494
| Creative Protagon

Μια Μεταπολίτευση διαρκείας

Ελένη Λετώνη Ελένη Λετώνη 24 Ιουλίου 2025, 12:32
|Creative Protagon

Μια Μεταπολίτευση διαρκείας

Ελένη Λετώνη Ελένη Λετώνη 24 Ιουλίου 2025, 12:32

Κάθε χρόνο στις 24 Ιουλίου γιορτάζουμε την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, που έλαβε χώρα το –μακρινό πλέον– 1974. Πρόκειται για μια Δημοκρατία την οποία περιμέναμε πολλά χρόνια να έρθει – δεκαετίες ολόκληρες για την ακρίβεια.

Τυπικά, η αποκατάσταση της Δημοκρατίας πραγματοποιήθηκε με την επιστροφή του Κωνσταντίνου Καραμανλή στην Ελλάδα μετά την κατάρρευση της χούντας, ως επακόλουθο της Κυπριακής τραγωδίας. Η αλήθεια όμως είναι ότι η Δημοκρατία μας παρέμενε ατελής επί δεκαετίες.

Τα 18 χρόνια (ναι, μόνο τόσα ήταν!) που παρεμβλήθηκαν μεταξύ της λήξης του Εμφυλίου Πολέμου και του Πραξικοπήματος της 21ης Απριλίου 1967 η Δημοκρατία μας κουβαλούσε τα κατάλοιπα του εμφυλίου σπαραγμού και τον φόβο του κομμουνιστικού κινδύνου, με τον Στρατό δοξασμένο και το Στέμμα να ασκεί την προσφιλή του παρεμβατικότητα στην πολιτική ζωή της χώρας.

Πριν; Πριν είχαμε την Κατοχή και τον Εμφύλιο. Αιματοβαμμένη μπήκε και αιματοβαμμένη βγήκε η δεκαετία του 1940.

Ακόμα πιο πριν; Τέσσερα χρόνια δικτατορίας του Ιωάννη Μεταξά, ενός προσωποπαγούς φασιστοειδούς καθεστώτος, που επιβλήθηκε –και επιβίωσε– χάρη στην υποστήριξη του τότε βασιλιά Γεωργίου Β’.

Κι ακόμα πιο πριν; Μια προβληματική Δημοκρατία, αυτή της περιόδου του ελληνικού Μεσοπολέμου. Μια περίοδος που ξεκίνησε με τη μεγαλύτερη στρατιωτική και εθνική καταστροφή του Ελληνισμού, τη Μικρασιατική Καταστροφή, που σημαδεύτηκε από τη Δίκη και την Εκτέλεση των Έξι και που έγινε το σκηνικό αλλεπάλληλων στρατιωτικών πραξικοπημάτων.

Μην πάμε ακόμα πιο πίσω, γιατί θα βρεθούμε στην «καρδιά» του Εθνικού Διχασμού και στο στρατιωτικό κίνημα που εγκαινίασε όχι μόνο μια νέα εποχή για τη χώρα αλλά και τις παρεμβάσεις του Στρατού στα πολιτικά δρώμενα.

Την αποκατάσταση της Δημοκρατίας λοιπόν, που ήρθε τον Ιούλιο του 1974, στην πραγματικότητα δεν την περιμέναμε μόνο επτά χρόνια – την περιμέναμε δεκαετίες ολόκληρες. Ενα κράτος που πάλευε από την ίδρυσή του να επεκτείνει τα σύνορά του, κι ένας λαός που η πολιτική αστάθεια, οι πόλεμοι, τα πραξικοπήματα και οι πτωχεύσεις είχαν γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της πραγματικότητάς του.

Ισως αυτό εξηγεί και το γιατί δυσκολευόμαστε να προσδιορίσουμε πότε –και εάν– έληξε η περίοδος που ονομάζουμε Μεταπολίτευση. Διότι «Μεταπολίτευση» σημαίνει μετάβαση από ένα πολιτικό καθεστώς σε ένα άλλο. Μεταπολίτευση ονομάζεται και η περίοδος μεταξύ της έξωσης του Οθωνα και της άφιξης του Γεωργίου Α’, παραδείγματος χάριν. Απλώς στο συλλογικό εθνικό μας υποσυνείδητο η Μεταπολίτευση έχει ταυτιστεί με το 1974.

Η πολυαναμενόμενη –και πολυπόθητη– αποκατάσταση της Δημοκρατίας λοιπόν φαίνεται ότι μας βρήκε σχετικά απροετοίμαστους, αφού μας έφερε όσα δεν είχαμε ποτέ: μια μακρά περίοδο ειρήνης, πολιτικής σταθερότητας και ευημερίας. Πολλές από τις σοβαρές παθογένειες του παρελθόντος, που ταλάνιζαν τη χώρα δεκαετίες ολόκληρες, έπαψαν να υπάρχουν (όπως η παρεμβατικότητα του Στρατού), το Πολιτειακό ζήτημα λύθηκε άπαξ διαπαντός και η Δημοκρατία έγινε η κανονικότητά μας.

Τα παιδιά της Μεταπολίτευσης –όχι εκείνοι που μεγάλωσαν επί χούντας, εμείς οι υπόλοιποι που έχουμε γεννηθεί μετά το 1974– χαιρόμαστε το προνόμιο να γκρινιάζουμε (πολλές φορές δικαίως) για ζητήματα που οι παππούδες μας θα εύχονταν να ήταν τα μόνα τους προβλήματα. Και κάπως έτσι, τα παιδιά της Μεταπολίτευσης 40ρίσαμε και 50ρίσαμε, έχοντας ζήσει όλη τη ζωή μας σε μια εποχή που δεν λέει να αλλάξει όνομα ιστορικά. Φαίνεται ότι εκείνη δεν έχει ενηλικιωθεί ακόμα…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News

Διαβάστε ακόμη...

Διαβάστε ακόμη...