Στις 30 Οκτωβρίου ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου, κατά την ομιλία του για τις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης στη διαχείριση του νερού, ανέφερε ότι τα αποθέματα νερού στους ταμιευτήρες που τροφοδοτούν την Αττική, μέχρι το 2021 ήταν σταθερά, περίπου στα 1,1 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα. «Δεν μειώνονταν. Από το 2022, η μείωση των αποθεμάτων αγγίζει τα περίπου 250 εκατ. κυβικά μέτρα ανά έτος», είπε στη συνέχεια.

Κατά τους προηγούμενους μήνες είχαν προηγηθεί δηλώσεις υψηλόβαθμων στελεχών της ΕΥΔΑΠ, που χτυπούσαν καμπανάκια για την επείγουσα κατάσταση στην οποία έχουμε περιέλθει όσον αφορά τη λειψυδρία: στα μέσα Σεπτεμβρίου ο πρόεδρος της εταιρείας ύδρευσης Γιώργος Στεργίου είχε αναφέρει στο Action 24 πως με βάση τα νούμερα την τρέχουσα περίοδο και «εφόσον οι κλιματολογικές συνθήκες συνεχίσουν να είναι το ίδιο κακές, όπως σήμερα, έχουμε νερό μέχρι και τα τέλη του 2027, για 2,5 χρόνια δηλαδή».

Δύο μήνες πριν από τις δηλώσεις του προέδρου, στη γενική συνέλευση των μετόχων της ΕΥΔΑΠ, ο διευθύνων σύμβουλος Χάρης Σαχίνης είχε επίσης αναφερθεί στο κίνδυνο εξάντλησης των αποθεμάτων, με τη διαφορά ότι εκείνος έκανε λόγο για το τέλος της υδρολογικής περιόδου 2026-2027, δηλαδή τον Σεπτέμβριο του 2027.

Με βάση τα επίσημα δελτία της ΕΥΔΑΠ, πριν από λίγες ημέρες τα συνολικά αποθέματα για τις ανάγκες υδροδότησης της Αττικής έφταναν τα 370 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού. Αν συνεχιστεί η πτωτική πορεία τους με τους ρυθμούς των τελευταίων δύο ετών, του χρόνου τέτοια εποχή θα βρίσκονται στα 120 εκατομμύρια, δηλαδή θα επαρκούν για μερικούς μήνες. Και αν ισχύει αυτό που είχε πει τον Ιούλιο ο Γενικός Διευθυντής Υδρευσης της ΕΥΔΑΠ Γιώργος Καραγιάννης, ότι «κάθε χρόνο η Αθήνα καταναλώνει 400 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερό», τα 120 εκατομμύρια, αν βρέξει ελάχιστα, φτάνουν – δεν φτάνουν για έξι μήνες.

Ωστόσο, υπάρχει και χειρότερο σενάριο, το οποίο έχει επιβεβαιωθεί ιστορικά: το 1989, πριν από την μεγάλη λειψυδρία της περιόδου 1990-1993, τα αποθέματα ήταν σε υψηλότερο επίπεδο από τα σημερινά. Τον Νοέμβριο εκείνης της χρονιάς έφταναν τα 420 εκατομμύρια κυβικά μέτρα, ήταν δηλαδή 50 εκατομμύρια περισσότερα απ’ ό,τι σήμερα, και μέσα σε έναν χρόνο, έως τον Νοέμβριο του 1990, είχαν μειωθεί κατά περίπου 300 εκατομμύρια. Το οποίο σημαίνει ότι υπάρχει περίπτωση τέτοια εποχή του χρόνου να έχουμε επαρκή αποθέματα για λιγότερο από έξι μήνες – κάτι που μας φτάνει έως τον Μάιο του 2027.

Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι πρόσφατα πανεπιστημιακοί έκαναν λόγο για ποσότητες νερού που επαρκούν αρκετά λιγότερο απ’ όσο ανέφεραν τα υψηλόβαθμα στελέχη της ΕΥΔΑΠ. Για παράδειγμα, στα τέλη Οκτωβρίου ο καθηγητής υδατικών πόρων στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Χρίστος Καραβίτης δήλωσε στον AΝΤ1 ότι «το νερό που έχουμε στους ταμιευτήρες επαρκεί για περίπου ενάμιση χρόνο – εάν δεν βρέξει από τον Δεκέμβριο κυρίως, έως και τον Φεβρουάριο, Μάρτιο, θα έχουμε σημαντικά ενδεχομένως θέματα».

Και τι κάνουν οι αρμόδιοι για αυτό;

Στην ομιλία του στις 30 Οκτωβρίου ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας αναφέρθηκε «στο μεγάλο έργο της γενιάς μας», το σχέδιο «Εύρυτος»: «Η μερική Εκτροπή Κρικελιώτη και Καρπενησιώτη προς τον Εύηνο. Το έργο αυτό συμβολίζει την καλή, ανεμπόδιστη ροή (Εὖ + ῥέω) και θα θωρακίσει την Αττική για τα επόμενα 30 χρόνια», είπε. Προσέθεσε, δε, ότι η ολοκλήρωση του έργου εκτιμάται ότι «θα πραγματοποιηθεί στο πρώτο εξάμηνο του 2029, σε περίπου 4 έτη από σήμερα».

Προφανώς εάν τα αποθέματα υπολογίζεται ότι τελειώνουν είτε τον Μάιο είτε στα τέλη του 2027, ο «Εύρυτος» δεν προορίζεται για την άμεση, επείγουσα ανάγκη, αλλά για τη μακροπρόθεσμη κάλυψη της Αττικής – και καλά κάνει, αφού τα θέματα της κλιματικής αλλαγής δεν αντιμετωπίζονται με κοντόφθαλμες ενέργειες..

Από την άλλη, δεν μπορείς να πεις ότι θα κάνω «διαλειμματική από το νερό» από τον Μάιο του 2027 έως ότου ολοκληρωθεί ο «Εύρυτος», οπότε;

«Ταυτόχρονα, η ΕΥΔΑΠ τρέχει βραχυπρόθεσμες δράσεις, με στόχο την άμεση υδροδοτική θωράκιση της Αττικής: Μεταξύ άλλων, αξιοποιεί και ενεργοποιεί γεωτρήσεις σε Μαυροσουβάλα, Ούγγρους και Βοιωτικό Κηφισό με συνολική συνεισφορά περίπου 150 εκατ. κυβικά μέτρα νερό τον χρόνο, μόλις ολοκληρωθούν», είπε ο υπουργός κατά την πρόσφατη ομιλία του.

Με τον Εύρυτο να μπαίνει στην υδροδότηση της Αττικής μάλλον από το 2029, αυτό το «μόλις ολοκληρωθούν» για τις γεωτρήσεις, ελπίζει κανείς να είναι μέσα στον επόμενο ενάμιση χρόνο. Ομως, αν εξαιρέσει κανείς τις γεωτρήσεις στους «Ούγγρους», την περιοχή κοντά στην Παραλίμνη του νομού Βοιωτίας, οι υπόλοιπες έχουν έντονα στοιχεία déjà vu.

Τον Σεπτέμβριο του 2024, ο (τότε) υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θόδωρος Σκυλακάκης, σε ειδική συνέντευξη Τύπου, παρουσίασε τις (τότε) επτά βασικές πρωτοβουλίες που περιλαμβάνει η στρατηγική της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας. Και τότε στα βραχυπρόθεσμα μέτρα περιλαμβάνονταν η ενεργοποίηση γεωτρήσεων στη Μαυροσουβάλα και η προσθήκη εφεδρικών γεωτρήσεων μέσου ρου του Βοιωτικού Κηφισού. Αυτές οι δύο δράσεις εκτιμούνταν ότι θα απέφεραν 75 εκατομμύρια κυβικά μέτρα ανά έτος.

Τα ίδια, πάνω-κάτω, είχε αναφέρει και ο πρόεδρος της ΕΥΔΑΠ Γιώργος Στεργίου τον Αύγουστο του 2024. Τότε είχε πει ότι η ΕΥΔΑΠ είχε ολοκληρώσει εγκαίρως όλες τις πρόδρομες εργασίες και έθεσε σε λειτουργία 17 γεωτρήσεις στην Μαυροσουβάλα, ενώ επεσήμανε ότι «θα ενεργοποιήσουμε» και άλλες διαθέσιμες γεωτρήσεις. «Συνολικά θα προσθέσουμε περίπου 75 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερό», είχε αναφέρει στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων. Και τον Ιούλιο του 2024 ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΥΔΑΠ είχε πει στη γενική συνέλευση ότι η εταιρεία προετοιμάζεται να θέσει σε λειτουργία και τις γεωτρήσεις του μέσου ρου του Βοιωτικού Κηφισού.

Παρά τις δράσεις που εξαγγέλθηκαν το 2024, τα αποθέματα μέσα σε έναν χρόνο, από τον Νοέμβριο του 2024 έως σήμερα έχουν μειωθεί περισσότερο από 210 εκατομμύρια κυβικά μέτρα. Και η αξιοποίηση των υπόγειων αποθεμάτων στον Βοιωτικό Κηφισό δεν μπορεί να πει κανείς πως είναι κάτι που θα έχουμε αύριο μεθαύριο, παρότι συζητείται εδώ και ενάμιση χρόνο. Αντιθέτως, τοποθετείται τον Μάρτιο του 2027.

Στη σχετική ομιλία του τον Οκτώβριο, ο νυν υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου, πέρα από τη Μαυροσουβάλα και τις γεωτρήσεις του Βοιωτικού Κηφισού, ανέφερε και γεωτρήσεις στους «Ούγγρους».

Θα μπορούσαν οι «Ούγγροι» να κάνουν τη διαφορά και να μη διψάσει η Αττική; Θα πρέπει. Πάντως η ΕΥΔΑΠ τοποθετεί την ολοκλήρωση της ενεργοποίησης των γεωτρήσεων εκεί, την άνοιξη του 2026.

Και αν κάτι δεν πάει καλά; Δεδομένου ότι τα 150 εκατομμύρια κυβικά μέτρα ανά έτος που μπορούν να δώσουν –σύμφωνα με όσα ανέφερε ο υπουργός– οι προαναφερόμενες γεωτρήσεις, επαρκούν για την υδροδότηση της Αττικής για μερικούς μήνες, και επειδή τα μεγάλα έργα τύπου «Εύρυτος» ποτέ στο παρελθόν δεν έχουν ολοκληρωθεί στην ώρα τους, υπάρχει κάποιο εναλλακτικό σχέδιο για να μην πούμε το νερό νεράκι;

Υπάρχει, λένε οι αρμόδιοι: Η αφαλάτωση σε μονάδες που θα δίνουν άλλα 87,5 εκατομμύρια κυβικά μέτρα. Μόνο που εκτιμάται ότι αυτές οι μονάδες, εάν προχωρήσουν με διαδικασίες κατεπείγοντος, που σημαίνει όχι διεθνή διαγωνισμό, αλλά με πρόσκληση υποψηφίων αναδόχων, θα έχουν χρόνους υλοποίησης 2 με 2,5 χρόνια . Δηλαδή, από τα τέλη του 2027 και βλέπουμε.

Και φυσικά, θα πρέπει πάντα να έχουμε στο μυαλό μας και το ύστατο, αλάνθαστο εναλλακτικό σχέδιο: χορό της βροχής, και αν και αυτό δεν πιάσει, τούβλο στο καζανάκι.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News