Ηταν ο τελευταίος «των μεγάλων» μιας θρυλικής οικογένειας της ελληνικής ναυτιλίας. Λίγο πριν τη μία τα ξημερώματα της Πέμπτης ο Αλέξανδρος Γουλανδρής άφησε την τελευταία του πνοή σε ηλικία 90 ετών στο σπίτι του, δίπλα στα εγγόνια του και στα παιδιά του. Ηταν εφοπλιστής, άνθρωπος του κόσμου, ευεργέτης. Και όλα αυτά διατηρώντας πάντα χαμηλούς τόνους.

Μια ιδιοτροπία της μοίρας; Ενα από τα τελευταία όνειρά του ήταν να «αναστήσει» το θρυλικό θωρηκτό Αβέρωφ. Και αυτό το μεγαλόπνοο σχέδιο τέθηκε μόλις πριν από έναν μήνα σε φάση υλοποίησης καθώς το ιστορικό πλοίο βρίσκεται πλέον στα ναυπηγεία Σκαραμαγκά για εργασίες συντήρησης και επισκευής. Ο Αλέξανδρος Γουλανδρής πρόλαβε να το δει να πλέει ξανά στη θάλασσα σε αυτό το ταξίδι προς τα ναυπηγεία.

H συμπάθειά του για το Αβέρωφ πηγάζει λένε από μια άγνωστη ιστορία -μια ακόμη άγνωστη ιστορία καθώς στον Αλέξανδρο Γουλανδρή, δεν άρεσε να συζητά πολύ για αυτά. Ηταν την εποχή που ο Ευάγγελος Αβέρωφ ήταν υπουργός Αμυνας όταν η οικογένεια Γουλανδρή είχε δωρίσει στο Πολεμικό Ναυτικό δύο παράκτια περιπολικά, τα οποία ονομάστηκαν Νικόλαος Γουλανδρης Ι και Νικόλαος Γουλανδρής ΙΙ.

Ο Αλέξανδρος Γουλανδρής ήταν γιος του σπουδαίου ανδριώτη εφοπλιστή Νικόλαου Ι. Γουλανδρή και εγγονός του Ιωάννη Πέτρου Γουλανδρή (1840-1927) που υπήρξε ο γενάρχης της δυναστείας, καραβοκύρης και πλοίαρχος ιστιοφόρων τις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα, ένας από τους κορυφαίους της μοναδικής ναυτικής παράδοσης της Ανδρου. Μαζί με τον αδελφό του Γιάννη (Τζον) και τον δίδυμό του Λεωνίδα συνέχισαν μετά τον θάνατο του πατέρα τους, το 1957, την οικογενειακή παράδοση στη ναυτιλία, ενώ η αδελφή τους Αννα συνέδεσε το όνομά της, ως σύζυγος του αείμνηστου ηθοποιού Δημήτρη Χορν, με το Ιδρυμα Γουλανδρή-Χορν.

Ο Αλέξανδρος Γουλανδρής διανύοντας την ένατη δεκαετία της ζωής του, παρέμενε ένας απλός και διακριτικός άνθρωπος, ο οποίος μοίραζε τη ζωή του ανάμεσα στην Αθήνα, το Πόρτο Χέλι και την Ελβετία. Ωστόσο η απώλεια της πολυαγαπημένης συζύγου του, Μαριέττας, το περασμένο Πάσχα επιβάρυνε δραματικά την κατάσταση της υγείας του.

Ως γνωστόν ο όμιλος που φέρει το όνομα του Νικόλαου Γουλανδρή -NJ Goulandris Group- πρωτοστατεί εδώ και δεκαετίες στην ελληνική ναυτιλία, ενώ σημαντικά είναι και τα βήματα ακόμη μιας εταιρείας του ομίλου της Andriaki Shipping η οποία μετρά πέντε πετρελαιοφόρα και άλλα τέσσερα να αναμένονται. Αξιοσημείωτο είναι επίσης το γεγονός πως τα πλοία του ομίλου είναι πετρελαιοφόρα με ελληνική σημαία.

Εκτός από τα επιχειρηματικά του επιτεύγματα στο χώρο της ναυτιλίας -σήμερα ο όμιλος αριθμεί δεκάδες πετρελαιοφόρα και καράβια μεταφοράς ξηρού φορτίου- υπάρχει σημαντικό είναι και το φιλανθρωπικό του έργο, άγνωστο σε πολλούς. Οπως αναφέρει ο ιστότοπος Εν Ανδρω, ο Αλέξανδρος Γουλανδρής υπήρξε ευπατρίδης τζέντλεμαν και πραγματικός άρχοντας, βοηθώντας διακριτικά και με πολλούς τρόπους τον τόπο την καταγωγής του, την αγαπημένη του Ανδρο και όχι μόνο.

Μια από τις επιφανέστερες χορηγίες του ήταν η ανακατασκευή του εκπληκτικής αρχιτεκτονικής φάρου της Χώρας, Τουρλίτη. Σύμβολο της ναυτοσύνης, αλλά και της ναυτικής ισχύος της Ανδρου χτίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα.

Τον ξανακατασκεύασε πάνω στα αρχικά σχέδια του το 1994 στη μνήμη της χαμένης κόρης του Βιολαντώς πάνω στα ερείπια του προηγούμενου που βομβάρδισαν και κατέστρεψαν εκδικητικά οι Γερμανοί το 1943. Υπήρξε επίσης μέγας χορηγός της Μονής Παναχράντου βοηθώντας σημαντικά στην ανοικοδόμηση μεγάλου μέρους της, αλλά και της προβυζαντινής εκκλησιάς των Αγίων Σαράντα στην Κουβάρα.

Δωρεές σε ιδρύματα και συλλόγους και όχι μονάχα της Ανδρου ο Αλέξανδρος Γουλανδρής προσέφερε πάντα με χαρά. Και αυτές οι ενέργειές του -τις οποίες κατά κανόνα κρατούσε εντελώς μυστικές- ήταν που έκαναν κάποιους ανθρώπους να τον αποκαλούν «Μέγα Αλέξανδρο».

Το Μέγαρο και η Αμάλ Αλαμουντίν

Σημαντική ήταν η παρουσία του και στον κόσμο της τέχνης. Λίγοι ξέρουν ότι τα τελευταία τέσσερα χρόνια (2013-2016) ήταν ο αποκλειστικός και διακριτικός χορηγός του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών σε κορυφαίες ετήσιες παραστάσεις του. Καλεσμένοι κορυφαία παγκοσμίως μουσικά σύνολα και κορυφαίοι διεθνώς μαέστροι και μουσικοί όπως η Φιλαρμονική του Λονδίνου, του Βερολίνου, του Ισραήλ, του Αμστερνταμ, της Ραδιοφωνίας των Παρισίων, όπως ο Ζούμπιν Μέτα, ο Γκάτι, ο Σοκίεβ, ο Λεωνίδας Καβάκος κ.α.

Οπως επίσης ελάχιστοι ξέρουν ότι ήταν εκείνος που ήταν ο χορηγός της αμοιβής της λονδρέζικης δικηγορικής εταιρείας που το 2015 παρέδωσε στο υπουργείο Πολιτισμού τη νομική γνωμοδότηση για τη διεκδίκηση της επανένωσης των Γλυπτών του Παρθενώνα. Στην δικηγορική φίρμα, ως γνωστόν, μετείχε και η Αμάλ Αλαμουντίν, σύζυγος του Τζορτζ Κλούνεϊ.

Δεκάδες πίνακες και διάφορα άλλα έργα κοσμούν τα σπίτια της οικογένειας του Αλέξανδρου Γουλανδρή σε Αθήνα, Πόρτο Χέλι και Ελβετία. Το όνομά του είχε γραφτεί πριν από τρία χρόνια στην New York Post όταν σε δημοπρασία του οίκου Sotheby’s, πουλήθηκε το εξαίσιο γλυπτό του Αλμπέρτο Τζιακομέτι, «Το Αρμα». Ο συντάκτης του άρθρου είχε γράψει πως το εντυπωσιακό έργο είχε περάσει στα χέρια του έλληνα εφοπλιστή το 1972. Το χάλκινο γλυπτό που φιλοτεχνήθηκε το 1950 από τον Τζιακομέτι είχε αγοραστεί, σύμφωνα με το δημοσίευμα, έναντι 375.000 δολαρίων.

Η κηδεία του θα γίνει την επόμενη εβδομάδα στις 31 Μαΐου στο Α’ Νεκροταφείο της Αθήνας όπου θα θαφτεί δίπλα στην αγαπημένη του Μαριέττα. Ο λόγος της χρονικής απόστασης είναι για να μπορέσουν να έρθουν συγγενείς και φίλοι του εκλιπόντος από το εξωτερικό.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News