Είναι η πρώτη δύσκολη στιγμή του περίφημου γαλλογερμανικού άξονα στη νέα του, μετά-Μέρκελ περίοδο. Η στιγμή που ο Εμανουέλ Μακρόν, 14 εβδομάδες πριν τις προεδρικές εκλογές, θα συγκρουστεί αναπόφευκτα με τον Ολαφ Σολτς, που μετρά τις πρώτες του εβδομάδες στην καγκελαρία, αλλά δεσμεύεται από τα συμπεμφωνηθέντα με τους κυβερνητικούς του εταίρους. Αφορμή είναι οι πιέσεις που ασκεί το Παρίσι και έως τώρα έχουν εισακουστεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εγγραφούν ως «πράσινες» οι επενδύσεις στην πυρηνική ενέργεια (και στο φυσικό αέριο) –θέμα που αποτελεί «κόκκινη γραμμή» για τους Πράσινους που συγκυβερνούν πλέον στο Βερολίνο, αλλά όχι μόνον.

Ουσιαστικά είναι η σύγκρουση δύο «σχολών» στο θέμα της ενέργειας: η Γαλλία βασίζεται εδώ και δεκαετίες στους πυρηνικούς αντιδραστήρες και προωθεί αυτούς νέας τεχνολογίας ως απάντηση στην κλιματική κρίση, ενώ η Γερμανία αποφάσισε, από το 2011 και μετά τη Φουκουσίμα, να κλείσει τα πυρηνικά της εργοστάσια, προωθώντας τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας – ο νέος γερμανικός συνασπισμός μάλιστα (SPD, Πράσινοι και FDP) έχει θέσει ως στόχο τη δημιουργία του 80% της ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές έως το 2030.

Το σχέδιο οδηγίας της Κομισιόν που προβλέπει να χαρακτηριστούν «φιλικές προς το περιβάλλον» επενδύσεις σε ηλεκτροπαραγωγικούς σταθμούς που βασίζονται στην καύση φυσικού αερίου και στην πυρηνική ενέργεια έχει ήδη συναντήσει αντιστάσεις σε Βερολίνο αλλά και στη Βιέννη –μάλιστα η Αυστρία, η οποία έχει αποπυρηνικοποιηθεί από το 1999, απειλεί ήδη να προσφύγει στη δικαιοσύνη.

«Εάν αυτό το σχέδιο υποβληθεί ως έχει, θα προσφύγουμε στη δικαιοσύνη», διεμήνυσε η αυστριακή υπουργός Δράσης για το Κλίμα Λεονόρε Γκεβέσλερ μέσω Twitter, αφού η Κομισιόν έδωσε προσχέδιο της οδηγίας στη δημοσιότητα αργά το βράδυ του Σαββάτου της Πρωτοχρονιάς. Η ίδια έφτασε στο σημείο να παραλληλίσει την αιφνιδιαστική απόφαση της Κομισιόν με το διαβόητο διάταγμα «Nacht und Nebel» (νύχτα και καταχνιά) του Αδόλφου Χίτλερ το 1941. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσπάθησε να φορέσει «οικολογικό προσωπείο» στην πυρηνική ενέργεια και στο φυσικό αέριο σε μια ενέργεια «νύχτας και καταχνιάς», είπε χαρακτηριστικά η αυστριακή αξιωματούχος. «Είναι βλαπτική για το περιβάλλον και καταστρέφει το μέλλον των παιδιών μας», προσέθεσε.

Σε κάθε περίπτωση η πρόταση των Βρυξελλών είναι αμφιλεγόμενη· διατυπώθηκε εν μέσω διενέξεων στην Ευρώπη για την έννοια της φράσης «καθαρή ενέργεια».

Οι υποστηρικτές της πρότασης της Κομισιόν επιχειρηματολογούν πως εργοστάσια που βασίζονται στην καύση φυσικού αερίου, καθώς εξ ορισμού είναι καθαρότερα από αυτά που καίνε λιγνίτη ή άλλα είδη άνθρακα, θα βοηθούσαν τις ευρωπαϊκές οικονομίες να μπουν στον δρόμο προς ένα πιο βιώσιμο μέλλον. Η πυρηνική ενέργεια, κατ’ αυτούς, πρέπει επίσης να χαρακτηριστεί φιλική προς το περιβάλλον («πράσινη»), αφού τα εργοστάσια που την αξιοποιούν δεν εκπέμπουν αέρια που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου και την υπερθέρμανση του πλανήτη.

Ομως πολέμιοι της πρότασης αντιτείνουν ότι το μεν φυσικό αέριο δεν είναι αρκετά καθαρό, ενώ υπογραμμίζουν τους μακροπρόθεσμους κινδύνους των ραδιενεργών αποβλήτων.

Η γερμανίδα υπουργός Περιβάλλοντος, Στέφι Λέμκε, τόνισε ότι απορρίπτει το σχέδιο της Κομισιόν. «Πιστεύω ότι είναι απολύτως λάθος η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συμπεριλάβει την πυρηνική ενέργεια στην ταξινόμηση της ΕΕ για βιώσιμες οικονομικές δραστηριότητες» δήλωσε η «πράσινη» υπουργός στις εφημερίδες του ομίλου μέσων ενημέρωσης Funke.

«Μια μορφή ενέργειας που θα μπορούσε να οδηγήσει σε καταστροφικές περιβαλλοντικές συνέπειες και να αφήσει πίσω της μεγάλες ποσότητες επικίνδυνων, εξαιρετικά ραδιενεργών αποβλήτων δεν μπορεί να είναι βιώσιμη» συμπλήρωσε.

Ακόμα πιο ηχηρή ήταν η αντίδραση του αντικαγκελάριου και ηγέτη των Πρασίνων Ρόμπερτ Χάμπεκ, ο οποίος είπε ότι «οι προτάσεις της Κομισιόν αμαυρώνουν τους στόχους για τη βιωσιμότητα».

Στο ίδιο μήκος κύματος ήταν και οι πολιτικοί των Σοσιαλδημοκρατών (SPD). «Η Γερμανία πρέπει να εξαντλήσει όλες τις πιθανότητες για να αποτρέψει την προώθηση αυτής της τεχνολογίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο», τόνισε στο Γερμανικό Πρακτορείο ο Ματίας Μίερς, αναπληρωτής επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας των Σοσιαλδημοκρατών.

«Η πυρηνική ενέργεια δεν είναι βιώσιμη και σε καμία περίπτωση δεν έχει νόημα από οικονομική σκοπιά», επέμεινε ο ίδιος και επεσήμανε το κόστος της αποθήκευσης των πυρηνικών αποβλήτων καθώς και το ότι νέα πυρηνικά ηλεκτροπαραγωγικά εργοστάσια δεν θα μπορούσαν να κατασκευαστούν χωρίς «μαζική δημόσια χρηματοδότηση».

«Το μέλλον πρέπει να ανήκει μόνο στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας – ειδικά σε επίπεδο ΕΕ», υπογράμμισε ο Ματίας Μίερς. «Εάν προστεθούν ενισχύσεις για την πυρηνική ενέργεια στην τιμολόγηση (των εκπομπών διοξειδίου) του άνθρακα, το αποτέλεσμα θα είναι η τεράστια στρέβλωση του ανταγωνισμού. Αντ’ αυτού, χρειαζόμαστε να γίνει διάλογος για την ανάλογη τιμολόγηση της πυρηνικής ενέργειας», πρόσθεσε.

Η πρόταση της Κομισιόν περιλαμβάνει όρους για να χαρακτηρίζονται οι επενδύσεις φιλικές προς το περιβάλλον. Για παράδειγμα, οι επενδύσεις σε ηλεκτροπαραγωγικά εργοστάσια που αξιοποιούν πυρηνικούς αντιδραστήρες θα χαρακτηρίζονται πράσινες εάν αξιοποιούν σύγχρονα τεχνολογικά πρότυπα και συμπεριλαμβάνουν πλήρη σχέδια για τα απόβλητα, καθώς και εάν τίθενται σε λειτουργία ως το 2050 το αργότερο. Θα πρέπει επίσης να έχουν εξασφαλίσει άδειες κατασκευής ως το 2045, σύμφωνα με το προσχέδιο, το οποίο συμβουλεύθηκε το Γερμανικό Πρακτορείο.

• Διαβάστε: Πυρηνική ενέργεια στην Ελλάδα;

Η Γαλλία είναι πρωτοπόρος στην πυρηνική τεχνολογία και πρόσφατα εγκαινίασε ένα εργοστάσιο τελευταίας γενιάς στη Φινλανδία. Και έχει να επιδεικνύει ένα ιστορικό δεκαετιών χωρίς πυρηνικά ατυχήματα, ή άλλα προβλήματα.

Αλλά πάντα η πυρηνική ενέργεια παραμένει έναν πολύ ισχυρό ταμπού. Η οικολογική οργάνωση Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση (WWF)  επέκρινε την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

«Το απόφθεγμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την πυρηνική ενέργεια και το φυσικό αέριο μοιάζει να είναι ‘κλείσε τα μάτια και έλπιζε ότι όλα θα πάνε καλά’», ανέφερε ο Ματίας Κοπ, αρμόδιος για τις επενδύσεις σε βιώσιμα έργα στο γερμανικό παράρτημα της WWF.

Επειτα από μήνες καθυστερήσεων, η Επιτροπή έδωσε στις ομάδες των εμπειρογνωμόνων των κρατών-μελών προθεσμία μόλις οκτώ εργασίμων ημερών για να αντιδράσουν στο σχέδιο, πρόσθεσε. Κατηγόρησε τις Βρυξέλλες πως προσπαθούν να αποφύγουν κριτικές φωνές από το επιστημονικό πεδίο.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News