρηματοδοτώντας το χάσμα με δανεισμό, γεγονός που ενισχύει το δολάριο και διατηρεί τα ελλείμματα υψηλά.

Οι συνέπειες όμως αυτές δεν φαίνονται ακόμη καθώς τα έσοδα από δασμούς έχουν εκτιναχθεί από τον Απρίλιο φτάνοντας σχεδόν τα 100 δισ. δολάρια και όντας τριπλάσια από πέρυσι. Ο Τραμπ μιλά για επιστροφές χρημάτων στα νοικοκυριά. Αυτό θα βοηθούσε, καθώς το κύριο βάρος των δασμών το σηκώνουν οι Αμερικανοί καταναλωτές και επιχειρήσεις, όχι οι ξένοι εξαγωγείς.

Ο Τραμπ υπήρξε ωστόσο λιγότερο αποτελεσματικός με την Κίνα η οποία εκμεταλλεύτηκε πλήρως τις αμερικανικές αδυναμίες όπως την εξάρτηση από τις σπάνιες γαίες. Αντί για άνευ όρων υποχώρηση, το Πεκίνο πέτυχε ισοπαλία σύμφωνα με τον Εσουαρ Πρασάντ και τους New York Times.

Ο ίδιος σημειώνει ότι η Κίνα κατάλαβε γρήγορα τα αδύνατα σημεία της αμερικανικής οικονομίας και τα εκμεταλλεύτηκε στο έπακρο. Το Πεκίνο κυριαρχεί στην επεξεργασία ορυκτών σπάνιων γαιών που είναι ζωτικής σημασίας για τις αμερικανικές εταιρείες υψηλής τεχνολογίας. Περιορίζοντας τις εξαγωγές αυτών των ορυκτών και με την ικανότητά της να απορροφήσει, τουλάχιστον προσωρινά, τα χειρότερα από τα δασμολογικά μέτρα του Τραμπ, η Κίνα προκάλεσε αδιέξοδο για να μην υποκύψει άνευ όρων στις απαιτήσεις του αμερικανού προέδρου.

Ακόμα χειρότερα, με την χαλάρωση των περιορισμών στις πωλήσεις προηγμένων μικροτσίπ υπολογιστών στην Κίνα, ο Τραμπ έχει υπονομεύσει σύμφωνα με τον Πρασάντ ένα εργαλείο που περιόριζε την ικανότητα της Κίνας να ανταγωνιστεί τις Ηνωμένες Πολιτείες στον τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης και άλλων νέων τεχνολογιών.

Η επιθετική στάση του Τραμπ στον τομέα του εμπορίου κατάφερε να στριμώξει τους συμμάχους του αντί για τον μεγαλύτερο αντίπαλό του, στον οποίο έχει κάνει πολλές παραχωρήσεις χωρίς να λάβει σχεδόν τίποτα σε αντάλλαγμα.

Βεβαίως υπάρχει και μια ακόμη διάταση στο θέμα, παρότι ανομολόγητη από την πλευρά των χωρών που δέχονται τα ντιλ του Τραμπ. Κάθε χώρα που υπογράφει εμπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ γνωρίζει ότι αυτή μπορεί να αποδειχθεί εφήμερη. Ενα και μόνο μήνυμα του Τραμπ στα κοινωνικά δίκτυα αρκεί για να την ανατρέψει. Κι επίσης ο Τραμπ δεν θα βρίσκεται για πάντα στον Λευκό Οίκο.

Προλαβαίνει όμως με αυτή την πολιτική να προκαλέσει σημαντική ζημιά.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News