Μία από τις βασικές πεποιθήσεις των Ισπανών, ανεξάρτητα από την πολιτική κατάσταση στη χώρα τους, είναι ότι «en España se vive muy bien», δηλαδή «στην Ισπανία ζει κανείς πολύ καλά».

Ομως τώρα ένα βασικό αξίωμα αυτής της ρήσης απειλείται, σημειώνουν οι Times. Παρ’ όλο που η χώρα του ήλιου, της θάλασσας και της σανγκρίας προσελκύει ρεκόρ τουριστών, οι πολίτες δεν μπορούν πλέον να αντέξουν οικονομικά διακοπές στην πατρίδα τους.

Οι καλοκαιρινές διακοπές στην παραλία θεωρούνταν σχεδόν συνταγματικό δικαίωμα, ωστόσο η παράδοση αυτή μοιάζει να γίνεται άπιαστο όνειρο, καθώς η τουριστική άνθηση μετά την πανδημία έχει εκτοξεύσει το κόστος μετακίνησης, διαμονής και φαγητού σε πρωτοφανή επίπεδα.

«Παλιά πληρώναμε περίπου 1.200 ευρώ για ένα διαμέρισμα για 15 ημέρες. Τώρα μία εβδομάδα κοστίζει τόσα ή και τα διπλάσια», δήλωσε στους Times ο Κάρλος Μορένο, ένας 63χρονος θυρωρός σε πολυκατοικία της Μαδρίτης. Αυτός και η σύζυγός του, Κάρμεν, πήγαιναν συνήθως στις ακτές της Βαλένθια, αλλά φέτος θα μείνουν στην πρωτεύουσα. «Δεν μπορούμε να πληρώσουμε ξενοδοχείο και δεν μας αρέσει το κάμπινγκ», εξηγεί.

Καθώς οι τιμές ανεβαίνουν, οι Ισπανοί επιλέγουν όλο και περισσότερο τις διακοπές στο εξωτερικό, όπου το κόστος είναι συγκριτικά χαμηλότερο. Ο Αλεξ Βιγέιρα, διευθυντής της τουριστικής εταιρείας δεδομένων Mabrian, δήλωσε στη βρετανική εφημερίδα ότι «η συσσωρευμένη αύξηση των τιμών τα τελευταία πέντε χρόνια στους βασικούς τουριστικούς προορισμούς της Ισπανίας είναι σημαντική. Ανέβηκαν πιο γρήγορα από ό,τι σε άλλες χώρες, προκαλώντας το φαινόμενο οι διεθνείς τουρίστες να συρρέουν στην Ισπανία, ενώ οι Ισπανοί να κατευθύνονται προς φθηνότερους προορισμούς στο εξωτερικό».

Πέρυσι η Ισπανία φιλοξένησε 94 εκατομμύρια τουρίστες και οδεύει να ξεπεράσει τη Γαλλία, που δέχτηκε 100 εκατομμύρια, ως η πιο επισκέψιμη χώρα στον κόσμο. Ο εσωτερικός τουρισμός, ωστόσο, μειώνεται. «Πέρυσι οι Ισπανοί μείωσαν τα εσωτερικά ταξίδια κατά 0,8%, ενώ αύξησαν τα διεθνή ταξίδια κατά 12%», είπε ο Βιγέιρα.

Περισσότερο από το ένα τρίτο των Ισπανών δεν μπορεί να αντέξει οικονομικά διακοπές διάρκειας μίας εβδομάδας ή περισσότερο, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Εθνικού Ινστιτούτου Στατιστικής της Ισπανίας. Η Λουθ Λορένθο, 38 ετών, καμαριέρα σε ξενοδοχείο στο Μπενιντόρμ, δηλώνει στους Times: «Η τελευταία φορά που πήγα καλοκαιρινές διακοπές ήταν πριν από οκτώ χρόνια, στην Ελλάδα. Eκτοτε περνάω τις ελεύθερες μέρες μου στο σπίτι ή, το πολύ, στο Μπενιντόρμ, όπου δουλεύω».

Η Λορένθο, που κερδίζει λίγο πάνω από τον κατώτατο ισπανικό μισθό (1.184 ευρώ τον μήνα), είπε στην εφημερίδα El País: «Με το ενοίκιο, τους λογαριασμούς και το εξωφρενικό κόστος του φαγητού δεν υπάρχει τρόπος να αποταμιεύσω για διακοπές. Είναι αδύνατο».

Εκτίναξη τιμών παντού

Τα ξενοδοχεία έχουν αυξήσει τις τιμές τους πάνω από 50% από το 2021. Τα διαμερίσματα και οι αγροικίες έχουν ακριβύνει κατά 37% και 10% αντίστοιχα. Ακόμη και οι τιμές στα κάμπινγκ έχουν αυξηθεί κατά 11%.

Η μέση δαπάνη ανά άτομο για ταξίδια έχει αυξηθεί κατά 42,7% από το 2021, παρότι η μέση διάρκεια των διακοπών παραμένει περίπου μία εβδομάδα. Οι τιμές των εσωτερικών πτήσεων αυξήθηκαν κατά 8,8% από τον Ιανουάριο έως τον Απρίλιο. Το κόστος φαγητού εκτός σπιτιού έχει αυξηθεί πάνω από 21% τα τελευταία τέσσερα χρόνια – αύξηση που ξεπερνά τον γενικό πληθωρισμό.

Η αύξηση των τιμών, σε συνδυασμό με τον «κατακλυσμό» τουριστών στα πιο δημοφιλή μέρη της χώρας και την έλλειψη οικονομικά προσιτής στέγασης, έχει οδηγήσει σε αυτό που κάποιοι αποκαλούν «τουριστοφοβία». Την ίδια ώρα έχουν διοργανωθεί διαδηλώσεις κατά του τουρισμού σε περιοχές όπως οι Βαλεαρίδες και τα Κανάρια Νησιά, όπου σε ορισμένες περιοχές τα βραχυχρόνια ενοικιαζόμενα καταλύματα αποτελούν το 50% των διαθέσιμων κατοικιών και έχουν εκτοξεύσει τις τιμές των ακινήτων.

Καθώς οι τιμές των διακοπών στην Ισπανία συνεχίζουν να ανεβαίνουν, οι αναλυτές αναρωτιούνται αν ο τουριστικός τομέας της χώρας έχει φτάσει στο ζενίθ του. Η τελευταία έκθεση της BBVA Research προειδοποιεί για επιβράδυνση του τουρισμού, ιδιαίτερα στη Βαρκελώνη, όπου φέτος οι τουρίστες είναι λιγότεροι, αλλά και ξοδεύουν λιγότερα. Οι αναλυτές μιλούν για «σημάδια εξάντλησης» μεταξύ των τουριστών και επισημαίνουν ότι η αύξηση των τιμών μπορεί να αποθαρρύνει τις επισκέψεις στην πόλη.

Αν η τάση συνεχιστεί, το μέλλον των ισπανικών διακοπών ίσως σημαδευτεί όχι από γεμάτες, ηλιόλουστες παραλίες, αλλά από ολοένα και πιο άδεια εγχώρια θέρετρα. Οι κάτοικοι της πόλης Σόγιερ στη Μαγιόρκα παραπονέθηκαν πέρυσι για υπερτουρισμό, ιδιαίτερα για μποτιλιαρίσματα και έλλειψη χώρων στάθμευσης. Ωστόσο, αυτή την εβδομάδα η Diario de Mallorca ανέφερε ότι τα εστιατόρια είναι άδεια και οι τουρίστες λιγοστοί.

«Περάσαμε από το να μην έχουμε υπαλλήλους στο να έχουμε πάρα πολλούς», τόνισε στους Times ένας εστιάτορας της περιοχής. Η Καταλίνα Μαρόιγκ, διευθύντρια του εστιατορίου Campo Sol στην παραλία Καν Ρέπικ, αναγνώρισε ότι ορισμένες τουριστικές επιχειρήσεις αύξησαν υπερβολικά τις τιμές.

Πρόσθεσε ότι οι εκστρατείες κατά του τουρισμού είναι αντιπαραγωγικές. «Το πρόβλημα είναι ότι μετέτρεψαν (σ.σ.: οι τουρίστες) ιερούς τόπους για τους κατοίκους της Μαγιόρκα σε τσίρκο, εξ ου και η δυσαρέσκεια. Αυτό όμως δεν λύνεται διώχνοντας τους τουρίστες, αλλά διαχειριζόμενοι καλύτερα το επιχειρηματικό μοντέλο».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News