Και ενώ είχαμε αρχίσει σιγά-σιγά να πιστεύουμε ότι η Ελλάδα «ξανά προς τη δόξα τραβά», ήρθε το άρθρο του Spiegel να μας βυθίσει πάλι στα βάθη της κατάθλιψης. Διότι η εκτίμηση του πολυδιαβασμένου γερμανικού περιοδικού, ότι η Ελλάδα αποτελεί ένα “failed state”, θα έχει σοβαρές επιπτώσεις. Ας προσέξουμε εδώ: Ο όρος “failed state” δεν δηλώνει απλά ένα «κράτος μπάχαλο», ένα «διαλυμένο κράτος» κ.λπ. Αυτή είναι ορολογία την οποία έχουμε συνηθίσει και η οποία στην Ελλάδα τουλάχιστον ουδένα συγκινεί.

Ο όρος “failed state” στη διεθνή βιβλιογραφία συνοψίζει τα κράτη εκείνα που έχουν το εξής κοινό χαρακτηριστικό: Ότι το κράτος έχει χάσει το μονοπώλιο της άσκησης της βίας το οποίο αμφισβητείται σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό από άλλες ένοπλες ομάδες ή τρομοκρατικές οργανώσεις. Με άλλα λόγια, ο λόγος για τον οποίο το Αφγανιστάν, το Πακιστάν, η Σομαλία κ.λπ. αποτελούν “failed states” δεν οφείλεται στο μεγάλο δημόσιο χρέος ή στα ελλείμματα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών τους, αλλά στο ότι η δυνατότητα της κεντρικής κυβέρνησης να ασκήσει την αποτελεσματική εξουσία αμφισβητείται καθημερινά.

Στην Ελλάδα, το πρόβλημα αυτό -παρ' όλο που δεν επικεντρωνόταν εκεί το άρθρο του Spiεgel- είναι η τρομοκρατία. Αυτός είναι ο «ελέφαντας στο δωμάτιο», την ύπαρξη και σοβαρότητα του οποίου αρνούμεθα να αναγνωρίσουμε – και όταν την αναγνωρίζουμε τη χρησιμοποιούμε απλά για να σκοράρουμε πόντους εναντίον των πολιτικών μας αντιπάλων.

Υπάρχουν δύο καθοριστικά στοιχεία που διαφοροποιούν το φαινόμενο στην Ελλάδα από ανάλογα στη Δύση…

Το πρώτο είναι ότι η τρομοκρατία εδώ και σε αντίθεση με το τι συμβαίνει στη Δύση δεν είναι ένα συγκυριακό εξωγενές φαινόμενο (π.χ. ισλαμική τρομοκρατία). Αντίθετα, πρόκειται για ένα ενδογενές φαινόμενο που αποτελεί τη «δομική αμετάβλητη» που (μαζί με τη διαφθορά και την έλλειψη ανταγωνιστικότητας) χαρακτηρίζει την ελληνική κοινωνία τα τελευταία 40 έτη.

Το δεύτερο διαφοροποιητικό στοιχείο είναι οι ιδεολογικές αναφορές της τρομοκρατίας στην Ελλάδα: Τόσο ο αυτοπροσδιορισμός των μελών των διαφόρων τρομοκρατικών οργανώσεων, όσο και η ρητορική και τα σύμβολα αναφοράς, ανήκουν στον χώρο της Αριστεράς.

Όπως συνοψίζει ο μελετητής του φαινομένου καθηγητής George Kassimeris: «Οι ιδεολογίες που καλλιεργήθηκαν από την άκρα αριστερά διαμόρφωσαν διευκόλυναν και κατηύθυναν την πολιτική δράση νέων ομάδων όπως τον "Επαναστατικό Αγώνα" και τη "Συνομωσία των Πυρήνων της Φωτιάς". Αυτές οι ομάδες έφεραν ξανά στο προσκήνιο τα αιτήματα, τις θυσίες και το μαρτύριο των οργανώσεων προδρόμων τους (17 Νοέμβρη)».

Ένα άλλο χαρακτηριστικό του φαινομένου είναι ότι η παρουσία και η ένταση της τρομοκρατίας στην Ελλάδα δεν έχει απολύτως καμία σχέση με τις οικονομικές και πολιτικές συνθήκες της χώρας. Η τρομοκρατία άνθιζε σε περιόδους τόσο παχέων, όσο και ισχνών αγελάδων, τόσο σε περιόδους διακυβέρνησης της χώρας από ριζοσπαστικά κινήματα, όσο και από συντηρητικά κόμματα.

Είναι αρκετά τα φαινόμενα αυτά για να χαρακτηρίσουν την Ελλάδα ως ένα "failed state"; Aυτό είναι ένα πολύ σοβαρό ερώτημα το οποίο ασφαλώς διχάζει τους αναλυτές. Όμως υπάρχουν δύο πρόσθετα στοιχεία τα οποία λειτουργούν ιδιαίτερα επιβαρυντικά.

Το πρώτο είναι -όπως φάνηκε από τις δηλώσεις του υπουργού Δικαιοσύνης- η απροθυμία της Δικαιοσύνης να συμβάλλει στην πάταξη του φαινομένου. Τουλάχιστον σε ένα μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης είναι εμπεδωμένη η άποψη ότι πολλοί δικαστές προκειμένου να εκδικηθούν τους πολιτικούς για τις περικοπές στις απολαβές τους είναι έτοιμοι να συμμαχήσουν και με τον διάβολο.

Το δεύτερο και ίσως πιο καθοριστικό στοιχείο είναι όπως ανέφερα και προηγουμένως η άρνησή μας να αναγνωρίσουμε την παρουσία του φαινομένου και να προσπαθήσουμε να καταβάλλουμε κάθε προσπάθεια για να εκλείψουν όχι μόνο οι επιχειρησιακές διαστάσεις αλλά και οι ιδεολογικές ρίζες του φαινομένου. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό. Όπως είναι γνωστό, το πρόβλημα δεν είναι τόσο ο αλκοολικός. Το πρόβλημα είναι ο αλκοολικός που δεν αναγνωρίζει τον αλκοολισμό του.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News