Με τις ενεργειακές σχέσεις Ευρώπης–Ρωσίας να παραμένουν παγωμένες, αξιωματούχοι από την Ουάσινγκτον και τη Μόσχα έχουν πραγματοποιήσει συνομιλίες για πιθανή συμβολή των ΗΠΑ στην επανεκκίνηση των εξαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου προς την ευρωπαϊκή αγορά, σύμφωνα με οκτώ πηγές με γνώση των συνομιλιών, όπως ανέφερε το πρακτορείο Reuters.

Η Ευρώπη περιόρισε δραστικά τις εισαγωγές ρωσικού αερίου μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022, με αποτέλεσμα η Gazprom να καταγράψει ζημίες ύψους 7 δισεκατομμυρίων δολαρίων το επόμενο έτος. Τώρα, με τον Ντόναλντ Τραμπ να πιέζει για ειρήνη στην Ουκρανία, ενισχύεται η προοπτική ενός «ξεπαγώματος» των ενεργειακών δεσμών.

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η επανένταξη της Μόσχας στην ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου θα μπορούσε να συμβάλει στην εδραίωση μιας συμφωνίας ειρήνης με τον ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν. Παρά το γεγονός ότι οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες στράφηκαν σε εναλλακτικούς προμηθευτές, ορισμένοι αγοραστές διατήρησαν τις σχέσεις με τη Ρωσία, ενώ εκπρόσωποι της αγοράς εκτιμούν πως, σε περίπτωση ειρήνης, περισσότεροι ενδέχεται να επιστρέψουν, σύμφωνα με το δημοσίευμα.

Για τη Ρωσία, η απώλεια του μεγαλύτερου μέρους της ευρωπαϊκής αγοράς αερίου ήταν το ισχυρότερο πλήγμα στην οικονομία της την τελευταία τριετία. Το μερίδιό της έχει περιοριστεί στο 19% από 40%, κυρίως μέσω εξαγωγών LNG και ορισμένων αγωγών μέσω Τουρκίας (TurkStream). Η εμπλοκή των ΗΠΑ ενδέχεται να διευκολύνει ώστε να ξεπεραστούν πολιτικές αντιδράσεις στην Ευρώπη, ενώ ταυτόχρονα προσφέρει στην Ουάσινγκτον ρόλο εποπτείας –και ενδεχομένως ελέγχου– του όγκου ρωσικού αερίου που θα επιστρέψει στην ευρωπαϊκή αγορά, είπαν διπλωματικές πηγές και στέλεχος του Λευκού Οίκου.

Από το 2022, η Ευρώπη ενίσχυσε την προμήθεια LNG από άλλες χώρες, μεταξύ των οποίων και οι ΗΠΑ. Ο αμερικανός απεσταλμένος Στιβ Γουίτκοφ και ο ρώσος επενδυτικός απεσταλμένος Κιρίλ Ντμίτριεφ έχουν συζητήσει για τις εξαγωγές ρωσικού αερίου στο πλαίσιο συνομιλιών για την ειρήνη στην Ουκρανία, σύμφωνα με δύο από τις οκτώ πηγές που μίλησαν στο Reuters.

Ο εκπρόσωπος του Γουίτκοφ δεν σχολίασε αν το θέμα του ρωσικού αερίου συζητήθηκε. Από την πλευρά του, το Ρωσικό Ταμείο Άμεσων Επενδύσεων (RDIF) δήλωσε πως «αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν τέτοιες συζητήσεις». Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, δήλωσε στο γαλλικό περιοδικό Le Point πως η Gazprom θα εξέταζε την πώληση αερίου στην Ευρώπη, εάν ένας νέος ιδιοκτήτης αναλάμβανε τη διαχείριση των αγωγών μεταξύ Ρωσίας και Ευρώπης.

Η Gazprom εξακολουθεί να ελέγχει τους δύο αγωγούς Nord Stream 1 και 2 που διασχίζουν τη Βαλτική, με ευρωπαϊκές εταιρείες να κατέχουν μερίδια. Η Μόσχα δηλώνει έτοιμη να επαναλάβει τις εξαγωγές αερίου και γνωρίζει ότι κάποιες ευρωπαϊκές χώρες επιθυμούν ακόμα να αγοράσουν, είπε ο Πεσκόφ.

Σήμερα, αγοραστές περιλαμβάνουν την Ουγγαρία και τη Σλοβακία (μέσω TurkStream), ενώ το Βέλγιο, η Γαλλία, η Ολλανδία και η Ισπανία λαμβάνουν LNG από τη Novatek στο πλαίσιο μακροχρόνιων συμβολαίων.

Πέντε πηγές ανέφεραν στο διεθνές πρακτορείο ότι έχουν εξεταστεί διάφορα σενάρια για την αμερικανική συμμετοχή, όπως η ανάληψη μεριδίου από αμερικανικές εταιρείες στους αγωγούς Nord Stream ή μέσω Ουκρανίας, ή ακόμα και στη Gazprom. Άλλο ενδεχόμενο είναι οι ΗΠΑ να λειτουργήσουν ως ενδιάμεσοι αγοραστές: να προμηθεύονται ρωσικό αέριο και να το επανεξάγουν προς την Ευρώπη, ως έναν τρόπο άμβλυνσης της ευρωπαϊκής πολιτικής αντίθεσης στην επανέναρξη των προμηθειών.

Μεταξύ των πιθανών επενδυτών αναφέρονται οι BlackRock, Vanguard και Capital Group, οι οποίες κατέχουν 1–2% στη Gazprom. Οι δύο πρώτες εταιρείες και η Gazprom δεν απάντησαν σε αιτήματα σχολιασμού, ενώ η Capital Group αρνήθηκε να σχολιάσει.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, επίσης, δεν σχολίασε. Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έχει εκφράσει κάθετα την αντίθεσή της στην επιστροφή του ρωσικού αερίου:
«Κάποιοι επιμένουν ότι πρέπει να ξανανοίξουμε τη στρόφιγγα του ρωσικού αερίου και πετρελαίου. Αυτό θα ήταν ιστορικό λάθος, και δεν πρόκειται να το επιτρέψουμε», δήλωσε στο Ευρωκοινοβούλιο στις 7 Μαΐου.

Η Κομισιόν σκοπεύει να απαγορεύσει νέες συμφωνίες για ρωσικό αέριο έως τα τέλη του 2025 και να τερματίσει τις εισαγωγές με βάση υφιστάμενες συμβάσεις έως το τέλος του 2027 – σχέδιο που θα τεθεί σε διαπραγμάτευση τον επόμενο μήνα και απαιτεί έγκριση από το Ευρωκοινοβούλιο και την πλειοψηφία των κρατών-μελών. Η Ουγγαρία και η Σλοβακία έχουν ήδη εκφράσει την αντίθεσή τους.

Ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι προσβλέπει σε σύντομη συμφωνία ειρήνης στην Ουκρανία, η οποία –όπως είπε– θα ανοίξει τον δρόμο για οικονομική συνεργασία ΗΠΑ τόσο με τη Ρωσία όσο και με την Ουκρανία. Ο Πούτιν, από την πλευρά του, έχει τονίσει πως η Ρωσία μπορεί να ξεκινήσει άμεσα εξαγωγές αερίου στην Ευρώπη, εφόσον υπάρχει πολιτική βούληση.

Στις 30 Απριλίου, Ουάσινγκτον και Κίεβο υπέγραψαν συμφωνία για την αξιοποίηση ουκρανικών φυσικών πόρων και υποδομών, χωρίς όμως αναφορά στους αγωγούς. «Εάν συνεχιστεί αυτό το επίπεδο εμπλοκής μεταξύ της Ρωσίας και των ΗΠΑ, είναι πολύ πιθανό να υπάρξει επανάληψη των ροών ρωσικού φυσικού αερίου… με τη συμμετοχή αμερικανικών μεσαζόντων», δήλωσε πρόσωπο που γνωρίζει τις συζητήσεις.

Η Gazprom, αποφασισμένη να ανακτήσει την ευρωπαϊκή αγορά, εξετάζει την πρόταση βραχυπρόθεσμων συμβολαίων 24 μηνών με σημαντικές εκπτώσεις προς Γερμανούς πελάτες, μια αλλαγή σε σχέση με τη συνήθη πρακτική που  ζητούσε από τους αγοραστές να υπογράψουν συμβάσεις δεκαετιών.

Παρά τις διεργασίες, η γενική στάση της ΕΕ παραμένει αρνητική. Επιπλέον, εκκρεμούν πολλές νομικές υποθέσεις που σχετίζονται με την καταγγελία παλαιών συμβολαίων. Οι αγωγοί Nord Stream υπέστησαν σοβαρές ζημιές από σαμποτάζ τον Σεπτέμβριο του 2022, με τρεις από τους τέσσερις σωλήνες να έχουν τεθεί εκτός λειτουργίας. Η εισβολή στην Ουκρανία επιδείνωσε περαιτέρω την κατάσταση, με ρωσικές επιθέσεις να έχουν πλήξει αγωγούς που διασχίζουν την Ουκρανία, αν και ο βασικός διάδρομος παραμένει λειτουργικός.

Επιπρόσθετα, ο αγωγός Nord Stream 2 ουδέποτε έλαβε την τελική έγκριση από τη γερμανική κυβέρνηση για να τεθεί σε λειτουργία, όπως ανέφερε εκπρόσωπος του υπουργείου Οικονομίας της Γερμανίας.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News