Το μέλλον του πολέμου είναι εδώ. Στην Ουκρανία, τα στρατιωτικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη περνούν πλέον στη φάση της Τεχνητής Νοημοσύνης που επιτρέπει να «συνεργάζονται» μεταξύ τους και να κινούνται ως συντονισμένο σμήνος. Ετσι, αντί για πιλότους εξοπλισμένους με χειριστήρια τύπου βιντεοπαιχνιδιού, τα αυτόνομα drones που δοκιμάζονται στα μετόπισθεν μπορούν ήδη να «αποφασίζουν» μόνα τους πώς θα εκτελέσουν μια απoστολή.

To σκηνικό θυμίζει ταινία επιστημονικής φαντασίας αλλά είναι απολύτως αληθινό και προσελκύει το έντονο ενδιαφέρον από τις ΗΠΑ και την Κίνα, που παρακολουθούν με μεγάλη προσοχή τη νέα εποχή του πολέμου.

«Καθώς ο πόλεμός της κατά της Ρωσίας παρατείνεται, η Ουκρανία αναδεικνύεται σε πεδίο δοκιμών για πολεμικές επιχειρήσεις αιχμής, συμπεριλαμβανομένων των μη επανδρωμένων αεροσκαφών και άλλων οχημάτων που είναι ικανά να εκτελούν από μόνα τους τμήματα της αποστολής τους» σημειώνει σε ρεπορτάζ του το Politico.

Tα αυτόνομα drone της ουκρανικής εταιρείας ΤΝ, Swarmer, έχουν ήδη περάσει δοκιμές μάχης και η αξιοποίησή τους στοχεύει στο να καλύψει τις ελλείψεις σε ανθρώπινο δυναμικό, που έχουν φέρει σε δύσκολη θέση τις ένοπλες δυνάμεις της χώρας τις τελευταίες εβδομάδες.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του ιστοτόπου, με τη χρήση ΤΝ τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη της εταιρείας μπορούν να αντιδρούν αυτόνομα στις μεταβαλλόμενες συνθήκες και να επικοινωνούν μεταξύ τους για να ενορχηστρώνουν μια εξόρμηση. Το πλεονέκτημά τους είναι ότι κάνουν σε δευτερόλεπτα πράγματα που ένας άνθρωπος θα χρειαζόταν ώρες ώστε να επεξεργαστεί έναν μεγάλο όγκο πληροφοριών.

Παρότι η απόφαση για επίθεση σε έναν στόχο θα λαμβάνεται πάντα από έναν άνθρωπο, τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη ενεργούν ήδη μόνα τους στις δοκιμές για κρίσιμα τμήματα της αποστολής. Παράλληλα, εκτός από τα επιθετικά drones, μεγάλη σημασία αποκτούν πλέον και τα αναγνωριστικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη, που χρησιμοποιούν την αναγνώριση εικόνας για να καταργήσουν το GPS ή να εντοπίσουν και να αναγνωρίσουν καμουφλαρισμένους στρατιωτικούς στόχους.

Οπως ανέφερε στο Politico o 33χρονος αναπληρωτής πρωθυπουργός της Ουκρανίας, Μιχάιλο Φεντόροφ, η ΤΝ μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό στόχων και στη συνέχεια, ακόμη κι αν το drone έχει χάσει την επικοινωνία με τον χειριστή του, να μπορεί να συνεχίσει αυτόνομα και να χτυπήσει τον στόχο. Ο ίδιος πρόσθεσε ότι 10 εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Ουκρανία αναπτύσσουν τεχνολογία ΤΝ για να βοηθήσουν τα drones να φτάσουν στους στόχους τους.

«Η προσφερόμενη τεχνολογία απέχει πολύ από τα ρομπότ τύπου Terminator» σχολιάζει ο ιστότοπος, καθώς, μεταξύ άλλων, η απόφαση για την εμπλοκή με έναν συγκεκριμένο στόχο εξακολουθεί να ανήκει σε έναν άνθρωπο που λαμβάνει τις αποφάσεις. «Αλλά για πόσο καιρό ακόμη;» διερωτάται το Politico.

«Αν σκεφτείτε ότι η ΤΝ είναι τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη που λαμβάνουν αυτόνομα και ανεξάρτητα κάποιες αποφάσεις για να χτυπήσουν ή να μη χτυπήσουν κάτι, δεν υπάρχει κάτι τέτοιο ακόμη» δήλωσε ο Φεντόροφ στον ιστότοπο. «Πιστεύω όμως ότι θα το δούμε στο μέλλον».

Νωρίτερα, σε συνέντευξή του στο Associated Press το 2023, ο Φεντόροφ ήταν πιο σαφής: Είχε πει ότι τα αυτόνομα μη επανδρωμένα αεροσκάφη που θα εκτελούν επιθετικές ενέργειες είναι «ένα λογικό και αναπόφευκτο επόμενο βήμα».

Ο Πίτερ Σίνγκερ, αμυντικός αναλυτής και συγγραφέας του μπεστ σέλερ «Wired for War» του 2009, θεωρεί ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία παίζει έναν παρόμοιο ρόλο με τον ισπανικό εμφύλιο πόλεμο, ο οποίος χρησίμευσε ως πρόβα τζενεράλε για τις νέες τεχνικές και τεχνολογίες ενόψει του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

«Υπάρχει μια συζήτηση στους αμυντικούς κύκλους που λέει ότι στην Ουκρανία, ναι, υπάρχουν μη επανδρωμένα αεροσκάφη, αλλά υπάρχουν επίσης χαρακώματα και κανόνια, οπότε τίποτα ουσιαστικά δεν αλλάζει» σχολιάζει ο Σίνγκερ. «Αυτό είναι σαν να κοιτάμε την Ισπανία το 1936 και να λέμε “χρησιμοποιούν ακόμα τουφέκια”, αγνοώντας τις νέες τεχνολογίες, όπως οι εναέριοι βομβαρδισμοί» προσθέτει για να αντικρούσει την άποψη ότι τίποτα δεν αλλάζει.

Καθώς η Ουκρανία και η Ρωσία πολεμούν, όλοι οι άλλοι, κυρίως οι ΗΠΑ και η Κίνα, παρακολουθούν και μαθαίνουν για τη χρήση των μη επανδρωμένων αεροσκαφών και της ΤΝ, και πώς τα δύο αυτά στοιχεία συνδυάζονται. Η Ουκρανία είναι πλέον ένα οικοσύστημα στρατιωτικής καινοτομίας που θα καθορίσει την επόμενη μέρα του πολέμου.

Βεβαίως, όπως σημειώνει το Politico, μεταξύ των ανθρώπων που παρακολουθούν τα τεκταινόμενα στην Ουκρανία είναι και εκείνοι που προσπαθούν να εμποδίσουν την εν λόγω τεχνολογία από το να καρποφορήσει και να εφαρμοστεί πλήρως στην πράξη. Και, φυσικά, έχουν τους λόγους τους.

Στα τέλη Απριλίου, αντιπρόσωποι από 143 χώρες ενώθηκαν με ακτιβιστές και ακαδημαϊκούς στη Βιέννη για να συμμετάσχουν στη μεγαλύτερη διάσκεψη που έχει γίνει ποτέ για τα αυτόνομα οπλικά συστήματα. «Αυτή είναι η “στιγμή Οπενχάιμερ” της γενιάς μας» δήλωσε ο αυστριακός υπουργός Εξωτερικών, Αλεξάντερ Σάλενμπεργκ, στο ακροατήριο. «Τα αυτόνομα οπλικά συστήματα θα γεμίσουν σύντομα τα πεδία μάχης. Η τεχνολογία προχωρά με ιλιγγιώδη ταχύτητα, ενώ η πολιτική δεν μπορεί να ακολουθήσει».

Αλλοι ομιλητές στη συνάντηση της Βιέννης υπογράμμισαν ότι ο κίνδυνος που ελλοχεύει με τα αυτόνομα όπλα (ή «ρομπότ δολοφόνους», όπως τα αποκαλούν οι επικριτές τους) είναι πως οι μαζικές δολοφονίες θα γίνουν μια μηχανοποιημένη, εύκολη υπόθεση. Ενώ τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη ελεγχόμενα από την ΤΝ θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ακόμη και από τρομοκράτες που στοχεύουν πολίτες.

Επίσης, προκύπτει το ερώτημα τι θα συμβεί όταν ισχυρές δυνάμεις, όπως η Κίνα και οι ΗΠΑ, μπουν στο παιχνίδι. «Αν έχουμε μισό εκατομμύριο μη επανδρωμένα αεροσκάφη σε ένα κοντέινερ, που μπορούν να βγουν και να σκοτώσουν περίπου μισό εκατομμύριο ανθρώπους, αυτό είναι ένα όπλο μαζικής καταστροφής» σημείωσε και πάλι ο Σάλενμπεργκ.

Η λύση κατά τον ίδιο είναι μια Συνθήκη που θα απαγορεύει τα πλήρως αυτόνομα όπλα, οι ενέργειες των οποίων δεν μπορούν να προβλεφθούν. Με άλλα λόγια, ο στόχος κατά τον Σάλενμπεργκ είναι να απαγορευτούν «τα όπλα που έχουν σχεδιαστεί με τρόπο ώστε να μην μπορούν να χρησιμοποιηθούν σύμφωνα με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο». Ο αυστριακός υπουργός Εξωτερικών αναγνώρισε ωστόσο ότι πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και της Ρωσίας, αντιτίθενται επί του παρόντος στην πρωτοβουλία αυτή.

Οι Ουκρανοί τι λένε; Ο Φεντόροφ, ο αναπληρωτής πρωθυπουργός της Ουκρανίας, δήλωσε στο Politico ότι δεν πιστεύει σε γρήγορες αποφάσεις για τον περιορισμό τέτοιων τεχνολογιών. «Είμαι βέβαιος ότι το ζήτημα του περιορισμού της χρήσης της Τεχνητής Νοημοσύνης θα πρέπει να επιλυθεί» δήλωσε. «Μετά τη νίκη μας»…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News