718
Οπαδός του Καστ με πορτρέτο του Πινοσέτ ανά χείρας | REUTERS/Juan Gonzalez

Ανάλυση: «Η Χιλή δίνει ένα μάθημα στην Κεντροαριστερά»

Protagon Team Protagon Team 21 Δεκεμβρίου 2025, 16:37
Οπαδός του Καστ με πορτρέτο του Πινοσέτ ανά χείρας
|REUTERS/Juan Gonzalez

Ανάλυση: «Η Χιλή δίνει ένα μάθημα στην Κεντροαριστερά»

Protagon Team Protagon Team 21 Δεκεμβρίου 2025, 16:37

Το πρόβλημα τού τι είδους Αριστερά, εντός ή εκτός εισαγωγικών, μπορεί να λύσει το άλλο πρόβλημα, το μεγαλύτερο, την παγκόσμια επανάκαμψη της Ακροδεξιάς ως ρεπλίκας, κακεκτύπου ή, έστω, καρικατούρας του ιστορικού φασισμού ή νεοφασισμού, δεν ετέθη στο άρθρο τής Corriere della Sera περί Χιλής, το οποίο υπέγραψε ο Βάλτερ Βελτρόνι, κορυφαίο στέλεχος της ιταλικής Κεντροαριστεράς (Δημοκρατικό Κόμμα). Και τούτο διότι «ο προβληματισμός για τους τύπους [της Αριστεράς] του περασμένου αιώνα είναι άχρηστος», όπως σημείωσε ο αρθρογράφος. Συνεπώς, κατά τη γνώμη του δεν τίθεται θέμα αντιμετώπισης του σύγχρονου φαινομένου Ακροδεξιά με κομμουνιστικούς όρους του παρελθόντος, αλλά με όρους αστικής δημοκρατίας του παρόντος.

Αφορμή για τον Βελτρόνι – θαυμαστή του λεγόμενου «ιταλικού ευρωκομμουνισμού», ο οποίος κατέληξε να είναι αυτό που σήμερα αναγνωρίζουμε ως Κεντροαριστερά – στάθηκε η πρόσφατη εκλογή, με το 58% των ψήφων, του Χοσέ Αντόνιο Καστ ως νέου προέδρου της Χιλής. Η σύνδεση του Καστ με τη χούντα του Αουγκούστο Πινοσέτ (την οποία επέβαλαν οι μηχανορραφίες της αμερικανικής μυστικής υπηρεσίας CIA) έγινε από τον ίδιο τον νέο πρόεδρο της Χιλής, και μάλιστα πολλές φορές, γεγονός στο οποίο ο Βελτρόνι επέμεινε.

Διαπίστωσε ότι «ενδεχομένως η Χιλή έχει ξεχάσει την ιστορία της, και ας είναι τόσο πρόσφατη», δηλαδή ότι «λησμόνησε πώς σκοτώθηκε ο βάρδος Βίκτορ Χάρα στο στάδιο του Σαντιάγο, όπου ο Πινοσέτ μάζεψε τους αντιφασίστες», ότι «δεν δίνει δεκάρα για τον καναπέ όπου ο Σαλβαδόρ Αλιέντε αυτοκτόνησε, για τις αίθουσες βασανιστηρίων, για όλη την τραγωδία της 11ης Σεπτεμβρίου 1973», κ.λπ.

Στον προβληματισμό του για το πώς μπόρεσαν και ψήφισαν οι Χιλιανοί τον Καστ, ο αρθρογράφος έγραψε ότι «πρέπει να κατανοήσουμε καλύτερα τους λόγους». Ως τέτοιους ανέφερε «το μαύρο κύμα των δεξιών λαϊκιστών παγκοσμίως», «την ωμή γλώσσα των social media, που είναι πεδίο αναπαραγωγής του λαϊκισμού», αλλά και ορισμένα ρεαλιστικά στοιχεία, όπως ότι «η Χιλή αισθάνεται ανασφαλής, αφού η εγκληματικότητα έχει αυξηθεί και πρέπει να κατασταλεί».

Διαπίστωσε ότι σε αυτές τις συνθήκες «αρκεί να κραδαίνετε αλυσοπρίονο για να εκλεγείτε αρχηγός κράτους» (αυτή είναι η κωμικοτραγική περίπτωση του αργεντινού… ρόκερ και ακροφιλελεύθερου πολιτικού Χαβιέ Μιλέι), αφού «η απανθρωπιά γίνεται φυσιολογική και το παράλογο ο κανόνας».

Εγραψε ο Βελτρόνι: «Η κατάσταση μού θυμίζει ανατριχιαστικά τη δεκαετία του 1930 [σ.σ.: την περίοδο ανόδου του χιτλερισμού στην εξουσία]. Ας ελπίσουμε ότι ο θεσμικός ρόλος θα έχει κάποια επίδραση στον Καστ, την οποία δεν είχε στον Τραμπ, και θα τον καταστήσει πιο υπεύθυνο σε όσα λέει και κάνει. Είμαι πεπεισμένος, όπως καταδεικνύει σήμερα η αμερικανική κοινή γνώμη, ότι η εμπειρία του λαϊκισμού είναι ανίκανη να λύσει τα δομικά προβλήματα της κοινωνίας. Και θα το συνειδητοποιήσουμε αυτό. Πρέπει να ελπίζουμε ότι οι αυταρχικές στρεβλώσεις δεν θα εμποδίσουν αυτή τη συνείδηση να γίνει δημοκρατική εξουσία.

»Αλλά η Αριστερά [σ.σ.: η Κεντροαριστερά] καλά θα κάνει να αναλύσει προσεκτικά τη χημεία αυτού του μαύρου κύματος που, όπως δείχνουν τα γκάλοπ, σαρώνει και τις πιο σημαντικές ευρωπαϊκές χώρες. Η πιο σκληρή αλήθεια είναι ότι ο αριστερός ρεφορμισμός [σ.σ.: παλαιότερα ο όρος σήμαινε την ενσωμάτωση στο καπιταλιστικό σύστημα ορισμένων πρώην κομμουνιστικών δυνάμεων, σήμερα είναι συνώνυμος της Κεντροαριστεράς] δεν έχει υπολογίσει αυτήν τη νέα ιστορική στιγμή. Δεν τη γνωρίζει, δεν την καταλαβαίνει.

»Παλεύουμε με δυσνόητες φόρμουλες. Ασφάλεια, θέσεις εργασίας, μετανάστευση, δημογραφικά στοιχεία, υγειονομική περίθαλψη, συντάξεις. Αυτά είναι θέματα που η απλή αναφορά τους δεν αρκεί. Η Χιλή υπό τον αριστερό Μπόριτς απέτυχε να επιλύσει τα δραματικά κοινωνικά προβλήματα, συμπεριλαμβανομένης της ασφάλειας. Και το πλήρωσε. Διότι το να λες δεν είναι πλέον αρκετό.

»Πρέπει να καταβάλουμε σκληρή προσπάθεια για να αντιμετωπίσουμε τον λαϊκισμό με ολοκληρωμένο όραμα και αξιόπιστο έργο, ώστε να ανταποκριθούμε στις ανάγκες του λαού και να καλλιεργήσουμε την ελπίδα ως αντίδοτο στον φόβο. Να παλέψουμε για να αντιταχθούμε στον παραλογισμό του εθνικισμού στο πλαίσιο μιας παγκοσμιοποιημένης κοινωνίας και να φτιάξουμε τις Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης.

»Πρέπει να δείξουμε -καταλήγει ο ιταλός αρθρογράφος- ότι και ο δημοκρατικός ρεφορμισμός μπορεί να είναι ριζοσπαστικός. Δεν διορθώνει τα πράγματα για να διατηρήσει το status quo. Αν η πρόκληση είναι μεταξύ του αυταρχικού λαϊκισμού και μιας Αριστεράς που ξέρει μόνο να λέει “όχι”, το αποτέλεσμα είναι βέβαιο και μοιάζει με αυτό της Χιλής. Ο Ενρίκο Μπερλινγκουέρ [σ.σ.: ο ηγέτης τού ευρωκομμουνιστικού ΚΚ Ιταλίας], για να απαλλάξει το κόμμα του από το σύνδρομο της μόνιμης αντιπολίτευσης, εμπνεύστηκε ακριβώς από τα γεγονότα στη Χιλή [σ.σ.: της περιόδου Αλιέντε]. Θα ήταν ωραίο, αργά ή γρήγορα, να έχουμε μια μη τραμπική Δεξιά και μια μη διχασμένη ιδεολογικά Αριστερά και στη χώρα μας. Δεν βλάπτει να προσπαθήσουμε».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News

Διαβάστε ακόμη...

Διαβάστε ακόμη...