Δεν κατεβαίνουν τόσοι άνθρωποι στους δρόμους επειδή το ήθελαν τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Ούτε σκεπάζεται το μήνυμα των εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών που κατέβηκαν ειρηνικά σε μεγαλειώδεις συγκεντρώσεις σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και σε όλη την Ελλάδα, από μερικούς κουκουλοφόρους.

Σιχάθηκε η ψυχή του κόσμου που είχε κατέβει στο κέντρο της Αθήνας με τα παιδιά του, από τα επεισόδια που προκάλεσαν οι λίγοι και τα οποία οδήγησαν στην αντίδραση και στα δακρυγόνα της Αστυνομίας που είχε υποχρέωση να προστατεύσει τη Βουλή. Κάπως έτσι διαλύθηκε μια από τις μεγαλύτερες συγκεντρώσεις της Μεταπολίτευσης αλλά το μήνυμά της δεν ακυρώθηκε.

Το μήνυμα για δικαιοσύνη και για ένα κράτος που δεν θέτει σε κίνδυνο τις ζωές πολιτών, δύο χρόνια μετά τον φρικτό θάνατο 57 ανθρώπων στα Τέμπη, ήταν σαφές και καθαρό. Οι συγγενείς των νεκρών παιδιών που —οι περισσότεροι— βρέθηκαν την Παρασκευή στο σημείο του δυστυχήματος στα Τέμπη ένιωσαν σήμερα την αγκαλιά του κόσμου σε κάθε γωνιά της χώρας.

Οι συγκεντρώσεις της Παρασκευής έδειξαν ασφαλώς ότι κάποιοι στην κυβέρνηση έχασαν το κλίμα. Οι επόμενες κινήσεις του Πρωθυπουργού, στην πιο κρίσιμη στροφή της θητείας του, έχουν μεγάλη σημασία. Στο πολιτικό πεδίο αλλά και σε αυτό της συναισθηματικής νοημοσύνης που έλειψε από ορισμένα πρόσωπα στο περιβάλλον του.

Οι αρνητικοί πρωταγωνιστές του «μήνα της αναμονής» ανάμεσα στις συγκεντρώσεις της 26ης Ιανουαρίου και στις ακόμη πιο μεγάλες της Παρασκευής (28/2) ήταν τα στελέχη της κυβέρνησης που κρύφτηκαν για να μη φθαρούν από το αντικυβερνητικό κλίμα, αυτοί -κυρίως ένας- που όταν μίλησαν έκαναν μεγαλύτερη ζημιά (σαν να το έκαναν επίτηδες) και όσοι φροντίζουν -κυρίως ένας- να χτίζουν το προσωπικό τους προφίλ για την «επόμενη μέρα».

Παράλληλα, εντός, εκτός και επί τα αυτά, υπάρχουν εκείνοι που βλέπουν ότι δεν υπάρχει εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης αλλά καθόλου δεν πτοούνται. Διότι ο στόχος τους δεν είναι η κυβέρνηση, αλλά ο ίδιος ο Μητσοτάκης. Ο καθένας δε, έχει τους δικούς του λόγους που δεν έχουν να κάνουν με το συμφέρον της χώρας, τη δικαιοσύνη και τη μεταρρύθμιση του κράτους, αλλά αποκλειστικά με ατομικά, πολιτικά τους συμφέροντα.

Αναρωτιέται κανείς μέσα σε αυτό το σκηνικό:

♦ Τι υποχρέωση έχει πλέον ο Μητσοτάκης απέναντι σε αυτούς που οδήγησαν την κατάσταση εδώ; Ακόμη περισσότερο: τι υποχρέωση έχει απέναντι σε εκείνους, εντός της ΝΔ και της κυβέρνησης, που πιστεύουν ότι τους βολεύει αυτή η κατάσταση;

Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά για να φτάσουμε στο σήμερα και στα Τέμπη.

Το λάθος με τον πληθωρισμό 

Η κυβέρνηση, μετά τις εκλογές του Ιουνίου του 2023 και στη διάρκεια των 20 μηνών μέχρι σήμερα, δεν κατάφερε να παρέμβει δραστικά στο κεφάλαιο «καθημερινότητα». Με βάση το δόγμα κάποιων υπουργών το οποίο έλεγε ότι ο πληθωρισμός ήταν ένα εισαγόμενο και παροδικό φαινόμενο, το πρόβλημα υποτιμήθηκε.

Παρά τις παρεμβάσεις που όντως έγιναν (π.χ. σε κάποιες πολυεθνικές) τα σουπερμάρκετ συνεχίζουν και σήμερα να κερδοσκοπούν και όλοι οι υπόλοιποι συντελεστές του κόστους ζωής (ενοίκια, ενέργεια, ασφάλειες, μεταφορές – ακτοπλοϊκά) συμπιέζουν τα μεσαία και χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα. Εδώ και πάλι κάποιοι υπουργοί τηρούν απλώς ισορροπίες.

Το αποτέλεσμα ήταν να ξεχαστούν οι μειώσεις των φόρων που έγιναν κατά την πρώτη τετραετία της ΝΔ για να χαλαρώσει η θηλιά της περιόδου Τσίπρα-Καμμένου. Το πολιτικό τους αποτέλεσμα για το πορτοφόλι του μέσου νοικοκυριού μοιάζει να έχει εξανεμιστεί, ιδιαίτερα δε για τους μισθωτούς των 900 ή 1.000 ευρώ στον ιδιωτικό τομέα.

Παράλληλα, οι βραδυφλεγείς συνέπειες της χρεοκοπίας και τα προβλήματα σε κρίσιμους τομείς, όπως η Υγεία και οι Μεταφορές, πρόσθεσαν στην οικονομική πίεση και την ανασφάλεια που προκαλεί στους πολίτες ένα κράτος που δεν μπορεί να τους στηρίξει. Oι παθογένειες αυτές, θα πείτε, διαμορφώθηκαν σε βάθος δεκαετιών και ασφαλώς δεν θεραπεύονται από τη μια μέρα στην άλλη. Οι πολίτες το αντιλαμβάνονται ασφαλώς αυτό, εδώ ζουν, και υπό διαφορετικές συνθήκες θα είχαν μεγαλύτερη υπομονή.

Εκείνο που δεν κατάλαβαν ωστόσο κάποια στελέχη της κυβέρνησης ήταν ότι το φαινόμενο που άφηναν να τρέχει ανεξέλεγκτα (η ακρίβεια και η κερδοσκοπία) μπορούσε να γίνει ο παράγοντας που θα δυσκόλευε τόσο πολύ, πρακτικά (αλλά και ψυχολογικά) την καθημερινότητα μεγάλου μέρους των πολιτών, ώστε να καλλιεργηθεί το έδαφος για την ισοπέδωση και τον μηδενισμό —που τώρα δείχνει να πλήττει σχεδόν όλους τους θεσμούς.

Η συγκολλητική ουσία

Η αποσύνδεση κάποιων από την κοινωνική πραγματικότητα, ιδίως μετά τις εκλογικές νίκες του 2023, λειτούργησε ως συγκολλητική ουσία για να συνενωθούν η οργή για τα Τέμπη με την πίεση από την ακρίβεια και την απογοήτευση για την κατάσταση του κράτους, όλα μαζί, σε ένα «κατηγορώ» προς τον Μητσοτάκη. Μια κυβέρνηση που συντονίστηκε με το αίσθημα του κόσμου κατά το πρώτο lockdown την άνοιξη του 2020 το έχανε μέρα με την ημέρα μετά την άνοιξη του 2023 καθώς παρατηρούνταν φαινόμενα αλαζονείας, αυταρέσκειας και κυβερνητισμού μεταξύ πολλών στελεχών της.

Στο διάστημα αυτό, τα λάθη και οι καθυστερήσεις για τη διερεύνηση της τραγωδίας έδωσαν την ευκαιρία στην παλαβή αντιπολίτευση των άκρων (γιατί αυτή μόνο βλέπουμε να κερδίζει) να επενδύσει πάνω σε ένα έδαφος στρωμένο. Φτάσαμε στο σημείο, την περασμένη εβδομάδα, πολιτικοί αρχηγοί να υπονοούν ότι ο Μητσοτάκης έδωσε εντολή για τη δολοφονία ενός ανθρώπου, του αδικοχαμένου Βασίλη Καλογήρου.

Η «τρέλα» που κυριάρχησε στο πολιτικό πεδίο λίγο έλειψε να αντικαταστήσει κάθε επαφή με την πραγματικότητα για το τραγικό δυστύχημα. Ευτυχώς, η έκθεση του ΕΔΟΑΣΣΑΜ, που εκπονήθηκε από έλληνες και ξένους επιστήμονες που πήραν την ευθύνη να ερευνήσουν τα αίτια της τραγωδίας, έγινε ευρέως αποδεκτή ως έγκυρη και σοβαρή. Και αυτός ο φορέας, που δεν υπήρχε στην Ελλάδα, μπορεί να αποτελέσει ένα υγιές κύτταρο. Αντίθετα, ο κρατικός ΟΣΕ, ειδικά μετά τις επισημάνσεις του ΕΔΟΑΣΣΑΜ, μοιάζει ακόμη περισσότερο ένα απομεινάρι τους χθες, άρρωστο και επικίνδυνο για τους επιβάτες.

Η επόμενη μέρα 

Πώς φτάσαμε όμως εδώ; Yπήρξαν συγκεκριμένα λάθη που προετοίμασαν το έδαφος —και συγκεκριμένες ευθύνες. Ολόκληρος ο χειρισμός της υπόθεσης των Τεμπών, από το μπάχαλο στον χώρο του δυστυχήματος και την απώλεια πολύτιμων στοιχείων, έως την υποτίμηση της βαρύτητας του θέματος και τις αναιμικές παρεμβάσεις για τη βελτίωση των σιδηροδρόμων, έπαιξαν ασφαλώς ρόλο. Η κυβέρνηση έχασε το κλίμα.

Επίσης, είναι πλέον διαπιστωμένο —κι έχει γραφτεί πολλές φορές στον Τύπο— ότι στην κυβέρνηση λειτούργησε ένας ολιγομελής εξωραϊστικός σύλλογος ιδίως μετά την αποχώρηση από το Μαξίμου πρώτα του Γρηγόρη Δημητριάδη (το 2022) και στη συνέχεια του Γιώργου Γεραπετρίτη (το 2023).

Μπαίνοντας ο Μάρτιος, η συγκυρία δεν σηκώνει πια επικοινωνιακούς χειρισμούς. Γιατί πολύ απλά το πρόβλημα δεν είναι η «επικοινωνία». Είναι πολιτικό και ως εκ τούτου απαιτεί πολιτικές αποφάσεις που θα έχουν χαρακτήρα τομής, θα κινούνται δηλαδή πέραν των καθιερωμένων ισορροπιών.

Μετά τις συγκεντρώσεις της Παρασκευής και αφού ο Μητσοτάκης πάρει πάνω του την αντιπαράθεση με τους άλλους πολιτικούς αρχηγούς από βδομάδα στη Βουλή, τα πράγματα θα είναι ξεκάθαρα.

Δεν θα χρωστάει τίποτα και σε κανέναν στο εσωτερικό πεδίο τους κόμματος και της κυβέρνησης. Αλλωστε οι περισσότεροι υπουργοί είχαν παραπάνω από μια ευκαιρίες να καθίσουν σε καρέκλες και να μετρηθούν για όσα μπορούν να προσφέρουν.

Ο ίδιος και η κυβέρνηση έχουν βασικά δύο επιλογές:

-Να θεωρήσουν τους πολίτες που διαμαρτυρήθηκαν μαζικά πεπλανημένους, ότι έπεσαν θύματα της Κωνσταντοπούλου, του Βελόπουλου και των ρώσικων τρολ (όχι ότι αυτά δεν έκαναν τη δουλειά τους), ή:

—Ο Μητσοτάκης να επιχειρήσει μια ευρεία επανεκκίνηση θέτοντας ξανά στόχους και χρονοδιαγράμματα για να παρουσιάσει απτά αποτελέσματα.

Αλλωστε, οι τελευταίες εβδομάδες του πρόσφεραν μια ευκαιρία για συμπεράσματα: για το ποιοι θέλουν και ποιοι μπορούν εν τέλει να προσφέρουν αντιμετωπίζοντας τα προβλήματα των πολιτών.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News