Μια φωτογραφία της Ζωζώς Σαπουντζάκη περνάει από τον διαδικτυακό τοίχο μου. Η Ζωζώ, κάπου στη δεκαετία του ’60, ποζάρει με μαγιό. Στήθος έξω, ίσια πλάτη, μέση δαχτυλίδι, κοιλιά ρουφηγμένη. Πόζα από εκείνες που λες, κοίτα να δεις στήσιμο, στάση, έλεγχο που έχει η άτιμη στο σώμα της. Και εγώ έχω ρουφήξει κοιλιά όταν με φωτογραφίζουν, αλλά αυτή το κάνει με τεχνική, με δεξιότητα, ξέρει να βάζει και χάρη στην πόζα, δεν ρουφιέται μόνο.

Φυσικά, δεν είναι μόνο η Ζωζώ Σαπουντζάκη που ρουφούσε την κοιλιά της. Οι περισσότερες σταρ της εποχής το έκαναν, σε φωτογραφίες και ταινίες. Η Αλίκη Βουγιουκλάκη στην ταινία «Η κόρη μου η σοσιαλίστρια», πάνω στο μονό της στρώμα θαλάσσης, έδινε ρεσιτάλ ρουφήγματος κοιλιάς. Για να μην πω πώς ο Λάμπρος Κωνσταντάρας, στητός και με την κοιλιά του τραβηγμένη όσο μπορούσε προς τα μέσα, ανέβαινε στην εξέδρα για να βουτήξει σε πισίνα, στην ταινία «Κάτι κουρασμένα παλικάρια».

Προσφιλής η τακτική του ρουφήγματος σε πολύ κόσμο, από παλιά μέχρι σήμερα, και όποιος δεν το έχει δοκιμάσει είναι περίπτωση μελέτης, σε μια κοινωνία που προστάζει εμμέσως, ειδικά αν είσαι γυναίκα, να φαίνεσαι αψεγάδιαστη και ως τέτοια να σε απαθανατίζει και ο φακός. Αλλά και με την εικόνα να μην το έχεις και πολύ, ένα ρούφηγμα πριν από το κλικ θα το κάνεις. Είναι αυτοματοποιημένη αντίδραση, όπως το χαμόγελο.

Ας πάμε, όμως, στο «διά ταύτα». Είναι γελοίο που μιλάμε τόσες ημέρες για την κοιλιά μιας τραγουδίστριας με μαγιό, σε μια καλοκαιρινή της φωτογραφία. Είναι γελοίο που προσπαθούμε να καταλάβουμε αν ρουφιέται ή όχι. Το πιο γελοίο από όλα, όμως, είναι το γεγονός ότι ο σχολιασμός για το ενδεχόμενο ρούφηγμα της κοιλιάς της γίνεται αφετηρία για χαρακτηρισμούς και συμπεράσματα που την προσβάλλουν ως άνθρωπο και ως καλλιτέχνη.

Το να πεις ένα αστείο για το πώς ρουφάμε την κοιλιά μας όταν φωτογραφιζόμαστε δεν είναι κάτι κακό και σίγουρα είναι άστοχο να του βάζουμε αρνητικό πρόσημο και να το αποκαλούμε σεξισμό. Δεν αφορά  κάποιο χαρακτηριστικό της εμφάνισης ενός ανθρώπου, το πώς είναι, αλλά το τι κάνει. Εχει διαφορά. Ας μην τα βαφτίζουν και όλα σεξιστικά, γιατί στο τέλος η πολιτική ορθότητα θα μας φάει εντελώς και δεν θα μας αφήνει να σταυρώνουμε κουβέντα.

Το θέμα δεν είναι, λοιπόν, ένα αστείο περί ρουφήγματος, με αυτό πιστεύω μπορεί να γελάσει και ο ίδιος άνθρωπος που ποζάροντας ρούφηξε την κοιλιά του. Το θέμα είναι ότι ένα αστείο σηκώνει αδικαιολόγητα πολλή σκόνη, η οποία κρύβει μέσα στο σύννεφό της αστοχία, απαξίωση και κακία.

Το θέμα είναι ότι ένα αστείο δεν μένει στη σφαίρα του χιούμορ, όπου ανήκει, παρά γίνεται αφετηρία για να εκφράσουν οι μεν μια αδικαιολόγητη δυσαρέσκεια και οι δε μια αδικαιολόγητη μικρότητα.

Εδώ οι μισοί φωνάζουν «σεξισμός» και οι άλλοι μισοί στοχοποιούν και χυδαιολογούν. Εν τέλει δημιουργείται ένας άνευ σημασίας διάλογος που οι παράμετροί του ξεφεύγουν και πάνε σε εκτός ελέγχου και λογικής μονοπάτια. Τέτοια που φτάνουν να υπονοούν ότι αν ρουφήξεις κοιλιά σε μια φωτογραφία είναι λογικό να σε ειρωνεύονται, έως και να σε ακυρώνουν.

Ποιοι τα λένε αυτά; Συνήθως αυτοί που βάζουν εκατό φίλτρα για να αναρτήσουν μια φωτογραφία τους, αφού έχουν δοκιμάσει πόζες σε άλλες εκατό εκδοχές πριν αποφασίσουν ποια είναι η καλύτερη. Οταν, όμως, διακρίνουν πιθανό ρούφηγμα κοιλιάς σε ένα πρόσωπο το οποίο είναι έτοιμοι να βάλουν στην μπούκα, ξεχνούν τα δικά τους ρουφήγματα και φτιασιδώματα και ξεκινούν το κράξιμο. Στο άλλο στρατόπεδο, πάλι, της υπεράσπισης του προσώπου αυτού, ακούγονται εμβατήρια και συνθήματα περί συνείδησης, αυτοδιάθεσης και ελευθερίας.

Μήπως πρέπει να χαλαρώσουμε λίγο; Μια φωτογραφία είδαμε και καταλήξαμε να κάνουμε εξέταση άνω και κάτω κοιλίας. Με σεξιστικές, πολιτικές και καλλιτεχνικές προεκτάσεις. Είναι σουρεαλιστικό, και όχι με την καλή έννοια.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News