Ο Ντόναλντ Τραμπ ήταν ο πιο απίθανος από τους προέδρους των ΗΠΑ. Οταν ξεκίνησε την εκστρατεία του, το 2016, η σχέση του με την εκτελεστική εξουσία δεν ξεπερνούσε το επίπεδο τού να προσποιείται ότι απολύει διαγωνιζόμενους σε ένα ριάλιτι επιχειρηματικού χαρακτήρα. Οσο γελοίο κι αν φαινόταν, η εικόνα του Τραμπ να κάθεται πίσω από ένα τεράστιο τραπέζι μιας αίθουσας συνεδριάσεων προφέροντας την πιασάρικη ατάκα του («You’re fired») έπεισε εκατομμύρια αμερικανούς ψηφοφόρους, περιλαμβανομένων πολλών που δεν είχαν ψηφίσει στο παρελθόν, ότι ήταν ένας άνθρωπος που ήξερε πώς να είναι αποτελεσματικός.

Αυτή η εντύπωση, σε συνδυασμό με τη σωστή χρονική στιγμή και την καλή τύχη, επέτρεψαν στον Τραμπ να νικήσει την προβεβλημένη και επικρατέστερη Χίλαρι Κλίντον, σε μια εκλογική αναμέτρηση που φαινόταν κομμένη και ραμμένη στα μέτρα της. Αλλά, αντίθετα με ό,τι μπορεί να ισχυριστεί ο Τραμπ, η νίκη του ήταν εξαιρετικά περιορισμένη. Στην πραγματικότητα απώλεσε τη λαϊκή ψήφο κατά 2,8 εκατομμύρια ψήφους.

Eκτοτε ο Τραμπ αποδείχθηκε τοξικός στις κάλπες. Στις ενδιάμεσες εκλογές του 2018 οι Δημοκρατικοί κατατρόπωσαν το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα. Στις προεδρικές εκλογές του 2020 ο Τραμπ ηττήθηκε οριακά στο Κολέγιο των Εκλεκτόρων και συντριπτικά με βάση τη λαϊκή ψήφο. Στις ενδιάμεσες εκλογές του 2022 οι επιλεγμένοι από τον ίδιο υποψήφιοι εκτοπίστηκαν σε όλη τη χώρα και οι Δημοκρατικοί υποψήφιοι είτε διατήρησαν τις έδρες τους είτε κέρδισαν έδρες των Ρεπουμπλικανών σε σημαντικές Πολιτείες όπως η Αριζόνα, το Μίσιγκαν, η Πενσιλβάνια και το Ουισκόνσιν, συχνά με μεγάλη διαφορά.

Ενώ αυτές οι αποτυχίες μπορεί να προκάλεσαν κάποιες μουρμούρες μεταξύ των Ρεπουμπλικανών, ο Τραμπ κατέληξε να ελέγχει αποφασιστικά τον κομματικό μηχανισμό, την ηγεσία του κόμματος, καθώς και τα πιο ακραία μέλη του. Αυτό είναι κάτι για το οποίο οι Ρεπουμπλικανοί θα μετανιώσουν αργότερα φέτος, όταν τόσο ο Τραμπ όσο και το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα κληθούν να αντιμετωπίσουν μια καταστροφική εκλογική ήττα.

Η αλλοπρόσαλλη συμπεριφορά του Τραμπ, η αντιδημοκρατική ρητορική και οι απειλές κατά των αντιπάλων του θα συμβάλουν στην ήττα του στις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου. Αλλά είναι η δημογραφική σύνθεση της Αμερικής αυτή που θα συνταξιοδοτήσει τελικά τον Τραμπ. Η παλιά γνώση ότι «η δημογραφία είναι το πεπρωμένο» –που εκφράστηκε από τον γάλλο φιλόσοφο Ογκίστ Κοντ– ενδέχεται κάλλιστα να αποβεί καθοριστική για το αποτέλεσμα, περισσότερο από όσο σε κάθε άλλη εκλογική αναμέτρηση για την προεδρία.

Μεταξύ των εκλογών του 2016 και του 2024, περίπου 20 εκατομμύρια ηλικιωμένοι ψηφοφόροι θα έχουν πεθάνει και περίπου 32 εκατομμύρια νεότεροι Αμερικανοί θα έχουν φτάσει σε ηλικία ψήφου. Πολλοί νέοι ψηφοφόροι περιφρονούν και τα δύο κόμματα και οι Ρεπουμπλικανοί στρατολογούν ενεργά, κυρίως λευκούς άνδρες, στις πανεπιστημιουπόλεις των κολεγίων. Αλλά τα ζητήματα που ενδιαφέρουν τα μέλη της Γενιάς Ζ –όπως τα αναπαραγωγικά δικαιώματα, η δημοκρατία και το περιβάλλον– θα ωθήσουν τα περισσότερα από αυτά να ψηφίσουν τους Δημοκρατικούς.

Η πραγματικότητα είναι ότι από τότε που ο Τραμπ μπήκε στην πολιτική, το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα γέρασε και κατέστη πιο λευκό, πιο αρσενικό και πιο ακραίο. Είναι επίσης μικρότερο, και η απροθυμία του Τραμπ να διευρύνει τη βάση του καθιστά δύσκολη, αν όχι αδύνατη, την προσέλκυση μετριοπαθών και ανεξάρτητων ψηφοφόρων.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν έχει περισσότερους ψηφοφόρους στη διάθεσή του από τον Τραμπ. Αυτό δεν σημαίνει ότι η νίκη θα είναι εύκολη, σημαίνει όμως ότι μπορεί να χάσει περισσότερους ψηφοφόρους που θα μείνουν στο σπίτι. Για να κερδίσει ο Τραμπ, θα χρειαστεί να εμφανιστεί κάθε πιθανός ψηφοφόρος του κόμματός του, και πρέπει να πάρει ψήφους από τους αναποφάσιστους ακόμη Αμερικανούς που μπορεί να είναι εδώ και πολύ καιρό πικραμένοι μαζί του, όχι μόνο λόγω της προσωπικής του συμπεριφοράς, αλλά και εξαιτίας των πολιτικών του.

Το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα βρίσκεται στη λάθος πλευρά όσον αφορά κάθε σημαντικό ζήτημα που αντιμετωπίζει ο αμερικανικός λαός. Σκεφτείτε τα αναπαραγωγικά δικαιώματα. Το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ, το οποίο κατελήφθη από τους Ρεπουμπλικανούς, αποφάσισε το 2022 να ανατρέψει την απόφαση στην υπόθεση Ρόου εναντίον Γουέιντ, η οποία εξασφάλιζε το δικαίωμα στην άμβλωση εδώ και μισό αιώνα. Υπερσυντηρητικοί νομοθέτες έχουν απαγορεύσει την άμβλωση ακόμη και σε περιπτώσεις βιασμού ή αιμομιξίας. Και το Ανώτατο Δικαστήριο της Αλαμπάμα εξέδωσε πρόσφατα μια απόφαση που εξισώνει τα κατεψυγμένα έμβρυα με παιδιά. Αυτή η τάση έχει ωθήσει τις γυναίκες και τους μετριοπαθείς ακόμα πιο αποφασιστικά στην αγκαλιά των Δημοκρατικών – ή, τουλάχιστον, μεταξύ των αναποφάσιστων ή «οποιουδήποτε άλλου εκτός από τον Τραμπ».

Οσον αφορά την εθνική ασφάλεια, ο Τραμπ έχει ευθυγραμμιστεί αρκετές φορές με τους παραδοσιακούς αντιπάλους των ΗΠΑ, αναστατώνοντας, εξοργίζοντας ή μπερδεύοντας μια σημαντική ομάδα ψηφοφόρων. Πολλοί ηλικιωμένοι Ρεπουμπλικανοί εξακολουθούν να κουβαλούν το πνεύμα του Ρόναλντ Ρέιγκαν στις καρδιές τους και βλέπουν την Αμερική ως μια «λαμπερή πόλη σε έναν λόφο», ως έναν φάρο ελευθερίας και δημοκρατίας για ανθρώπους σε όλον τον κόσμο. Για όσους είναι αρκετά μεγάλοι για να θυμούνται τον Ψυχρό Πόλεμο, η Ρωσία είναι ένας εχθρός των ΗΠΑ, από κάθε άποψη.

Αυτοί οι Ρεπουμπλικανοί σε μεγάλο βαθμό θεωρούν απαράδεκτη την εισβολή της Ρωσίας στη δημοκρατική Ουκρανία: μια πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι το 43% των Ρεπουμπλικανών πιστεύει ότι οι ΗΠΑ συνδράμουν είτε πολύ λίγο, είτε ικανοποιητικά την Ουκρανία. Σίγουρα δεν επιδοκιμάζουν τις απειλές του Τραμπ περί εγκατάλειψης του ΝΑΤΟ, ούτε το γεγονός ότι ενθαρρύνει ακόμη και τη ρωσική επιθετικότητα εναντίον μελών της Συμμαχίας που δεν εκπληρώνουν τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις. Η συμπάθεια του Τραμπ προς αυταρχικά κράτη – από τη Ρωσία μέχρι την Ουγγαρία και τη Σαουδική Αραβία– αποτελεί όνειδος για αυτούς.

Μέχρι αυτή την εβδομάδα οι Ρεπουμπλικανοί εξακολουθούσαν να έχουν μια άλλη επιλογή: τη Νίκι Χέιλι, πρώην πρέσβειρα των ΗΠΑ στα Ηνωμένα Εθνη. Οι κλιμακούμενες επιθέσεις της Χέιλι στα πολιτικά πεπραγμένα του Τραμπ φαίνεται ότι είχαν αντίκτυπο. Στις προκριματικές εκλογές του Νιού Χάμσαϊρ, της Νεβάδα και της Νότιας Καρολίνας κέρδισε περίπου το 30% των ψήφων. Ομως η Χέιλι έχει πλέον τερματίσει την προεδρική εκστρατεία της, αφού ηττήθηκε στις προκριματικές εκλογές της «Σούπερ Τρίτης» σε 14 Πολιτείες.

Εως τώρα, ωστόσο, η Χέιλι αρνείται να υποστηρίξει τον Τραμπ, δηλώνοντας ότι είναι στο χέρι του να κερδίσει την υποστήριξη των ψηφοφόρων της. Και υπάρχουν καλοί λόγοι να αμφιβάλλουμε ότι θα τα καταφέρει. Στην πραγματικότητα, αντί να ψηφίσουν τον Τραμπ τον Νοέμβριο, πολλοί από τους υποστηρικτές της Χέιλι είναι πιθανό είτε να μείνουν σπίτι είτε να ψηφίσουν τον Μπάιντεν. Στην Αϊόβα, το 49% όσων αυτοπροσδιορίζονται ως οπαδοί της Χέιλι δήλωσε ότι θα κάνει ακριβώς αυτό.

Ο Τραμπ έχασε τις εκλογές του 2020 και στη συνέχεια υποκίνησε μια εξέγερση. Εκτοτε δεν έχει μετριάσει ούτε τη ρητορική του ούτε τη συμπεριφορά του. Αντιθέτως, έχει καταστεί πιο ακραίος. Εάν αυτό μειώσει έστω και οριακά την προσέλευση των Ρεπουμπλικανών, ο Τραμπ θα βρεθεί αντιμέτωπος με μια μεγάλη ήττα. Απλώς δεν υπάρχουν αρκετοί αμερικανοί ψηφοφόροι πρόθυμοι να τον επαναφέρουν στον Λευκό Οίκο.

Ο Reed Galen είναι συνιδρυτής του The Lincoln Project, μιας οργάνωσης υπέρ της δημοκρατίας που ιδρύθηκε από πρώην Ρεπουμπλικανούς φορείς χάραξης στρατηγικής με στόχο την ήττα του Ντόναλντ Τραμπ. Το κείμενο αυτό αναδημοσιεύεται για την Ελλάδα από το Project Syndicate.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News