575
O Ερντογάν και o Πούτιν χαμογελούν -και «αμφισβητούν τον σχεδιασμό του κόσμου που προέκυψε από τη Γιάλτα» | Reuters/CreativeProtagon

Τι πρέπει να κάνει η Ευρώπη με τους Ερντογάν και Πούτιν

Protagon Team Protagon Team 8 Σεπτεμβρίου 2020, 09:00
O Ερντογάν και o Πούτιν χαμογελούν -και «αμφισβητούν τον σχεδιασμό του κόσμου που προέκυψε από τη Γιάλτα»
|Reuters/CreativeProtagon

Τι πρέπει να κάνει η Ευρώπη με τους Ερντογάν και Πούτιν

Protagon Team Protagon Team 8 Σεπτεμβρίου 2020, 09:00

Τη συνολική κατάσταση που επικρατεί σήμερα στη Δύση (την οποία πολλοί διανοητές έχουν επισημάνει σαν παρακμή πολιτική, οικονομική, κοινωνική, κ.λπ.) εξετάζει και ο αρθρογράφος της ιταλικής Repubblica Εζιο Μάουρο. Τον δικό του προβολέα τον στρέφει σε ένα συγκεκριμένο σημείο: πώς οι αυταρχικοί ηγέτες εκμεταλλεύονται «την αποδυνάμωση της δημοκρατίας» με σκοπό να επιβάλουν τις επιθυμίες τους στη διεθνή σκηνή.

Ο Μάουρο, που διετέλεσε συντάκτης και διευθυντικό στέλεχος στις εφημερίδες La Stampa και La Repubblica και πλέον συγγράφει – το τελευταίο πόνημά του πραγματεύεται τη σχέση κορονοϊού και δημοκρατίας σε επίπεδο «μόλυνσης»–, παίρνει αφορμή από την τρέχουσα επικαιρότητα για να προβάλει σαν πρότυπα δεσποτισμού τη Ρωσία του Πούτιν και την Τουρκία του Ερντογάν, παρά τις τεράστιες πολιτισμικές διαφορές τους ως εθνών, ενώ η Λευκορωσία του Λουκασένκο συμπληρώνει την τριάδα.

Το «κράτος δικαίου» δεν το επικαλείται μόνο η δημοκρατία, γράφει, αλλά και τα αυταρχικά κράτη, προσχηματικά έστω. Το ποιόν τους όμως άλλα δείχνει. «Στη Ρωσία, ο κύριος ηγέτης της αντιπολίτευσης δηλητηριάστηκε με έναν νευροτοξικό παράγοντα, με το ίδιο στρατιωτικό χημικό όπλο που χρησιμοποιήθηκε ήδη σε δύο προηγούμενες δολοφονίες».

Δίπλα της, στη Λευκορωσία, «νοθεύτηκαν οι εκλογές και ακολούθησαν διαμαρτυρίες του πληθυσμού αλλά και αστυνομική βία με έναν νεκρό, δεκάδες τραυματίες και εκατοντάδες συλλήψεις».

Και «στην Τουρκία, η δικηγόρος Εμπρού Τιμτίκ, υπερασπίστρια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μόλις πέθανε στη φυλακή, ύστερα από 238 ημέρες απεργίας πείνας» έπειτα από τη «φάρσα του κράτους» να τη φυλακίσει σαν τρομοκράτη.

Αυτά φανερώνουν, λέει ο Μάουρο, ότι «κάτι έχει συμβεί και συμβαίνει», το οποίο «έχει επιτρέψει στις τρεις χώρες να ξεπεράσουν τα συνήθη όρια του δεσποτισμού και να ρίξουν τη μάσκα». Ετσι, απροκάλυπτα, «δείχνουν το πραγματικό πρόσωπό τους χωρίς συνέπειες, ούτε εσωτερικές ούτε διεθνείς». Αυτό το κάτι είναι η αδυναμία της Ευρώπης να γίνει «όχημα και εγγύηση της ειρήνης και προόδου» έπειτα από την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης, αλλά και των ΗΠΑ του «τραμπισμού» και του «απομονωτισμού», δύο δεδομένων που έφθειραν το «αμερικανικό όνειρο» και το αποσυνέδεσαν από την υπόλοιπη Δύση.

Η ισχυρότερη από τις τρεις αυταρχικές χώρες, η Ρωσία, «κάνει πραγματικότητα τη μεταδημοκρατική θεωρία» γράφει ο Μάουρο. «Ο Πούτιν καθιέρωσε νέο δόγμα, διαχωρίζοντας εννοιολογικά τη δημοκρατία από τον φιλελευθερισμό, διότι κατά τη γνώμη του ο φιλελεύθερος πολιτισμός έχει πλέον καταστεί άνευ αντικειμένου και αναποτελεσματικός».

Το αποτέλεσμα της έμπρακτης αμφισβήτησης των δημοκρατικών θεσμών «είναι μία σιδερένια γροθιά» η οποία «συνθλίβει την αντιπολίτευση, ακόμη και τις διαμαρτυρίες προτού γίνουν επικίνδυνες». Ο Μάουρο γράφει για «έλλειψη ελέγχου της εξουσίας» στη Ρωσία, αλλά και στην Τουρκία (σε δεύτερο πλάνο). Ετσι, λέει, φθάσαμε στις «απειλές μιας ρωσικής επέμβασης, αν η Ευρώπη δεν λάβει τις δέουσες αποστάσεις από τη Λευκορωσία». Καυτηριάζει πάντως και τον Ερντογάν, με την «αυτοκρατορική κλίση του», υπεύθυνη για τις «τριβές με την Ελλάδα για τη Μεσόγειο».

Το συμπέρασμα του Μάουρο από τις ίδιες του τις παρατηρήσεις είναι ότι οι αυταρχικοί ηγέτες «αμφισβητούν τον σχεδιασμό του κόσμου που προέκυψε από τη Γιάλτα».

Μπροστά σε αυτήν τη νέα κατάσταση «της εντυπωσιακής παραβίασης του νόμου, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ελευθεριών» από πλευράς «των σύγχρονων αυταρχισμών», η Δύση και ιδιαιτέρως η Ευρώπη «πρέπει να ξαναβρούν τη συνείδησή τους». Επισημαίνει ότι χρειάζεται αποκατάσταση της ηθικής στην εξωτερική πολιτική της Δύσης, αλλά και αφύπνιση της κοινής γνώμης.

Υπαινισσόμενος ότι οι κυρώσεις επινοήθηκαν με σκοπό να λαμβάνονται, και ότι τώρα πρέπει να ληφθούν (κατά της τριάδας των αυταρχικών, εννοείται), ο Μάουρο κλείνει το σημείωμά του με μία αναφορά στη γριά αλεπού της αμερικανικής διπλωματίας: «Ο Χένρι Κίσινγκερ αναγνώρισε ότι ασφάλεια χωρίς αξίες σημαίνει πλοίο χωρίς πηδάλιο, αλλά συμπλήρωσε ότι και αξίες χωρίς ασφάλεια είναι ένα πηδάλιο χωρίς πλοίο».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News

Διαβάστε ακόμη...

Διαβάστε ακόμη...