Κινούμαι ανάμεσά τους με μικρά βήματα: σαν ένα ιδιότυπο δάσος, μια κοινότητα, ακόμη και σαν οστεοφυλάκιο μπορώ να τα δω. Είναι μαύρα κουτιά, τέλεια κατασκευασμένα, λες από εργαστήριο προϊόντων υψηλής τεχνολογίας. Ναι αυτό είναι στην όψη. Το τέλειο κέλυφος για το μύχιο μυστικό, το πιο στεγανό κέλυφος της απειλής και του ζόφου. Ποια ερμηνεία να διαλέξω; Δεν μπορώ να διαλέξω, είναι μαύρο κουτί, συμπαγές έτοιμο να εκραγεί. Άρα είναι όλα, μπορεί να κρύψει τα πάντα – και το πηχτό σκοτάδι της καταστροφής και την λάμψη αξιών και συναισθημάτων.

Η ιδέα της Δανάης Στράτου μοιάζει τόσο απλή που γίνεται θεμελιώδης. «Ήρθε η ώρα να ανοίξουμε τα μαύρα κουτιά» λέγεται η έκθεσή της που ανοίγει απόψε στην Γκαλερί Ζουμπουλάκη στην πλατεία Κολωνακίου και αναρωτιέμαι αν θα μπορούσε να είναι ποτέ πιο επίκαιρη. Ταυτίζεται απολύτως με αυτό που μοιραζόμαστε τα τελευταία χρόνια:  Η αγωνία όσων χάνονται και η αγωνία να διαφυλάξουμε τα πιο πολύτιμα. Η αγωνία της επαπειλούμενης καταστροφής (κοινωνικής, οικονομικής, οικολογικής) και μαζί το κομματάκι από τον κόρφο μας, εκεί που προστατεύουμε με κάθε τρόπο μια παλλόμενη χτυπημένη καρδιά.

Εκατό μαύρα σιδερένια κουτιά: καθένα του κρύβει και αποκαλύπτει μέσα από την οθόνη του ένα μήνυμα – μια λέξη, ήχο και αριθμό. Τίποτε δεν έχει αφεθεί στην τύχη ή στο περίπου από την Στράτου. Μετρήσεις και στατιστικές, θεωρίες οικονομικές και πορίσματα μαθηματικά, όλα μετρημένα, γονιμοποιούν και θεμελιώνουν την ιδέα της. Τους ήχους που βγαίνουν από τα κουτιά: παλμός καρδιάς, ήχος ρολογιού βόμβας, μόνιτορ μηχανικής υποστήριξης αναπνοής, παλμογράφος;

Τους αριθμούς που αποτιμούν τα μεγέθη από εκατοστά μέχρι τα αναρίθμητα μηδενικά –  κλίμακες. Τα λόγια: μονολεκτικά, ερωτήσεις – λέξεις: τι θέλουμε, τι ζούμε, τι φοβόμαστε. Λέξεις κυρίαρχες που περιγράφουν το αναπόδραστο, λέξεις της επιθυμίας, της ντροπής και της ευχής.

Τα μαύρα κουτιά που όλοι ξέρουμε ανοίγουν κατόπιν εορτής (μαύρης εορτής!) μετά από την τέλεση της καταστροφής και αποκαλύπτουν την πηγή του κακού, το τι στ’ αλήθεια έγινε, όταν όλοι υφιστάμεθα πλέον τις συνέπειες. Η Δανάη Στράτου μας καλεί να ανοίξουμε τα κουτιά πριν από «το  τέλος» για να δούμε αλήθειες, φόβους, απώλειες, όνειρα – να βρούμε τρόπο να μιλήσουμε σε μια εποχή θορυβωδέστατης αλαλίας. Σκέφτομαι ότι το κατάφερε με τρόπο θαυμαστό και απολύτως φυσικό να δείξει (για άλλη μία φορά) πώς η απτή ζωή και η τέχνη τις ίδιες φλέβες έχουν.

*Τα εγκαίνια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν σήμερα 19/4, στις 8μμ, στη Γκαλερί Ζουμπουλάκη, Πλ. Κολωνακίου 20.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News