Τους Γκανέζους δεν τους θέλουν καθώς «δεν ξέρουν ούτε καν να κρατάνε το όπλο». Θέλουν, όμως, όλους όσοι κατάγονται από το Τσαντ «γιατί αυτοί αισθάνονται πως είναι Λίβυοι και έχουν όρεξη να πολεμήσουν» αλλά και όσους ήρθαν από την Ερυθραία επειδή «είναι γεννημένοι στρατιώτες».

Οι καλύτεροι από όλους, ωστόσο, είναι οι Σουδανοί διότι «πολλοί έφθασαν εδώ ως μισθοφόροι και είναι εύκολο για αυτούς να πάρουν έναν συμπατριώτη τους και να τον στρατολογήσουν στις πολιτοφυλακές». Ο οδικός κόμβος Φασελόμ στην περιφέρεια της Τρίπολης είναι «το παζάρι του στρατιώτη, το πολυκατάστημα των μισθοφόρων χαμηλού κόστους, το self-service του μετανάστη προς στρατολόγηση», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά σε ρεπορτάζ του ο Φραντσέσκο Μπατιστίνι, απεσταλμένος της Corriere della Sera στην Τρίπολη.

Κάθε μέρα στις 6 το πρωί στον κόμβο Φασελόμ της πρωτεύουσας της Λιβύης αλλά και σε άλλες διασταυρώσεις σε όλες τις μεγάλες πόλεις της εμπόλεμης χώρας εκτυλίσσεται η ίδια πανομοιότυπη σκηνή, τόσο στην Τρίπολη του πρωθυπουργού Φαγέζ αλ Σαράζ όσο και στην Κυρηναϊκή του στρατάρχη  Χαλίφα Χαφτάρ. Η ζήτηση για μαχητές στη Λιβύη είναι μεγάλη και οι στρατολόγοι αμφοτέρων των παρατάξεων αναζητούν, είτε σε πολυκατοικίες που χτίζονται είτε σε καφέ και μπαρ, μετανάστες και πρόσφυγες πρόθυμους να πάρουν τα όπλα. Αρκεί να σημειωθεί πως σήμερα στη Λιβύη ο αριθμός των ανθρώπων που παραμένουν στα κέντρα κράτησης έχει μειωθεί σημαντικά. Οι περισσότεροι περιφέρονται στους δρόμους των μεγάλων πόλεων της Λιβύης, ελεύθεροι να ονειρεύονται την Ευρώπη καθώς αγωνίζονται να επιβιώσουν.

Δεκάδες Αφρικανοί συγκεντρώνονται καθημερινά σε ημικατεστραμμένες πλατείες και πεζοδρόμια και περιμένουν την άφιξη ντόπιων εργοδοτών οι οποίοι περνάνε ανά διαστήματα και σταματούν για μερικά λεπτά, περιεργάζονται τους εργάτες (σε τιμές προσφοράς) και διαλέγουν: κάποιον που να ξέρει να ασπρίζει σπίτια, έναν που να είναι διαθέσιμος να αδειάζει από το πρωί μέχρι το βράδυ καμιόνια γεμάτα μπάζα για πέντε ευρώ και, εσχάτως, όλους όσοι μπορούν να πάνε στον πόλεμο. Στην πρώτη, μάλιστα, γραμμή εάν ξέρουν να πολεμούν, διαφορετικά στα μετόπισθεν.

Για τις όποιες υπηρεσίες προσφέρουν, φέρεται ότι οι αφρικανοί μετανάστες αμείβονται με 300 ευρώ τον μήνα, λαμβάνοντας επίσης τροφή και στέγη. Εως πρόσφατα αρκετοί αρνούνταν. Πλέον, ωστόσο, φαίνεται πως η στρατολόγησή τους έχει καταστεί σχεδόν υποχρεωτική. «Εως και πριν από δύο ημέρες σύχναζε εδώ ένα αγόρι από το Τσαντ, ο Αμπού Μπακάρ. Είναι χτίστης. ‘Εάν θέλεις τη δουλειά’, του είπαν, ‘πρέπει πρώτα να πας στη ζώνη του Σαλάχ αλ Ντιν» εξήγησαν στον ιταλό δημοσιογράφο. «Μα εκεί δεν υπάρχουν εργοτάξια, εκεί είναι το μέτωπο» απάντησε εκείνος. «Ξέρει πώς να το χειριστεί» του αποκρίθηκαν αυτοί.

Επίσημα η αγοραπωλησία στρατιωτικών υπηρεσιών μεταξύ των ντόπιων και των μεταναστών από άλλες χώρες της Αφρικής δεν υφίσταται. Λόγω της διεθνούς κατακραυγής που είχε ξεσηκώσει τον Νοέμβριο του 2017 η προβολή ενός ντοκιμαντέρ του CNN  που έδειχνε Αφρικανούς να πωλούνται σε σκλαβοπάζαρα στη Λιβύη. Ομως όταν ο ιταλός απεσταλμένος απηύθυνε σχετικό ερώτημα στον 50χρονο Νάσερ Ααμάρ, διοικητή μιας πολιτοφυλακής 300 ανδρών που υπερασπίζεται την Τρίπολη, εκείνος του απάντησε επίσης ερωτηματικά: «Γιατί χρησιμοποιούμε τους μετανάστες; Γιατί δεν πηγαίνετε να ρωτήσετε τον Χαφτάρ γιατί χρησιμοποιεί μισθοφόρους από τον Νίγηρα, αντάρτες από το Μάλι, αξιωματικούς από την Αίγυπτο, την Ιορδανία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα;»

Η διαδικασία της στρατολόγησης εκτυλίσσεται ως εξής: «Δεν σου λένε να ενταχθείς στις πολιτοφυλακές» εξήγησε στην ιταλική εφημερίδα ένας 44χρονος Νιγηριανός. «Εμφανίζονται στο εργοτάξιο του λίβυου εργοδότη και τον ενημερώνουν πως χρειάζονται 15 ανθρώπους για να τους στείλουν στο μέτωπο για έναν μήνα. Ο εργοδότης πληρώνεται και οι μετανάστες, εάν θέλουν να μη χάσουν τη δουλειά τους, υποχρεούνται να υπακούσουν και να ενταχθούν στις πολιτοφυλακές. Οποιος δεν συμφωνεί, αντικαθίσταται από κάποιον άλλον. Οι περισσότεροι καταλήγουν στα μετόπισθεν, να πλένουν καζάνια. Οσοι είναι από το Τσαντ και την Ερυθραία, επειδή είναι πιο εξοικειωμένοι με τα όπλα, πηγαίνουν στην πρώτη γραμμή».

Δεν είναι, ωστόσο, όλοι σίγουροι πως όντως στη Λιβύη στρατολογούνται καταναγκαστικά μετανάστες. «Κάποιοι πολεμούν οικειοθελώς. Οσον αφορά τους υπόλοιπους ενδέχεται να τους εκμεταλλεύονται οι πολιτοφυλακές. Πρακτικά, όμως, αυτό δεν μπορεί να χαρακτηριστεί στρατολόγηση. Κανένας δεν έχει βρει στοιχεία που να αποδεικνύουν πως οι μετανάστες εξαναγκάζονται να πολεμήσουν» υποστήριξε η Ντονατέλα Ροβέρα, στέλεχος της Διεθνούς Αμνηστίας.

Ο Βενσάν Κοσετέλ, όμως, αξιωματούχος της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες έχει καταγγείλει εδώ και πολύ καιρό πως στο κέντρο κράτησης του Κασέρ Μπεν Γκασίρ, οι Λίβυοι υπόσχονται ελευθερία σε όλους όσοι αποδέχονται να στρατολογηθούν.

«Κανένας δεν μου ζήτησε να στρατολογηθώ. Αλλά γιατί όχι; Εκείνα είναι σίγουρα λεφτά» σημείωσε από την πλευρά του Ασράφ Ουκάντου. Πρόσφατα ο 22χρονος από το Σουδάν εργάστηκε τρεις ημέρες επί δώδεκα ώρες την ημέρα για έναν μηχανικό. «Στο τέλος με ξυλοκόπησε και δεν μου έδωσε φράγκο. Καλύτερα στις πολιτοφυλακές».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News