Αν υπάρχει κάτι στο οποίο μπορούμε να προσβλέπουμε ύστερα από τόσα χρόνια μνημονίων και θυσιών, είναι να καταρρεύσει το ολέθριο μοντέλο του κρατικοδίαιτου στρεβλού καπιταλισμού που μας οδήγησε εδώ. Στα «κόκκινα» δάνεια θα δοθεί η κρίσιμη μάχη χαρακωμάτων για το στόχο αυτό, για να μην επικρατήσουν και πάλι οι γνωστοί μπαταχτσήδες της διαπλοκής.

Ο πρόεδρος του ΣΕΒ, Θεόδωρος Φέσσας, ήταν απόλυτα ξεκάθαρος την περασμένη εβδομάδα: ζήτησε την άμεση νομοθετική επίλυση του ζητήματος διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων δανείων εντός των επόμενων 2-3 μηνών, αλλά έθεσε και ζήτημα νόθευσης του ανταγωνισμού, έναντι των επιχειρήσεων που καλύπτουν τις υποχρεώσεις τους.

Είπε, δηλαδή, το αυτονόητο. Ότι δεν πρέπει να «τιμωρηθούν» όσοι επιχειρηματίες στήριξαν τις εταιρείες τους όλα αυτά τα χρόνια της καταστροφής, με δικά τους χρήματα, και επέβαλαν επώδυνες θυσίες στους εργαζομένους, ώστε να εξυπηρετούνται κανονικά τα δάνειά τους και να συνεχίσουν απρόσκοπτα τη λειτουργία τους οι επιχειρήσεις. Αν ξαφνικά στο ζήτημα των «κόκκινων» δανείων δοθεί μια λύση χαριστικού τύπου, τότε αυτοί οι ασυνεπείς επιχειρηματίες θα βρεθούν σε εξαιρετικά πλεονεκτική θέση έναντι των άλλων, εκείνων που μάτωσαν μαζί με το εργατικό δυναμικό των εταιρειών τους.

Σε αυτήν την περίπτωση, οι πολιτικές που ακολουθούνται από το 2010 (ούτως ή άλλως, αντιπαθείς στους περισσότερους) θα απωλέσουν το όποιο ηθικό τους έρεισμα. Θα αποδειχθεί ότι αυτά τα χρόνια υποφέραμε όλοι, ώστε να διασωθούν (σε τελική ανάλυση) με δημόσιο χρήμα όσοι φόρτωσαν τις υποχρεώσεις τους στις τράπεζες στο πλαίσιο της διαπλοκής, οδηγώντας το ύψος του δανεισμού τους πέρα από κάθε χρηματοοικονομική λογική. Και, τελικά, στο άμεσο μέλλον να υπερισχύσουν ανταγωνιστικά των υπολοίπων, που αγωνίσθηκαν και υποβλήθηκαν σε θυσίες.

«Αν και εμείς είχαμε αφήσει το δανεισμό μας να φθάσει εκεί που τον έφτασαν οι ανταγωνιστές μας, αν δεν είχαμε αναγκασθεί να μειώσουμε μισθούς και να περικόψουμε θέσεις εργασίας, θα είχαμε δεσπόζουσα θέση στην αγορά. Αν έρθει κάποιος τώρα και χαρίσει τα χρέη των άλλων, τότε εμείς όχι μόνον θα αδικηθούμε, αλλά ίσως να μην συνέλθουμε ποτέ στη αγορά».

Πόσο άτοπο μπορεί να χαρακτηρίσει κανείς αυτόν τον ισχυρισμό;

Και πόσο άσχετες μπορεί να είναι κάποιες προειδοποιητικές βολές κατά της BlackRock, του ξένου οργανισμού που έχει προσληφθεί ως σύμβουλος για το ζήτημα των «κόκκινων» δανείων, από συμφέροντα που συνδέονται με βαρύτατες δανειακές υποχρεώσεις (εδώ και εδώ);

Για να μην νοθευθεί ο ανταγωνισμός υπέρ των μπαταχτσήδων, που στο πλαίσιο της διαπλοκής είχαν προνομιακή πρόσβαση στον -υπέρογκο και συχνά παράλογο- τραπεζικό δανεισμό, η λύση που θα προκριθεί στο ζήτημα των μη εξυπηρετούμενων επιχειρηματικών δανείων θα πρέπει να πετύχει μια δίκαιη και παραγωγική ισορροπία ανάμεσα σε διάφορες ανάγκες:

• Να διασωθούν εταιρείες που μπορούν να διασωθούν, ώστε να στηριχθεί η αναπτυξιακή προοπτική της χώρας και να μην προστεθούν νέες σοροί στο νεκροταφείο της αγοράς εργασίας.

• Οι διάσωση αυτή να βασίζεται σε ρεαλιστικά επιχειρηματικά σχέδια, η πιστή εφαρμογή των οποίων θα πρέπει να διασφαλισθεί πέρα από κάθε αμφιβολία από τις τράπεζες και το Δημόσιο, ώστε να μπορούν οι επιχειρήσεις αυτές να επιβιώσουν στο νέο ανταγωνιστικό περιβάλλον και να μην πάνε χαμένα τα χρήματα που θα δαπανηθούν. Να τηρούνται, δηλαδή, κάποιου είδους «εταιρικά Μνημόνια».

• Η ρύθμιση των χρεών να μην ξεπερνά κάποιο λογικό όριο πρόκλησης, ούτε ως ποσοστό του συνολικού χρέους της κάθε εταιρείας, ούτε σε απόλυτους αριθμούς.

• Στην προσπάθεια διάσωσης να συμμετέχουν, με δικά τους κεφάλαια, και οι ιδιοκτήτες των εταιρειών. Δηλαδή, να ρυθμισθεί μέρος των χρεών, αλλά υπό την προϋπόθεση ότι ο επιχειρηματίας θα στηρίξει άμεσα την προσπάθεια, χρηματοδοτώντας και ο ίδιος την υλοποίηση του επιχειρηματικού σχεδίου.

Ο τρόπος επίλυσης του ζητήματος των επιχειρηματικών «κόκκινων» δανείων δεν θα κρίνει μόνον πολλά πράγματα σε σχέση με την πορεία της ελληνικής οικονομίας τα επόμενα χρόνια, αλλά και τα ηθικά θεμέλια του όλου εγχειρήματος ανάταξης της χώρας μέσα από την αιματηρή εφαρμογή των μνημονίων. Διότι εκεί θα φανεί αν θα στηριχθούν οι υγιείς επιχειρηματικές δυνάμεις, ώστε να διανοιχθεί κάποια βιώσιμη αναπτυξιακή προοπτική, ή αν θα έχουμε μια θλιβερή επανάληψη του αλήστου μνήμης Οργανισμού Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News