«Πες μου τι γιατρό μπορεί να μη χρειαστείς, να σου πω πού να κάνεις διακοπές». Κάπως έτσι θα μπορούσαν να περιγραφούν χιουμοριστικά οι κατά τα άλλα τραγικές ελλείψεις προσωπικού στις δημόσιες δομές Υγείας των Κυκλάδων. Οι οποίες μόνο με χιούμορ δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν από τους μόνιμους κατοίκους των νησιών, αλλά και τους παραθεριστές – οπαδούς του δικαιώματος στη δημόσια υγεία, οι οποίοι πληρώνουν ένα σκασμό λεφτά για να πάνε, να μείνουν, να φάνε και να πιουν κατά τις ολιγοήμερες διακοπές τους και δεν θέλουν να ξοδέψουν σε ιδιωτικά ιατρεία και πολυκλινικές (το ξύλο το χτυπήσαμε).

Οι ελλείψεις αυτές παρουσιάζονται σε ουκ ολίγα νησιά, μερικά από τα οποία σηκώνουν και το μεγαλύτερο βάρος της τουριστικής κίνησης. Δεν είναι πρόσφατο φαινόμενο και συνεχίζονται ακάθεκτες, παρά το γεγονός ότι για να γεμίσουν τα κενά από γιατρούς δίνονται οικονομικά κίνητρα, τόσο από το αρμόδιο υπουργείο (μισθός 2.100 ευρώ) όσο και από νησιωτικούς δήμους (επιδόματα στέγασης και μπόνους 200-600 ευρώ), οι οποίοι προσπαθούν να προσελκύσουν προσωπικό, μάλλον ανεπιτυχώς.

Την περασμένη εβδομάδα, η Ομοσπονδία των Νοσοκομειακών Γιατρών (ΟΕΝΓΕ) ανέφερε μεταξύ άλλων: «Αγροτικοί γιατροί από τη Θεσσαλία μετακινούνται σε νησιά των Σποράδων, με αποτέλεσμα να αποψιλώνονται κρίσιμες δομές Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας στην ηπειρωτική χώρα · στο νοσοκομείο Ρόδου, οι συνεχείς μετακινήσεις γιατρών προς μικρότερα γειτονικά νησιά έχουν αφήσει το Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ) χωρίς ειδικευμένους γιατρούς · στη Σάμο, το παθολογικό ΤΕΠ (Επείγοντα) καλύπτεται από ιατροδικαστή και μικροβιολόγο, καθώς στο νοσοκομείο υπηρετούν μόλις δύο ειδικευμένοι παθολόγοι· στο Βόρειο Αιγαίο, ενώ η προκήρυξη για αγροτικούς γιατρούς προβλέπει τη χορήγηση επιδόματος στέγασης, η περιφέρεια δεν το καταβάλει γιατί… δεν έχει λεφτά…».

Σύμφωνα με μέλος του Ιατρικού Συλλόγου Κυκλάδων, το μεγαλύτερο πρόβλημα για τη μετακίνηση γιατρών στα νησιά εντοπίζεται στη διαθεσιμότητα των ακινήτων και στα πάρα πολύ υψηλά ενοίκια. «Οταν μαθαίνουμε ότι έρχεται κάποιος γιατρός, ενεργοποιούμε δίκτυο φίλων και συγγενών για να καταφέρουμε να βρούμε σπίτι να μείνει – τόσο δύσκολη είναι η κατάσταση», αναφέρει.

Σε γενικές γραμμές, ειδικότητες όπως ΩΡΛ, ακτινολόγοι, ουρολόγοι, αναισθησιολόγοι, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις και παθολόγοι, είναι δυσεύρετες στα νησιά. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Τήνου: Οπως είχε αναφέρει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων Δημοσίων Νοσοκομείων τον Απρίλιο, ο παιδίατρος του νησιού εξέταζε παθολογικά περιστατικά. Η 2η Υγειονομική Περιφέρεια σε απάντησή της ανέφερε ότι λίγο μετά τα μέσα Απριλίου θα έφτανε στο νησί παθολόγος με τα νέα οικονομικά κίνητρα, ο οποίος όμως θα έμενε για έναν μήνα. Εχουμε πλέον Ιούλιο, οπότε πάρτε τις αποφάσεις σας.

Επίσης, υπάρχει ένα θέμα και με καρδιολόγο: το φθινόπωρο του 2024 ο Δήμος Τήνου ζήτησε από τη 2η ΥΠΕ να στείλει έναν στο νησί, καθότι στο Κέντρο Υγείας εκεί δεν υπήρχε. Εστειλαν για μία ημέρα από τη Σύρο, προκειμένου να εξεταστούν όλα τα παιδιά του νησιού που έπρεπε να συμμετάσχουν σε αθλητικές ή άλλες παρεμφερείς δραστηριότητες. Ο δήμος είχε ζητήσει να πάει καρδιολόγος για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, κάτι που δεν κατέστη εφικτό.

Μεγάλο θέμα λόγω της υποστελέχωσης σε ιατρικό προσωπικό είναι και οι βάρδιες, που είτε δεν βγαίνουν είτε βγαίνουν με burn out των λίγων αλλά γενναίων που επέλεξαν να υπηρετήσουν τον όρκο τους στα νησιά. Στη Μήλο τέσσερις νοσηλευτές δεν επαρκούν για τις ανάγκες του Κέντρου Υγείας, ενώ το ίδιο ισχύει και για τους οδηγούς διασώστες, σύμφωνα με την ΠΟΕΔΗΝ.

Ο εκπρόσωπος του Δήμου Μήλου στη διοικούσα επιτροπή του Κέντρου Υγείας έκρουε από τον Απρίλιο τον κώδωνα του κινδύνου: ότι δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς νοσηλευτές, ότι υπάρχουν και σκέψεις για παραιτήσεις, αλλά και πρόβλημα με τους γενικούς γιατρούς και τις βάρδιες. «Επαιρνε ο γιατρός το ασθενοφόρο και έτρεχε να φέρει τον ασθενή. Ο άλλος εξυπηρετούσε περιστατικά. Συνεννοούνταν καλά μεταξύ τους», είχε πει. Σύμφωνα με την αρμόδια υγειονομική περιφέρεια, από 1η Απριλίου και για ένα τρίμηνο μετακινήθηκε οδηγός για την πλήρη κάλυψη των βαρδιών του ασθενοφόρου. Εχουμε πλέον Ιούλιο, οπότε πάρτε τις αποφάσεις σας.

Στην Αμοργό υπάρχουν συνολικά οκτώ γιατροί, εκ των οποίων οι τέσσερις αγροτικοί, δύο γενικής ιατρικής, συν ένας ιδιώτης που συνεργάζεται με το Δημόσιο κόβοντας μπλοκάκι, και ένας παιδίατρος. Δεν υπάρχει παθολόγος και υπάρχει πρόβλημα με τους νοσηλευτές (τρεις και ένας βοηθός), οπότε και εκεί οι βάρδιες βγαίνουν δύσκολα ώστε να λειτουργεί άνετα το Κέντρο Υγείας σε 24ωρη βάση.

Στην Ιο, ο μοναδικός παιδίατρος του νησιού παραιτήθηκε, αλλά υπάρχουν καρδιολόγος και αγροτικοί ιατροί. Δύο νοσηλευτές, ελλιπές προσωπικό για το ασθενοφόρο, με την αρμόδια υγειονομική περιφέρεια να έχει εξαγγείλει τον «προγραμματισμό προσλήψεων δύο βοηθών νοσηλευτικής και ενός οδηγού».

Η Σαντορίνη διαθέτει νοσοκομείο, αλλά το αν θα πετύχει κανείς παιδίατρο ή καρδιολόγο παίζεται, καθώς εξαρτάται από τις μετακινήσεις προσωπικού από άλλες δομές. Πνευμονολόγος, νευρολόγος και άλλες «εξεζητημένες» ειδικότητες για νησιά είναι επίσης ένα θέμα. «Σαφέστατα, με τις ελλείψεις που έχουμε σε καρδιολόγο και παθολόγο, δεν μπορεί κάποιος να ισχυριστεί ότι το νοσοκομείο είναι ασφαλές (…) Οι ανάγκες αυτές εξακολουθούν να υπάρχουν και εφόσον δεν λύνονται δεν μπορεί να λειτουργεί με ασφάλεια 100% (…) Πρέπει να έχουμε λύσεις και συναδέλφους γιατρούς οι οποίοι θα είναι εξειδικευμένοι και θα μπορούν να παρέχουν τις υπηρεσίες με μεγαλύτερη ασφάλεια και όχι μέσω τηλεφωνικής συνεννόησης ή με την παρουσία μιας συναφούς ειδικότητας στο νοσοκομείο», είχε δηλώσει στα τέλη Μαρτίου ο εντεταλμένος σύμβουλος του Γενικού Νοσοκομείου Θήρας.

Να πούμε σε αυτό το σημείο ότι σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, η Σαντορίνη το 2023 δέχθηκε πάνω από 740.000 επισκέπτες από διεθνείς αεροπορικές αφίξεις, συν 600.000 από αφίξεις εσωτερικού, συν 2,2 εκατομμύρια από πλοία της γραμμής, συν 1,3 εκατομμύρια από κρουαζιερόπλοια. Δηλαδή συνολικά η κίνηση ξεπέρασε τα 4,8 εκατομμύρια.

«Προφανώς δεν είναι πλήρως στελεχωμένο. Μας λείπει χειρουργός, γυναικολόγος, λείπουν (και) κάποιες άλλες ειδικότητες», είχε δηλώσει τον Απρίλιο ο δήμαρχος Πάρου για το Κέντρο Υγείας που λειτουργεί στο νησί. Υπάρχουν όμως τρεις γενικοί γιατροί και ένας παθολόγος που καλύπτουν καθημερινά 24ωρες βάρδιες (με ή χωρίς burnout), τέσσερις αγροτικοί για τις εφημερίες, τις διακομιδές και τα περιφερειακά ιατρεία, και έξι νοσηλεύτριες για επείγοντα και νοσηλευομένους. Και πρόκειται για το νησί που φαίνεται να καταγράφει μια από τις μεγαλύτερες ανόδους στις προτιμήσεις των επισκεπτών φέτος.

Η γειτονική Νάξος, που επίσης πάει καλά όσον αφορά τον τουρισμό, διαθέτει μεν χειρουργούς, αλλά λείπουν οι αναισθησιολόγοι. Εχει καρδιολόγους, ορθοπεδικούς και παιδιάτρους, αλλά λείπουν μικροβιολόγοι, παθολόγοι, μικροβιολόγοι, ακτινολόγοι. Η θέση ακτινολογίας που είχε προκηρυχθεί απέβη «άγονη».

Στην Ανδρο, πάλι, «άγονες» έμειναν οι προκηρύξεις θέσεων για Γενική Οικογενειακή Ιατρική, Παθολογία και Καρδιολογία, με αποτέλεσμα τον προγραμματισμό πρόσληψης καρδιολόγου με μπλοκάκι. Υπάρχουν μεν δύο γενικοί γιατροί, παθολόγος, παιδίατρος και ακτινολόγος, όμως πρόβλημα στο συγκεκριμένο νησί προκύπτει εάν κάποιος χρειαστεί ορθοπεδικό.

Για το τέλος κρατήσαμε την «αρχόντισσα» Σύρο, το νοσοκομείο της οποίας θεωρείται η πλέον βασική υποδομή υγείας των Κυκλάδων. Αν πάτε στο νησί, φροντίστε να μη σας συμβεί κάτι «επείγον», καθώς το Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών, αν και προβλέπονται πέντε οργανικές θέσεις, θεωρείται άκρως υποστελεχωμένο. Επίσης, αν σας συμβεί κάτι «επείγον», μη σας πιάσουν τα νεύρα σας, δεν υπάρχει νευρολόγος. Ούτε ψυχίατρος, για το επόμενο στάδιο…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News