Οι τραγουδιστές και οι ομάδες τους ανεβαίνουν στη σκηνή του διαγωνισμού τραγουδιού της Eurovision, καθένας τους με διαφορετικά –πολύ εντυπωσιακά– σκηνικά. Μόλις το τραγούδι τελειώσει, κατεβαίνουν, οι παρουσιαστές «πασάρουν» τον επόμενο διαγωνιζόμενο κι εκείνος παίρνει τη σκυτάλη με τη δική του ομάδα και τα δικά του σκηνικά. Η εναλλαγή δεν είναι μόνο απόλυτη, είναι και ταχύτατη. Για την ακρίβεια, διαρκεί μόλις τριάντα πέντε δευτερόλεπτα.

Μέσα σε αυτά τα τριάντα πέντε δευτερόλεπτα οι διοργανωτές πρέπει να αλλάξουν τα πάντα στη σκηνή και να βεβαιωθούν ότι όλοι έχουν τα σωστά μικρόφωνα και ακουστικά. Οτι τα σκηνικά είναι στη θέση τους και καλά στερεωμένα. Οτι όλα θα πάνε καλά.

Οσο, λοιπόν, εμείς από το σπίτι μας παρακολουθούμε τα πολύ σύντομα εισαγωγικά βίντεο κάθε χώρας, δεκάδες άνθρωποι κατακλύζουν τη σκηνή, προετοιμάζοντας το σκηνικό για την επόμενη εμφάνιση.

«Το ονομάζουμε αλλαγή ελαστικών της Φόρμουλα 1», λέει στο BBC ο Ρίτσαρντ βαν Ράουβενταλ, ο ολλανδός διευθυντής σκηνής του διαγωνισμού, παραλληλίζοντας την αλλαγή με το φρενήρη ρυθμό στα pits των αγώνων ταχύτητας. Πράγματι, και στις δύο περιπτώσεις η ταχύτητα των τεχνικών μπορεί να κάνει τη διαφορά μεταξύ της νίκης και της καταστροφής.

«Κάθε άτομο στο συνεργείο κάνει μόνο ένα πράγμα. Τρέχεις στη σκηνή με μία λάμπα ή ένα κομμάτι του σκηνικού. Περπατάς πάντα στην ίδια γραμμή. Αν βγεις εκτός πορείας, θα χτυπήσεις κάποιον. Είναι λίγο σαν το καλλιτεχνικό πατινάζ», συμπληρώνει.

Το συνεργείο της σκηνής ξεκινά τις πρόβες για την «αλλαγή ελαστικών της F1» εβδομάδες πριν φτάσουν οι διαγωνιζόμενοι. Κάθε χώρα στέλνει λεπτομερή σχέδια για τη σκηνοθεσία του τραγουδιού της και η Eurovision προσλαμβάνει κομπάρσους για να παίξουν το ρόλο των καλλιτεχνών επί σκηνής. Οι σκηνοθέτες παίζουν με τα πολύτιμα δευτερόλεπτα…

«Εχουμε περίπου δύο εβδομάδες για να τελειοποιήσουμε τις αλλαγές», λέει ο Βαν Ράουβενταλ, ο οποίος ζει στην Ουτρέχτη, αλλά βρίσκεται στη Βασιλεία για τον φετινό διαγωνισμό. «Η ομάδα μου αποτελείται από 13 Ολλανδούς και 30 ντόπιους, αγόρια και κορίτσια. Σε αυτές τις δύο εβδομάδες, πρέπει να καταλάβω ποιος είναι κατάλληλος για κάθε δουλειά. Κάποιος είναι καλός στο τρέξιμο, κάποιος είναι καλός στο κουβάλημα, κάποιος είναι καλός στην οργάνωση του χώρου των παρασκηνίων. Είναι λίγο σαν Tetris, επειδή πρέπει να ευθυγραμμίσεις τα πάντα σε έναν μικρό χώρο, με τον τέλειο τρόπο».

Μόλις τελειώσει ένα τραγούδι, η ομάδα είναι έτοιμη να ξεκινήσει.

Εκτός από τους σκηνοθέτες, υπάρχουν άτομα υπεύθυνα για την τοποθέτηση των φώτων και το στήσιμο των πυροτεχνημάτων, καθώς και δέκα καθαριστές που σκουπίζουν τη σκηνή με σφουγγαρίστρες και ηλεκτρικές σκούπες ανάμεσα σε κάθε τραγούδι.

«Οι καθαριστές είναι εξίσου σημαντικοί με το συνεργείο της σκηνής. Οι χορευτές χρειάζονται μια καθαρή σκηνή, όπως και οι σκηνοθέτες για τα πλάνα τους».

Η προσοχή στη λεπτομέρεια είναι απίστευτη, γράφει το BBC. Στα παρασκήνια, κάθε ερμηνευτής έχει τη δική του βάση μικροφώνου, ρυθμισμένη στο σωστό ύψος και γωνία, για να διασφαλίζεται ότι κάθε εμφάνιση φαίνεται τέλεια στην κάμερα.

«Μερικές φορές ο καλλιτέχνης αποφασίζει να αλλάξει παπούτσια για τον μεγάλο τελικό», λέει ο Βαν Ράουβενταλ. «Εάν συμβεί αυτό, η βάση μικροφώνου είναι, ξαφνικά, σε λάθος ύψος, οπότε έχουμε πρόβλημα!».

Η αυθόρμητη αλλαγή υποδημάτων δεν είναι το χειρότερο πρόβλημα που έχει αντιμετωπίσει. Στον διαγωνισμό του 2022 στο Τορίνο, η σκηνή ήταν δέκα μέτρα πιο ψηλά από το χώρο των παρασκηνίων.

Ετσι, το συνεργείο έπρεπε να σπρώξει τα βαριά σκηνικά –συμπεριλαμβανομένου ενός μηχανικού ταύρου– σε μια απότομη ράμπα, ανάμεσα σε κάθε εμφάνιση.

«Ημασταν εξαντλημένοι κάθε βράδυ», θυμάται. «Φέτος είναι καλύτερα. Εχουμε ακόμη και μια επιπλέον σκηνή στα παρασκήνια όπου ετοιμάζουμε τα σκηνικά».

Τα σκηνικά – υπερπαραγωγή

Τα σκηνικά στοιχεία αποτελούν ένα τεράστιο κομμάτι της Eurovision. Η παράδοση ξεκίνησε στον δεύτερο διαγωνισμό το 1957, όταν η Γερμανίδα Μαργκό Χίλσερ τραγούδησε μέρος του τραγουδιού της «Telefon, Telefon», μέσα σε ένα τεράστιο τηλέφωνο.

Στις δεκαετίες που μεσολάβησαν, η σκηνοθεσία έγινε όλο και πιο περίτεχνη. Το 2014, η Ουκρανή Μαρίγια Γιάρεμτσουκ έβαλε έναν από τους χορευτές της σε έναν γιγάντιο τροχό, ενώ η Ρουμανία έφερε ένα τεράστιο κανόνι στη σκηνή, το 2017.

Φέτος, έχουμε μπάλες ντίσκο, ένα μαγικό μπλέντερ φαγητού, μια σουηδική σάουνα και, για το Ηνωμένο Βασίλειο, έναν πεσμένο πολυέλαιο…

«Απαιτείται μια τεράστια προσπάθεια υλικοτεχνικής υποστήριξης για να οργανωθούν όλα τα σκηνικά», λέει στο BBC η Νταμάρις Ράιστ, αναπληρώτρια επικεφαλής παραγωγής για τον φετινό διαγωνισμό. «Ολα οργανώνονται σε ένα είδος κύκλου. Τα σκηνικά μπαίνουν από αριστερά και μετά βγαίνουν από τα δεξιά. Στα παρασκήνια, τα χρησιμοποιημένα σκηνικά πάνε στο πίσω μέρος της ουράς και ούτω καθεξής. Ολα είναι θέμα σχεδιασμού».

Κατά τη διάρκεια της παράστασης, υπάρχουν πολλά μυστικά περάσματα για να μπαίνουν και να βγαίνουν σκηνικά στοιχεία, ειδικά καθώς κάποια τραγούδια απαιτούν αλλαγές στη διάρκειά τους.

Ενα παράδειγμα, είναι η εμφάνιση του Σαν Ράιντερ, για το Ηνωμένο Βασίλειο, στον διαγωνισμό του 2022 στην Ιταλία. Στην αρχή ήταν μόνος του στη σκηνή, και τραγουδούσε φαλτσέτο, όταν ξαφνικά, μια ηλεκτρική κιθάρα εμφανίστηκε από το πουθενά και προσγειώθηκε στα χέρια του.

«Είμαι μάγος», λέει γελώντας ο Βαν Ράουβενταλ. «Οχι, αστειεύομαι… Ηταν μια καταπληκτική συνεργασία μεταξύ του σκηνοθέτη, της βρετανικής αντιπροσωπείας και του συνεργείου σκηνής».

Ο ίδιος, είχε τρέξει στη σκηνή, με την κιθάρα στο χέρι, στα κλάσματα που ο σκηνοθέτης πέρασε σε ένα γενικό πλάνο, κρύβοντας την παρουσία του από τους θεατές.

«Είναι χορογραφημένο με ακρίβεια χιλιοστού», λέει. «Δεν είμαστε αόρατοι, αλλά πρέπει να γίνουμε».

Τι γίνεται, όμως, αν όλα πάνε στραβά;

Υπάρχουν ορισμένα κόλπα που το κοινό δεν θα προσέξει ποτέ, αποκαλύπτει ο Βαν Ράουβενταλ στο BBC. Αν πει «η σκηνή δεν είναι καθαρή», ο σκηνοθέτης μπορεί να κλέψει χρόνο περνώντας σε ένα γενικό πλάνο του κοινού.

Σε περίπτωση σοβαρότερου προβλήματος –«μια κάμερα μπορεί να σπάσει, ένα σκηνικό μπορεί να πέσει»– περνούν σε έναν από τους παρουσιαστές, στο πράσινο δωμάτιο, ο οποίος μπορεί να «κλέψει» μερικά δευτερόλεπτα.

Στο control room, ένα βίντεο από την γενική πρόβα αναπαράγεται συγχρονισμένα με την ζωντανή παράσταση, επιτρέποντας στους σκηνοθέτες να περάσουν σε μαγνητοσκοπημένο υλικό, σε περίπτωση εισβολής στη σκηνή ή δυσλειτουργίας του μικροφώνου.

Στον πρώτο ημιτελικό της Τρίτης, η εμφάνιση της τραγουδίστριας της Ελβετίας, Zoë Më, διεκόπη για λίγο όταν η μια βασική κάμερα πάγωσε. Οι παραγωγοί πέρασαν σε ένα ευρυγώνιο πλάνο, μέχρι να διορθωθεί. Εάν είχε συμβεί το ίδιο στον τελικό, θα της είχε προσφερθεί η ευκαιρία να εμφανιστεί ξανά.

«Λαμβάνονται πολλά μέτρα για να διασφαλιστεί ότι κάθε εμφάνιση θα παρουσιαστεί με τον καλύτερο τρόπο», λέει η Ράιστ. «Υπάρχουν άνθρωποι που γνωρίζουν τους κανονισμούς απέξω και ξέρουν τι πρέπει να γίνει και πώς να αντιδράσουμε σε διάφορες καταστάσεις».

Η διοργάνωση μιας ζωντανής τρίωρης μετάδοσης με χιλιάδες εναλλαγές είναι απίστευτα αγχωτική.

Ετσι, φέτος, οι διοργανωτές έχουν λάβει μέτρα για την διασφάλιση της ηρεμίας των διαγωνιζόμενων και του συνεργείου. Ανάμεσα στα μέτρα αυτά είναι πρόβες κεκλεισμένων των θυρών, μεγαλύτερα διαλείμματα μεταξύ των παραστάσεων και η δημιουργία μιας «ζώνης αποσύνδεσης» όπου απαγορεύονται οι κάμερες.

Παρόλα αυτά, η Ράιστ λέει στο BBC ότι εργαζόταν κάθε Σαββατοκύριακο τους τελευταίους δύο μήνες, ενώ ο Βαν Ράουβενταλ και η ομάδα του εργάζονται συχνά 20 ώρες την ημέρα.

Οι βάρδιες είναι τόσο μεγάλες που, το 2008, ο θρύλος της παραγωγής της Eurovision, Ολα Μέλτζιγκ, έχτισε ένα «καταφύγιο» κάτω από τη σκηνή, με έναν καναπέ, ένα Playstation3 και δύο μηχανές εσπρέσο.

Ο Βαν Ράουβενταλ επιβεβαιώνει ότι η αποσυμπίεση είναι αναγκαία: «Προσπαθώ να κάνω τη δουλειά και λίγο διασκεδαστική. Μερικές φορές βγαίνουμε έξω, πίνουμε ένα ποτό και χαιρόμαστε επειδή περάσαμε μια υπέροχη μέρα. Πρέπει να δουλεύουμε σκληρά, και πρέπει να είμαστε διαρκώς σε επαγρύπνηση, αλλά το να διασκεδάζουμε μαζί είναι επίσης πολύ σημαντικό».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News