Τη δεκαετία των ’80s ο Γκιόργκι Πομάσκι ήταν ένας πολλά υποσχόμενος βούλγαρος αθλητής του τριπλούν, που ονειρευόταν να εκπροσωπήσει τη χώρα του στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Σεούλ (1988). Αντ’ αυτού, όμως, επιλέχθηκε ο Κρίστο Μαρκόφ. Πηδούσε πιο μακριά (ήταν 5 χρόνια μεγαλύτερος) και το 1987 είχε αναδειχθεί παγκόσμιος πρωταθλητής. Το δίκαιο της επιλογής αποδείχτηκε όταν ο Μαρκόφ στέφθηκε «χρυσός» Ολυμπιονίκης.

Αυτή η σύντομη ιστορία θα μας ήταν εντελώς αδιάφορη, αν τα επόμενα χρόνια ο Γκιόργκι από τη Βουλγαρία δεν γινόταν Γιώργος και Ελληνας, προπονητής και αργότερα αρχιπροπονητής του ΣΕΓΑΣ, κι αν δεν έπαιζε καθοριστικό ρόλο σε πολλούς από τους μεγαλύτερους θριάμβους της Ελλάδας στα άλματα, σε παγκόμια και ευρωπαϊκά πρωταθλήματα.

Από χθες, και στους Ολυμπιακούς Αγώνες – το «χρυσό» του Μίλτου Τεντόγλου στο μήκος.

Στη χώρα μας τον έφερε ο έρωτας για μια Eλληνίδα που σπούδαζε στη Σόφια, την Εβίτα (Εύα) Νικολάου, την οποία γνώρισε το 1985.

Την πρώτη φορά ήρθε στην Ελλάδα για λίγο, για καλοκαιρινή προετοιμασία. Τη δεύτερη, το 1988, για πάντα. Ηταν 28 ετών, τότε, και επιζητούσε μια μεγάλη αλλαγή στη ζωή του. Παράλληλα, έκανε στροφή στην προπονητική.

Ο Σπύρος Βασδέκης ήταν ο πρώτος του «μαθητής». Οταν τον ανέλαβε ο Πομάσκι, κανένας έλληνας άλτης δεν είχε πετύχει επίδοση πάνω από τα 7,80μ. στο μήκος. Πολύ σύντομα ο Βασδέκης ξεπέρασε τα οκτώ μέτρα (έφτασε τα 8,19μ. στο καλύτερο άλμα της σταδιοδρομίας του) και με 8,03μ. κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα κλειστού στίβου το 1996. Ετσι άρχισε η ένδοξη καριέρα του Πομάσκι στον ελληνικό στίβο, αλλά και η στενή φιλία του με τον (πρώην, πλέον) αθλητή του. Ανοιξαν μαζί μια καφετέρια στο Γαλάτσι και έχτισαν τα εξοχικά τους στη Λούτσα, δίπλα – δίπλα.

Με τον καιρό, ο πρώην αθλητής και προπονητής από το Πλέβεν, που πήρε την ελληνική ιθαγένεια και έγινε… πιο Ελληνας από τους Ελληνες στις συνήθειες, δημιούργησε μια σχολή πρωταθλητών, «καλλιεργώντας» ταλέντα που έγραψαν ιστορία σε παγκόσμιο επίπεδο. Η Ολγα Βασδέκη, αδελφή του Σπύρου, υπό την καθοδήγησή του «έσπασε το φράγμα» των 15 μέτρων στο τριπλούν. Η Νίκη Ξάνθου, η πρώτη Ελληνίδα που πήδησε πέρα από τα 7 μέτρα στο μήκος, το 1997 του έφερε το πρώτο του μετάλλιο σε Παγκόσμιο Πρωτάθλημα. Αργότερα έγινε πρωταθλήτρια Ευρώπης στον κλειστό στίβο. Η Βούλα Πατουλίδου, στα 31 της, προκρίθηκε στον τελικό των Ολυμπιακών Αγώνων της Ατλάντα. Σε ένα αγώνισμα το οποίο είχε αρχίσει να μαθαίνει μόλις τέσσερα χρόνια πριν.

Στα χέρια του η Βούλα Τσιαμήτα το 1999 έγινε παγκόσμια πρωταθλήτρια. Η Βούλα Παπαχρήστου κατέκτησε πέντε μετάλλια σε ευρωπαϊκά και παγκόσμια πρωταθλήματα, ανάμεσά τους και το χρυσό στο Ευρωπαϊκό του Βερολίνου το 2018. Ο Λούης Τσάτουμας με τα 8,66μ. στο μήκος, που τόσα χρόνια μετά δεν τα έχει φτάσει άλλος έλληνας αθλητής, δικό του «παιδί» ήταν. Οπως και ο Λάμπρος Παπακώστας.

Ο «πατέρας των αλμάτων» -έτσι τον αποκαλούν στον στίβο- διαθέτει μια εκπληκτική ικανότητα να παίρνει από τους αθλητές του ό,τι καλύτερο έχουν να δώσουν. Με… μαστίγιο και καρότο. Είναι αυστηρός και, ταυτοχρόνως, στοργικός. Λάτρης της πειθαρχίας. Κάτι που δεν άρεσε διόλου στον Τζιοβάνι, τον Γκόγκιτς, τον Ζάχοβιτς, τον Οφορίκουε, τον Αλεξανδρή, τον Τζόρτζεβιτς και τους λοιπούς «αστέρες» του Ολυμπιακού, όταν, το 2000, ο Πομάσκι αποφάσισε να δοκιμάσει την τύχη του ως γυμναστής στο ποδόσφαιρο. Οι «ερυθρόλευκοι» έκαναν το «νταμπλ», όμως εκείνος δεν έμεινε στη δουλειά παρά μόνο δύο σεζόν.

Επέστρεψε στον στίβο και συνέχισε να «παράγει» πρωταθλητές. Το 2017 πήρε προαγωγή. Εγινε προπονητής – συντονιστής του ΣΕΓΑΣ για όλα τα αγωνίσματα του στίβου. Με την ανάλογη αύξηση ο μηνιαίος του μισθός ανέβηκε στα 900 ευρώ «καθαρά». Βεβαίως, οι προπονητές αμείβονται και με μπόνους, τα οποία αντιστοιχούν σε ένα ποσοστό των πριμ που εισπράττουν οι αθλητές τους για τις επιτυχίες τους.

Τον Τεντόγλου τον ανέλαβε πριν από μια πενταετία, με τα γνωστά αποτελέσματα. Δεν θα το παραδεχθεί δημοσίως, αλλά ο Μίλτος είναι -μακράν- το μεγαλύτερο ταλέντο που έχει προπονήσει. Τον έκανε πρωταθλητή Ευρώπης, όμως ήταν σίγουρος οτι ο νεαρός από τα Γρεβενά θα έφτανε ακόμη πιο ψηλά. Το λευκό καπέλο, που είναι το γούρι του, το φόρεσε στους αγώνες του Τόκιο (προκριματικό και τελικό)… επικουρικώς.

Τα τελευταία 25 χρόνια ο Πομάσκι έχει «υπογράψει» ένα σωρό μετάλλια, όμως κανένα από αυτά δεν ήταν Ολυμπιακό – και, μάλιστα, «χρυσό». Χάρη στα πέντε χρυσά μετάλλια του Τεντόγλου, ιδίως αυτό στο Τόκιο, η μετοχή του ως προπονητή έκανε λίμιτ-απ. «Εκλεισα», τόνισε στην κάμερα της ΕΡΤ μετά τον θρίαμβο του αθλητή του. «Πλέον, έχω πάρει από τον στίβο και τον αθλητισμό όλα όσα θα μπορούσαν να μου δώσουν». Στην ερώτηση, αν αυτό σημαίνει το τέλος της προπονητικής του καριέρας, απάντησε αινιγματικά: «Αυτό θα το αναλύσουμε λίγο αργότερα».

Ενα είναι βέβαιο: όποτε κι αν γραφτεί ο επίλογος, ο Πομάσκι θα αποχωρήσει από τον στίβο με ένα μεγάλο απωθημένο: το χάλκινο μετάλλιο που η Ξάνθου έχασε άδικα στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ατλάντα (1996) επειδή «μέτρησε» το (άκυρο) τρίτο άλμα της Τζόινερ.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News