Ο  σούπερ σταρ του τένις Γιανίκ Σίνερ μεγάλωσε σε μια ιταλική πόλη στα σύνορα με την Αυστρία, όπου σχεδόν κανείς δεν μιλάει τα ιταλικά ως μητρική του γλώσσα. Τώρα βοηθάει στη γεφύρωση των εθνικών χασμάτων σε μια γωνιά της Ιταλίας που εδώ και δεκαετίες βιώνει άβολες σχέσεις με την κεντρική κυβέρνηση, η οποία της είχε ασκήσει καταπίεση, προτού της παραχωρήσει σχεδόν απαράμιλλη αυτονομία.

Το Σέξτεν, η πόλη όπου γεννήθηκε ο Σίνερ, απέχει 40 χιλιόμετρα από τα αυστριακά σύνορα, κρυμμένη σε μια κοιλάδα στην ιταλική επαρχία του Νότιου Τιρόλου. Αλλά, όπως επισημαίνει δημοσίευμα του Politico, τα χιονισμένα βουνά και τα πυκνά πευκοδάση της περιοχής δεν θυμίζουν σε τίποτα κλασικό ιταλικό τοπίο.

Η αρχιτεκτονική, με τα ξύλινα παράθυρα και τις πυραμιδικές στέγες, παραπέμπει περισσότερο στη γειτονική Αυστρία ή στην Ελβετία, ενώ οι πινακίδες στους δρόμους είναι πρώτα γραμμένες στα γερμανικά και μετά στα ιταλικά. Για τους κατοίκους της περιοχής, που πολλοί δεν θεωρούν καν τους εαυτούς της Ιταλούς, ο Σίνερ είναι είδωλο – ενώ ταυτόχρονα έχει καλλιεργήσει εξαιρετικές σχέσεις με την κυβέρνηση Μελόνι στη Ρώμη, με το ιταλικό κοινό και με τον Τύπο της χώρας.

Και οι δύο γλωσσικές κοινότητες του Νότιου Τιρόλου –η ιταλόφωνη και η γερμανόφωνη– τον έχουν αναδείξει σε τοπικό ήρωα που προβάλει την ποικιλομορφία της Ιταλίας. Παράλληλα είναι προσωπικά υπεύθυνος για την τεράστια άνθηση του αθλήματός του στην περιοχή, όπου γήπεδα ποδοσφαίρου μετατρέπονται σταδιακά όλο και πιο συχνά σε γήπεδα τένις. Αλλά η αγάπη που απολαμβάνει ο τενίστας στη γενέθλια πόλη του δεν ήταν δεδομένη.

Το Νότιο Τιρόλο είναι σχετικά πρόσφατη κτήση του ιταλικού κράτους, καθώς προσαρτήθηκε από την Αυστρία μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το φασιστικό καθεστώς του Μουσολίνι καταπίεζε τον τοπικό πληθυσμό, απαγορεύοντας τη χρήση της γερμανικής γλώσσας, ενώ παράλληλα ενθάρρυνε την εγκατάσταση ιταλικών εθνοτήτων. Η αποκατάσταση της ιταλικής δημοκρατίας επανέφερε τα γλωσσικά και πολιτιστικά δικαιώματα των γερμανόφωνων της περιοχής.

Αλλά η σχέση μεταξύ των κατοίκων του Νότιου Τιρόλου και της εθνικής κυβέρνησης παρέμεινε τεταμένη. Στις δεκαετίες του 1950 και του 1960 υπήρξε μια περίοδος ένοπλης σύγκρουσης που οδήγησε σε περίπου 40 θανάτους. Το 1972 η κυβέρνηση προσέφερε καθεστώς αυτονομίας στην επαρχία, το οποίο βοήθησε στο καταλάγιασμα –αλλά όχι στην εξάλειψη– των εντάσεων, χορηγώντας στην περιοχή διευρυμένα γλωσσικά, νομοθετικά και φορολογικά δικαιώματα.

Σήμερα το Νότιο Τιρόλο είναι από τις πλουσιότερες περιοχές της Ευρώπης, αλλά η ταυτότητά του παραμένει εύθραυστη. Στο πολιτικό προσκήνιο κυριαρχεί το Λαϊκό Κόμμα του Νότιου Τιρόλου, ένας περιφερειακός πολιτικός σχηματισμός που εκπροσωπεί τη γερμανόφωνη κοινότητα. Στις τοπικές εκλογές του 2023 τα πλήρως αυτονομιστικά κόμματα κέρδισαν πάνω από το 10% των ψήφων στην επαρχία.

Οι πολιτικές εντάσεις παραμένουν ανοιχτές και περιστασιακά φουντώνουν. Νωρίτερα φέτος ξέσπασε πολιτική αντιπαράθεση όταν η δήμαρχος της πόλης Μεράνο αρνήθηκε να φορέσει την ιταλική τρίχρωμη σημαία κατά την τελετή ορκωμοσίας της. Ο Σίνερ αντιμετωπίζει επιδέξια τέτοια ζητήματα, υιοθετώντας το ιταλικό του διαβατήριο, ενώ την ίδια στιγμή παραμένει ριζωμένος στην κουλτούρα του Νότιου Τιρόλου.

Γοητευτικός, μοδάτος, αλλά και «απρόθυμος»

Ο πρωταθλητής του τένις γεννήθηκε σε γερμανόφωνη οικογένεια το 2001. Ο πατέρας του, Γιόχαν, εργαζόταν ως μάγειρας και η μητέρα του, Σίγκλιντε, ως σερβιτόρα σε κοντινό χιονοδρομικό κέντρο. Ο Σίνερ μεγάλωσε στο τοπικό γερμανόφωνο σχολείο, μαθαίνοντας στοιχειώδη ιταλικά μόνο ως δεύτερη γλώσσα, αλλά αργότερα έμαθε να μιλάει άπταιστα ιταλικά, με μια ελαφριά, ανεπαίσθητη προφορά.

Ο 24χρονος τενίστας σημειώνει ραγδαία άνοδο στο άθλημα, με αποκορύφωμα τη νίκη του τον Ιούλιο στο Γουίμπλεντον κατά του Ισπανού Κάρλος Αλκαράθ – τον τέταρτο τίτλο του σε τουρνουά grand slam. Ερωτηθείς πέρυσι από το περιοδικό Vanity Fair αν αισθάνεται 100% Ιταλός, ο Σίνερ δήλωσε «πολύ περήφανος» για την ιταλική καταγωγή του. «Χρησιμοποιούμε τη γερμανική διάλεκτο, όπως στη Σικελία μιλούν μια διάλεκτο μη κατανοητή σε άλλα μέρη της Ιταλίας», είπε χαρακτηριστικά.

Ο σταρ του τένις και οι εκπρόσωποί του εκμεταλλεύονται στο έπακρο τόσο την προσωπική αποδοχή της εθνικής του κουλτούρας όσο και την ελαφρώς εξωτική γοητεία που του προσφέρει η εξωτερική του εμφάνιση, με τα πυκνά κόκκινα μαλλιά και το γεμάτο φακίδες πρόσωπο. Στο Γουίμπλεντον κυκλοφορούσε με τσάντα Gucci –αποσπώντας επαίνους από τον χώρο της μόδας–, ενώ εμφανίστηκε και στο πλευρό του ιταλού τενόρου Αντρέα Μποτσέλι για ένα τραγούδι για το τένις.

Σε ένα σουρεαλιστικό διαφημιστικό βίντεο στην επίσημη ιστοσελίδα του, ο Σίνερ εμφανίζεται με ένα κομψό πλεκτό πουλόβερ από αλπικό ύφασμα, να σκουπίζει με ηλεκτρική σκούπα ένα γήπεδο τένις, να πλάθει σπαγγέτι και να πίνει καφέ εσπρέσο. Οι Ιταλοί τον έχουν αγκαλιάσει όσο καμία άλλη προσωπικότητα του Νοτίου Τιρόλου. Δημοσκόπηση της εταιρείας Ipsos τον κατατάσσει στην κορυφή των πιο δημοφιλών εν ενεργεία αθλητών της χώρας.

Νωρίτερα φέτος, ο δημοσιογράφος της εφημερίδας La Repubblica, Κοράντο Αούγκιας, τον χαρακτήρισε «απρόθυμο Ιταλό». Επισήμανε μεν την απόφαση του να απορρίψει πρόσκληση συνάντησης με τον πρόεδρο της χώρας Σέρτζιο Ματαρέλα λόγω κόπωσης, αλλά και τις επανειλημμένες συναντήσεις του με την πρωθυπουργό Τζόρτζια Μελόνι για να γιορτάσει μαζί της τις επιτυχίες του.

Από την άλλη υπάρχει το θέμα της φορολογίας του. Ο Σίνερ, του οποίου η περιουσία ήδη ξεπερνά τα 30 εκατ. δολάρια (25,75 εκατ. ευρώ), δηλώνει ως επίσημη έδρα το Μονακό – την πόλη-κράτος που λειτουργεί ως μαγνήτης για τους υπερπλούσιους και τους αστέρες του τένις που επιδιώκουν να μειώσουν τα φορολογικά τους βάρη. Ισχυρίζεται ότι νιώθει άνετα εκεί, αλλά η άρνησή του να καταβάλει χρήματα στα κρατικά ταμεία της Ιταλίας εξακολουθεί να ενοχλεί κάποιους σχολιαστές του ιταλικού Τύπου.

Ο τενίστας έχει προκαλέσει αντιδράσεις και εντός των τερέν. Πρόσφατα δέχτηκε κριτική επειδή δεν αγωνίστηκε με την εθνική ομάδα της Ιταλίας στο Davis Cup για να επικεντρωθεί στην προσωπική καριέρα του. Ακόμη, τον περυσινό Αύγουστο του επιβλήθηκε τρίμηνος αποκλεισμός όταν βρέθηκε θετικός σε ουσία που βελτιώνει την απόδοση – αν και ο Διεθνής Οργανισμός Ακεραιότητας του Τένις έκρινε ότι η ουσία είχε εισέλθει στην κυκλοφορία του αίματός του κατά λάθος.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο λευκός Σίνερ είχε ευκολότερη κοινωνική αποδοχή από αρκετούς άλλους ιταλούς αθλητές με διαφορετικό υπόβαθρο – όπως η παίκτρια του βόλεϊ Πάολα Εγκονού, χρυσή Ολυμπιονίκης νιγηριανής καταγωγής, για την οποία δεξιός πολιτικός ανέφερε πέρυσι ότι «δεν εκπροσωπεί όλους τους Ιταλούς».

Προς το παρόν η δημοτικότητά του παραμένει υψηλή, ειδικά στις τάξεις των φιλάθλων του Νότιου Τιρόλου. Δεδομένης, μάλιστα, της θέσης του ως φαβορί στα στοιχήματα για τις επιδόσεις του στο τουρνουά U.S. Open, που ξεκίνησε την προπερασμένη Κυριακή, ο Σίνερ έχει την ευκαιρία να αυξήσει τη φήμη του στο ιταλικό κοινωνικό στερέωμα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News