Οσο ήταν σε εξέλιξη οι συνομιλίες αμερικανού απεσταλμένου, Στιβ Γουίτκοφ, με τον Βλαντίμιρ Πούτιν στη Μόσχα, πολλοί φοβήθηκαν ότι το στρατόπεδο Τραμπ θα θυσίαζε την ουκρανική κυριαρχία με αντάλλαγμα εμπορικά οφέλη.

Ο κίνδυνος ενός τέτοιου παζαριού φαίνεται να υποχωρεί, χάρη στις πιέσεις ευρωπαίων ηγετών αλλά και ορισμένων Ρεπουμπλικανών, όπως ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο. Ορισμένα από τα χειρότερα σενάρια του αρχικού σχεδίου 28 σημείων Γουίτκοφ – Ντμίτριεφ εγκαταλείφθηκαν διακριτικά, αν και ο Πούτιν δεν δείχνει ιδιαίτερο ενθουσιασμό για την τρέχουσα εκδοχή. Ο ίδιος ο αμερικανός πρόεδρος πλέον χαρακτηρίζει την πρόταση «χάος». Η διπλωματία, όπως και ο πόλεμος, θα συνεχιστεί αργά και επώδυνα.

Ομως, αν οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις πιστεύουν ότι έτσι απαλλάσσονται από τις ευθύνες τους, πλανώνται, γράφει σε κύριο άρθρο του ο Economist. Ακόμη και αν δεν εμφανιστεί κάποιο άλλο προβληματικό «ειρηνευτικό» σχέδιο, η Ουκρανία θα χρειαστεί σταθερή στρατιωτική και οικονομική στήριξη για μεγάλο χρονικό διάστημα και αυτή θα πρέπει να προέλθει πλέον σχεδόν αποκλειστικά από την Ευρώπη. Δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι οι Ευρωπαίοι έχουν συνειδητοποιήσει αυτό το βάρος.

Το πρώτο διάστημα της ρωσικής εισβολής, η Ευρώπη αντέδρασε σωστά: επέβαλε αυστηρές κυρώσεις στη Ρωσία, παρείχε οικονομική και στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία και, γενικώς, στάθηκε στο ίδιο ύψος με τις ΗΠΑ. Αυτή η ενότητα όμως στηριζόταν στην πεποίθηση ότι η Ουάσινγκτον συμφωνεί ότι η επιθετική αλλαγή συνόρων δεν πρέπει να επιβραβεύεται. Σήμερα ο Τραμπ έχει τινάξει αυτό το κοινό μέτωπο στον αέρα.

Το ετήσιο κόστος της ουκρανικής αντίστασης –90 έως 100 δισ. δολάρια– που μέχρι τώρα μοιραζόταν περίπου ισότιμα, θα πρέπει πλέον να καλυφθεί σχεδόν εξ ολοκλήρου από την Ευρώπη. Και όχι μόνο αυτό: όπως έχει ήδη υπολογιστεί, μέχρι να επιτευχθεί βιώσιμη ειρήνη, η Ευρώπη πρέπει να διατηρήσει το προηγούμενο επίπεδο χρηματοδότησης και να προσθέσει τουλάχιστον άλλα 50 δισ. δολάρια ετησίως. Οι αριθμοί, σημειώνει ο Εconomist, είναι αμείλικτοι.

Οι ρωσικές στρατιωτικές επιχειρήσεις επιτυγχάνονται αργά και με τεράστιο κόστος για τη Μόσχα. Η Ευρώπη, επομένως, έχει τρεις στρατηγικές υποχρεώσεις: να πείσει τον Πούτιν ότι δεν θα κερδίσει ποτέ, αποδεικνύοντας ότι μια οικονομία δέκα φορές μεγαλύτερη από τη ρωσική μπορεί και θα συνεχίσει να στηρίζει την Ουκρανία· να ενισχύσει την εμπιστοσύνη του ίδιου του Κιέβου· και να αποδείξει στην ομάδα MAGA του Τραμπ ότι η Ευρώπη δεν είναι ένα αδύναμο μπλοκ. Σήμερα υστερεί και στα τρία.

Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η διαμάχη γύρω από τα περίπου 210 δισ. ευρώ παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, πολλά από τα οποία βρίσκονται στις Βρυξέλλες. Πέρυσι το G7 συμφώνησε να χρησιμοποιήσει μόνο τους τόκους αυτών των κεφαλαίων για την υποστήριξη της Ουκρανίας. Ομως, σύμφωνα με τον Economist, αυτό δεν επαρκεί. Η Σύνοδος Κορυφής του Οκτωβρίου έπρεπε να εγκρίνει έναν πιο ευρηματικό μηχανισμό αξιοποίησης του ίδιου του κεφαλαίου, για τη δημιουργία ενός «δανείου» προς την Ουκρανία, το οποίο θα αποπληρωνόταν μόνο αν η Ρωσία κατέβαλλε αποζημιώσεις για τις καταστροφές που προκάλεσε.

Ωστόσο, το Βέλγιο ζητά από τα υπόλοιπα κράτη να μοιραστούν το νομικό ρίσκο σε περίπτωση που η Ρωσία κινηθεί δικαστικά. Οι περισσότερες χώρες διστάζουν. Η πρόσφατη «τεχνική λύση» που πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει γίνει δεκτή από τις βελγικές αρχές.

Αν η Ευρώπη δεν θέλει, ή δεν μπορεί, να αξιοποιήσει τα παγωμένα ρωσικά κεφάλαια, τότε οφείλει να χρησιμοποιήσει τους δικούς της πόρους, και μάλιστα άμεσα. Αυτό σημαίνει κοινό δανεισμό: ευρωομόλογα ή οποιοδήποτε άλλο πολιτικά αποδεκτό εργαλείο. Η Ουκρανία χρειάζεται συνέπεια, πολυετή χρηματοδότηση, ένα πακέτο τετραετίας ή πενταετίας που να εξασφαλίζει τη λειτουργία του προϋπολογισμού της, την παραγωγή πυρομαχικών και την ανασυγκρότηση των υποδομών της.

Η σημερινή ευρωπαϊκή προσέγγιση, λίγα χρήματα κάθε τόσο, από σύνοδο σε σύνοδο, δεν είναι στρατηγική, καταλήγει ο Economist. Αποδυναμώνει την Ουκρανία, ενθαρρύνει τον Πούτιν να περιμένει την εξάντληση της Δύσης και προσφέρει επιχειρήματα στους ανθρώπους γύρω από τον Τραμπ που ισχυρίζονται ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να ασκήσει σοβαρή γεωπολιτική.

Η αλήθεια είναι απλή: αν η Ευρώπη θέλει η Ουκρανία να επιβιώσει, πρέπει να αναλάβει πλήρως το βάρος της υποστήριξης. Και πρέπει να το κάνει τώρα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News