Οι ψηφοφόροι στην Πολωνία θα ψηφίσουν την 1η Ιουνίου σε δεύτερο γύρο για να εκλέξουν τον επόμενο πρόεδρό τους ανάμεσα στον φιλοευρωπαίο δήμαρχο της Βαρσοβίας Ραφάλ Τσασκόφσκι και τον εθνικιστή ιστορικό Κάρολ Ναβρότσκι.

Ο Τσασκόφσκι, που κέρδισε με μικρή διαφορά τον πρώτο γύρο των πολωνικών προεδρικών εκλογών, είναι υψηλόβαθμο μέλος του κυβερνητικού συνασπισμού του Ντόναλντ Τουσκ. Εχει υποσχεθεί να κάνει πιο φιλελεύθερους τους νόμους για την άμβλωση και να εγγυηθεί τα δικαιώματα της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ.

Η νίκη στην προεδρική κούρσα θα εδραιώσει τη θέση της κυβέρνησης και θα μπορούσε να την βοηθήσει να εκπληρώσει ορισμένες από τις φιλελεύθερες προεκλογικές υποσχέσεις της σε κοινωνικά ζητήματα όπως οι αμβλώσεις και τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ, τα οποία ο απερχόμενος λαϊκιστής πρόεδρος Αντρέι Ντούντα έχει μπλοκάρει με βέτο. Ο Τουσκ βρίσκεται στην εξουσία από τον Δεκέμβριο του 2023.

Ο δήμαρχος της Βαρσοβίας συγκέντρωσε το 31,36% των ψήφων έναντι 29,54% για τον Ναβρότσκι, σύμφωνα με την καταμέτρηση του συνόλου των ψηφοδελτίων.

Καθώς κανένας από τους δύο δεν έλαβε με την πρώτη προσπάθεια την απαιτούμενη απόλυτη πλειοψηφία, όπως άλλωστε ήταν αναμενόμενο, είναι απαραίτητος ένας δεύτερος γύρος.

Δύο υποψήφιοι της Ακροδεξιάς έλαβαν συνολικά το 21,15% των ψήφων.

Ποιοι είναι οι δύο υποψήφιοι

Πρώην υφυπουργός Εξωτερικών, ο Τσασκόφσκι είχε χάσει με πολύ μικρή διαφορά το 2020 την πρώτη κούρσα του για την προεδρία, με αντίπαλο τον Ντούντα.

Στη διεθνή σκηνή, υπογραμμίζει τη σημασία της ΕΕ, ενώ ο αντίπαλός του Κάρολ Ναβρότσκι ποντάρει κυρίως στις Ηνωμένες Πολιτείες και το ΝΑΤΟ.

Γόνος μιας οικογένειας διανοουμένων της Βαρσοβίας, ο Τσασκόφσκι είναι ο γιος ενός πρωτοπόρου της τζαζ κατά τη δεκαετία του 1950, όταν η μουσική αυτή ήταν μισητή από το κομμουνιστικό καθεστώς.

Τη στιγμή που έπεφτε το τείχος του Βερολίνου, εκείνος αποφοιτούσε από το σχολείο και εργαζόταν ως εθελοντής στις πρώτες ελεύθερες πολωνικές εκλογές που επέσπευσαν το τέλος της κομμουνιστικής εποχής.

Πήρε πτυχίο στις διεθνείς σχέσεις από το Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας και στη συνέχεια διδακτορικό με θέμα τη μεταρρύθμιση της ΕΕ. Σπούδασε επίσης στην Οξφόρδη, το Παρίσι και το Κολέγιο της Ευρώπης, κοντά στη Βαρσοβία.

Δηλωμένος ευρωπαϊστής, ομιλεί αγγλικά, γαλλικά, ιταλικά, ρωσικά και ισπανικά και είχε εργασθεί κάποτε ως δάσκαλος αγγλικών.

Το 2009 εξελέγη στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το 2013 συμμετείχε στην πρώτη κυβέρνηση του Τουσκ, πριν αυτός γίνει πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Ο Τσασκόφσκι πήρε στη συνέχεια τη θέση του υπουργού αρμόδιου για τις τεχνολογίες και μετά έγινε υφυπουργός Εξωτερικών, ενώ το 2017 εξελέγη αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος.

Δήμαρχος της Βαρσοβίας εξελέγη για πρώτη φορά το 2018 και επανεξελέγη το 2024.

Παντρεμένος και πατέρας δύο παιδιών, υποσχέθηκε να υπερασπισθεί τα δικαιώματα των γυναικών και να νομιμοποιήσει τις αμβλώσεις στην καθολική χώρα, όπου η διαδικασία αυτή είναι σχεδόν απαγορευμένη με νόμο της προηγούμενης κυβέρνησης, που είχε προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων. Τον Μάρτιο δήλωσε πως θέλει να εργασθεί ώστε «αυτός ο μεσαιωνικός νόμος για την απαγόρευση της άμβλωσης να ανήκει στο παρελθόν».

Ο 42χρονος Κάρολ Ναβρότσκι έκανε από την πλευρά του μια προεκλογική εκστρατεία βασισμένη στο σύνθημα «Πρώτα η Πολωνία, πρώτα οι Πολωνοί», στοχοθετώντας την Ευρωπαϊκή Ένωση και την κοινότητα του σχεδόν ενός εκατομμυρίου ουκρανών προσφύγων που ζουν στη χώρα, καταγγέλλοντας τα γενναιόδωρα επιδόματα που λαμβάνουν.

Σε προεκλογικό του βίντεο δήλωνε πως οι κοινωνικές παροχές «προορίζονται πρώτα απ’ όλα για τους Πολωνούς» και πως «στις ουρές στους γιατρούς και τα νοσοκομεία» οι πολωνοί πολίτες πρέπει «να έχουν προτεραιότητα».

Κατηγόρησε επίσης την Ουκρανία ότι «δεν έχει επιδείξει ευγνωμοσύνη γι’ αυτά που έχουν κάνει οι Πολωνοί», και τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, για «αυθάδεια».

Το εθνικιστικό PiS, κύριος σχηματισμός της αντιπολίτευσης και στην εξουσία από το 2015 ως το 2023, αποφάσισε, τον Νοέμβριο, να υποστηρίξει την υποψηφιότητα του ιστορικού.

Θαυμαστής του Ντόναλντ Τραμπ, ο Ναβρότσκι τον συνάντησε στον Λευκό Οίκο δύο εβδομάδες πριν από τις εκλογές. Ισχυρίζεται πως ο αμερικανός πρόεδρος του είπε: «Θα νικήσετε».

Η συνάντηση αυτή είχε προκαλέσει στην Πολωνία κατηγορίες για αμερικανική ανάμειξη στις προεδρικές εκλογές.

Στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ο Ναβρότσκι ζήτησε να γίνονται έλεγχοι στα σύνορα με τη Γερμανία ώστε να εμποδίζεται η είσοδος μεταναστών, που επαναπροωθούνται, σύμφωνα με τον ίδιο, απ’ αυτή τη χώρα, και ζήτησε να καταβάλει το Βερολίνο στην Πολωνία αποζημιώσεις για τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Δεκαπέντε ημέρες πριν από τον πρώτο γύρο, η υποψηφιότητά του κλονίσθηκε από ένα σκάνδαλο.

Στη διάρκεια τηλεοπτικού debate, στο οποίο αντιτάχθηκε στην επιβολή φόρου στα ακίνητα, υποστήριξε πως δεν διαθέτει ο ίδιος παρά μόνο ένα διαμέρισμα.

Ομως, μέσα ενημέρωσης αποκάλυψαν ότι είχε αποκτήσει και ένα δεύτερο από έναν ηλικιωμένο με μια συναλλαγή που χαρακτηρίσθηκε «σκοτεινή» από παρατηρητές και πολιτικούς αντιπάλους του.

Από το 2021 διευθύνει το Ινστιτούτο Ιστορικής Μνήμης (IPN), το οποίο έχει αναλάβει να διεξαγάγει έρευνες σχετικά με τα εγκλήματα των ναζί και των κομμουνιστών.

Πέρυσι η Ρωσία πρόσθεσε το όνομά του στον κατάλογο των καταζητουμένων της λόγω της δράσης του για την κατεδάφιση μνημείων της σοβιετικής εποχής στην Πολωνία.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News