Ακριβώς τη στιγμή που το κίνημα #MeToo άρχιζε να περιθωριοποιείται με τον τρόπο που φοβούνταν οι εμπλεκόμενοι ακτιβιστές, δημιουργήθηκε ένα νέο μέτωπο, που αναβιώνει το παρελθόν.

Ο Λέοναρντ Γουάιτινγκ και η Ολίβια Χάσεϊ ήταν έφηβοι το 1968, όταν πρωταγωνίστησαν στην κινηματογραφική εκδοχή του «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» σε σκηνοθεσία του  Φράνκο Τζεφιρέλι, ο οποίος πέθανε το 2019· πρόσφατα μήνυσαν την Paramount, διεκδικώντας περισσότερα από 500 εκατ. δολάρια, για σεξουαλική κακοποίηση παιδιών και πιο συγκεκριμένα για τη σκηνή όπου αναγκάστηκαν να μείνουν ημίγυμνοι, ενώ ο σκηνοθέτης τούς είχε προηγουμένως διαβεβαιώσει ότι αυτό δεν θα ήταν απαραίτητο.

Ηταν η πέμπτη σκηνή της τρίτης πράξης, στην οποία ο ήρωας και η ηρωίδα ξυπνούν μαζί μετά τη (μυστική) νύχτα του γάμου τους. Βλέποντάς τη με μια σύγχρονη ματιά, η σκηνή μοιάζει αρκετά ακίνδυνη: η κάμερα του Τζεφιρέλι εστιάζει στους γλουτούς του Ρωμαίου, που είναι γυμνός, ξαπλωμένος μπρούμυτα, ενώ η Ιουλιέτα έχει το σεντόνι τραβηγμένο σχεδόν μέχρι τους ώμους της και το στήθος της αποκαλύπτεται για λίγο, προς το τέλος της σκηνής.

Ο τότε 16χρονος Γουάιτινγκ και η 15χρονη Χάσεϊ είναι τα παιδιά για τα οποία μιλάμε. Ποιος ξέρει ποια τραυματικά επιχειρήματα και διαπραγματεύσεις οδήγησαν σε αυτό το σκηνικό εκείνη την ημέρα ή αν οι γονείς ή οι συνοδοί τους εκφοβίστηκαν από τον σκηνοθέτη για να επιτρέψουν περισσότερα από όσα υπέγραψαν, γράφει ο Πίτερ Μπράντσοου στον Guardian. Και αυτό αν, φυσικά, τους επιτρεπόταν καν να βρίσκονται  κοντά στο πλατό κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων. Εκείνες τις ημέρες, άλλωστε, δεν υπήρχαν σύμβουλοι παραγωγής ειδικοί στο πώς θα πρέπει να σκηνοθετούνται και να γυρίζονται σκηνές που περιλαμβάνουν γυμνό, σεξ, σεξουαλική βία και σεξουαλική ένταση.

Πρόκειται για τραύματα που άνοιξαν ξανά στις ημέρες μας, με το όλο ζήτημα της συναίνεσης να αναβιώνει. Το ίδιο το έργο κρύβει τη συναίνεση, την εγκράτεια και την ωριμότητα, όταν η Ιουλιέτα αποκρούει στην αρχή τις ορμητικές προθέσεις του Ρωμαίου: «Γλυκιά καληνύχτα! Αυτό το μπουμπούκι του έρωτά μας, ωριμάζοντας με την ανάσα του καλοκαιριού / μπορεί να είναι ένας όμορφος ανθός όταν ξανασυναντηθούμε».

Ωστόσο, το ανώριμο θέμα «μπουμπούκι του έρωτα» θα μπορούσε να αποδειχθεί νομικός εφιάλτης για τα στούντιο. Οι παλιοί κατάλογοί τους αποτελούν σταθερή ροή εισοδήματος, μπορεί, όμως, επίσης να οδηγήσουν σε μια ροή αγωγών.

Στην ιστορία της αρπακτικής συμπεριφοράς του Φράνκο Τζεφιρέλι στα γυρίσματα της κινηματογραφικής διασκευής του «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» υπάρχει άλλη μια υποσημείωση σχετική με τον διαβόητο έρωτα του ιταλού σκηνοθέτη για τον Μπρους Ρόμπινσον. Ο τότε 22χρονος Βρετανός ταξίδεψε μέχρι την Τοσκάνη για να παίξει τον Μπενβόλιο, που θα ήταν ο πρώτος σημαντικός του ρόλος.

Καθόλου διακριτικός με τις σεξουαλικές του προτιμήσεις, ο Τζεφιρέλι έκανε μια σειρά από ανήθικες προτάσεις στον νεαρό ηθοποιό, τις οποίες εκείνος απέκρουσε με ευγένεια. Μερικά χρόνια αργότερα, όμως, όταν έγραφε το σενάριο της μαύρης κωμωδίας «Ο Φίλος Μου κι Εγώ» («Withnail and I», 1987), την οποία σκηνοθέτησε επίσης, τις ενσωμάτωσε στον χαρακτήρα του γκέι θείου Μόντι, που βασίστηκε σχεδόν εξ ολοκλήρου στον Τζεφιρέλι. Σήμερα, όμως, αποδεικνύεται επιλέον ότι ο ιταλός σκηνοθέτης είχε και μια καθόλου αστεία, επίσης άξεστη εμμονή με την Ολίβια Χάσεϊ.

Πρακτικές που ακολουθήθηκαν στα γυρίσματα ταινιών του παρελθόντος αμφισβητούνται επειδή οι εμπλεκόμενοι αισθάνονται πληγωμένοι σήμερα, γράφει ο Πίτερ Μπράντσοου στον Guardian. Η φήμη του Μπερνάρντο Μπερτολούτσι επλήγη οριστικά μετά τη δική του παραδοχή ότι η σκηνή με το βούτυρο, η πιο διάσημη σκηνή της ταινίας «Τελευταίο Τανγκό στο Παρίσι» (1972), γυρίστηκε χωρίς να έχει εξηγήσει προηγουμένως ο σκηνοθέτης στην πρωταγωνίστρια Μαρία Σνάιντερ τι επρόκειτο να συμβεί· ωστόσο, το είχε συζητήσει εκ των προτέρων κρυφά με τον Μάρλον Μπράντο. Περίμενε, μάλιστα, για να το αποκαλύψει –αμετανόητος– έως το 2016, δηλαδή μετά τον θάνατο της Σνάιντερ το 2011. Αρα, ήταν «βιασμός», αποκάλυψη που προκάλεσε, έστω και καθυστερημένα, την οργή του Χόλιγουντ και του κόσμου όλου.

Αυτόν τον καιρό, ο αυστριακός σκηνοθέτης Ούλριχ Ζάιντλ είναι επίσης μπλεγμένος σε μια διαμάχη με αφορμή τη «Sparta», τη νέα του ταινία με θέμα την παιδοφιλία, μετά από ισχυρισμούς του Spiegel και του Variety ότι δεν εξήγησε ποτέ το θέμα στους νεαρούς μη επαγγελματίες ερμηνευτές του, ηλικίας μεταξύ εννέα και 16 ετών.

Ο Ζάιντλ απάντησε με μια ανακοίνωση στην ιστοσελίδα του, όπου μεταξύ άλλων αναφέρει: «Σε αντίθεση με ό,τι υποστηρίζει το άρθρο του Spiegel, οι ταινίες μου δεν αποτελούν προϊόντα χειραγώγησης των ηθοποιών μου, παραπλανητικής παρουσίασης του θέματος της ταινίας σε αυτούς, και πολύ περισσότερο, κατάχρησής τους. Αντίθετα, χωρίς την εμπιστοσύνη που χτίζουμε μαζί για εβδομάδες και μήνες, οι μεγάλες περίοδοι γυρισμάτων που απαιτούν οι ταινίες μου θα ήταν αδύνατες. Τρέφω τον μεγαλύτερο σεβασμό για όλους τους ηθοποιούς μου και δεν θα έπαιρνα ποτέ μια απόφαση που θα μπορούσε με οποιονδήποτε τρόπο να θέσει σε κίνδυνο τη σωματική και ψυχική τους ευημερία».

Προσθέτει ακόμα ότι τα γυρίσματα κράτησαν πάνω από έναν χρόνο, τα παιδιά ήταν υπό συνεχή επίβλεψη και «αν, όπως υποστηρίζει το Spiegel, οι γονείς είχαν αντιρρήσεις για το γύρισμα ή τον τρόπο που συμπεριφερόμασταν στα παιδιά τους ή αν τα παιδιά είχαν σταματήσει να νιώθουν άνετα μαζί μας, δεν θα συνέχιζαν να συνεργάζονται για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα».

Οσο για το παρελθόν, ποιος ξέρει τι θα γίνει; Η Μπρουκ Σιλντς δεν έχει εκφράσει τη λύπη της για ρόλους που υποδύθηκε ως ανήλικη –μια 12χρονη, θύμα σεξουαλικής εκμετάλλευσης στo ιστορικό δράμα του Λουί Μαλ «Η κουκλίτσα της Νέας Ορλεάνης» («Pretty Baby», 1978) και μια έφηβη που ανακαλύπτει τη σεξουαλικότητά της στη «Γαλάζια Λίμνη» («The Blue Lagoon», 1980)–, αν και βλέπει ξεκάθαρα την οικονομική εκμετάλλευση που παρέχει η δυνατότητα καταγγελίας, έστω και εκ των υστέρων.

Ούτε η Τζόντι Φόστερ έχει εκφράσει δυσαρέσκεια για το γεγονός ότι υποδύθηκε μια ανήλικη πόρνη στον «Ταξιτζή» (1976) του Μάρτιν Σκορσέζε. Υπάρχουν και άλλες επίμαχες ταινίες. Στη «Συνέντευξη με έναν βρυκόλακα» (1994), η τότε 11χρονη Κίρστεν Ντανστ έπρεπε να φιλήσει τον Μπραντ Πιτ, κάτι για το οποίο εξέφρασε την αποστροφή της, χωρίς όμως να το προχωρήσει περισσότερο· ίσως, όμως, κάποιοι άλλοι ηθοποιοί να μη σταθούν επιεικείς και να θελήσουν να τρομοκρατήσουν τους επικεφαλής των κινηματογραφικών στούντιο «πατώντας» στη νέα νομοθεσία. Πολλά, λοιπόν, θα εξαρτηθούν από την πορεία της αγωγής των πρωταγωνιστών της ταινίας «Ρωμαίος και Ιουλιέτα».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News