Πρωτοπόρος στην προστασία των παιδιών από την ανεξέλεγκτη χρήση των social media θα μπορούσε να καταστεί η Ευρωπαϊκή Ενωση, χάρη σε μια νέα πρόταση νόμου που κερδίζει έδαφος στις Βρυξέλλες. Στην παρατήρηση προβαίνει το Politico σημειώνοντας ότι στόχος της πρωτοβουλίας –της οποίας ηγείται η Ελλάδα με την υποστήριξη της Γαλλίας και της Ισπανίας– είναι ο καθορισμός νέων κανόνων από την ΕΕ για τον μαζικό περιορισμό της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης από παιδιά, εν μέσω αυξανόμενων ανησυχιών σχετικά με τις σοβαρές επιπτώσεις της υπερβολικής παραμονής στο Διαδίκτυο.

Το ζήτημα άρχισε να απασχολεί ολοένα περισσότερες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις αφότου η Αυστραλία προέβη στον καθορισμό ελάχιστης ηλικίας (τα 16 έτη) για τη δημιουργία λογαριασμών σε ορισμένα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μέτρο που πρόκειται να τεθεί σε ισχύ στα τέλη του τρέχοντος έτους.

Σύμφωνα με έγγραφο που περιήλθε στην κατοχή του Politico, Ελλάδα, Γαλλία και Ισπανία θέλουν οι Βρυξέλλες να προχωρήσουν περαιτέρω, θεσπίζοντας μια ηλικία ψηφιακής ενηλικίωσης για ολόκληρη την ΕΕ, κάτω από την οποία οι ανήλικοι θα χρειάζονται τη συγκατάθεση των γονέων τους για να συνδεθούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αυτό σημαίνει ότι τα παιδιά δεν θα μπορούν να έχουν αυτόματα πρόσβαση σε καμία από τις πιο δημοφιλείς εφαρμογές, όπως το TikTok, το Instagram και το Snapchat.

Η πρόταση, που υπογράφεται από τη γαλλίδα υπουργό Τεχνητής Νοημοσύνης, Κλάρα Σαπάζ, τον υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης της Ελλάδας, Δημήτρη Παπαστεργίου, και τον υπουργό Ψηφιακής Πολιτικής της Ισπανίας, Οσκαρ Λόπες Αγουέδα, πρόκειται να συζητηθεί από τους υπουργούς ψηφιακών υποθέσεων της ΕΕ στις αρχές Ιουνίου.

Υπέρ της πρωτοβουλίας λειτουργεί και η επικείμενη ανάληψη (την 1η Ιουλίου) της εκ περιτροπής προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ από τη Δανία, η οποία έχει ήδη δεσμευθεί να αναλάβει δράση στις Βρυξέλλες. «Η προστασία των παιδιών μας στο διαδίκτυο θα αποτελέσει βασική προτεραιότητα της επερχόμενης δανικής προεδρίας της ΕΕ», δήλωσε σε ανακοίνωσή της η υπουργός Ψηφιακών Υποθέσεων της Δανίας, Καολίνε Στέιτζ Ολσεν. Η πρωθυπουργός της χώρας, Μέτε Φρεντέρικσεν, έχει επίσης δηλώσει παλαιότερα ότι τάσσεται υπέρ της απαγόρευσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για άτομα κάτω των 15 ετών.

Αξιωματούχος με γνώση της σχετικής διαδικασίας ανέφερε πως η πρόταση έχει ήδη αποσταλεί σε άλλες χώρες, προς άγραν υποστήριξης ενόψει της συνόδου των αρμόδιων υπουργών τον επόμενο μήνα. Οπως επισημαίνεται στο δημοσίευμα του Politico, η πρωτοβουλία καταδεικνύει πως οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες δεν είναι ευχαριστημένες με τον ρυθμό με τον οποίο κινούνται οι ρυθμιστικές αρχές των Βρυξελλών και, κατά συνέπεια, ενώνουν τις δυνάμεις τους σε μια νέα προσπάθεια να αποτρέψουν την υπερβολική έκθεση των παιδιών σε οθόνες. Η προστασία των ανηλίκων από τους  κινδύνους του διαδικτύου «απαιτεί συλλογική δράση σε πανευρωπαϊκό επίπεδο», επισημαίνεται, μεταξύ άλλων, στην πρόταση.

Το ζήτημα άρχισε να συζητείται στις Βρυξέλλες πέρυσι την άνοιξη, με πρωτοβουλία του γάλλου προέδρου: «Πρέπει να ανακτήσουμε τον έλεγχο της ζωής των παιδιών και των εφήβων μας στην Ευρώπη και να επιβάλουμε την ψηφιακή ενηλικίωση στην ηλικία των 15 ετών, όχι νωρίτερα» υποστήριξε τον Απρίλιο του 2024 ο Εμανουέλ Μακρόν.

Η Κομισιόν επεξεργάζεται ήδη ορισμένα μέτρα με επίκεντρο τους υφιστάμενους κανονισμούς, όπως ο Νόμος για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες, ο οποίος ορίζει τους κανόνες για τις διαδικτυακές πλατφόρμες. Ομως η πρόταση που προωθήθηκε από την Ελλάδα αποσκοπεί στο να κινηθεί πολύ πιο δραστικά η ΕΕ  – με υποχρεωτική επαλήθευση της ηλικίας και γονικό έλεγχο στις συσκευές, καθώς και με «ευρωπαϊκούς κανόνες» για την ελαχιστοποίηση ορισμένων λειτουργιών (όπως η αυτόματη αναπαραγωγή, η εξατομίκευση και τα αναδυόμενα παράθυρα) οι οποίες έχουν σχεδιαστεί για να αυξάνουν την ελκυστικότητα των εφαρμογών και να κρατούν τους χρήστες online για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Οσον  αφορά ειδικά το ζήτημα της επαλήθευσης της ηλικίας, προτείνεται να γίνεται σε επίπεδο συσκευών, κάτι στο οποίο εταιρείες όπως η Apple και η Google πιθανότατα θα αντιταχθούν. Οι πλατφόρμες, από την πλευρά τους, με πρώτη τη Meta, ασκούν πιέσεις για λύσεις σε επίπεδο συσκευών ή app stores, ενώ οι πάροχοι app stores και λειτουργικών συστημάτων υποστηρίζουν ότι οι λύσεις θα πρέπει να παρέχονται σε επίπεδο συσκευής. Αυτό σημαίνει ότι θα μπορούσαν να απαιτηθούν ακόμη και χρόνια για την ανάληψη ουσιαστικής δράσης από τον κλάδο, δεδομένης της διαφωνίας.

Σημειώνεται ότι η Γαλλία έχει ήδη ψηφίσει μέτρα για τον αποκλεισμό της πρόσβασης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για παιδιά κάτω των 15 ετών το 2023, αν και δεν έχουν ακόμη εφαρμοστεί πλήρως. Η υφυπουργός Ψηφιακής Πολιτικής του Μακρόν, Κλάρα Σαπάζ, διεξάγει τους τελευταίους μήνες εκστρατεία για να πείσει και άλλες χώρες να αναλάβουν δράση σε επίπεδο ΕΕ.

Οπως γράφει το Politico, η Ελλάδα, που ηγείται της πρότασης, διεξάγει μια παρόμοια εκστρατεία, αν και η άποψή της είναι ότι η πλήρης απαγόρευση δεν λειτουργεί, όπως έχει δηλώσει ο ίδιος ο έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Αντ’ αυτού η Αθήνα επικεντρώνεται στην επαλήθευση της ηλικίας, καθώς και στο ενδεχόμενο να απαιτηθεί από τις πλατφόρμες να σχεδιάζουν τις υπηρεσίες τους με γνώμονα τους ανηλίκους, αποφεύγοντας τα εθιστικά χαρακτηριστικά. Ως εκ τούτου, όμως, πολλά από τα σημεία της πρότασης παραμένουν γενικού χαρακτήρα.

Γαλλία, Ελλάδα και Ισπανία έχουν επίσης επιλεγεί για τη δοκιμή μιας εφαρμογής για την επαλήθευση της ηλικίας, την οποία έχει αναπτύξει η Κομισιόν.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News