737
| Shutterstock/ CreativeProtagon

Πώς ο πόλεμος μπορεί να φέρει (και) εκλογές

Αγγελος Κωβαίος Αγγελος Κωβαίος 23 Ιουνίου 2025, 21:30
|Shutterstock/ CreativeProtagon

Πώς ο πόλεμος μπορεί να φέρει (και) εκλογές

Αγγελος Κωβαίος Αγγελος Κωβαίος 23 Ιουνίου 2025, 21:30

Ενα ακόμη πολεμικό μέτωπο πήρε φωτιά, ένας ακόμη λόγος ανησυχίας (και) για την ελληνική κυβέρνηση εμφανίστηκε, δίχως πολλές ενδείξεις προς το παρόν για το πώς αυτός  θα μπορούσε να εκλείψει προτού υπάρξουν σοβαρές περιπλοκές.

Η επίθεση του Ισραήλ στο Ιράν, η κλιμάκωση με την εμπλοκή των ΗΠΑ και η άγνωστη συνέχεια έχουν κάνει εμφανέστερη από ποτέ την νευρικότητα στην Αθήνα. Αυτό τονίζεται σε κάθε κυβερνητική δήλωση και ανακοίνωση, το ανέφερε σχεδόν εμφατικά και ο Κυριάκος Μητσοτάκης, στη συνάντηση που είχε με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κώστα Τασούλα το μεσημέρι της Δευτέρας (23.06).

Οι αιτίες της ανησυχίας είναι πολλαπλές και υπερβαίνουν το αν το Ιράν θα αναπτύξει πυρηνικό οπλοστάσιο – θεωρητικά άλλωστε, ακόμη κι αν αυτό ήταν ένα σοβαρό ενδεχόμενο, οι συντονισμένοι ισραηλινοαμερικανικοί βομβαρδισμοί το περιορίζουν ή και το αντιμετωπίζουν.

Οι πραγματικοί λόγοι αναστάτωσης, που επίσης αναφέρονται ρητά (και λογικό είναι), αφορούν τις επιπτώσεις αυτού του νέου πολέμου στην οικονομία. Και πιο συγκεκριμένα, κατά προφανή πάντως τρόπο, τα ενδεχόμενα εκτόξευσης του ενεργειακού κόστους, με όλο το ντόμινο που αυτό θα προκαλέσει στις τιμές καυσίμων, ηλεκτρικής ενέργειας, κ.λπ, καθώς και του πληθωρισμού γενικότερα. Κατά τους οικονομικούς παρατηρητές, θα μπορούσε να κινηθεί προς τα επίπεδα του 10%, υπό όρους και προϋποθέσεις, εφόσον επιβεβαιώνονταν τα αρνητικά σενάρια και όσο δεν αποκτούν βασιμότητα τα θετικά.

Και πάλι έρχονται στο προσκήνιο πολλά από εκείνα που είχαμε ακούσει στην προηγούμενη μεγάλη αναστάτωση της αγοράς ενέργειας, όταν είχε ξεσπάσει ο πόλεμος στην Ουκρανία. Μεταξύ αυτών, ότι η Ευρώπη πρέπει να αναπτύξει μία κοινή, σχεδιασμένη και συντονισμένη ενεργειακή πολιτική. Δεν το έκανε στην προηγούμενη κρίση παρά μόνο εκ του προχείρου και δίχως πραγματικό βάθος· είναι αμφίβολο αν θα το κάνει σε αυτήν και είναι μάλλον βάσιμη η υπόθεση ότι θα ακολουθήσουν και άλλες, παρεμφερείς ή και διαφορετικές αναταράξεις στην αγορά της ενέργειας και στις συνδεδεμένες με αυτήν.

Τι μπορεί να σημάνουν όμως όλα αυτά και για ποιον λόγο ανησυχεί πραγματικά τόσο πολύ η ελληνική κυβέρνηση;

Δεν απαιτείται ιδιαίτερη οξύνοια για να εμπεδωθεί ότι στην παρούσα συγκυρία και με τις πληθωριστικές πιέσεις να επιδεικνύουν ούτως ή άλλως ιδιαίτερη επιμονή, μία νέα επιβάρυνση και μία κρίση ανεξέλεγκτη στο συγκεκριμένο σημείο του πλανήτη, θα μπορούσε να πυροδοτήσει πρωτόγνωρες οικονομικές επιπτώσεις.

Τα επιδοματικά μοντέλα της προηγούμενης περιόδου πιθανότατα θα αποδεικνύονταν ανεπαρκή και οι πιθανότητες ενός πληθωριστικού και υφεσιακού φαύλου κύκλου δεν θα ήταν λίγες.

Είναι ευνόητο ότι μία τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε σχετικά εύκολα να ανατρέψει κρατικούς προϋπολογισμούς, να ματαιώσει σχεδιασμούς και να μεταβάλει τις προτεραιότητες της κάθε κυβέρνησης, αναλόγως και των περιθωρίων ευελιξίας.

Ειδικά για την Ελλάδα (εν αναμονή επίσημων στοιχείων) αυτά θα μπορούσαν να  εξελιχθούν ακόμη χειρότερα, αν ο πόλεμος «χτυπούσε» και τον τουρισμό, επιβεβαιώνοντας έτσι όσους προειδοποιούν εδώ και χρόνια για την ασύμμετρη εξάρτηση της οικονομίας από τον συγκεκριμένο κλάδο.

Τι (θα μπορούσαν να) σημαίνουν όλα αυτά;

Είναι σχετικά απλό. Η κυβέρνηση ενδέχεται να βρεθεί σε ένα εντελώς διαφορετικό οικονομικό περιβάλλον από εκείνο που λογάριαζε και ενώ ετοιμάζεται για την μεγάλη πολιτική της εξόρμηση στη ΔΕΘ, όπου σχεδίαζε τουλάχιστον κάποιες αξιοσημείωτες φοροελαφρύνσεις και άλλα μέτρα κοινωνικού χαρακτήρα, με προφανή προεκλογικό χαρακτήρα.

Ελπίδα όλων στο Μέγαρο Μαξίμου είναι ότι αυτό δεν θα αλλάξει και πάντως ο υπουργός Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης, με μία πολύ προσεκτική διατύπωση τις προάλλες έδωσε μία ένδειξη. «Η λογική της ΔΕΘ δεν αλλάζει», είπε. Αυτό μπορεί να σημαίνει πολλά και θα φανεί τι ακριβώς, γιατί «η λογική« είναι ένα πράγμα, η πράξη είναι ένα άλλο.

Υπό αυτές τις συνθήκες, παρατηρητές και αναλυτές της ελληνικής οικονομίας, εντός και εκτός συνόρων, εκτιμούν ότι ο σημερινός, υψηλός βαθμός αστάθειας και αβεβαιότητας δεν ευνοεί ή δεν επιτρέπει καμία αισιοδοξία και σε καμία περίπτωση εφησυχασμό. Επί της ουσίας δε, δημιουργεί ένα περιβάλλον δίχως σταθερές και αξιόπιστες παραμέτρους, με τις οποίες μπορεί μία κυβέρνηση να σχεδιάσει μεσοπρόθεσμα και να γνωρίζει με ασφάλεια τα δημοσιονομικά της όρια ασφαλείας.

Πώς μεταφράζεται αυτό το πολιτικό πεδίο, λαμβάνοντας υπόψη και την ελληνική ιδιαιτερότητα της ασυμμετρίας δυνάμεων κυβέρνησης και αντιπολίτευσης;

Ορισμένοι αναλυτές είναι κατηγορηματικοί και επιμένουν ότι αν η εξέλιξη με το Ιράν είναι αυτή που διαφαίνεται, η ρευστότητα θα κυριαρχήσει και σε μία τέτοια συνθήκη, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι πιθανό να σκεφτεί τις πρόωρες εκλογές σε νέα βάση στις αρχές του φθινοπώρου, ειδικώς αν κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού επιβεβαιωθούν τα αρνητικά σενάρια.

Κατά τις ίδιες πηγές μάλιστα, σε ένα τέτοιο περιβάλλον αστάθειας και ρευστότητας, θα ήταν λάθος να συρθεί η κυβέρνηση από τις εξελίξεις και μάλλον λογικότερο να τις επικαλεστεί για μία προσφυγή στις κάλπες, προτάσσοντας το δίλημμα της πολιτικής σταθερότητας και της  διαχειριστικής επάρκειας, σε ένα περιβάλλον διεθνούς κρίσης και αναταραχής.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News

Διαβάστε ακόμη...

Διαβάστε ακόμη...