Ο Παναγιώτης μπήκε στο συνοικιακό καφέ για να πάρει έναν φρέντο. Ο φίλος με τον οποίο καθόμουν, τον χαιρέτησε. Επαιζαν μαζί στη γειτονιά κάποτε, τα σπίτια τους τα χωρίζουν δύο δρόμοι. Και είχαν να ιδωθούν χρόνια. «Εχω μεγάλο πρόβλημα με το πόδι μου», μας είπε προχωρώντας με δυσκολία για να καθίσει μαζί μας.

Το πρόβλημα ξεχείλιζε από παντού. Από τα σταμπαρισμένα με λεκέδες ρούχα, το βλέμμα που χανόταν, τις βαριές, αδέξιες κινήσεις που πάλευε να μαζέψει σκεβρώνοντας το σώμα του στο κάθισμα. Το τραυματισμένο πόδι ήταν το λιγότερο, σχεδόν χανόταν μπροστά στα υπόλοιπα.

Τα ναρκωτικά σε ντύνουν με το δικό τους ένδυμα, η τοξικοεξάρτηση έχει ένα καλούπι που δεν κρύβεται με τίποτα. Οσο και αν προσπαθείς να ξεγελάσεις τον διπλανό σου, τόσο οικτρά αποτυγχάνεις.

Μίλησαν για εκείνη την εποχή που ως παιδιά έπαιζαν στα ίδια πεζοδρόμια. Η μνήμη μιας χαρούμενης παιδικότητας που το παρόν την έκανε να φαντάζει ψεύτικη, σαν ανύπαρκτη. Γιατί πώς να ταιριάξεις μαζί της την όψη ενός ναυαγισμένου στην Κόλαση;

Αρχισε να μιλάει για τη δουλειά του, στο οπτικοακουστικό θέαμα. «Καλός ήταν», μου είπε ο φίλος μου εκ των υστέρων. Τι να το κάνεις; Ποια ικανότητα και ποιο ταλέντο μπορεί να ανθήσει σε άγονη ύπαρξη, σε τέτοιο βαθμό αποστραγγισμένη από το οξυγόνο που αναδίδει την οσμή της σήψης από τις ρωγμές της;

Σηκώθηκε και έφυγε με τον ίδιο τρόπο που ήρθε, σαν φάντασμα. Τα μάτια των θαμώνων τον ακολούθησαν σιωπηλά, όπως ακολουθούν αυτούς τους ανθρώπους. Με τη λέξη «κρίμα» να πλανάται στον αέρα χωρίς να αρθρώνεται.

Η γειτονιά ξέρει τις δυστυχίες της διπλανής της πόρτας. Το βάσανο αυτού του σπιτιού με τον εξαρτημένο γιο που κακοφορμίζει με τα χρόνια. Τους συναντά στα συνοικιακά καφέ και στα σούπερ μάρκετ, μοιράζεται κουβέντες μαζί τους και συνωμοτεί με τα βλέμματα πίσω από την πλάτη τους, όταν αποχωρούν. Αλλά δεν μπορεί να διανοηθεί το μέγεθος της δυστυχίας τους, τις σκηνές που μπορεί να εκτυλίσσονται πίσω από την πόρτα τους όταν την κλείνουν και τις τραγωδίες στις οποίες μπορεί να οδηγηθούν.

«Παναγιώτης, 45 ετών, οδός Αδάνων. Αυτός είναι σίγουρα!», έστειλε ο φίλος σε φωνητικό μήνυμα την ημέρα που η είδηση για τον πατέρα που μαχαίρωσε μέχρι θανάτου τον γιο του στη Νέα Σμύρνη είχε κατακλύσει τους διαδικτυακούς τοίχους.

«Τι πατέρας είναι αυτός, τι κτήνος», σκέφτεσαι αν δεν ξέρεις την ιστορία. Αν την ξέρεις, όμως, μπορείς να διακρίνεις τον δαίμονα της απόγνωσης που όπλισε το χέρι ενός γονιού σε μια στιγμή που η ψυχική κούραση διέλυσε το θυμικό του. Οι ουσίες δεν πνίγουν μόνο τον εθισμένο, πνίγουν και τους οικείους του. Ολοι μαζί διαβαίνουν αυτόν τον δρόμο και όλοι υποφέρουν. Ενα αδιέξοδο στις πλάτες όλων.

Κανένα έγκλημα βέβαια δεν δικαιολογείται. Απλώς, τέτοιου είδους εγκλήματα μπορούν να περάσουν από τους μηχανισμούς ανάλυσης της αρχαίας τραγωδίας γιατί έχουν το βάθος της τραγικότητας των δικών της ιστοριών. Οι χαρακτήρες παλεύουν με το αδιέξοδο και στέκονται αδύναμοι μπροστά στη μοίρα τους.

Ο θάνατος φέρνει την κάθαρση στην αρχαία τραγωδία αλλά στην πραγματική ζωή ελπίζεις ότι η κάθαρση θα έρθει και χωρίς θανατηφόρο μαχαίρι μπηγμένο σε σάρκα. Κάποιες οικογένειες το καταφέρνουν. Περνάνε μέσα από τις Συμπληγάδες των ναρκωτικών και συνεχίζουν το ταξίδι τους στη ζωή.

Εχουν να σου πουν πολλά για το πώς το κατάφεραν. Υπάρχει βέβαια πάντα μια σκιά από πάνω τους, ένα σύννεφο που τους υπενθυμίζει ότι πρέπει μονίμως να κρατάνε ομπρέλα, αυτό είναι αλήθεια. Η εξάρτηση παραμονεύει για να αρπάξει ξανά το θύμα της. Αλλά πολλοί τα καταφέρνουν, να δώσουν στην κάθαρση χρώμα και ζωή, όχι αίμα και θάνατο, κι αυτό είναι σπουδαίο.

Δεν ξέρουμε τι συνέβη σε αυτή την οικογένεια και δεν βρήκε το φως μέσα στο τούνελ. Αλλά σίγουρα είναι μια υπενθύμιση ότι οι ουσίες καταστρέφουν ζωές και έχουν και παράπλευρες απώλειες. Και αν κάτι βγαίνει, ίσως, σαν συμπέρασμα, είναι ότι όλοι χρειάζονται στήριξη και βοήθεια, και οι εξαρτημένοι και μη εξαρτημένοι που ζουν μαζί τους. Ισως οι τελευταίοι χρειάζονται και περισσότερη.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News