Δεν ήταν πολλοί ούτε ιδιαίτερα αποτελεσματικοί σε πρακτικό επίπεδο. Συναντιόνταν, συζητούσαν την πολιτική κατάσταση της χώρας τους και τα αδιέξοδά της, ωστόσο οι –λογικές για τα σημερινά δεδομένα– επικρίσεις τους, όταν αναφέρονταν από πληροφοριοδότες του καθεστώτος, τους οδηγούσαν στην γκιλοτίνα ή στην αγχόνη. Ο λόγος; Ολα αυτά συνέβαιναν στο Τρίτο Ράιχ, όπως αναφέρει δημοσίευμα των Times του Λονδίνου

Στο βιβλίο του με τίτλο «Ο Κύκλος των Προδοτών», ο βρετανός δημοσιογράφος Τζόναθαν Φρίντλαντ περιγράφει την ιστορία μιας άγνωστης ομάδας αντικαθεστωτικών αριστοκρατών που ρίσκαραν τα πάντα, και μάλιστα θυσιάστηκαν, μόνο και μόνο επειδή έβλεπαν στον ναζισμό το  απόλυτο κακό. Ανήκαν στη μικρή μειοψηφία των Γερμανών που εξέφρασαν την αποστροφή τους προς τους Ναζί – αν και λίγοι από αυτούς επεδίωκαν την ανατροπή των πολιτικών τους.

Μία από αυτές ήταν η κόμισσα Μαρία Ελένη Φρανσουάζ Ιζαμπέλ φον Μάλτζαν, γεννημένη το 1909, η οποία εγκατέλειψε την οικογένειά της, τα κάστρα και τα κτήματά της στη Σιλεσία όταν είδε τον αδελφό της να περπατά καμαρωτός φορώντας ναζιστική στολή. Προσέφερε πολλά περισσότερα από τους ομοϊδεάτες της στην αντίσταση εναντίον του ναζιστικού καθεστώτος, κρύβοντας Εβραίους – μέχρι και κολυμπώντας στη λίμνη Κωνσταντία για να οδηγήσει έναν φυγά στην Ελβετία.

Ενας άλλος ήταν ο Αρθουρ Ζάρντεν, δημόσιος υπάλληλος που είχε αποκτήσει μεγάλο πλούτο μέσω της συζύγου του Ιντιθ, κόρης εβραίου βιομηχάνου. Η Ελίζαμπεθ φον Θάντεν, η οποία είχε μεγαλώσει σε ένα κτήμα της Πομερανίας, ανήκει στην ίδια κατηγορία. Οικοδέσποινα του κτήματος στην εφηβεία της, όταν απέκτησε νέα μητριά το εγκατέλειψε και στράφηκε στη διδασκαλία. Ως ευσεβής χριστιανή, το 1927 ίδρυσε ένα επιτυχημένο σχολείο.

Τέλος, υπήρχε και ο Οτο Κιπ, γενικός πρόξενος της Γερμανίας στη Νέα Υόρκη. Συμβιβάστηκε αρκετά ώστε να ενταχθεί στο Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα το 1937. Ωστόσο, καθώς οι θηριωδίες των Ναζί πολλαπλασιάζονταν, άρχισε να ανησυχεί. Στη διάρκεια ενός δείπνου στο Βερολίνο, μια φίλη του τον επέκρινε για τις αντιρρήσεις του και εκείνος της απάντησε: «Ολος ο κόσμος ψεύδεται – κάποιος πρέπει να πει την αλήθεια». Αυτό επιχείρησε να κάνει στο υπόλοιπο της σύντομης ζωής του.

Η αφήγηση του Φρίντλαντ ελίσσεται μεταξύ των εμπειριών αυτών των αντιφρονούντων και εκείνων του ναζιστή που έμελλε να αποδειχτεί η νέμεσή τους: του αποτυχημένου φοιτητή Νομικής Λίο Λάνγκε. Ο Λάνγκε ανέβηκε στην ιεραρχία της μυστικής αστυνομίας για να διευθύνει μια ομάδα εκτελεστών στην ανατολική Ευρώπη, η οποία δολοφόνησε χιλιάδες Εβραίους. Ο Χίμλερ τον αντάμειψε με δωρεάν διακοπές στην κατεχόμενη Ολλανδία και στη συνέχεια τον προήγαγε σε κυνηγό προδοτών.

Η Χάνα Σολφ, σύζυγος του αξιοσέβαστου γερμανού πολιτικού της περιόδου Βίλχελμ Σολφ, καθώς και η κόρη τους Λάγκι, βρίσκονταν στη λίστα παρακολούθησής του, αλλά συνέχισαν να βοηθούν Εβραίους, ακόμα και όταν έμαθαν ότι βρίσκονταν υπό την επιτήρηση της Γκεστάπο.

Η κόμισσα φον Μάλτζαν, η οποία μετά τον πόλεμο έγινε πρωτοπόρος κτηνίατρος, ζούσε ακόμη πιο επικίνδυνα: όχι μόνο έκρυβε Εβραίους, αλλά έμεινε και έγκυος από έναν μεγαλύτερο σε ηλικία εβραίο εραστή της, τον Χανς Χίρσελ. Το νεογέννητο μωρό της πέθανε αργότερα, όταν το ηλεκτρικό ρεύμα στη θερμοκοιτίδα του νοσοκομείου του διακόπηκε μετά από επιδρομή βομβαρδιστικών της Βρετανικής Αεροπορίας.

Κουνιάδος της ήταν ο στρατάρχης Βάλτερ φον Ράιχεναου, ένας από τους αρχιτέκτονες της Τελικής Λύσης, ο οποίος θορυβήθηκε τόσο πολύ όταν πληροφορήθηκε τη δαπάνη πυρομαχικών μικρών όπλων για τις φυλετικές εκκαθαρίσεις των Ναζί, που απαίτησε οι εκτελεστές τους να περιοριστούν σε δύο σφαίρες ανά Εβραίο.

Ο συνταγματάρχης Χανς Οστερ, αντιναζιστής φίλος του Οτο Κιπ, του βρήκε μια θέση παρακολούθησης του διεθνούς Τύπου – δουλειά που συνιστούσε ασφαλές καταφύγιο για εκείνον, αλλά ο Κιπ δεν μπορούσε να σταματήσει να εκφράζει επανειλημμένως τον αποτροπιασμό του για τα εγκλήματα του καθεστώτος.

Δεν ήταν παρών στην απόπειρα δολοφονίας του Φίρερ τον Μάρτιο του 1943, όταν μια βόμβα τοποθετήθηκε στο αεροπλάνο που τον μετέφερε πίσω από το Ανατολικό Μέτωπο, αλλά συμμετείχε στον σχεδιασμό της – και απογοητεύθηκε όταν ο βομβιστικός μηχανισμός δεν εξερράγη.

Οι πρωταγωνιστές στο βιβλίο του Φρίντλαντ συναντιόνταν ακανόνιστα, αναζητώντας παρηγοριά στις κοινές τους πεποιθήσεις, πάντα με θανάσιμο κίνδυνο. Αυτός αυξήθηκε όταν ο Φον Θάντεν εισήγαγε ένα νέο μέλος στον κύκλο τους, έναν νεαρό γιατρό ονόματι Πολ Ρέκζε, ο οποίος ταξίδευε τακτικά στην Ελβετία – και ανέλαβε να μεταφέρει μηνύματα. Ο Ρέκζε ήταν στην πραγματικότητα ο «Πράκτωρ Ρόμπι», επαγγελματίας πληροφοριοδότης του Γραφείου Ασφαλείας του Ράιχ.

Μια Παρασκευή, τον Σεπτέμβριο του 1943 ο Φον Θάντεν διοργάνωσε μια βραδιά τσαγιού στο Βερολίνο,. Πολλοί από τον κύκλο των αντιφρονούντων ήταν καλεσμένοι, ανάμεσά τους και ο Ρέκζε. Η κόμισσα Φον Μάλτζαν δεν κατάφερε να παρευρεθεί, γεγονός που αποδείχθηκε ευτυχές για την ίδια. Τα λόγια που αντάλλαξαν οι καλεσμένοι, αγρίως επικριτικά για τον Χίτλερ, έγιναν οι θανατικές καταδίκες τους. Τον Ιανουάριο του 1944 συνελήφθησαν όλοι.

Ο Αρθουρ Ζάρντεν, 58 ετών τότε, έπεσε στο κενό από το παράθυρο μιας τουαλέτας των επάνω ορόφων του σπιτιού στη λεωφόρο Κούρφιρστενταμ του Βερολίνου όπου ανακρινόταν, τερματίζοντας τον βασανισμό του και τη ζωή του. Και ο Κιπ επιχείρησε να αυτοκτονήσει, χωρίς επιτυχία, με αποτέλεσμα να βασανιστεί και να απαγχονιστεί.

Τόσο αυτός όσο και οι άλλοι συλληφθέντες δικάστηκαν από τον Ρόλαντ Φράισλερ, τον τρομερό δικαστή του Λαϊκού Δικαστηρίου, του οποίου οι βάναυσες αποφάσεις πολλαπλασιάστηκαν τον Ιούλιο του ίδιου έτους, μετά την αποτυχημένη συνωμοτική απόπειρα δολοφονίας εναντίον του Χίτλερ από την ομάδα του αξιωματικού του γερμανικού στρατού Κλάους φον Στάουφενμπεργκ.

Η Χάνα και η Λάγκι Σολφ γλίτωσαν την εκτέλεση χάρη σε μια αμερικανική αεροπορική επιδρομή στη φυλακή Μόαμπιτ στις 3 Φεβρουαρίου 1945, κατά την οποία σκοτώθηκε ο Φράισλερ και καταστράφηκαν τα αρχεία της υπόθεσης εναντίον των δύο γυναικών. Αλλοι αντιφρονούντες αποκεφαλίστηκαν μέχρι τις 20 Απριλίου – μόλις δέκα ημέρες πριν από τον θάνατο του Φίρερ.

Η Φον Μάλτζαν επέζησε, αλλά υπό το άγχος της μυστικής ζωής της στο Ράιχ απέκτησε εθισμό στη μορφίνη. Εργάστηκε για ένα διάστημα ως κτηνίατρος και έζησε μέχρι το 1997, αλλά μέσα στη φτώχεια, τη μοναξιά και την αφάνεια. Ελάχιστοι από τους υπόλοιπους επιζώντες έζησαν ανέμελα μετά το τέλος του πολέμου.

Ο συγγραφέας παρατηρεί την πικρή ειρωνεία ότι οι Ναζί διώκτες τους, Λάνγκε και Ρέκζε, εξέτισαν σύντομες ποινές φυλάκισης και στη συνέχεια ευημέρησαν στην κομμουνιστική Ανατολική Γερμανία – ως όργανο του νόμου ο πρώτος, ως επαγγελματίας πληροφοριοδότης ο δεύτερος. Μάλιστα, ο Ρέκζε κατήγγειλε την ίδια του την κόρη στη Στάζι, όταν εκείνη επιχείρησε να δραπετεύσει ενώ βρισκόταν στο Αμβούργο.

Το βιβλίο του Τζόναθαν Φρίντλαντ «Ο Κύκλος των Προδοτών: Οι Επαναστάτες Εναντίον των Ναζί και ο Κατάσκοπος που τους Πρόδωσε» κυκλοφορεί διαδικτυακώς στις 11 Σεπτεμβρίου.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News