Είναι πλέον δεδομένο ότι η κυβέρνηση θέτει εν αμφιβόλλω το… κεραμίδι του Ελληνα. Το 75% των κόκκινων στεγαστικών θα μπορούσε να έρθει αντιμέτωπο με την απειλή πλειστηριασμού υπό όρους και προϋποθέσεις, ενώ μόλις 1 στα 4 νοικοκυριά θα διασφαλίζει επί της ουσίας την πρώτη κατοικία του.

Απόλυτη προστασία από τους πλειστηριασμούς μόνο για την πρώτη κατοικία του 25% των δανειοληπτών, όσων δηλαδή ανήκουν στις ευάλωτες οικονομικά ομάδες, προβλέπει η συμφωνία στην οποία κατέληξαν κυβέρνηση και δανειστές. Σε μια προσπάθεια, βεβαίως, να καλύψει αυτό το στοιχείο του συμβιβασμού, η κυβέρνηση εστιάζει επικοινωνιακά στο γεγονός ότι θα γίνει «κούρεμα» δανείων, κάτι που, ωστόσο, δεν προκύπτει με σαφήνεια από το κείμενο του νομοσχεδίου. Ωστόσο, αυτό θα ισχύσει υπό την προϋπόθεση ότι ο δανειολήπτης που θα έχει υπαχθεί στον νόμο Κατσέλη θα έχει προηγουμένως εκποιήσει όλα τα υπόλοιπα περιουσιακά του στοιχεία και θα έχει αξιοποιήσει τις καταθέσεις του για την αποπληρωμή των χρεών του.

Η διαγραφή μέρους του κεφαλαίου του δανείου θα προκύπτει από το γεγονός ότι η αξία του δανείου θα αναπροσαρμόζεται στο επίπεδο της αξίας που θα ορίζει ανεξάρτητος εκτιμητής, βάσει του ποσού που θα προέκυπτε αν το δάνειο εκποιούνταν σε πλειστηριασμό. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο η τιμή πρώτης προσφοράς στους πλειστηριασμούς ακινήτων είναι η εμπορική αξία.

Συγκεκριμένα προβλέπεται:

• Αρση οριζόντων ρυθμίσεων για την προστασία της πρώτης κατοικίας: Αλλαγές στη φιλοσοφία του νόμου Κατσέλη επιφέρει το άρθρο 15 του πολυνομοσχεδίου που κατατέθηκε στη μία τα χαράματα της Τετάρτης στη Βουλή. Η βασική διαφορά έγκειται στο γεγονός ότι αίρει ένα γενικό καθεστώς προστασίας της πρώτης κατοικίας και αποτρέπει πλειστηριασμούς μόνο για τα πολύ φτωχά νοικοκυριά. Για τις άλλες περιπτώσεις, που αφορούν δάνεια της μεσαίας τάξης ο νόμος ορίζει, σε σχέση με τα ισχύοντα, περιορισμένο χρονικό όριο αποτροπής πλειστηριασμού (τρία χρόνια και μετά επανεξέταση) και αυστηρά οικονομικά κριτήρια που πρέπει συσσωρευτικά να ισχύουν ώστε να αποτρέπεται η απώλεια του σπιτιού. Ουσιαστικά για τη μεσαία τάξη προβλέπεται όχι η προστασία της πρώτης κατοικίας σε οριζόντια βάση  αλλά η ενεργοποίηση πληρωμών ώστε να γίνουν ξανά ενεργά τα κόκκινα δάνεια. Η συγκεκριμένη κατηγορία αφορά το 38% των «κόκκινων» στεγαστικών δανείων, για τα οποία πλέον θεσπίζεται και η δυνατότητα εκτίμησης της σημερινής αξίας του ακινήτου από εκτιμητές (αξία σε περίπτωση πλειστηριασμού),  στοιχείο που μπαίνει στο φάκελο του δανειολήπτη, ώστε να εκτιμηθεί από το δικαστήριο η δόση αποπληρωμής .
• Αύξηση κριτηρίων και κρατική αρωγή: Το νομοσχέδιο προβλέπει αυξημένα οικονομικά κριτήρια σε σχέση με αυτά που ήταν μέχρι χτες γνωστά. Για την πρώτη κατηγορία  για την οποία  θα υπάρχει πλήρης  προστασία από πλειστηριασμό της πρώτης κατοικίας  αφορά    δανειολήπτες  ακίνητα η  εμπορική αξία των οποίων  θα ξεκινά από τις 120.000 ευρώ για άγαμο και θα φτάνει έως τις  220.000 ευρώ για πενταμελή οικογένεια  ενώ  το  οικογενειακό εισόδημα  δεν θα ξεπερνά τις 20.000 ευρώ για οικογένεια με τρία παιδιά. Συμφώνα με τη  σχετική διάταξη του νόμου το κράτος μπορεί να γίνει αρωγός στην καταβολή δόσης στην κατηγορία δανειοληπτών που έχουν ενυπόθηκο στεγαστικό δάνειο και βρίσκονται σε  πραγματική αδυναμία αποπληρωμής. Στις περιπτώσεις αυτές θα εξετάζεται  η δυνατότητα του νοικοκυριού για αποπληρωμή και θα ορίζεται μια δόση την οποία αν δεν καταφέρει να πληρώσει ο δανειολήπτης  μετά την έκδοση οριστικής απόφασης από το Δικαστήριο θα  την αναλαμβάνει  να αποπληρώσει το ελληνικό δημόσιο και το σπίτι  δεν θα βγαίνει σε πλειστηριασμό. Ωστόσο η εισφορά του Ελληνικού Δημοσίου δεν θα μπορεί να υπερβαίνει τα τρία χρόνια. Μάλιστα με υπουργική απόφαση θα πρέπει έως τις 31 Δεκεμβρίου 2015 να έχουν καθοριστεί τα κριτήρια προσδιορισμού του ύψους συνεισφοράς του Δημοσίου αλλά και η ελάχιστη εισφορά του δανειολήπτη.  Όπως αναφέρει η διάταξη ότι η διάρκεια της ρύθμισης για τους δανειολήπτες της κατηγορίας αυτής δεν θα μπορεί  να υπερβαίνει τα 20 χρόνια ενώ ο δικαστής θα μπορεί κατά περίπτωση να ανεβάσει την διάρκεια αυτή έως τα 35 έτη. Σε περίπτωση που στην διάρκεια της ρύθμισης ο δανειολήπτης πουλήσει το ακίνητο η τράπεζα δεν θα μπορεί να αξιώνει  ποσό μεγαλύτερο της οφειλής που  προβλέπεται στη δικαστική απόφαση. Τα  δάνεια της κατηγορίας  αυτής αντιπροσωπεύουν το 25% των κόκκινων στεγαστικών δανείων, δηλαδή 100.000 στεγαστικά. Για την πλήρη στήριξη της συγκεκριμένης κατηγορίας η Κυβέρνηση δεσμεύει από τον κρατικό προϋπολογισμό κονδύλι 100 εκατ. ευρώ το οποίο θα χρησιμοποιηθεί για την αποπληρωμή της ελάχιστης δόσης στις περιπτώσεις των πολύ φτωχών και ανέργων που δεν μπορούν να μπορούν να καλύψουν τη δόση.
• Ρυθμίσεις για τη μεσαία τάξη: Τα κριτήρια για τη δεύτερη κατηγορία δανειοληπτών που συναποτελούν το 38% των «κόκκινων» στεγαστικών δανείων είναι  διαθέσιμο εισόδημα φτάνει έως τις  35.000 ευρώ και αντικειμενική αξία του ακινήτου έως και τις 280.000 ευρώ για οικογένεια με τρία παιδιά.  Οι δανειολήπτες της κατηγορίας αυτής θα μπορούν να  ενταθούν στη ρύθμιση έως τις 31 Δεκεμβρίου 2018  υποβάλλοντας πρόταση εκκαθάρισης και ζητώντας από το δικαστήριο  την προστασία της κυρίας κατοικίας τους υπο την προϋπόθεση πληρωμής δόσης. Επίσης βασική προϋπόθεση είναι ο δανειολήπτης να υπήρξε συνεργάσιμος συμφώνα με τον ορισμό που δίνει ο Κώδικας Δεοντολογίας της ΤτΕ κατά το χρόνο της αρχικής καθυστέρησης του δανείου.  Η σχετική διάταξη που περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο κάνει σαφές ότι το όποιο σχέδιο ρύθμισης αποφασίσει το δικαστήριο δεν θα μπορεί  να προβλέπει για τις τράπεζες να βρεθούν σε χειρότερη οικονομική θέση από αυτήν που θα βρίσκονταν εάν ένα προχωρούσαν σε  πλειστηριασμό του ακινήτου. Η κατηγορία αυτή εκτιμάται ότι αφορά περί τις 120.000 δανειολήπτες και ανοίγει το δρόμο για την εκτίμηση της εμπορικής αξίας του ακινήτου.
• Τι προβλέπεται για τις εκτιμήσεις: «Η συλλογική ικανοποίηση των πιστωτών θεωρείται ότι παραβλάπτεται αν το σχέδιο ρύθμισης προβλέπει ότι οι πιστωτές θα βρεθούν σε χειρότερη οικονομική θέση από αυτήν στην οποία θα βρίσκονταν σε περίπτωση αναγκαστικής εκτέλεσης. Η εκτίμηση του ποσού που αντιστοιχεί στην τιμή του ακινήτου σε περίπτωση αναγκαστικής εκτέλεσης γίνεται από ειδικό εμπειρογνώμονα ο οποίος επιλέγεται από το αρμόδιο δικαστήριο εντός 30 ημερών από την κατάθεση της αίτησης της παραγράφου 1 του άρθρου 4 του παρόντος νόμου από το Ειδικό Μητρώο Εμπειρογνωμόνων το οποίο συστήνεται με απόφαση των Υπουργών Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού και Δικαιοσύνης μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2015. Ο ειδικός εμπειρογνώμων οφείλει το αργότερο τριάντα ημέρες πριν από τη συζήτηση της αίτησης να υποβάλει την εκτίμηση του στη γραμματεία του αρμόδιου δικαστηρίου και αποτελεί στοιχείο του φακέλου του αιτούντος. Με πράξη της Τράπεζας της Ελλάδος η οποία εκδίδεται ορίζονται κατευθύνσεις οι οποίες λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό της μέγιστης ικανότητας αποπληρωμής του οφειλέτη» αναφέρει η ρύθμιση χαρακτηριστικά.

Διαβάστε εδώ όλο το σχέδιο νόμου και τις αιτιολογικές εκθέσεις.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News