1022
Η ολική έκλειψη Ηλίου του 2017, όπως φωτογραφήθηκε από το Ορεγκον. Η έκλειψη της 8ης Απριλίου θα είναι πιο συναρπαστική, λένε οι επιστήμονες | NASA/Aubrey Gemignani

Γιατί τόσος ενθουσιασμός με την ηλιακή έκλειψη της 8ης Απριλίου;

Protagon Team Protagon Team 5 Απριλίου 2024, 14:49
Η ολική έκλειψη Ηλίου του 2017, όπως φωτογραφήθηκε από το Ορεγκον. Η έκλειψη της 8ης Απριλίου θα είναι πιο συναρπαστική, λένε οι επιστήμονες
|NASA/Aubrey Gemignani

Γιατί τόσος ενθουσιασμός με την ηλιακή έκλειψη της 8ης Απριλίου;

Protagon Team Protagon Team 5 Απριλίου 2024, 14:49

Στις 8 Απριλίου 2024 η σκιά της Σελήνης θα καλύψει τον Ηλιο αποκαλύπτοντας την εξωτερική του ατμόσφαιρα, που ονομάζεται κορώνα, υπό το βλέμμα εκατομμυρίων Αμερικανών, Καναδών και Μεξικανών. Αλλη μια ολική έκλειψη ηλίου, θα πείτε. Είναι όμως διαφορετική –και πιο συναρπαστική– για τους επιστήμονες, που ετοιμάζονται πυρετωδώς να την υποδεχτούν.

Αυτή η έκλειψη ηλίου θα ξεκινήσει πάνω από τον Νότιο Ειρηνικό Ωκεανό και θα διασχίσει τη Βόρεια Αμερική, περνώντας πάνω από το Μεξικό, τις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Καναδά. Θα είναι έστω και μερικώς ορατή από όλη σχεδόν την αμερικανική ήπειρο, και κατά ένα μέρος της από την Ιρλανδία και τα δυτικά του Ηνωμένου Βασιλείου, αλλά όχι από την υπόλοιπη Ευρώπη, ούτε και την Ελλάδα βέβαια.

Τι είναι όμως αυτό που την κάνει διαφορετική και γιατί είναι τόσο ενθουσιασμένοι οι επιστήμονες και όλοι οι Αμερικανοί; Οι ειδικοί της NASA επιχειρούν μια σύγκριση με την ολική έκλειψη του Αυγούστου του 2017 –που θεωρήθηκε επίσης επιστημονικά πολύ ενδιαφέρουσα και ήταν η τελευταία ορατή από την αμερικανική ήπειρο– και συμπεραίνουν ότι «νικάει» η 8η Απριλίου!

Σύμφωνα με την αμερικανική διαστημική υπηρεσία:

  • Κατά τη φετινή έκλειψη η Σελήνη θα είναι πιο κοντά στη Γη. Αυτό σημαίνει ότι η ολική έκλειψη θα «καλύψει» περισσότερο έδαφος – θα κυμαίνεται μεταξύ 108 και 122 μιλίων σε πλάτος (το 2017 το πλάτος δεν ξεπέρασε τα 71 μίλια). Επιπλέον, το «μονοπάτι» της έκλειψης θα περάσει από περισσότερες κατοικημένες περιοχές σε 15 Πολιτείες των ΗΠΑ. Εκτιμάται ότι περισσότεροι από 31,5 εκατ. άνθρωποι ζουν σε αυτό το μονοπάτι (σχεδόν τριπλάσιοι από το 2017) και άλλα 150 εκατ. ζουν σε ακτίνα 200 μιλίων. Ολόκληρη η αμερικανική ήπειρος θα δει έστω και ένα μέρος της έκλειψης.
  • Η κορύφωση της έκλειψης θα διαρκέσει αυτή τη φορά περισσότερο από τέσσερα λεπτά, δίνοντας περισσότερο χρόνο στους επιστήμονες να παρατηρήσουν, να φωτογραφήσουν και να μελετήσουν. Η έκλειψη του 2017 στην πλήρη φάση της είχε διαρκέσει δύο λεπτά και 42 δεύτερα.
  • Το μαγνητικό πεδίο του Ηλιου βρίσκεται σε τέτοια φάση που μπορεί να κάνει την έκλειψη πιο… φαντασμαγορική. Με λίγη τύχη στο timing θα μπορεί να είναι ορατή ακόμη και μια έκρηξη ηλιακού υλικού γύρω από την κορώνα.
Επιστημονικός οργασμός, με τη βοήθεια του κοινού

Η NASA ετοιμάζεται να εκτοξεύσει τρεις ηχητικούς πυραύλους εξοπλισμένους με συνολικά 12 όργανα, τα οποία θα καταγράψουν, μεταξύ άλλων, τις αλλαγές στα μαγνητικά και ηλεκτρικά πεδία, την πυκνότητα και τη θερμοκρασία.

Τα διαστημικά σκάφη Parker Solar Probe και Solar Orbiter της NASA (το πρώτο σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία – ESA) έχουν σχεδιαστεί ειδικά για τη μελέτη της κορώνας του Ηλιου. Επιπλέον, δύο ερευνητικά αεροσκάφη θα καταγράψουν την έκλειψη από τα 50.000 πόδια πάνω από την επιφάνεια της Γης.

Εξάλλου, η NASA χρηματοδοτεί μια σειρά από ερευνητικά προγράμματα σε διάφορα ακαδημαϊκά ιδρύματα, ώστε οι ερευνητές να μελετήσουν την επιρροή του φαινομένου στη Γη. Για τον σκοπό αυτόν θα διατεθούν εκατοντάδες όργανα υψηλής τεχνολογίας και ακριβείας.

Την ίδια ώρα, πολλά πανεπιστήμια και ερευνητικά ιδρύματα βασίζουν την έρευνα της έκλειψης στη βοήθεια του… κοινού, δηλαδή στην εθελοντική συμβολή των εκατομμυρίων ερασιτεχνών θεατών της έκλειψης.

Ενα τέτοιο πρόγραμμα είναι το Eclipse Soundscapes, το οποίο μελετά την επίδραση της ηλιακής έκλειψης στο ζωικό βασίλειο. Εκατοντάδες εθελοντές θα εξοπλιστούν με ειδικές συσκευές καταγραφής ήχων και θα καταγράψουν τις αντιδράσεις ζώων και εντόμων κατά μήκος του «μονοπατιού» της έκλειψης. «Τα ζώα αντιδρούν στην αλλαγή του φωτός, μερικές φορές πολύ έντονα, καθώς και στις αλλαγές θερμοκρασίας. Είναι μια πολυαισθητηριακή εμπειρία. Θα μελετήσουμε μια σειρά ζώων, αλλά και τις αντιδράσεις των ανθρώπων» δήλωσε στο BBC ο επικεφαλής του προγράμματος, δρ Χένρι Γουίντερ.

Το Πανεπιστήμιο της Μοντάνα υλοποιεί το Nationwide Eclipse Balloon Project και έχει «επιστρατεύσει» 53 ομάδες φοιτητών σε όλες τις Ηνωμένες Πολιτείες, που θα «στείλουν» περίπου 600 ειδικά μπαλόνια στα 115.000 πόδια για να καταγράψουν την επίδραση της έκλειψης στην ατμόσφαιρα της Γης.

Το κρατικό πανεπιστήμιο Sonoma στην Καλιφόρνια ζητά από τους Αμερικανούς να συμμετέχουν στο Eclipse Megamovie, το οποίο θα επιδιώξει να συνδυάσει χιλιάδες εικόνες από παρατηρητές της έκλειψης.

Παρέα νέων έχουν βγει στο παράθυρο για να δουν την ηλιακή έκλειψη με φιμέ γυαλιά. Λονδίνο, 29 Ιουνίου 1927. (Getty)
Ακόμη και για ανθρώπους με προβλήματα όρασης

Αυτή την έκλειψη θα τη «δουν» και όσοι δεν μπορούν να δουν. Συγκεκριμένα, θα μπορούν να ακούσουν και να νιώσουν το φαινόμενο μέσω ειδικών συσκευών που θα διατίθενται κατά μήκος της «διαδρομής» της έκλειψης, από το Μεξικό μέχρι τις ΗΠΑ και τον Καναδά.

Η συσκεύη Lightsound, που δημιουργήθηκε στο Χάρβαρντ, μετατρέπει δεδομένα σε ήχο. Στην περίπτωση της έκλειψης, θα μετατρέπει τις αλλαγές του φωτός σε ηχητικά σήματα που θα μεταδίδονται είτε από ακουστικά είτε από ηχεία. Περίπου 750 τέτοιες συσκευές θα είναι στη διάθεση του κοινού στις 8 Απριλίου.

Μια εταιρεία τεχνολογίας έχει κατασκευάσει ένα τάμπλετ μικρού μεγέθους που «μεταφράζει» σε Μπράιγ, ενώ για την έκλειψη θα σχηματίζει με κουκίδες την πορεία της Σελήνης.

Το χρηματιστήριο της έκλειψης

Το TIME υπολογίζει ότι η έκλειψη της 8ης Απριλίου θα φέρει έσοδα πάνω από 1,5 δισ. δολάρια στις Πολιτείες από όπου θα «περάσει». Το ποσό αναφέρεται μόνο στους επισκέπτες που θα καταφθάσουν από απομακρυσμένες περιοχές για να παρατηρήσουν το φαινόμενο στο σύνολό του και οι οποίοι αναμένεται να φτάσουν τα 4 εκατομμύρια. Υπάρχουν άνθρωποι που θα ταξιδεύουν 30 ώρες για να παρατηρήσουν ένα φαινόμενο τεσσάρων λεπτών…

Η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Αεροπορίας (FAA), σύμφωνα με το περιοδικό, αναμένει περίπου 100.000 πτήσεις την Πέμπτη και την Παρασκευή πριν την έκλειψη, ενώ αναμένεται, φυσικά, και μεγάλος όγκος ταξιωτών μέσω του οδικού δικτύου – οι Αρχές προετοιμάζονται για μεγάλα μποτιλιαρίσματα.

Τα δε ξενοδοχεία των «επίμαχων» περιοχών αναφέρουν εκτόξευση της ζήτησης κατά 1200%!

Με μια ματιά
  • Αυτή θα είναι η πρώτη ολική έκλειψη Ηλίου ορατή στην Αμερική, από το 2017. Η επόμενη θα συμβεί στις 23 Αυγούστου 2044. Ορατή στην Ευρώπη θα είναι η έκλειψη που θα συμβεί τον Αύγουστο του 2026
  • Η κορώνα του Ηλιου (η εξωτερική του ατμόσφαιρα) είναι ορατή μόνο κατά την ολική έκλειψη, αφού η επιφάνειά του είναι πιο φωτεινή και πρέπει να «κρυφτεί» για να την αποκαλύψει
  • Η κορύφωση του φαινομένου είναι η μόνη στιγμή που μπορείς να κοιτάξεις κατάματα τον ήλιο με ασφάλεια
  • Στην κορύφωση της έκλειψης, πολλά νυκτόβια ζώα ξυπνούν νομίζοντας ότι βράδιασε!

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News

Διαβάστε ακόμη...

Διαβάστε ακόμη...