Βαβέλ είναι το ίδιο το ανθρώπινο σώμα. Αυτό θα γκρεμιστεί, μετά θα σηκωθεί ξανά, θα φτιάξει νέες αφηγήσεις, καινούριες αφηγήσεις και συλλογικότητες πριν αυτοκαταστραφεί. Αυτή η πορεία, σε τέσσερα διακριτά επεισόδια συνθέτουν την νέα δημιουργία του χορογράφου και σκηνοθέτη Κωνσταντίνου Ρήγου, της «Βαβέλ», που παρουσιάζει από τις 29 Μαίου και για τέσσερις παραστάσεις στο Ιδρυμα Κακογιάννη. Το Protagon βρέθηκε στις πρόβες. Αντικρίσαμε μια χορογραφική αλλά και σκηνική προσέγγιση που φανερώνει πώς ο Ρήγος αυτή τη φορά έρχεται περισσότερο εσωτερικός, μινιμαλιστικός, πιο βαθιά σωματικός από ποτέ.

«Το ιδανικό είναι να επαναπροσδιορίζεις τον εαυτό σου σε κάθε νέα δημιουργία» λέει. «Κάθε φορά που κάνω κάτι με την Οκτάνα –επειδή είναι κάτι πολύ σπάνιο και ιδιαίτερο- θέλω να έχει κάτι το τολμηρό μέσα». Καθώς ο Ρήγος είναι ένας δημιουργός που φημίζεται για την τόλμη του –από το γυμνό επί σκηνής, μέχρι την ανατροπή και την πληθωρικότητα που σε οδηγεί σε υψηλής συχνότητας σκέψεις και εικόνες- τον ρωτήσαμε τι είναι τολμηρό στην «Βαβέλ». Διότι τα υλικά του, όπως τα βλέπουμε στην τετράγωνη σκηνή που είναι στρωμένη με ένα πυκνό στρώμα μαύρου χώματος που παραπέμπει σε λάβα, είναι τα ελάχιστα δυνατά. «Τα τολμηρά στοιχεία για εμένα στη Βαβέλ έχουν σχέση με το ύφος, τον ρυθμό, το κινησιολογικό πρότυπο που αγγίζει το όριο του physical χορού –και δεν εννοώ με την έννοια του αθλητισμού. Εχει ιδιαιτέρως έντονα το στοιχείο του ανθρώπινου σώματος.» Μα αυτό δεν είναι χαρακτηριστικό του χορού ούτως ή άλλως; «Στην Βαβέλ το ανθρώπινο σώμα γκρεμίζεται σαν τον πύργο της Βαβέλ» αποκαλύπτει.

Το έργο ξεκινά με έναν σεισμό, τα τέσσερα σώματα των χορευτών –τρεις άντρες, μια γυναίκα- είναι σχεδόν θαμμένα στα συντρίμμια, η πλάτη του σκηνικού που παραπέμπει σε ταμπέλες με φώτα φθορίου σαν και αυτά που βλέπουμε στον δρόμο, έχει καταρρεύσει. Η πρώτη σκηνική φράση του έργου είναι «Μετά το γκρέμισμα», λέει ο Ρήγος. «Ξεκινάμε με το να ξαναδούμε ποιοι είμαστε μετά το γκρέμισμα του πύργου, να διαπιστώσουμε αν μπορούμε να κάνουμε σχέσεις, να δημιουργήσουμε ομάδες και να οδηγηθούμε στην αυτοκαταστροφή για να γκρεμίσουμε τον Πύργο. Και ξανά από την αρχή. Αυτή είναι η ιστορία της ανθρωπότητας εξάλλου. Στην παράσταση διακρίνουμε αυτά τα τέσσερα επεισόδια».

Δημιούργησε την χορογραφία στην αρχή μέσα στη σιωπή, μετά με μουσικές που ένιωσε ότι ενώνουν αυτό που θέλει να πει και στη συνέχεια πάνω σε αυτόν τον άξονα δημιούργησε την μουσική για την Βαβέλ ο Θοδωρής Ρέγκλης. Η παράσταση ξεκινά και τα τέσσερα σώματα των χορευτών είναι πεσμένα στο πάτωμα, καλυμμένα με λάβα. Κάνουν σπασμωδικές κινήσεις, προσπαθούν να στραφούν προς το φως, να σηκωθούν, να γίνουν πάλι άνθρωποι, όντα που πατάνε στα πόδια τους και μπορούν να αρθρώσουν λέξεις.

«Ηξερα από την αρχή ότι ήθελα να κάνω αυτή τη χορογραφία για την Μαρκέλλα Μανωλιάδη (είναι και βοηθός χορογράφου στην Βαβέλ) και τους Μιχάλη Κριεμπάρδη, Γιάννη Μίχο, Χρήστο Στρινόπουλο» λέει. «Μου αρέσει που κυριαρχεί το αντρικό στοιχείο. Από την άλλη η γυναικεία παρουσία που συμβολίζει και την γέννηση τονίζεται ακόμα περισσότερο από τον αριθμό ένα που έχει συμβολική δύναμη. Κατέληξα να είναι τέσσερις επί σκηνής διότι το κουαρτέτο έχει μια αυστηρότητα. Όπως και το τετράγωνο σχήμα που επέλεξα για τη σκηνή». Ο Κωνσταντίνος Ρήγος εκτός από τη σύλληψη και τη χορογραφία υπογράφει και τα σκηνικά, ενώ η Εφη Κύργια υπογράφει την δραματουργία και ο Αγγελος Παναγόπουλος είναι βοηθός σκηνοθέτη και οργάνωσης παραγωγής.

Τα σώματα έχουν ξυπνήσει κινούνται στον χώρο ντυμένα με μακό μπλούζες ώσπου ανακαλύπτουν και ανασύρουν ένα σώμα από την μαύρη τρύπα. «Είναι και οι τέσσερις διαρκώς στην σκηνή, για ελάχιστες στιγμές τους χάνουμε κυρίως μέσω της αλλαγής των φωτισμών που μας δίνει μια αίσθηση μεγάλων συνδέσμων καθώς περνάμε σε άλλα επεισόδια», λέει ο Ρήγος. Ανασύρουν το σώμα, το στήνουν, σαν άγαλμα, τοποθετούν τα χέρια του, τα πόδια, το κεφάλι. Και σιγά-σιγά οι υπόλοιποι τρεις δημιουργούν μαζί του αφηγήσεις, σαν τοιχογραφίες, εικόνες που παγώνουν για λίγο για μια φωτογραφία της στιγμής με όλα τα ένστικτα να είναι παρόντα: περιέργεια, τρυφερότητα, αγωνία, λαχτάρα, μένος, αδηφαγία.

«Είμαι εμμονικός σε αυτή τη χορογραφία» λέει ο Κωνσταντίνος Ρήγος ενώ η σκηνική δράση συνεχίζεται. «Εχω ένα στοιχείο μόνο και αυτό εξελίσσω: είναι ο δρόμος προς την αυτοκαταστροφή. Η αναγέννηση με ενδιαφέρει μόνο για να μπορέσουμε να οδηγηθούμε ξανά στην καταστροφή». Σώματα γυμνά τυλιγμένα με λάβα κυλάνε και πέφτουν κάτω από τη σκηνή, η Μαρκέλλα Μανωλιάδη φορά τελετουργικά μια μεταλλική ποδιά που παραπέμπει σε πάγκο χασάπη, ένα «ρούχο» που θυμίζει Pacco Rabanne και χορεύει με διαρκείς φράσεις ενώ πλάι οι υπόλοιποι αποδίδουν τους δικούς τους σωματικούς μονολόγους.. Ρωτάω τον Κωνσταντίνο Ρήγο με ποια φράση τελειώνει χορογραφικά και σκηνικά η «Βαβέλ» του. «Μπορουμε να ξαναμιλήσουμε;» λέει. Και θυμάμαι αυτομάτως τη φράση του Μπόρχες από τη «Βιβλιοθήκη της Βαβέλ», που σημειώνει: «Εσύ που με διαβάζεις, είσαι σίγουρος ότι καταλαβαίνεις τη γλώσσα μου;». Η παράσταση είναι κατάλληλη για θεατές άνω των 18 ετών.

Info

Ιδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης
Βαβέλ
Χοροθέατρο Οκτάνα και Κωνσταντίνος Ρήγος
Από 29 Μαΐου ως και 1η Ιουνίου
21.00

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News