Αμερικανοί επιστήμονες δημιούργησαν για πρώτη φορά πρώιμα ανθρώπινα έμβρυα, τροποποιώντας DNA που ελήφθη από κύτταρα ανθρώπινου δέρματος.

Η τεχνική αυτή θα μπορούσε να δώσει νέα διάσταση στην αντιμετώπιση της υπογονιμότητας, εφόσον η επιστήμη καταφέρει να αξιοποιεί σχεδόν οποιοδήποτε κύτταρο του σώματος ως αφετηρία για τη ζωή. Θα μπορούσε ακόμη να ανοίξει το δρόμο για την απόκτηση παιδιών σε ζευγάρια ανεξαρτήτως φύλου.

Η ερευνητική ομάδα του Τμήματος Υγείας και Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο του Oρεγκον αφαίρεσε τον πυρήνα – ο οποίος περιέχει ένα αντίγραφο του συνόλου του γενετικού κώδικα που απαιτείται για τη δημιουργία του σώματος – από ένα δερματικό κύτταρο. Στη συνέχεια, εμφύτευσαν αυτόν τον πυρήνα σε ένα ωάριο από το οποίο είχαν αφαιρεθεί οι γενετικές οδηγίες.

Μέχρι αυτό το σημείο, η είναι παρόμοια με αυτή που χρησιμοποιήθηκε για τη δημιουργία της Ντόλι – του πρώτου κλωνοποιημένου θηλαστικού στον κόσμο – του προβάτου που γεννήθηκε το 1996.

Η κύρια πρόκληση που αντιμετώπισαν οι επιστήμονες ήταν ότι τα ανθρώπινα ωάρια περιέχουν μόνο 23 χρωμοσώματα. Αλλα 23 προστίθενται με το σπερματοζωάριο κατά τη γονιμοποίηση και είναι απαραίτητα ώστε το γονιμοποιημένο ωάριο να αναπτυχθεί σε υγιές έμβρυο και τελικά σε μωρό. Ομως ο δερματικός πυρήνας περιείχε και τα 46 χρωμοσώματα που μεταφέρουν περίπου 20.000 γονίδια του ανθρώπινου γενετικό κώδικα.

Στη μελέτη που δημοσίευσαν στο Nature Communications, οι επιστήμονες του Ορεγκον περιέγραψαν πώς ξεπέρασαν το πρόβλημα των επιπλέον χρωμοσωμάτων:

Αφού γονιμοποίησαν τα ωάρια με σπερματοζωάρια, τα ενεργοποίησαν χρησιμοποιώντας μια ένωση που ονομάζεται roscovitine, μέσω της οποίας «προγραμμάτισαν» τα ωράρια να απομακρύνουν περίπου τα μισά από τα χρωμοσώματά τους, ώστε τα υπόλοιπα να «ζευγαρώσουν» με τα χρωμοσώματα του σπερματοζωαρίου. Ωστόσο, κατά τον διαχωρισμό αυτόν, προέκυψαν λάθη. Αυτό οδήγησε σε έμβρυα πρώιμου σταδίου με προβληματικά ζευγάρια χρωμοσωμάτων.

Από τα 82 ωάρια που τροποποιήθηκαν στο εργαστήριο του Ορεγκον, λιγότερο από 10% αναπτύχθηκαν μέχρι το στάδιο στο οποίο τα εξωσωματικώς γονιμοποιημένα ωάρια (με τις συνήθεις τεχνικές υποβοηθούμενης αναπαραγωγής) συνήθως μεταφέρονται στη μήτρα της μητέρας. Κανένα δεν επέζησε πέραν των έξι ημερών.

«Αυτά τα μη φυσιολογικά χρωμοσωμικά συμπλέγματα δεν θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ένα υγιές μωρό», δήλωσε στον Guardian η καθηγήτρια Πόλα Αμάτο, συν-συγγραφέας της μελέτης. Η ομάδα τώρα εργάζεται πάνω σε τρόπους βελτίωσης της διαδικασίας.

Είναι προφανές ότι χρειάζεται ακόμη πολλή δουλειά και έρευνα –η οποία μπορεί να διαρκέσει μια δεκαετία– προτού η τεχνική θεωρηθεί αποτελεσματική και ασφαλής.

Ωστόσο, η αρχή έγινε.

«Πετύχαμε κάτι που μέχρι σήμερα θεωρείτο αδύνατο», είπε στο BBC ο καθηγητής Σουχράτ Μιταλίποφ, διευθυντής στο Κέντρο Εμβρυϊκών Κυττάρων και Γονιδιακής Θεραπείας του Oρεγκον και παγκοσμίως γνωστός στον συγκεκριμένο τομέα. «Νομίζω ότι θα είναι πιο δύσκολο από ό,τι έχουμε κάνει μέχρι σήμερα, αλλά δεν είναι αδύνατο», πρόσθεσε.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News