1158
Η 37χρονη Φιλανδή πρωθυπουργός αντιμετωπίζει τις δυσκολότερες εκλογές της μικρής πολιτικής της διαδρομής | Dursun Aydemir/Anadolu Agency/Getty Images

Φινλανδία: Πρόωρο τέλος στην πολιτική ηγεμονία της Σάνα Μαρίν;

Protagon Team Protagon Team 1 Απριλίου 2023, 19:36
Η 37χρονη Φιλανδή πρωθυπουργός αντιμετωπίζει τις δυσκολότερες εκλογές της μικρής πολιτικής της διαδρομής
|Dursun Aydemir/Anadolu Agency/Getty Images

Φινλανδία: Πρόωρο τέλος στην πολιτική ηγεμονία της Σάνα Μαρίν;

Protagon Team Protagon Team 1 Απριλίου 2023, 19:36

Νέα, ωραία, ανεξάρτητη και πολύ επιτυχημένη – η φινλανδή πρωθυπουργός, Σάνα Μαρίν, υπήρξε το «κορίτσι θαύμα» της ευρωπαϊκής Κεντροαριστεράς, του φεμινιστικού κινήματος και των μετριοπαθών ηγετών ανά τον κόσμο. Με μόλις μία τετραετία στην πλάτη της, η 37χρονη πολιτικός ετοιμάζεται για τις γενικές εκλογές της Κυριακής, με τα προγνωστικά, όμως, να δείχνουν ότι ίσως το πάρτι να τελειώνει για εκείνη και τους οπαδούς της.

Παρά τη δημοτικότητά της στην πατρίδα της και την εικόνα της ροκ σταρ μεταξύ των δυτικών φιλελεύθερων στο εξωτερικό, η χαρισματική ηγέτης της Φινλανδίας αντιμετωπίζει τη δυσαρέσκεια των ψηφοφόρων. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το κεντροαριστερό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της (SDP) έχει εγκλωβιστεί σε μια δύσκολη κούρσα τριών αλόγων με δύο αντιπάλους από τη Δεξιά, οι οποίοι μπορεί κάλλιστα να την εκδιώξουν από το αξίωμα, μετά από μόλις τέσσερα χρόνια στην εξουσία.

Η τελευταία δημοσκόπηση, που δημοσιεύθηκε την Πέμπτη από το πρακτορείο έρευνας αγοράς Taloustutkimus, έφερνε το SDP στην τρίτη θέση, λίγο πίσω από το συντηρητικό «Κόμμα Εθνικού Συνασπισμού» και το δεξιό, λαϊκιστικό «Κόμμα των Φιλανδών», όπως ανέφεραν οι Times του Λονδίνου.

Ρωγμές έχουν αρχίσει να εμφανίζονται στη συνήθως ακλόνητη συμπεριφορά της Μαρίν. Το περασμένο καλοκαίρι, ενώ τα μέσα ενημέρωσης του υπόλοιπου κόσμου περιέγραφαν σοκαρισμένα από τα ξέφρενα πάρτι στα οποία η νεαρή πρωθυπουργός συμμετείχε εκτός υπηρεσίας, οι περισσότεροι Φινλανδοί απλά ανασήκωναν τους ώμους τους.

Στα πρόσφατα τηλεοπτικά debates ενόψει των εκλογών, η Μαρίν συχνά έβγαζε ένα εκνευρισμένο προφίλ, με αποκορύφωμα μια οξύθυμη ανταλλαγή απόψεων, κατά την οποία κατέληξε να κουνά το δάχτυλό της προς την Ριίκα Πούρα, την 46χρονη ηγέτη του «Κόμματος των Φιλανδών».

Το βασικό της πρόβλημα, όμως, είναι αυτό που αντιμετωπίζει τελικά κάθε ηγέτης: η οικονομία. Το δημοσιονομικό έλλειμμα της Φινλανδίας έχει διογκωθεί σε 8 δισ. ευρώ φέτος, αυξάνοντας την προοπτική μεγάλων περικοπών στο γενναιόδωρο κοινωνικό κράτος της χώρας, και ειδικότερα στις παροχές για τα μεσαία κοινωνικά στρώματα.

Το δημόσιο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης, που κάποτε κατατασσόταν σταθερά μεταξύ των καλύτερων στην Ευρώπη, υφίσταται πίεση από το αυξανόμενο κόστος, την έλλειψη ειδικευμένου εργατικού δυναμικού και ένα επίμαχο σύνολο διοικητικών μεταρρυθμίσεων.

Αυτή την εβδομάδα αποκαλύφθηκε ότι το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Ελσίνκι, ένα από τα καλύτερα της χώρας, είχε αρχίσει να προωθεί μικρά παιδιά στη Δανία για εγχείρηση καρδιάς, καθώς δεν έχει αρκετούς νοσηλευτές.

Τα πρώτα στοιχεία των δημοσκοπήσεων δείχνουν ότι το SDP της Μαρίν τα πάει καλά στο Ελσίνκι και στις νότιες πόλεις γύρω από την πρωτεύουσα, αλλά στο Ούλου, έναν τεχνολογικό κόμβο στο βόρειο άκρο της Βαλτικής Θάλασσας, τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά.

Σε μια χιονισμένη πλατεία στο κέντρο της πόλης, καθένα από τα πολιτικά κόμματα έχει στήσει μια μικρή ξύλινη καμπίνα για να μοιράζει δωρεάν καφέ και προεκλογικά φυλλάδια στους ψηφοφόρους. Το περίπτερο του SDP είναι εντελώς έρημο. Ωστόσο, το Κόμμα των Φιλανδών, το οποίο πρεσβεύει ένα έξαλλο μείγμα ήπιου ευρωσκεπτικισμού και ελευθεριοκρατίας (σύστημα περιορισμού του κρατισμού), έχει ένα περίπτερο γεμάτο φωνές.

Μια πρόσφατη δημοσκόπηση δείχνει ότι το λαϊκιστικό κόμμα της Πούριν είναι το πιο δημοφιλές στην περιοχή, στα άτομα κάτω των 25 ετών, ενώ προσελκύει και πολλούς μεγαλύτερους σε ηλικία Φινλανδούς. Το Ούλου, κέντρο της ακμάζουσας βιομηχανίας τηλεπικοινωνιών και πληροφορικής της χώρας, είχε μια καλή πορεία τις τελευταίες δεκαετίες. Τώρα, όμως, η ανάπτυξη μειώνεται, καθώς οι εταιρείες ζορίζονται να προσλάβουν εργαζόμενους στον τομέα της τεχνολογίας.

Οι τρεις βασικοί υποψήφιοι για την πρωθυπουργία στις επερχόμενες φινλανδικές εκλογές: Ριίκα Πούρα, Σάνα Μαρίν και Πέτερι Ορπο στο τελευταίο τηλεοπτικό debate τους (REUTERS)

Ορισμένες τοπικές επιχειρήσεις εκφράζουν ιδιωτικά παράπονα, ότι το πολυτελές σύστημα παροχών της Φινλανδίας λειτουργεί ως τροχοπέδη στην οικονομία, αποθαρρύνοντας την ελεύθερη επιχειρηματικότητα και φράζοντας την αγορά εργασίας. Άλλοι διαμαρτύρονται για το βάρος της ρυθμιστικής νομοθεσίας, συμπεριλαμβανομένων των σχεδίων της Μαρίν να νομιμοποιήσει την τετραήμερη εβδομάδα εργασίας.

Η πόλη ήταν παραδοσιακό προπύργιο του «Κόμματος του Κέντρου», του κύριου εταίρου συνασπισμού της Μαρίν, αλλά οι αγανακτισμένοι του «Κόμματος Φιλανδών» και ο «Εθνικός Συνασπισμός», υπό τον Πέτερι Όρπο, έναν επιμελώς ήρεμο πρώην υπουργό Οικονομικών, αυξάνουν σταθερά τα ποσοστά τους.

Η Ανίκα Σαάρικο, αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και ηγέτης του Κόμματος του Κέντρου, δηλώνει υπερήφανη για τον τρόπο που η κυβέρνησή της αντιμετώπισε μια σειρά κρίσεων –τον Covid-19, τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, τον ανεξέλεγκτο πληθωρισμό–, αλλά αναγνωρίζει ότι τα τελευταία χρόνια ήταν δύσκολα.

Στον πυρήνα της, αυτή η προεκλογική εκστρατεία είναι ένας διάλογος για το μέγεθος και τις αρμοδιότητες του κοινωνικού κράτους. Κανείς δεν αμφισβητεί σοβαρά το κλασικό σκανδιναβικό μοντέλο των υψηλών φόρων και της ισχυρής κοινωνικής ασφάλισης που ανέπτυξε η χώρα στις δύσκολες δεκαετίες μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Υπάρχει μια έντονη αίσθηση στη Φινλανδική δεξιά, ωστόσο, ότι το μοντέλο έχει ξεφύγει και πρέπει να περιοριστεί.

Οι στοιχηματικές εταιρίες εξακολουθούν να αξιολογούν την Μαρίν ως φαβορί με μικρή διαφορά για να παραμείνει στην ηγεσία της χώρας. Μια έρευνα που δημοσιεύθηκε πριν από ένα δεκαπενθήμερο έδειξε ότι το 26% των ψηφοφόρων ένιωθε ότι είναι η πιο αποτελεσματική ηγέτης κόμματος, σε σύγκριση με μόνο το 9% που επέλεξε την Πούρα, του Κόμματος Φινλανδών, και το 8% που πήρε ο Ορπο, του Εθνικού Συνασπισμού.

Η προσωπική δημοτικότητα της Μαρίν έχει ανέβει από την τελευταία δημοσκόπηση του Οκτωβρίου. Μπορεί επίσης να την ενθαρρύνουν τα αποτελέσματα των εκλογών στη γειτονική Εσθονία, στις 5 Μαρτίου, όπου η στενότερη σύμμαχός της, Κάγια Κάλλας, φάνηκε να πιέζεται στις κάλπες, πριν κερδίσει τελικά με μια απροσδόκητη, μεγάλη πλειοψηφία.

Η αλήθεια είναι ότι η Μαρίν τα πηγαίνει αρκετά καλά για μια πρωθυπουργό που πλησίαζε στο τέλος της πρώτης της θητείας, όπου οι Φινλανδοί ψηφοφόροι έχουν συνήθως την τάση να τιμωρούν τους απερχόμενους ηγέτες. Ωστόσο, το αποτέλεσμα παραμένει εξαιρετικά αμφίρροπο και θα μπορούσε να αποφασιστεί με ένα περιθώριο μόλις μίας, ή δύο ποσοστιαίων μονάδων.

Η Μαρίν δεν μπόρεσε να συντηρήσει τον σημερινό κεντροαριστερό συνασπισμό της, καθώς το Κόμμα του Κέντρου, ο μεγαλύτερος σύμμαχός της, είδε τους μισούς βουλευτές του να εξεγείρονται κατά της εισαγωγής του νόμου για τον «αυτοπροσδιορισμό των φύλων» τον περασμένο Φεβρουάριο, αποκαλύπτοντας μια σειρά εσωτερικών διαφωνιών στην κυβέρνηση.

Αυτό προσφέρει στον Ορπο και τον Εθνικό Συνασπισμό του ισχυρό χέρι στις διαπραγματεύσεις μετά τις εκλογές. Εάν μπορέσει να διατηρήσει το μικρό προβάδισμα στις δημοσκοπήσεις, ο Ορπο θα μπορούσε είτε να καθιερωθεί ως ο ανώτερος εταίρος σε μια συμμαχία με το SDP της Μαρίν, είτε να αναλάβει το τιμόνι μιας κεντροδεξιάς κυβέρνησης με το Κόμμα Φιλανδών της Πούρα και το Κόμμα του Κέντρου.

Ομοίως, η ίδια η Πούρα θα μπορούσε να επιτύχει μια νίκη-έκπληξη και να διεκδικήσει την πρωθυπουργία μέσω συμμαχιών. Οτι κι αν συμβεί, όμως, ένα πράγμα που δεν πρόκειται να αλλάξει είναι η εντυπωσιακή μεταμόρφωση της Φινλανδίας από στρατιωτικά αδέσμευτη χώρα, σε ένα ενθουσιώδες υποψήφιο μέλος του NATO και οξύ επικριτή του καθεστώτος Πούτιν.

Πριν από λίγες ημέρες, η Ουγγαρία, ένα από τα δύο κράτη-μέλη της συμμαχίας που καθυστερούσαν τη διαδικασία ένταξης, ψήφισε να επιτρέψει στη Φινλανδία —αλλά όχι στη Σουηδία— να μπει στο κλαμπ. Η Τουρκία ακολούθησε το παράδειγμά της την Πέμπτη.

Στο μεταξύ, η κυβέρνηση της Μαρίν άρχισε να περιφράζει μεγάλα τμήματα των συνόρων της με τη Ρωσία, αύξησε τον αμυντικό προϋπολογισμό της χώρας σε περισσότερο από 2,2% του εθνικού ΑΕΠ και έσπασε την παράδοση δεκαετιών για να διοχετεύσει περίπου 600 εκατομμύρια ευρώ στρατιωτικού εξοπλισμού στην Ουκρανία – συμπεριλαμβανομένων των τανκς Leopard 2.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News

Διαβάστε ακόμη...

Διαβάστε ακόμη...