Πρόκειται για ένα από τα μοτίβα της Μεταπολίτευσης: Κάθε νομοθετική πρωτοβουλία που αφορά τα Πανεπιστήμια καταλήγει σε σύγκρουση δύο παντελώς διαφορετικών κόσμων. Όπως στις προηγούμενες, το ίδιο συμβαίνει και στην εν εξελίξει ρήξη, αυτή τη φορά με αντικείμενο την ίδρυση μη κρατικών- μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων: Διαβρώνονται συστηματικά και εν συνόλω τόσο η τριτοβάθμια εκπαίδευση, όσο και η εκπαιδευτική διαδικασία. Πανεπιστήμια και φοιτητές στήνονται στο απόσπασμα- και αν κάποιος ζημιώνεται, αυτός είναι σίγουρα ο δημόσιος χαρακτήρας της Παιδείας στην Ελλάδα.

«Γιατί οι φοιτητές μου να τελούν σε ομηρεία των καταληψιών; Γιατί να τους απαγορεύεται η συμμετοχή στις εξετάσεις του εξαμήνου; Άλλος χρωστάει ένα μάθημα για να τελειώσει, άλλος θέλει να φύγει για Erasmus- δεν έχει σημασία ο λόγος, σημασία έχει να τελειώσουμε τώρα με τη δια της βίας επιβολή της μειοψηφίας», μου έλεγε καθηγητής της Φιλοσοφικής Αθηνών. Αυτή είναι η μία όψη του νομίσματος. Η άλλη, είναι οι εκπρόσωποι ενός ιδιότυπου καθηγητικού κατεστημένου, που είτε στηρίζουν δημοσίως τις καταλήψεις, είτε τις υποκινούν στο παρασκήνιο- όντες οι ίδιοι υποκινούμενοι ή απλώς πολιτικά τοποθετημένοι δίπλα στις παρατάξεις της Αριστεράς. Και καθώς μιλάμε για τα μη κρατικά, απλώς να σημειώσουμε ότι πολλοί από τους τελευταίους έσπευσαν να διδάξουν στο πρώτο ιδιωτικό Πανεπιστήμιο της χώρας — το ΕΑΠ, που έχει δίδακτρα και το οποίο παρότι θεσμοθέτησε ενός είδους «δεύτερη ευκαιρία» στην Παιδεία, στην ουσία εμπορικοποίησε τα πτυχία.

Πριν από όλα ας συμφωνήσουμε πως η κατάληψη ζημιώνει το ίδιο το Πανεπιστήμιο. Τόσο ως φιλοσοφία με χαρακτηριστικά καταναγκαστικά, όσο κυρίως και ως προς τα αποτελέσματά της, καθώς σπανίως τελεσφορεί. Αντιθέτως, επιτείνει το αίσθημα της ανομίας εντός των Ιδρυμάτων, τα οποία εν τέλει είναι αυτά που δυσφημίζονται. Αντιθέτως, αυτοί που διαφημίζονται είναι οι εκάστοτε κυβερνώντες. Κυρίως, όμως, η κατάληψη προκαλεί σοβαρά λειτουργικά προβλήματα στην εκπαιδευτική διαδικασία, την οποία και υποβαθμίζει. Πράγματι, γιατί ο μηχανισμός πίεσης κάθε φοιτητικής κινητοποίησης να είναι η απώλεια της εξεταστικής, ως άλλος εκβιασμός σε βάρος των ίδιων των φοιτητών; Δεν υπάρχει άλλος τρόπος δράσης, με ανοιχτές όμως τις σχολές;

Στην άλλη μεριά του διπόλου βρίσκεται η κυβέρνηση- η οποία παρεμπιπτόντως, παρότι είμαστε στην πέμπτη εβδομάδα φοιτητικών κινητοποιήσεων δεν έχει ακόμα δημοσιοποιήσει το νομοσχέδιο. Γεγονός που ακόμα και αν γίνεται επί τούτου, δηλαδή προς εκφυλισμό της φοιτητικής αντίδρασης, είναι βέβαιο ότι επιτείνει το πρόβλημα. Στο δημόσιο λόγο, λοιπόν, κυριαρχεί η ίδρυση των μη κρατικών Πανεπιστημίων, χωρίς όμως να γνωρίζουμε τις ακριβείς προβλέψεις του νόμου- σύμφωνα με το Υπουργείο Παιδείας το 70% εξ αυτού αφορά το δημόσιο Πανεπιστήμιο. Μένει να το δούμε.

Εκτός αυτών, όμως, υπάρχουν και τα πλέον άμεσα, για τα οποία η κυβέρνηση είτε αδιαφορεί, είτε ακολουθεί παρελκυστική πολιτική, συμβάλλοντας τελικά στην περαιτέρω απαξίωση του δημόσιου Πανεπιστημίου: Γιατί το κεντρικό κράτος δεν κάνει αυτό που οφείλει και να τελειώνει με τις καταλήψεις και κρύβεται πίσω από τον νόμο απαιτώντας δράση από τους πρυτάνεις; Και γιατί τέτοια ζέση για τη διεξαγωγή της εξεταστικής εξ αποστάσεως; Προκειμένου να σπάσει την αντίδραση και να μην κατηγορηθεί για απραξία, η κυβέρνηση επιλέγει να νομιμοποιήσει μια διαδικασία που εκ των πραγμάτων υποβαθμίζει το επίπεδο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης στάθηκε στο εν λόγω ζήτημα, γράφοντας στην κυριακάτικη ανάρτησή του ότι «δεν υπάρχει κανένα σύστημα εξετάσεων που να είναι απολύτως αδιάβλητο». Στάθηκε, ακριβώς επειδή πρόκειται για θέμα αξιοκρατίας, από αυτά στα οποία ο ίδιος δείχνει ιδιαίτερη ευαισθησία.

Προωθεί, όμως, την αξιοκρατία η ίδρυση των μη κρατικών Πανεπιστημίων; Η απάντηση είναι σχετικά απλή και ανεξάρτητη από το αν, που, πόσα και πώς λειτουργούν τα διάφορα κολλέγια ή τα άλλα ιδιωτικά ιδρύματα: Αν η εισαγωγή δεν συνδεθεί με τις Πανελλαδικές και το πτυχίο λειτουργεί ανταγωνιστικά με αυτό του δημόσιου Πανεπιστημίου, τότε όχι, δεν πρόκειται για μια πολιτική που προωθεί την αξιοκρατία. Αν ο στόχος του νέου νόμου είναι να κρατηθούν στη χώρα τα χρήματα όσων στέλνουν τα παιδιά τους στο εξωτερικό, τότε ας οριοθετηθεί η μεταρρύθμιση ως οικονομική και όχι σαν «εκπαιδευτική». Αν πάλι πρόκειται για ένα ιδεολογικό, μεταπολιτευτικό μπρα ντε φερ με το καθηγητικό κατεστημένο, έχει καλώς. Αρκεί να μας το πουν. Αν, τέλος, είναι ένα πρώτο βήμα για την εκ βάθρων αλλαγή του τρόπου εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, με κατάργηση των Πανελλαδικών όπως γράφτηκε στον κυριακάτικο Τύπο, τότε μάλλον τα πράγματα θα έπρεπε να γίνουν ανάποδα: Πρώτα η αναδιάρθρωση της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και μετά η θεσμοθέτηση ιδιωτικής τριτοβάθμιας.

Όπως κι αν έχει, ο νόμος θα περάσει. Δεν έχει άλλωστε η Κοινοβουλευτική Ομάδα της Νέας Δημοκρατίας ικανό αριθμό καθηγητών που θα μπορούσαν να επηρεάσουν προς την αντίθετη κατεύθυνση. Έως τότε, όμως, και για ακόμα μια φορά, αυτοί που θίγονται, έως και λοιδορούνται είναι οι φοιτητές και το δημόσιο Πανεπιστήμιο. Κάθε κατάληψη, κάθε αντιπαράθεση, κάθε διακύβευση Εξεταστικής χαρίζει απλόχερα επιχειρήματα υπέρ της ιδιωτικοποίησης των πτυχίων. Γιατί, άραγε, ένας γονιός να πληρώνει 1500 ευρώ το μήνα για να σπουδάσει το παιδί του σε κάποιο από τα ΑΕΙ των μεγάλων περιφερειακών πόλεων, ενώ θα μπορεί να παρακολουθήσει στην Αθήνα τα μαθήματα του όποιου μη κρατικού ιδρύματος;

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News