Στις 18 και 19 Ιανουαρίου ήταν προγραμματισμένο να διεξαχθεί στο Κεντρικό Κτίριο του Πανεπιστημίου Αθηνών, δηλαδή στα Προπύλαια, ένα επιστημονικό συνέδριο με τίτλο «Ενστολοι στην Ελλάδα 1944- 2024». Διοργανωτές ήταν το Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΕΚΠΑ και το Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς.

Μία μέρα πριν, οι ομιλητές ενημερώθηκαν μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας ότι «λόγω των κινητοποιήσεων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και τη δυσλειτουργία (sic) των πανεπιστημιακών κτιρίων, το συνέδριο αναβάλλεται. Παρ’ όλα αυτά, θα θέλαμε να γνωρίζετε ότι το συνέδριο θα πραγματοποιηθεί (…) Λυπούμαστε για την αναστάτωση. Προσβλέπουμε σε μια γόνιμη συζήτηση στο άμεσο μέλλον».

Προφανώς δεν ήταν ούτε το θέμα του συνεδρίου ούτε η «δυσλειτουργία» των κτιρίων οι αιτίες που φόβισαν τους διοργανωτές. Ηταν ο φόβος μιας «παρέμβασης» αυτός που οδήγησε στη συγκεκριμένη βεβιασμένη κίνηση, η οποία εκτός των άλλων αποτελεί μια απτή απόδειξη της αδυναμίας του ελληνικού κράτους να εγγυηθεί την ομαλή λειτουργία ακόμα και των πλέον απλών καθημερινών κοινωνικών δραστηριοτήτων.

Υπό ένα άλλο κράτος, αυτό των καταλήψεων σε περίπου 160 πανεπιστημιακά τμήματα της χώρας, απειλείται η εύρυθμη διεξαγωγή της χειμερινής εξεταστικής περιόδου – αφού πρώτα διαταράχθηκαν οι τελευταίες εβδομάδες παράδοσης των μαθημάτων. Αλλά ούτε αυτό φαίνεται να ενοχλεί ιδιαιτέρως την κυβέρνηση.

Ως λύση προκρίνεται η διεξαγωγή των εξετάσεων εξ αποστάσεως – ασχέτως αν αυτή η καταφανέστατη υποχώρηση σηματοδοτεί την πλήρη υποβάθμιση, έως και τον εξευτελισμό της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Η εξουσία βγάζει τη γλώσσα στον φοιτητή που μόχθησε, αδικεί τον επιμελή και κλείνει το μάτι στον καταφερτζή, που με τον έναν ή τον άλλο τρόπο θα καταφέρει από το γραφείο να περάσει το μάθημα.

Να συμφωνήσουμε ότι το τελευταίο μπορεί για τους πολλούς να είναι ήσσονος σημασίας. Αυτό, όμως, που έχει σημασία είναι ότι όσο μεταρρυθμιστική και αν θέλει να αυτοαποκαλείται η κάθε κυβέρνηση, αυτό που προέχει είναι να μπορεί να τηρήσει –ή αλλιώς να επιβάλει– τη νομιμότητα. Ετσι λοιπόν, για ακόμα μια φορά, τώρα στην Ελλάδα του 2024, η τήρηση της νομιμότητας καθίσταται η πρώτη τη τάξει μεταρρύθμιση.

Ειδικά για μια κυβέρνηση που «πουλάει» ανά τακτά διαστήματα την ατζέντα της ασφάλειας  (αλήθεια πόσους υπουργούς έχουμε αλλάξει μέχρι τώρα στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη;) δεν αρκεί να κυνηγάει την Greek ή όποια άλλη mafia, ούτε να μαζεύει τους χούλιγκαν από τα γήπεδα. Πάνω από όλα πρέπει να προστατεύει τους πολίτες και τις ελευθερίες τους: να εγγυάται τόσο τα δικαιώματα της μειοψηφίας έναντι των καταπιεστικών πλειοψηφιών, όσο και αυτά της πλειοψηφίας από τον δήθεν ακτιβισμό των «ηχηρών» μειοψηφιών. Εδώ δεν υπάρχουν δύο μέτρα και δύο σταθμά.

«Μια χούφτα απαράδεκτων φοιτητών είχε επιτρέψει σε ανθρώπους με κράνη, οπλισμένους με ρόπαλα και μαχαίρια να εισβάλουν στη σχολή. Εμείς οι ανυπεράσπιστοι φοιτητές θα επιβάλλουμε την τάξη;», αναρωτήθηκε ένας φοιτητής του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης του ΕΚΠΑ, μιλώντας στην Καθημερινή και τον Απόστολο Λακασά. Εύλογη απορία. Αυτό που δεν είναι καθόλου εύλογο είναι ότι ακόμα σήμερα η κυβέρνηση πετάει την ευθύνη στους πρυτάνεις: Είναι αυτοί που βάσει νόμου οφείλουν να καλέσουν την Αστυνομία. Και αν δεν το κάνουν; Είναι επαρκής ο νόμος; Αν δεν είναι, μάλλον θα πρέπει να αλλάξει. Οσο, δε, για την Πανεπιστημιακή Αστυνομία, αλήθεια τι απέγινε;

Ανέκαθεν για την επιβολή της νομιμότητας υπήρχαν δύο οδοί. Αυτή της πειθούς διά του διαλόγου όσον αφορά τη φιλοσοφία και την αναγκαιότητα ενός νόμου. Και η έτερη, αυτή της καταστολής και της εμπέδωσης με την πάροδο του χρόνου. Τι από τα δύο κάνει σωστά η κυβέρνηση; Πριν φτάσουμε στη δεύτερη οδό, θα πρέπει να αναρωτηθούμε περί της πρώτης. Θεωρούν οι κρατούντες ότι έχουν κάνει το χρέος τους έναντι του δημόσιου Πανεπιστημίου; Και ότι το πρόβλημα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα είναι η ίδρυση ιδιωτικών, μη κρατικών ιδρυμάτων;

Παρά το γεγονός ότι η συζήτηση έχει ήδη μακροημερεύσει, δεν είναι ακόμα καθαρός ο στόχος της επερχόμενης μεταρρύθμισης. Μοιάζει πάντως περισσότερο οικονομικός, παρά εκπαιδευτικός. Αν απλώς θέλεις να κρατήσεις στην Ελλάδα τους περίπου 40.000 –άρα και τα λεφτά τους– που δεν πετυχαίνουν στις απαιτητικές εξετάσεις, θα πρέπει να το παραδεχθείς. Αλλά λέγοντας ότι μέσω της, εν μέρει, ιδιωτικοποίησης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης θα βελτιώσεις το δημόσιο πανεπιστήμιο και θα αυξήσεις τον ανταγωνισμό στην αγορά εργασίας, μάλλον περιπαίζεις την κοινωνία.

Αν παραδώσεις τα κριτήρια εισαγωγής στο μη κρατικό ίδρυμα στους ίδιους τους διοικούντες του και δεν τα συνδέσεις με το αξιοκρατικό κυνήγι του βαθμού που ισχύει για τους πολλούς, τότε είναι σαν να λες στους πολλούς «καθίστε εσείς, κορόιδα, να διαβάζετε στα καλύτερά σας χρόνια και αφήστε αυτούς που έχουν τα λεφτά να πάρουν το ίδιο πτυχίο με εσάς. Ευκολότερα, γρηγορότερα, αποτελεσματικότερα».

«Ωριμη» είναι η μεταρρύθμιση, λένε τα κυβερνητικά στελέχη. Και πάνω του 50% των ερωτωμένων στις δημοσκοπήσεις τάσσονται υπέρ της μεταρρύθμισης. Υπέρ τίνος ακριβώς πράγματος; Το πρόβλημα στο εκπαιδευτικό σύστημα και κατ’ επέκταση στην αγορά εργασίας της Ελλάδας δεν λύνεται με το ανοίξουμε περισσότερες θέσεις στις περιζήτητες σχολές, είτε κρατικές, είτε ιδιωτικές.

Επιβάλλεται εκ βάθρων σχεδιασμός όλης της εκπαιδευτικής διαδικασίας – κάτι που προφανώς δεν συμπεριλαμβάνεται στις προβλέψεις του νομοσχεδίου, η ανάρτηση του οποίου αναμένεται εντός των επόμενων ημερών με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον.

Είναι πλέον σαφές ότι η επιλογή της κυβέρνησης να ανοίξει μέτωπο με το Πανεπιστήμιο είναι μια πολιτική επιλογή έμφορτη ιδεολογίας. Οσο ιδεολογικά φορτισμένο είναι το επερχόμενο νομοσχέδιο, με συνδηλώσεις που υποδεικνύουν τη διάθεση σύγκρουσης, ρήξης και εν τέλει αποσάθρωσης ενός εκ των πιο βαθιά ριζωμένων ταμπού της Μεταπολίτευσης, άλλο τόσο ιδεολογικά φορτισμένη θα είναι και η αντίδραση.

Τελικά, όμως, ποιο είναι το πραγματικό ταμπού στη συγκεκριμένη περίπτωση; Η μεταρρύθμιση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ή η επιβολή του νόμου στους λειτουργούς και στους φοιτητές της; Η κυβέρνηση θα πρέπει να αποφασίσει και να δράσει. Αλλιώς θα βρεθεί εκτεθειμένη απέναντι στο κοινό της. Και το κεντρώο και το δεξιό.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News