Για τα δυτικά δεδομένα ήταν μια μάλλον περίεργη εικόνα: ο επικεφαλής μιας επίλεκτης και μυστικοπαθούς στρατιωτικής δύναμης που απολαμβάνει τη δημοφιλία ενός πολιτικού ή ακόμη και ενός ροκ σταρ.

Ο γκριζομάλλης Κασέμ Σουλεϊμανί, που δολοφονήθηκε τη νύχτα της Πέμπτης σε επίθεση αμερικανικού drone στη Βαγδάτη, ήταν ακριβώς μια τέτοια περίπτωση. Εμφανιζόταν στην τηλεόραση, έδινε (λίγες και όχι σε Δυτικούς) συνεντεύξεις, είχε και λογαριασμό στο Instagram, ενώ για χάρη του γράφτηκαν και τραγούδια.

Οι βασικές δραστηριότητες του Σουλεϊμανί και της Δύναμης Κουντς που διηύθυνε ήταν και παραμένουν στη σκιά και ο ίδιος μόλις πρόσφατα αποφάσισε να βγει στο φως – αν και όχι εντελώς.

Μιλούσε με όλες τις πολιτικές παρατάξεις και, βέβαια, είχε απευθείας γραμμή επικοινωνίας με τον ανώτατο ηγέτη του Ιράν, τον Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, στον οποίο και αναφερόταν αποκλειστικά. Τον περιέγραφαν πάντως σαν άνθρωπο εξαιρετικά ήρεμο και ολιγόλογο, ο οποίος σπανίως ύψωνε τη φωνή και μόνο άκουγε. Ηταν όμως το de facto No2 του ιρανικού καθεστώτος.

Τα τελευταία χρόνια βρισκόταν κάπου μεταξύ του Ιράν, του Ιράκ, της Συρίας και του Λιβάνου, κατευθύνοντας τις επιχειρήσεις της Τεχεράνης και εμπεδώνοντας την επιρροή της σε μια τεράστια και τρομακτικά ευαίσθητη πολιτικά περιοχή, σχεδόν ως τη Μεσόγειο.

Είχε γεννηθεί στο Ραμπόρ του ανατολικού Ιράν το 1957, γιος αγρότη. Ο ίδιος έλεγε πως στα 13 του είχε αναγκαστεί να πάει σε μια γειτονική πόλη για να δουλέψει και να ξεπληρώσει τα χρέη του πατέρα του προς το καθεστώς του σάχη.

Μετά την επανάσταση του αγιατολάχ Χομεϊνί και την ανατροπή της μοναρχίας, ο Σουλεϊμανί εντάχθηκε στους Φρουρούς της Επανάστασης. Σύντομα βρέθηκε στην πρώτη γραμμή του μετώπου στον πόλεμο με το Ιράκ όπου διέπρεψε σε αναγνωριστικές επιχειρήσεις μέσα στο εχθρικό έδαφος.

Ανέβηκε την ιεραρχία, έγινε διοικητής ταξιαρχίας και, παρά τις απώλειες της μονάδας του και τραυματισμούς του, δεν το έβαλε κάτω, γράφει ο Guardian. Στον πόλεμο ήλθε σε επαφή με τις παραστρατιωτικές δυνάμεις,  τις οποίες θα αξιοποιούσε χρόνια αργότερα.

Σε ένα μεγάλο πορτρέτο του στο περιοδικό New Yorker το 2013, ο Σουλεϊμανί περιγραφόταν σαν άνθρωπος με αυστηρούς και μάλλον λιτούς τρόπους, που τον καθοδηγούσε πολύ περισσότερο ο εθνικισμός παρά ο θρησκευτικός φανατισμός.

Ξυπνούσε πολύ νωρίς, κοιμόταν νωρίς το βράδυ. Είχε τρεις γιους και δύο κόρες· μία από τις κόρες ζούσε στη Μαλαισία, με τον πατέρα της να ανησυχεί γιατί «ξεμάκραινε από τους τρόπους του Ισλάμ». Κάποιες φορές τον συνόδευε στα ταξίδια η σύζυγός του.

Η εισβολή των ΗΠΑ στο Ιράκ το 2003 τον βρήκε επικεφαλής της Δύναμης Κουντς (η λέξη σημαίνει Ιερουσαλήμ), του πλέον επίλεκτου σώματος των Φρουρών της Επανάστασης.

Το χάος στο Ιράκ στα χρόνια μετά την πτώση του Σαντάμ Χουσεΐν άνοιξε ένα μεγάλο παράθυρο ευκαιρίας για το Ιράν. Οι σιίτες μαχητές κάτω από την ομπρέλα της Τεχεράνης και με την καθοδήγηση της Κουντς, εξαπέλυσαν κύμα βίας τόσο κατά των σ6υμμαχικών δυνάμεων όσο και κατά του ιρακινού στρατού.

Ο διοικητής των αμερικανικών δυνάμεων στην χώρα, ο στρατηγός Πετρέους, τον χαρακτήριζε «μια πραγματικά διαβολική φιγούρα». Του είχε εξάλλου περάσει ένα μήνυμα όπου τού έλεγε: «Στρατηγέ Πετρέους, μάθε ότι εγώ ο Κασέμ Σουλεϊμανί ελέγχω την πολιτική του Ιράν για το Ιράκ, τον Λίβανο, τη Γάζα και το Αφγανιστάν. Ο πρεσβευτής [του Ιράν] στη Βαγδάτη είναι μέλος της Κουντς, το ίδιο και ο αντικαταστάτης του».

Λίγο αργότερα, είχε παραδεχτεί ο ίδιος, πέρασε στο λιβανέζικο έδαφος — στο πλευρό της σιιτικής Χεζμπολάχ — το μεγαλύτερο μέρος του πολέμου Ισραήλ-Λιβάνου το 2006.

Στη Συρία, ανέφερε το 2015 το BBC, ο Σουλεϊμανί πιστωνόταν με την στρατηγική που γύρισε την αναμέτρηση προς την πλευρά του Μπασάρ αλ Ασαντ και βοήθησε τον πρόεδρο να καταλάβει εκ νέου στρατηγικής σημασίας πόλεις. Χάρη σε αυτόν μεταγωγικά αεροσκάφη γεμάτα οπλισμό έκαναν τακτικά δρομολόγια από το Ιράν στη Συρία. Πιστώνεται όμως και με την εξάλειψη της –από κάθε άποψης πολύ επικίνδυνης– παρουσίας του ISIS στο Ιράκ.

Επισήμως το Ιράν δεν είχε καμία αποστολή ενόπλων τμημάτων του ούτε στη Συρία ούτε και στο Ιράκ – αν και δεν έκανε ιδιαίτερες προσπάθειες να κρύψει την έμμεση εμπλοκή του. Αυτό δεν πέρασε απαρατήρητο από τις ΗΠΑ ούτε και το Ισραήλ, το οποίο έχει προχωρήσει σε δεκάδες μικρά και μεγαλύτερης σημασίας χτυπήματα σε ελεγχόμενες από το Ιράν στρατιωτικές εγκαταστάσεις στο έδαφος της Συρίας.

Η επιρροή του ήταν τεράστια και στο εσωτερικό της χώρας του. Αυτός, αναφέρει ο Guardian, κατέπνιξε  τις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις του 2009.

Μια σειρά από μαρτυρίες αμερικανών αξιωματούχων δείχνουν ότι ο Σουλεϊμανί είχε σημαντική επιρροή –και στην πράξη χειριζόταν ο ίδιος- ζητήματα εξωτερικής πολιτικής που σχετίζονταν με το Ιράκ και το Αφγανιστάν. Από αυτόν και όχι ίσως τον υπουργό Εξωτερικών έπαιρναν εντολές πρέσβεις και άλλοι αντιπρόσωποι.

Πιο πρόσφατα ο Σουλεϊμανί άρχισε να βγαίνει πιο μπροστά και να γίνεται σταδιακά ένας σταρ της ιρανικής πολιτικής. Θα μπορούσε να διεκδικήσει ένα δημόσιο αξίωμα;

Οι φήμες ότι θα ήταν υποψήφιος πρόεδρος στις εκλογές του 2021 (αλλά και νωρίτερα, το 2017) ήταν πολλές, άλλοι πίεζαν προς αυτή την κατεύθυνση. Ερευνα που δημοσιοποιήθηκε το 2018 από το ινστιτούτο IranPoll και το Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ, έδειξε ότι το 83% των Ιρανών είχε θετική γνώμη για τον Σουλεϊμανί, ποσοστό μεγαλύτερο από τον πρόεδρο Χασάν Ρουχανί και τον επικεφαλής της ιρανικής διπλωματίας Μοχαμάντ Τζαβάντ Ζαρίφ.

Ο ίδιος το απέρριψε. Πιθανόν δεν θα το χρειαζόταν.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News