Απόδειξη είναι ένα βιβλίο–έργο τέχνης, γραμμένο και εικονογραφημένο από τον ίδιο, σπάνιο πλέον, του οποίου η τιμή είναι ανάλογη της φήμης του συγγραφέα του. Τα 400 αντίτυπα της έκδοσης του 1973 υπό τον τίτλο «Τα δείπνα της Γκαλά» (εκδ. Felicie) μπορεί να κοστίζουν από 300 δολάρια, αλλά τα υπογεγραμμένα που διατίθενται στο διαδίκτυο μέσω δημοπρασιών μπορεί να φτάσουν έως και αρκετές χιλιάδες δολάρια.

Τι ώθησε τον Σαλβαντόρ Νταλί, όμως, να εκτονώσει τη σουρεαλιστική του ορμή και τον άκρατο ερωτισμό του στις σελίδες ενός βιβλίου με συνταγές μαγειρικής; Μήπως η πεποίθησή του ότι ο έρωτας περνάει από το στομάχι; Η διάθεσή του να εντρυφήσει σε μια μορφή εφήμερης τέχνης; Ή ίσως η ανάγκη του να ικανοποιήσει ένα παιδικό όνειρο του στην καλύτερη περίπτωση ή ένα απωθημένο στην χειρότερη;

Η δήλωσή του «όταν ήμουν σε ηλικία έξι ετών ήθελα να γίνω μάγειρας» θα έμοιαζε ως προφανές κίνητρο για όποιον δεν έχει ξεφυλλίσει το βιβλίο και δεν έχει την ευκαιρία να διαπιστώσει ότι στα δώδεκα κεφάλαια του ο ερωτισμός και ο σουρεαλισμός είναι οι πρωταγωνιστές κι η μαγειρική δεν είναι παρά η επίφαση για τη δημιουργία του. Στην ουσία του είναι μια ωδή στο φαγητό, στο ποτό και στην απόλαυση που μπορούν να προσφέρουν. Μια μεταφορά της ερωτικής πράξης με όρους μαγειρικής εν ώρα δείπνου.

Με άλλα λόγια, όσοι περιμένουν κλασικές ή έστω πειραγμένες συνταγές μαγειρικής και προτάσεις για υγιεινή διατροφή καλό θα ήταν να μην μπουν στον κόπο να διαβάσουν τις πρώτες σελίδες. Διότι ήδη από τον πρόλογο ο 69χρονος τότε καλλιτέχνης ξεκαθαρίζει τις προθέσεις του: «Θα θέλαμε να καταστήσουμε σαφές ότι ξεκινώντας από τις πρώτες συνταγές του, τις οδηγίες εκτέλεσης και την εικονογράφηση του, το βιβλίο “Τα δείπνα της Γκαλά” είναι αποκλειστικά αφιερωμένο στην ευχαρίστηση της Γεύσης. Μην ψάξετε για διαιτητικές συνταγές εδώ. Σκοπεύουμε να αγνοήσουμε όλους τους πίνακες και τα διαγράμματα μέσω των οποίων η χημεία εξοστρακίζει τη γαστρονομία. Αν είστε οπαδός εκείνων που μετρούν θερμίδες μετατρέποντας τις χαρές του φαγητού σε τιμωρία, κλείστε αμέσως το βιβλίο. Είναι πολύ ζωντανό, πολύ επιθετικό και μακράν πολύ θρασύ για εσάς».

Αντιρρήσεις ενδέχεται να μην έχουν μόνο οι λάτρεις της υγιεινής διατροφής, αλλά κι όσοι δεν είναι εξοικειωμένοι με την ιδιαίτερη ζωγραφική γλώσσα και το χιούμορ του Νταλί, δεδομένου ότι ανάμεσα στα έργα που αποτελούν την εικονογράφηση της έκδοσης περιλαμβάνεται ένα πτηνό που έχει ουρά σε σχήμα οδοντόβουρτσας και ο λαιμός του έχει αντικατασταθεί από μια γυναικεία οδοντοστοιχία. Σε άλλη σελίδα ο εγκέφαλος μιας γυναίκας απεικονίζεται παραγεμισμένος με μπισκότα. Και βεβαίως δεν θα μπορούσε να λείπει το art de la table από ένα τέτοιο βιβλίο με μία από τις προτάσεις να θέλει μακαρόνια με κουνουπίδι σερβιρισμένα εν μέρει μέσα σε μια γόβα κι εν μέρει πατημένα από το παπούτσι.

Οι τολμηροί πάντως που θα αποφασίσουν να αποκτήσουν ένα από τα πολύτιμα αντίτυπα – τα οποία παρά το ότι είναι λιγοστά, πάντοτε υπάρχουν διαθέσιμα σε δημοφιλείς ιστοσελίδες – μπορούν να είναι βέβαιοι ότι θα ικανοποιηθεί κάθε γευστική προτίμηση τους, καθώς μια ματιά στα περιεχόμενα καθιστά σαφές ότι ο Σαλβαντόρ Νταλί δεν θα αφήσει κανέναν παραπονεμένο: εξωτικά πιάτα, αυγά και θαλασσινά, ορεκτικά, ψάρια, σαλιγκάρια και βάτραχοι, κρέας, ψάρια και οστρακόδερμα, κυνήγι και πουλερικά, χοιρινό, λαχανικά και επιδόρπια. Και βεβαίως ένα ιδιαίτερο κεφάλαιο αφιερωμένο σε αφροδισιακά πιάτα υπό τον (με υπονοούμενα περί στοματικού έρωτα) τίτλο «έφαγα Γκαλά», χωρίς βεβαίως να υπολείπονται σε ευρηματικότητα και σεξουαλική διάθεση και οι τίτλοι των υπολοίπων κεφαλαίων, όπως εκείνος για τα κρεατικά – «σοδομισμός μεταξύ γευμάτων» – ή για τα ορεκτικά – «μικροί γευστικοί μάρτυρες».

Η αμφισημία και η παιχνιδιάρικη διάθεση δεν διακρίνει μόνο τον πίνακα περιεχόμενων, αλλά ξεκινά από τον τίτλο του βιβλίου «Τα δείπνα της Γκαλά». Διότι Γκαλά μπορεί να ονομαζόταν η δαιμόνια σύζυγός του, αλλά ενδέχεται να διαβάσει κάποιος και τον διεθνή όρο «γκαλά» που σημαίνει εορταστική εκδήλωση, οπότε θα μπορούσε να ερμηνευτεί ελεύθερα και ως «δείπνα επισήμων εκδηλώσεων». Ακόμη όμως κι αν δεν σκοπεύετε να μπείτε στην κουζίνα και να δοκιμάσετε να μαγειρέψετε  Νταλί ή αν δεν σας γοητεύει η τέχνη του, αλλά και οι εντυπωσιακές φωτογραφίες με λουκούλλεια δείπνα τα οποία εμφανίζεται έτοιμος να απολαύσει και πάλι έχετε έναν λόγο να ξεφυλλίσετε την έκδοση, καθώς το χιούμορ είναι διάχυτο και ιδίως όπου ο ισπανός καλλιτέχνης θέλησε να καταγράψει και τη φιλοσοφία του περί φαγητού.

«Μου αρέσει να τρώω μόνο ότι έχει σαφή και κατανοητή μορφή. Ο λόγος που μισώ αυτό το απεχθές, υποβαθμισμένο λαχανικό που ονομάζεται σπανάκι είναι επειδή δεν έχει σχήμα, όπως η Ελευθερία. Αποδίδω πρωτεύουσες αισθητικές και ηθικές αξίες στο φαγητό εν γένει και στο σπανάκι ειδικότερα. Το αντίθετο του ά-σχημου σπανακιού είναι η πανοπλία. Γι’ αυτό λατρεύω τα οστρακόδερμα. Είναι φαγητό που και μόνο η μάχη να του αφαιρέσεις το κέλυφος το καθιστά ευάλωτο στην κατάκτηση του ουρανίσκου μας. Το σαγόνι μας αποτελεί το καλύτερο εργαλείο για να κατανοήσουμε τη φιλοσοφική γνώση. Η απέχθεια είναι πανταχού παρών φύλακας στο τραπέζι μου, επιβλέπει αυστηρά τα γεύματά μου και με αναγκάζει να επιλέγω το φαγητό μου με προσοχή», επισημαίνει ο καλλιτέχνης.

Aκολουθεί μια συνταγή για κοκτέιλ ενόψει εορτών με την υπογραφή του Σαλβαντόρ Νταλί. Ένα κοκτέιλ που είναι κατάλληλο σε περιπτώσεις εξάντλησης ή υπερκόπωσης.

Κοκτέιλ Καζανόβα:

Υλικά:

Χυμός από 1 πορτοκάλι

1 κουταλιά της σούπας bitters (Campari)

1 κουταλάκι του γλυκού τζίντζερ

4 κουταλιές της σούπας κονιάκ

2 κουταλιές της σούπας παλαιωμένο κονιάκ

1 πρέζα πιπέρι καγιέν

Εκτέλεση

Στο κάτω μέρος ενός ποτηριού βάζουμε το πιπέρι και το τζίντζερ.

Ρίχνουμε το bitter, στη συνέχεια, το κονιάκ και τελευταίο το παλαιωμένο κονιάκ. Το βάζουμε στο ψυγείο ή στην κατάψυξη. Τριάντα λεπτά αργότερα ανακατεύουμε τον χυμό του πορτοκαλιού στο παγωμένο ποτήρι.

Πίνουμε και περιμένουμε να δράσει. Ο Σαλβαντόρ Νταλί υπόσχεται ότι τα αποτελέσματα είναι άμεσα ορατά.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News