Με αρκετό νερό στο κρασί -όπως, άλλωστε, αναμενόταν- καθώς θίγει ευαίσθητα ζητήματα που άπτονται του πυρήνα της εθνικής κυριαρχίας, προχωρά η φιλόδοξη πρόταση της Κομισιόν για τη δημιουργία μιας Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής (European Border and Coastguard). Προ ημερών βγήκε λευκός καπνός από την Επιτροπή Μόνιμων Αντιπροσώπων της ΕΕ (COREPER). Αλλά, ως είθισται, ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες. Και η επέμβαση ή μη της νέας υπηρεσίας στα σύνορα ενός κράτους-μέλους θα συνδέεται άμεσα με τη συμμόρφωση ή μη με τους κανόνες της Σένγκεν.

Παρά την αρχική πολιτική συμφωνία, υπάρχουν πολλά «ναι μεν αλλά». Τα κράτη-μέλη δεν έχουν συμφωνήσει ακόμα ούτε στο όνομα της νέας υπηρεσίας, ενώ το μεγάλο παιχνίδι για τη νέα υπηρεσία που θα αντικαταστήσει τη Frontex θα παιχτεί στο Ευρωκοινοβούλιο και στην πανίσχυρη Επιτροπή LIBE (Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων) που έχει εκφράσει σειρά ενστάσεων που αφορούν, μεταξύ άλλων, την προστασία των δικαιωμάτων των προσφύγων και μεταναστών, καθώς και την ανταλλαγή ή όχι μεταξύ κρατών-μελών ευαίσθητων στοιχείων που αφορούν τη φύλαξη των συνόρων.

Οι τροπολογίες πέφτουν βροχή και μέχρι τις 20 Μαΐου αναμένεται  το Ευρωκοινοβούλιο να έχει αποφανθεί επί του κειμένου στο οποίο έχουν καταλήξει οι μόνιμοι αντιπρόσωποι των «28», ώστε στη συνέχεια να πάρει το δρόμο για έγκριση από τους ευρωπαίους ηγέτες.

Η Αθήνα επιμένει στον τίτλο της νέας υπηρεσίας να αναφέρεται ρητά η Ακτοφυλακή, εκτιμώντας ότι μια τέτοια αναφορά αποτελεί αναγνώριση ότι το Αιγαίο αποτελεί εξωτερικό σύνορο της ΕΕ

Σύμφωνα με κοινοτικές πηγές, η αρχική πρόταση έχει «λειανθεί» για να αντιμετωπίσει τις αντιδράσεις από σειρά κρατών-μελών ότι θίγει ευαίσθητα θέματα εθνικής κυριαρχίας. Με απλά λόγια, ως είθισται σε ανάλογα υπερφιλόδοξα εγχειρήματα, οι αρχικές προτάσεις μετριάζονται προκειμένου να τύχουν πολιτικής έγκρισης και υποδοχής.

Υπενθυμίζεται ότι με βάση την αρχική πρόταση του αρμόδιου Επιτρόπου Δημήτρη Αβραμόπουλου, η νέα υπηρεσία θα μπορούσε να παρεμβαίνει όπου διαπιστώνονται ελλείψεις στη διαφύλαξη των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε. και κρίνεται απαραίτητη η ανάληψη επείγουσας δράσης, ακόμη και χωρίς την προηγούμενη πρόσκληση ή συναίνεση του εμπλεκόμενου κράτους-μέλους.

Η πρόταση και δη το επίμαχο άρθρο 18 έχει μετριαστεί προκειμένου να ικανοποιηθούν οι ανησυχίες σειράς κρατών-μελών που επέκριναν την Επιτροπή ότι υπερβαίνει την εθνική κυριαρχία. Στο κείμενο, η πρόταση «Η Επιτροπή προτείνει να» έχει μετατραπεί σε «Το Συμβούλιο προτείνει να» μεταθέτοντας την ευθύνη μιας ευαίσθητης απόφασης για επέμβαση της Συνοριοφυλακής στα σύνορα κράτους-μέλους στους «28». Βέβαια, η εν λόγω παρέμβαση δεν θα απαιτεί ομοφωνία, αλλά ειδική πλειοψηφία (qualified majority).

Τι θα γίνεται σε περίπτωση που το Συμβούλιο αποφασίζει τη λήψη έκτακτων μέτρων σε μια χώρα προκειμένου να διαφυλαχθούν τα εξωτερικά σύνορα της Ενωσης; Εφόσον η χώρα αρνείται να συμμορφωθεί, ή να συναινέσει, η διαδικασία θα συνδέεται με τους κανόνες του Κώδικα Συνόρων Σένγκεν( Schengen Borders Code). Οπερ σημαίνει ότι εφόσον κρίνεται ότι το κράτος-μέλος, παρά τις προειδοποιήσεις, δεν έχει διορθώσει τις αδυναμίες φύλαξης των συνόρων, ώστε να προστατευθούν τα ευρωπαϊκά σύνορα, θα υφίσταται και τις συνέπειες, δηλαδή την ενεργοποίηση από την πλευρά του Συμβουλίου ενός επιχειρησιακού πλάνου για άμεση επέμβαση της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής. Η ρύθμιση που αφορά άμεσα την Ελλάδα ως το μαύρο πρόβατο της φύλαξης των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ.

Τελευταίο, αλλά όχι λιγότερο σημαντικό, το όνομα της νέα υπηρεσίας. Σύμφωνα με πληροφορίες, είναι πολλά τα κράτη-μέλη που αντιδρούν στην ονομασία Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή και θα ήθελαν απλώς το όνομα της νέας υπηρεσίας να είναι «Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή». Η Αθήνα, όμως, επιμένει -για ευνόητους λόγους- στον τίτλο της νέας υπηρεσίας να αναφέρεται ρητά η Ακτοφυλακή, προφανώς εκτιμώντας ότι μια τέτοια αναφορά αποτελεί περαιτέρω αναγνώριση ότι το Αιγαίο αποτελεί εξωτερικό σύνορο της ΕΕ.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News