Απολογισμός, στοχοθεσία, εκκίνηση. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να εκφράζει το ετήσιο συνέδριο του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) στα τέλη κάθε χρόνου.

Ειδικά όταν το θέμα είναι: «Τουρισμός μπροστά. Πυξίδα για το αύριο». Αυτό το μήνυμα πρωταγωνιστούσε στη σκηνή του Ωδείου Αθηνών, την Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου.

Οι στόχοι λίγο – πολύ είναι γνωστοί. Ιδιοι. Τα πρόσωπα γνώριμα επίσης. Οι ερμηνείες προσαρμόζονται. Οι συνθήκες μεταβάλλονται. Απαιτούν μελέτη, προσαρμογή, οργάνωση.

Ο τουρισμός τρέχει. Το αύριο έρχεται. Αναζητείται πυξίδα.

Μια πυξίδα που θα δείξει την κατεύθυνση. Ο δρόμος έχει σκοτεινά σημεία, εμπόδια, παρακλάδια και αδιέξοδα.

«Ο ελληνικός τουρισμός με πάνω από 40 εκατ. αφίξεις και πρόβλεψη για ταξιδιωτικές εισπράξεις το 2025 πάνω από 22,5 δισ. ευρώ, έχει ξεπεράσει όλες τις εκτιμήσεις και τους στόχους που είχαν τεθεί μέχρι σήμερα», είπε ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ Γιάννης Παράσχης, ανοίγοντας τις εργασίες.

Ο τουρισμός τρέχει. Ο κόσμος επιθυμεί το ταξίδι ως πρώτη προτεραιότητα στη ζωή του. Παρά τις αντιξοότητες. Παρά την οικονομική στενότητα, την ανασφάλεια, τις κλιματικές ανισορροπίες.

Ο ελληνικός τουρισμός τρέχει.

«Ζούμε σε μια από τις ομορφότερες χώρες στον κόσμο και αντλούμε τουριστική αξία από αυτή τη φυσική ομορφιά. Κινούμαστε με ταχύτητα Ferrari σε δρόμους που δεν έχουν φτιαχτεί γι’ αυτές τις ταχύτητες. Ουσιαστικά, αυτό που δοκιμάζεται δεν είναι ο τουρισμός, αλλά η ικανότητά μας ως χώρα να διαχειριστούμε την επιτυχία και να μη γίνουμε θύματα της επιτυχίας μας», υπογράμμισε η Τζέση Βουμβάκη, αναπληρώτρια Διευθύντρια Οικονομικής Ανάλυσης της Εθνικής Τράπεζας, ολοκληρώνοντας την παρουσίασή της. Μια παρουσίαση της μελέτης «Οι υποδομές ως καταλύτης για τον ελληνικό τουρισμό», η οποία ανέδειξε την παγκόσμια εμβέλεια των ελληνικών προορισμών και κατέδειξε την υστέρηση στη διαχείρισή τους.

«Τα ελληνικά νησιά είναι ο τουρισμός μας σε μεγεθυντικό φακό», σχολίασε η κυρία Βουμβάκη. Για να επισημάνει ότι «τα ελληνικά νησιά έχουν το 11% σε παγκόσμιο αποτύπωμα του νησιωτικού τουρισμού παγκοσμίως». Και να προσθέσει ότι σε αυτούς τους προορισμούς, τους δύο μήνες της αιχμής, το 2010 αναλογούσαν δύο επισκέπτες για κάθε δέκα κατοίκους, ενώ το 2025 οι επισκέπτες έχουν αυξηθεί σε πέντε. Για τη σύγκριση, το 1990 η αναλογία ήταν ένας τουρίστας για κάθε δέκα κατοίκους.

Η ένταση στις υποδομές είναι προφανής, για ένα πολύ συγκεκριμένο διάστημα. Και εδώ η εποχικότητα δημιουργεί πρόβλημα. Εχουμε λοιπόν την ανάγκη της βελτίωσης των υποδομών με παράλληλη άμβλυνση της εποχικότητας. Αυτές οι υποδομές απαιτούν 1,3 δισ. ευρώ για τους μήνες αιχμής, επιπλέον των 2,3 δισ. ευρώ που απαιτούν τα ελληνικά νησιά σε υποδομές για την εξυπηρέτηση των κατοίκων τους.

Η εποχικότητα επηρεάζει αρνητικά και την παραγωγικότητα, η οποία έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια στο 70% του μέσου όρου της ευρωζώνης, όπως διαπίστωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Eurobank Φωκίων Καραβίας.

Στο ίδιο διάστημα ο ιδιωτικός τομέας επένδυσε σημαντικά στον τουρισμό, κυρίως σε κλίνες τεσσάρων και πέντε αστέρων, αναβαθμίζοντας ποιοτικά το προϊόν της φιλοξενίας. Και οι κλίνες βραχυχρόνιας μίσθωσης στην επικράτεια ξεπέρασαν το ένα εκατομμύριο. Όμως η οικονομική κρίση την προηγούμενη δεκαετία δεν επέτρεψε στις υποδομές να ακολουθήσουν αυτά τα άλματα.

Υποδομές λοιπόν. Προφανώς απαιτούνται υποδομές.

Οπως απαιτείται και Χωροταξικό, το οποίο εκκρεμεί δεκαετίες, αλλά φερόμαστε σαν να μη μας λείπει.

Πώς θα καλυφθεί αυτό το επιπλέον κόστος των υποδομών; Η αναπληρώτρια Διευθύντρια Οικονομικής Ανάλυσης της Εθνικής Τράπεζας παρουσίασε διεθνή παραδείγματα, το καθένα με διαφορετική προσέγγιση για το ποιος θα επιβαρύνεται: από το κράτος και τις επιχειρήσεις έως τους επισκέπτες.

Σε κάθε περίπτωση, στόχος είναι η διάχυση του τουρισμού στον χώρο και στον χρόνο, όπως επισήμανε ο αντιπρόεδρος του ΣΕΤΕ, πρόεδρος της AEGEAN και CEO της AUTOHELLAS, Ευτύχης Βασιλάκης. «Αυτά πρέπει να είναι και τα κριτήρια στο τι λύσεις ψάχνουμε», για κάθε προορισμό, αστικό ή νησιωτικό. Για να σημειώσει ότι ο τουρισμός πρέπει να έχει συμμετοχή στο κόστος των υποδομών.

Διάχυση του τουρισμού στον χώρο και στον χρόνο. Διάχυση του πλούτου επίσης.

Ενός πλούτου, που όπως φαίνεται θα συνεχίσει να παράγεται. Μια και η ζήτηση για διακοπές παραμένει ανθεκτική.

«Βλέπουμε μια ανάπτυξη 3% ετησίως» στον τουρισμό, επισήμανε ο Menno van Ijssel, Project Manager Research της European Travel Commission (ETC), παρουσιάζοντας τις τάσεις και προοπτικές του ευρωπαϊκού τουρισμού. Ανοδική είναι και η πορεία των εισπράξεων, με 9,9% ετήσια αύξηση.

Επειδή όλοι θέλουν να ταξιδέψουν. Αυτό που αλλάζει είναι το πού και το πώς. Μια και από τα ευρήματα της μελέτης φάνηκε η τάση για «δροσερές» διακοπές (coolcation), με τη Φινλανδία και τη Νορβηγία να ξεχωρίζουν στις επιλογές. Παράλληλα με τη σταθερή ζήτηση για προορισμούς της νότιας Ευρώπης.

Μετακίνηση διαπιστώνεται και στον χρόνο των διακοπών, με τους παραδοσιακούς μήνες αιχμής του καλοκαιριού να δίνουν σκυτάλη στην άνοιξη και στο φθινόπωρο. Οι ταξιδιώτες «θέλουν να αποφύγουν το πλήθος, τις ακραίες καιρικές συνθήκες και παράλληλα να εξοικονομήσουν χρήματα», εξηγεί ο κ. van Ijssel. Η κλιματική κρίση, η πολυκοσμία και το κόστος επηρεάζουν τις ταξιδιωτικές επιλογές.

«Η κλιματική κρίση έχει αλλάξει τη συμπεριφορά των ευρωπαίων ταξιδιωτών», εξήγησε. Οι μισοί Ευρωπαίοι αναζητούν λιγότερο δημοφιλείς, πιο άγνωστους προορισμούς. Εχουν ανάγκη «να αποσυνδεθούν».

Για τους πιο μυημένους στο ακροατήριο, το θέμα της Τεχνητής Νοημοσύνης είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Τη χρήση της και τον ρόλο της στη διαμόρφωση του ταξιδιού είναι θέμα χρόνου να τα αντιληφθούμε όλοι (στην πράξη).

Οι τάσεις είναι σαφείς. Οι ανάγκες επίσης.

«Η πρόκληση είναι μεγάλη και τα στοιχήματα είναι ακόμη μεγαλύτερα», είπε ο Περιφερειάρχης Αττικής Νίκος Χαρδαλιάς, σημειώνοντας ότι «ακολουθούμε ένα πρόγραμμα που στρέφεται κυρίως στην καθημερινότητα των πολιτών και κατ’ επέκταση θα βελτιώσει την εμπειρία των επισκεπτών», πέρα από το rebranding του προορισμού που επιχειρείται.

Ο προορισμός είναι καταρχάς τόπος.

«Όταν μια πόλη είναι καλή για να ζεις, είναι καλή και για να την επισκεφθείς», δήλωσε, εστιάζοντας στις πράσινες υποδομές και στο Μητροπολιτικό Πάρκο «Αέναον» στον Φαληρικό Ορμο. Μιλώντας για τη χρηματοδότηση των έργων αυτών, τόνισε την ανάγκη διεύρυνσης του ποσοστού των κονδυλίων που προορίζονται για την Αττική.

«Γίνεται προσπάθεια για μεγαλύτερη απορρόφηση ευρωπαϊκών κονδυλίων», ανέφερε από την πλευρά του ο υπουργός Υποδομών Χρίστος Δήμας. Για να κάνει μια ενημέρωση για την εξέλιξη έργων, όπως το αεροδρόμιο στο Καστέλι, «το οποίο κατασκευαστικά βρίσκεται σε ποσοστό 66%», τον ΒΟΑΚ, αλλά και την παραχώρηση της Εγνατίας οδού σε ιδιώτες για τη συντήρηση και αναβάθμισή της.

Το μέλλον απαιτεί προετοιμασία. Οι ταχύτητες έχουν αυξηθεί. Ο δρόμος έχει σημεία που θέλουν προσοχή.

Χρειάζεται πυξίδα. Ειδικά όταν τρέχεις με Ferrari.

Στην έναρξη του συνεδρίου του ΣΕΤΕ, προβλήθηκε βίντεο – αφιέρωμα στη μνήμη του Σπύρου Κοκοτού, ενός εκ των ιδρυτών του, ο οποίος διετέλεσε και πρώτος πρόεδρος του Συνδέσμου. Υπήρξε πρωτοπόρος του ελληνικού τουρισμού. Το έργο του ξεχωρίζει ακόμα και σήμερα.

Είχε όραμα και πυξίδα για να το υλοποιήσει.

Σήμερα ο κόσμος του τουρισμού στη χώρα αναζητεί την πυξίδα για το αύριο. Για να ακολουθήσει τη σωστή κατεύθυνση προς το όραμα. Πιθανόν να την ξέρουμε ήδη. Όπως ξέρουμε ότι ο δρόμος προς αυτό δεν (μπορεί να) είναι εύκολος.

Ο ελληνικός τουρισμός τρέχει.

Πρέπει όμως να ξέρει πού πηγαίνει. Αλλιώς τρέχει επικίνδυνα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News