645
Ο 77χρονος Χάντκε κατά την ομιλία του το Σάββατο ενώπιον της Σουηδικής Ακαδημίας | Reuters

Ενα Νομπέλ, ο Χάντκε και το «φάντασμα» της πρώην Γιουγκοσλαβίας

Protagon Team Protagon Team 8 Δεκεμβρίου 2019, 20:19
Ο 77χρονος Χάντκε κατά την ομιλία του το Σάββατο ενώπιον της Σουηδικής Ακαδημίας
|Reuters

Ενα Νομπέλ, ο Χάντκε και το «φάντασμα» της πρώην Γιουγκοσλαβίας

Protagon Team Protagon Team 8 Δεκεμβρίου 2019, 20:19

Κατηγορήθηκε ως εθνικιστής με φιλοσερβικά αισθήματα.

Χαρακτηρίστηκε αρνητής της σφαγής της Σρεμπρένιτσα, το καλοκαίρι του 1995, της μεγαλύτερης εθνοκάθαρσης σε ευρωπαϊκό έδαφος μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, στην οποία δολοφονήθηκαν σχεδόν 8.000 μουσουλμάνοι άνδρες άνω των 16 ετών.

Λοιδορήθηκε από φίλους και εχθρούς ως «φίλος» του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, τον οποίο τίμησε προσερχόμενος μέχρι και στην κηδεία του επονομαζόμενου και «σφαγέα των Βαλκανίων», το 2006.

Τελικά, ο Πέτερ Χάντκε θα παραλάβει την Δευτέρα το Νομπέλ Λογοτεχνίας εν μέσω συνεχιζόμενων αντιδράσεων σχετικά με το τι τελικά πρεσβεύει ο ίδιος και ποια ακριβώς είναι η στάση του απέναντι στον εμφύλιο πόλεμο της πρώην Γιουγκοσλαβίας.

Το Σάββατο πάντως, ο 77χρονος συγγραφέας, κατά την ευχαριστήρια ομιλία του ενώπιον της Σουηδικής Ακαδημίας, απέφυγε προσεκτικά να κάνει οποιαδήποτε νύξη περί Μιλόσεβιτς και σφαγής στην Σρεμπρένιτσα.

Ο Χάντκε έκανε ειδική μνεία στο ποίημα του «Walk About the Villages» και το μόνο πράγμα που μαρτύρησε έναν είδους εκνευρισμό εκ μέρους του ήταν η κατακλείδα του λόγου του, όταν αναφέρθηκε στους νορβηγούς διαδηλωτές που το 2014 διαμαρτυρήθηκαν όταν του δόθηκε το βραβείο «Ερρίκος Ιψεν» στο Όσλο.

«Να πάτε στο διάολο, εκεί όπου είστε ήδη», είπε με νόημα απευθυνόμενος στους επικριτές του.

Όπως αναφέρει ο Guardian, μερικές ώρες νωρίτερα, την Παρασκευή, σε ερώτηση σουηδών δημοσιογράφων αναφορικά με τον «θαυμασμό» του για τον Μιλόσεβιτς και την άρνησή του για τη σφαγή της Σρεμπρένιτσα, απάντησε ότι «δεν είναι αυτή η κατάλληλη στιγμή για να απαντήσουμε σε τέτοια ερωτήματα. Αυτή είναι μια πολύ μεγάλη ιστορία», είπε.

Προς υπεράσπιση της επιλογής της επιτροπής Nομπέλ, ο πρόεδρός της, Aντερς Ολσον, τόνιζε όλη την περασμένη εβδομάδα με νόημα ότι «η επιτροπή επιθυμεί να τιμήσει το εξαιρετικό λογοτεχνικό του έργο, και όχι τον συγγραφέα αυτόν καθ’ εαυτόν».

Η απονομή του βραβείου στον αυστριακό θεατρικό συγγραφέα, μυθιστοριογράφο και ποιητή ανακοινώθηκε στις αρχές Οκτωβρίου.

Η Σουηδική Ακαδημία, για να δικαιολογήσει την απόφασή της, τόνισε τότε ότι «ύστερα από 50 χρόνια και πλέον, έχοντας δημιουργήσει μεγάλο αριθμό έργων διαφόρων ειδών, ο Πέτερ Χάντκε καθιερώθηκε  ως ένας από τους πλέον σημαίνοντες συγγραφείς στην Ευρώπη μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο».

Παράλληλα, έκανε λόγο «για ένα επιδραστικό έργο που με γλωσσολογική επινοητικότητα έχει εξερευνήσει την ολότητα και την ιδιαιτερότητα της ανθρώπινης εμπειρίας».

«Κόκκινο πανί» για Τουρκία και Βοσνία

Πάντως, ο Χάντκε εξακολουθεί να αποτελεί persona non grata στη Βοσνία και στην Τουρκία.

Η Ένωση Θυμάτων Πολέμου στη Βοσνία, την επομένη κιόλας της ανακοίνωσης για το βραβείο Νομπέλ, ζήτησε από τη σουηδική επιτροπή την ανάκληση του βραβείου ενώ με πλειάδα αναρτήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης εκδηλώθηκε η οργή και πολλών συγγενών θυμάτων της Σρεμπρένιτσα για τη βράβευση του αυστριακού λογοτέχνη.

Την Παρασκευή, νύξη επί του θέματος έκανε μέχρι και η ίδια η Άγκυρα.

Ο εκπρόσωπος της τουρκικής προεδρίας Ιμπραχίμ Καλίν, δεξί χέρι του Ερντογάν, κάλεσε τη Σουηδική Ακαδημία να ανακαλέσει την απόφασή της κάνοντας μάλιστα λόγο για «αναίσχυντη απόφαση».

«Τη Δευτέρα, η Σουηδική Ακαδημία θα απονείμει το βραβείο λογοτεχνίας στον Πέτερ Χάντκε ο οποίος υποστηρίζει τον Μιλόσεβιτς και αρνείται τη γενοκτονία της Βοσνίας. Αυτή η αναίσχυντη απόφαση πρέπει ανακληθεί», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Καλίν στο Twitter.

Ο υψηλόβαθμος τούρκος αξιωματούχος δήλωσε ότι το βραβείο θα χρησιμεύσει «στην ενθάρρυνση νέων γενοκτονιών» διατυπώνοντας το ερώτημα: «Πώς μπορείτε να βραβεύετε κάποιον χωρίς ηθική συνείδηση και συναίσθηση ντροπής;»

Υπάρχουν πάντως και εκείνοι που θεωρούν πως ο Χάντκε είναι περισσότερο θύμα της όψιμης «τοξικής» πολιτικής ορθότητας, παρά πραγματικά στοιχειοθετημένων κατηγοριών προς το πρόσωπό του.

Και ως επιχείρημα προς αυτή την κατεύθυνση καταθέτουν το γεγονός πως ο όλος κουρνιαχτός εναντίον του 77χρονου συγγραφέα ξεσηκώθηκε μετά από ένα «πύρινο» άρθρο που έγραψε το 2007 το  Nouvel Observateur.

Ένα δημοσίευμα για το οποίο στη συνέχεια το γαλλικό περιοδικό μηνύθηκε από τον ίδιο τον Χάντκε και αναγκάστηκε σε αναδίπλωση και έγγραφη «συγγνώμη».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News

Διαβάστε ακόμη...

Διαβάστε ακόμη...